Alles over hormonen deel 3: Wat is oestrogeen?

Klik hieronder om deel 2 te openen:
Alles over hormonen deel 2: Hormonen uit balans

Oestrogeen is een hele klasse van verwante hormonen waaronder oestriol, oestradiol, en oestron. Oestriol wordt gemaakt van de placenta. Het wordt geproduceerd tijdens de zwangerschap.

Estradiol is het primaire geslachtshormoon in vruchtbare vrouwen. Het wordt gevormd uit ontwikkelende follikels in de eierstokken. Estradiol is verantwoordelijk voor de vrouwelijke kenmerken en seksueel functioneren. Ook estradiol is belangrijk om de bot gezondheid van vrouwen in stand te houden. Estradiol draagt bij aan de meeste gynaecologische problemen, met inbegrip van endometriose en fibromen en zelfs kanker bij vrouwen. Oestron zit door het hele lichaam. Het is de enige oestrogeen dat aanwezig is na de menopauze.

Waarom dalen oestrogeen niveaus?

Er zijn vele redenen waarom oestrogeen niveaus dalen, met inbegrip van:

• Hypogonadisme
• Hypopituïtarisme
• Zwangerschap falen (oestriol)
• Perimenopauze en menopauze (estradiol)
• Polycysteus ovarium syndroom (PCOS)
• Anorexia nervosa (eetstoornis)
• Extreme belasting of training

Geneesmiddelen die de hoeveelheid van oestrogeen kunnen verminderen zijn bijvoorbeeld clomifeen. Ook hebben vrouwen vaak lage niveaus van oestrogeen onmiddellijk na de bevalling en tijdens de borstvoeding.

Waarom hebben vrouwelijke atleten een hoger risico op laag oestrogeen?

Vrouwen met weinig lichaamsvet produceren vaak niet genoeg geslachtshormonen. Dit kan een probleem zijn voor bepaalde vrouwen. Vrouwen die hiervan vaak last hebben zijn bijvoorbeeld atleten, modellen, en gymnasten. Het kan ook een probleem zijn voor vrouwen met eetstoornissen. Deze vrouwen kunnen een stopzetting van de menstruatie ervaren, een probleem dat beter bekend staat als amenorroe. Dit kan ook resulteren in de ontwikkeling van osteoporose - dunne botten - en breuken en andere problemen die we vaker zien bij oudere vrouwen na de menopauze.

Dalen oestrogeen niveaus tijdens de menopauze?

Jazeker, oestrogeen niveaus dalen tijdens de menopauze. Dit is een natuurlijke overgang voor alle vrouwen tussen de leeftijd van 40 en 55. De daling van oestrogeen kan plotseling gebeuren bij jongere vrouwen van wie de eierstokken zijn verwijderd, dit leidt tot de zogenaamde chirurgische menopauze.

Perimenopauze is de periode van overgang voor de menopauze. De eerste natuurlijke daling van de oestrogeenspiegel begint in deze fase. Hier beginnen ook andere fysiologische veranderingen. Vrouwen in de perimenopauze kunnen gewichtstoename ervaren, samen met andere symptomen van de menopauze. Zo kunnen ze last krijgen van onregelmatige menstruatie, opvliegers, en vaginale droogheid.

Gemiddeld begint de menopauze rond de leeftijd van 51 jaar. Wanneer dat gebeurt produceert het lichaam van de vrouw minder oestrogeen en progesteron. De daling van de oestrogeenspiegel tijdens de menopauze kan leiden tot ongemakkelijke symptomen, met inbegrip van:

• Opvliegers
• Nachtelijk zweten
• Vaginale droogheid of jeuk
• Verlies van libido of seksuele drang

Sommige vrouwen hebben ook last van humeurigheid. Hiervan is niet helemaal duidelijk of deze in verband staat met het verlies van oestrogeen. Lagere niveaus van oestrogeen kunnen ook voor een vrouw het risico op hart- en vaatziekten, beroerte, osteoporose, en fracturen vergroten.

Waarom stijgen de oestrogeenspiegels?

Tijdens de puberteit is het normaal dat de oestrogeen niveaus stijgen. Dat komt omdat dit hormoon een belangrijke rol speelt bij de veranderingen in het lichaam van een jong meisje. Bijvoorbeeld, het speelt een rol in de ontwikkeling van de borsten, een meer volwassen figuur, voller heupen en schaamhaar en okselhaar.

Daarnaast worden hoge niveaus van oestrogeen geconstateerd bij vrouwen die extreem overgewicht hebben. De hoeveelheid oestrogeen is ook hoog bij vrouwen die een hoge bloeddruk of diabetes hebben. Oestrogeen niveaus stijgen tijdens een gezonde zwangerschap, en een verhoogd oestrogeen niveau kan worden geconstateerd bij vrouwen met tumoren van de eierstokken of bijnieren. Sommige geneesmiddelen, zoals steroïden medicijnen, ampicilline, oestrogeen-bevattende geneesmiddelen, fenothiazines en tetracyclines kunnen oestrogeen niveaus ook verhogen.

Wat gebeurt er als testosteron niveaus stijgen of dalen bij vrouwen?

Als het vrouwelijk lichaam te veel testosteron produceert kan de vrouw last krijgen van onregelmatige of afwezige menstruatie. Ze kan op dat moment ook last hebben van meer lichaamshaar dan de gemiddelde vrouw. Sommige vrouwen met een hoog testosterongehalte ontwikkelen frontale kaalheid. Andere mogelijke effecten zijn acne, een vergrote clitoris, toename van spiermassa, en verdieping van de stem.

Hoge niveaus van testosteron kunnen ook leiden tot onvruchtbaarheid en worden vaak gezien in polycysteus ovarium syndroom (PCOS). PCOS is een endocriene aandoening die soms wordt gezien bij vrouwen op vruchtbare leeftijd die moeite hebben om zwanger te raken. Vrouwen met PCOS hebben symptomen die lijken op de problemen die worden veroorzaakt door een hoge testosteronspiegel. Deze problemen zijn:

• Zwaarlijvigheid
• Een appelvormig lichaamstype
• Overmatig haar groei of dunner wordend haar
• Acne
• Onregelmatige menstruatie

PCOS wordt geassocieerd met:

• Hogere niveaus van circulerende mannelijke hormonen
• Insulineresistentie
• Koolhydraat-intolerantie – hierdoor kunnen deze vrouwen snel aankomen
• Lage niveaus van HDL het “goede” cholesterol
• Verhoogde triglyceriden
• Hoge niveaus van LDL, het “slechte” cholesterol
• Zwaarlijvigheid
• Hoge bloeddruk

Als vrouwen met PCOS ouder worden dan verhoogd de aanwezigheid van deze risicofactoren hun risico op hart- en vaatziekten. Tijdens de menopauze ervaren vrouwen een daling van testosteron. Deze daling kan worden gecorreleerd met een verminderd libido. Sommige bevindingen wijzen erop dat testosteron vervangende therapie de seksuele functie in bepaalde perimenopauzale en postmenopauzale vrouwen ten goede zou kunnen komen. Testosteron vervanging wordt echter niet toegestaan bij vrouwen met borst-of baarmoederkanker. Het kan ook de kans op hart- en vaatziekten of leverziekte vergroten. Hierdoor zijn experts nogal voorzichtig over deze eventuele aanbevelingen.

Duidelijke problemen met een lage oestrogeenspiegel

Wanneer je een vrouw bent en last hebt van een lage oestrogeenspiegel dan is het mogelijk dat je last zult krijgen van een breed scala aan klachten en symptomen. Deze symptomen kunnen mild of ernstig zijn, afhankelijk van hoe laag je oestrogeenspiegel is geworden.

Onregelmatige menstruatie

Wanneer je oestrogeenspiegel daalt dan kan de eisprong eveneens verminderen of onregelmatig worden. Dit zal invloed hebben op de menstruele cycli, waardoor de menstruatie zwaarder of lichter zal worden, langer of korter zal duren of misschien zelfs helemaal zal stoppen, Het is ook mogelijk dat menstruele cycli worden overgeslagen.

Botverlies

Een andere veel voorkomende teken van lage oestrogeenspiegel is botverlies of afname van de botdichtheid. Een lage oestrogeenspiegel kan ertoe leiden dat een vrouw sneller botmassa zal verliezen en dat verhoogt de kans op het ontwikkelen van osteoporose.

Opvliegers

Wanneer een vrouw een lage oestrogeenspiegel heeft dan zal ze waarschijnlijk last krijgen van opvliegers. Opvliegers zijn plotselinge, intense episoden van extreme lichaamswarmte en transpiratie, soms vergezeld van blozen, hartkloppingen, en gevoelens van angst of paniek, Wanneer de oestrogeenspiegel afneemt tijdens de menopauze hebben ongeveer 65% tot 75% van de vrouwen last van opvliegers van verschillende intensiteit niveaus en frequentie. Laag oestrogeen kan ook zorgen voor problemen met veel zweten 's nachts, dit wordt in de volksmond "nachtelijk zweten" genoemd. Daarnaast kan het ook zorgen voor hartkloppingen, waardoor het voelt alsof je hart te snel of onregelmatig klopt.

Slapeloosheid

Laag oestrogeen kan ook de oorzaak zijn van slaapstoornissen zoals slapeloosheid. De hormonale veranderingen in het lichaam kunnen de normale slaapcyclus verstoren en daarnaast hebben veel vrouwen ook nog eens last van hoofdpijn of problemen met mentale helderheid vanwege de lage oestrogeenspiegel.

Stemmingswisselingen en depressie

Stemmingswisselingen en depressie zijn vaak gehoorde klachten bij vrouwen in de menopauze en andere vrouwen die een lage oestrogeenspiegel hebben. Het is aannemelijk dat slaapstoornissen en andere lage oestrogeen symptomen deze emotionele problemen veroorzaken in plaats van dat ze een direct gevolg zijn van de lage oestrogeenspiegel zelf. Toch voelen vrouwen met een laag oestrogeengehalte zich vaak depressief, angstig, en prikkelbaar.

Verminderde vruchtbaarheid

Omdat verminderde oestrogeenspiegels ervoor zorgen dat iemand minder vaak of onregelmatig ovuleerd dan is het zeer waarschijnlijk dat vrouwen verminderde vruchtbaarheid zullen hebben en  problemen hebben om zwanger te worden. Wanneer een vrouw in de menopauze zit dan is de daling van vruchtbaarheid zowel normaal als natuurlijk.

Vaginale droogheid en seksuele disfunctie

Een laag oestrogeen niveau in het lichaam kan leiden tot bepaalde vaginale en seksuele veranderingen. Vaak hebben vrouwen last van vaginale droogte. Het is ook mogelijk dat vrouwen een verlies van elasticiteit in hun vaginale weefsel ervaren waardoor ze last hebben van pijn tijdens geslachtsgemeenschap. Lage oestrogeen niveaus kunnen ook seksueel verlangen en opwinding verminderen.

Verhoogd cholesterolgehalte

Als je oestrogeenspiegel laag wordt dan kan het cholesterolgehalte hierdoor stijgen. Laag oestrogeen kan ervoor zorgen dat de LDL, ofwel het "slechte cholesterol", niveaus hoger worden en HDL, ofwel het "goede cholesterol", niveaus lager worden. Hierdoor lopen vrouwen een hoger risico op het ontwikkelen van hart- en vaatziekten.

Klik hieronder om deel 4 te lezen:
Alles over hormonen deel 4: Wat zijn problemen met testosteron