Klik hieronder om deel 1 te lezen:
Alles over slapen deel 1: Hoeveel slaap hebben we nodig?
Op een bepaald moment in ons leven hebben de meesten van ons wel eens moeite met goed slapen. Echter, als slaapproblemen regelmatig voorkomen en zorgen voor problemen met ons dagelijks leven, dan is het mogelijk iemand lijdt aan een slaapstoornis. Slaapstoornissen veroorzaken meer dan alleen slaperigheid. Slechte slaap kwaliteit kan een negatieve invloed hebben op onze energie, emotionele balans, en gezondheid. Als je slaapproblemen hebt dan kan het helpen als je de symptomen van slaapstoornissen kent, dan weet je wat je zelf kan veranderen en wanneer je eventueel naar de dokter moet.
Inzicht in slaapstoornissen en slaapproblemen
Slaap kan vaak een graadmeter zijn van onze algemene gezondheid. In veel gevallen slapen mensen in goede gezondheid goed, terwijl constante slaapproblemen onderliggende medische of psychische problemen kan aanduiden, of deze nu licht of ernstig zijn. Goed slapen is essentieel voor onze fysieke gezondheid en emotioneel welzijn. Helaas kan zelfs minimale slaapgebrek een invloed hebben op onze stemming, energie, efficiëntie, en het vermogen om met stress om te gaan. Het negeren van slaap problemen en stoornissen kunnen leiden tot een slechte gezondheid, ongevallen, verminderde prestaties op het werk, en relatiestress. Als iemand zich het beste wil voelen, gezond wil blijven, en het maximale uit hun dag wil halen dan is slapen een noodzaak, geen luxe.
Het is niet normaal om slaperig door de dag heen te zijn, om problemen te hebben met 's nachts in slaap te vallen, of om wakker te worden en je nog moe voelen. Maar zelfs als je zoveel problemen hebt met slapen dat je er gefrustreerd van raakt dan kun je leren om beter te slapen. Je kunt beginnen met het bijhouden van jouw symptomen en slaappatronen en vervolgens gezonde veranderingen maken in de gewoonten overdag en de bedtijd routine. Als zelfhulp niet goed genoeg werkt dan kun je terecht bij specialisten die getraind zijn in slaapgeneeskunde. Samen kun je dan de onderliggende oorzaken van de slaapproblemen identificeren en manieren vinden om jouw slaap en kwaliteit van leven te verbeteren.
Tekenen en symptomen van slaapstoornissen en slaapproblemen
Iedereen heeft wel eens problemen met slapen. Dus hoe kom je er achter of jouw slaapprobleem slechts een klein probleem is, iets tijdelijks is, of misschien een teken van een serieuze slaapstoornis of onderliggende medische aandoening is? Begin door de symptomen grondig te bekijken, kijk in het bijzonder naar de veelbetekenende tekenen van slaaptekort die je overdag hebt. Als je regelmatig last hebt van een van de volgende symptomen dan heb je misschien wel een slaapstoornis.
Is het een slaapstoornis?
- Voel jij je wel eens?
- Prikkelbaar of slaperig tijdens de dag?
- Dat je moeite hebt om wakker te blijven bij stil zitten, televisie kijken of lezen?
- Dat je in slaap valt of het gevoel hebt erg moe te zijn tijdens het autorijden?
- Dat je moeite hebt met concentreren?
- Dat anderen je vaak vertellen dat je er moe uitziet?
- Alsof je langzaam reageert?
- Alsof je moeite hebt met het beheersen van jouw emoties?
- Alsof je elke dag een dutje moet doen?
- Alsof je cafeïne houdende drankjes nodig hebt?
Als je antwoord "ja" op een van de vorige vragen is dan is het mogelijk dat je een slaapstoornis hebt.
1. Slapeloosheid: De meest voorkomende vorm van slaapstoornis
Slapeloosheid, het onvermogen om de hoeveelheid slaap die je nodig hebt om je uitgerust en fris te voelen, is de meest voorkomende klacht die mensen hebben. Slapeloosheid is vaak een symptoom van een ander probleem, zoals stress, angst, depressie, of een onderliggende gezondheidstoestand. Het kan ook worden veroorzaakt door leefstijl, met inbegrip van de medicijnen die je neemt, gebrek aan lichaamsbeweging, jetlag, of zelfs de hoeveelheid koffie die je drinkt.
Vaak voorkomende tekenen en symptomen van slapeloosheid zijn onder meer:
- Moeite met ’s nachts in slaap vallen of om terug in slaap te vallen wanneer iemand in de nacht wakker worden.
- Vaak wakker worden tijdens de nacht.
- Je slaap voelt licht, gefragmenteerde
- Je moet iets (slaappillen, alcohol, supplementen) nemen om in slaap te komen.
- Slaperigheid en weinig energie gedurende de dag.
Wat ook de oorzaak van jouw slapeloosheid is, het letten op jouw slaapgewoonten en nieuwe methodes leren om te ontspannen kunnen mensen helpen beter te slapen en zich beter te voelen. Het goede nieuws is dat de meeste gevallen van slapeloosheid kunnen worden opgelost met kleine veranderingen in de levensstijl die je zelf kunt maken – dus zonder een beroep te hoeven doen op een specialist of slaapmiddelen.
2. Slaapapneu
Slaapapneu is een veel voorkomende slaapstoornis waarbij de ademhaling tijdelijk stopt tijdens het slapen als gevolg van een verstopping van de bovenste luchtwegen. Deze pauzes in de ademhaling onderbreken onze slaap, dit leidt ervoor dat mensen een paar keer per uur eventjes wakker worden. Terwijl de meeste mensen met slaapapneu niet meer weten dat ze even wakker werden, voelen ze de effecten wel op andere manieren, zoals zich door de dag heen uitgeput voelen, prikkelbaarheid, depressie, en verminderde productiviteit.
Slaapapneu is een ernstige en mogelijk levensbedreigende slaapstoornis. Als je vermoedt dat jij of iemand die je kent slaapapneu heeft zorg er dan voor dat je een arts om raad vraagt. Slaapapneu kan succesvol worden behandeld met Continuous Positive Airway Pressure (CPAP), een maskerachtig apparaat dat een stroom van lucht levert terwijl de persoon slaapt. Ook kan het verminderen van lichaamsgewicht, heeft hoofd iets rechtop houden in bed, en slapen op onze zij ook helpen in gevallen van lichte tot matige slaapapneu.
Symptomen van slaapapneu zijn onder meer:
- Luid, chronisch snurken
- Frequente pauzes in de ademhaling tijdens de slaap
- Hijgen, snuiven, of bijna stikken tijdens de slaap
- Nog steeds moe zijn nadat we wakker worden of slaperig voelen tijdens de dag. Voor veel mensen maakt het niet uit hoe lang ze in bed hebben gelegen
- Wakker worden met kortademigheid, pijn op de borst, hoofdpijn, een verstopte neus, of een droge keel
3. Rusteloze benen syndroom
Rusteloze benen syndroom (RLS of RBS) is een slaapstoornis die een bijna onweerstaanbare drang om je benen (of armen) te bewegen veroorzaakt. De drang om te bewegen doet zich voor wanneer je rust of ligt en is meestal te wijten aan ongemakkelijke, tintelend, of pijnlijke sensaties.
Vaak voorkomende tekenen en symptomen van rusteloze benen syndroom zijn onder meer:
- Onaangename sensaties diep in de benen, vergezeld van een sterke drang om ze te verplaatsen.
- De sensaties worden veroorzaakt door rust en worden ’s nachts erger.
- De onaangename sensaties worden tijdelijk beter wanneer jij je verplaatst, rekt, of benen masseert.
- Terugkerende kramp of schokken in de benen tijdens de slaap.
4. Circadiane ritme slaapstoornissen
We hebben allemaal een interne biologische klok die onze 24-uurs slaap cyclus, ook wel bekend als onze circadiaanse ritmes regelt.  Licht is de primaire factor die de circadiaanse ritmes beïnvloedt. Als de zon in de ochtend opkomt, vertellen de hersenen het lichaam dat het tijd is om wakker te worden. ‘s Nachts, wanneer er minder licht is, geven je hersenen melatonine af, een hormoon dat je slaperig maakt.
Wanneer circadiaanse ritmes worden verstoord of genegeerd kun je het gevoel hebben dat je duf, gedesoriënteerd, en slaperig bent op ongelegen momenten. Circadiaanse ritmes zijn gekoppeld aan verschillende slaapproblemen en slaapstoornissen, waaronder slapeloosheid, jetlag en ploegendiensten slaapproblemen. Abnormale circadiaanse ritmes zijn ook betrokken bij depressie, bipolaire stoornis en seizoensgebonden affectieve stoornis, of de winter blues.
5. Jetlag slaapproblemen
Jetlag is een tijdelijke verstoring in onze circadiaanse ritmes die optreedt wanneer iemand door verschillende tijdzones reist. Symptomen zijn onder meer slaperigheid overdag, vermoeidheid, hoofdpijn, maagklachten, en slapeloosheid. De symptomen verschijnen meestal binnen een dag of twee nadat iemand over twee of meer tijdzones vliegt. Hoe langer de vlucht, hoe duidelijker de symptomen. De richting van de vlucht maakt ook een verschil. Naar het oosten geeft vaker jetlag problemen dan naar het westen vliegen.
6. Ploegendienst slaapproblemen
Ploegendiensten slaapstoornis is een circadiaans ritme slaapstoornis die optreedt wanneer jouw werkschema en je biologische klok niet gelijk lopen. In onze 24-uurs maatschappij moeten veel werknemers nachtdiensten draaien, erg vroeg in de ochtend werken, of zelfs roterend dag en nacht werken. Deze schema’s dwingen je om te werken wanneer jouw lichaam je vertelt om te gaan slapen, en te gaan slapen als je lichaam juist zegt dat je wakker moet blijven.
Terwijl sommige mensen zich beter aanpassen aan de eisen van ploegenarbeid dan anderen, krijgen de meeste werknemers in ploegendienst minder kwaliteit slaap dan hun tegenhangers overdag. Vanwege slaaptekort worstelen veel werknemers in ploegendienst met slaperigheid en mentale lethargie op de werkvloer. Dit snijdt niet alleen in hun productiviteit, maar je hebt dan ook meer kans op ongelukken.
Kan het gebruik van slaapmiddelen slaapstoornissen en slaapproblemen verhelpen?
Wanneer ze slechts een korte periode en onder toezicht van een arts worden genomen is het mogelijk dat slaappillen kunnen helpen met slaapproblemen. Echter, slaappillen zijn slechts een tijdelijke oplossing. Slapeloosheid kan niet worden genezen met slaappillen. Het is zelfs zo dat slaappillen vaak slapeloosheid uiteindelijk nog veel erger maakt.
Over het algemeen zijn slaappillen en slaapmiddelen het meest effectief wanneer ze spaarzaam gebruikt worden, voor korte termijn situaties dus. Bijvoorbeeld wanneer we door verschillende tijdzones reizen of herstellen van een medische procedure. Als deze medicijnen op de lange termijn worden gebruikt, dan kunnen deze het best worden gebruikt wanneer ze " nodig" zijn in plaats van dagelijks. Dit om de afhankelijkheid en tolerantie te voorkomen.
Veiligheidsrichtlijnen voor slaappillen
- Neem alleen een slaappil wanneer je genoeg tijd hebt om een volledige 7 tot 8 uur slaap te krijgen. Anders is de kans groot dat je de volgende dag duf bent.
- Lees de bijsluiter die bij de medicatie zit. Besteed zorgvuldig aandacht aan de mogelijke bijwerkingen, dosering instructies en lijst van voedsel en stoffen die je eventueel moet vermijden.
- Meng nooit alcohol en slaappillen. Alcohol verstoort de slaap en kan gevaarlijk interageren met slaapmiddelen.
- Rijd nooit in een auto na het nemen van een slaappil, vooral niet wanneer je het eerst begint met het nemen van een nieuwe medicatie. Op dat moment weet je niet hoe het je mogelijk kan beïnvloeden.
Klik hieronder om deel 3 te lezen:
Alles over slapen deel 3: supplementen en fabels
