Blaasontsteking behandelen met medicatie

Normaal gesproken zijn antibiotica de standaard behandeling voor blaasontstekingen. Natuurlijk zijn er veel verschillende antibiotica en de mogelijkheden zijn afhankelijk van veel verschillende factoren. Is de infectie bijvoorbeeld ingewikkeld of ongecompliceerd, is het de eerste keer dat iemand last heeft van een blaasontsteking of is dit vaker voorgekomen? De specifieke behandeling wordt beslist door te kijken naar het soort patiënt.

Gaat het hier om een man of vrouw, een zwangere of een niet-zwangere vrouw, misschien om een kind of persoon met diabetes etc. De behandeling is niet noodzakelijkerwijs gebaseerd op het werkelijk aanwezige aantal bacteriën. Bijvoorbeeld, als een vrouw symptomen heeft van een blaastonsteking, zelfs met een lage of normale hoeveelheid bacteriën, dan kan een infectie nog wel aanwezig zijn. Hierdoor zal een arts dan ook een antibiotische behandeling overwegen.

Behandeling van ongecompliceerd blaasontstekingen

Blaasontstekingen bij vrouwen die weinig risico lopen kunnen vaak gewoon via de telefoon worden afgehandeld. In dergelijke gevallen kan een zorgverlener bepalen dat de patiënt een 3-daagse antibiotische kuur gaat volgen zonder dat er een urinetest nodig is. Dit wordt enkel aanbevolen voor vrouwen die een laag risico hebben op terugkerende infecties, en die geen symptomen hebben (zoals vaginitis) die op eventuele andere problemen zouden kunnen wijzen.

Antibiotica kuur

Een orale antibiotica kuur zal ongeveer 94% van alle ongecompliceerde blaasontstekingen oplossen, maar de kans op een herhaling blijft aanwezig. De volgende antibiotica worden vaak gebruikt voor ongecompliceerde blaasontstekingen:

• De standaardbehandeling is van oudsher een 3-daagse kuur van trimethoprim-sulfamethoxazol, ook wel TMP-SMX genoemd. Voorbeelden zijn Bactrim, Cotrim, en Septra. TMP-SMX combineert een antibioticum met sulfa-medicijnen. Een enkele dosering van TMP-SMX wordt soms voorgeschreven bij lichte gevallen, maar vaak zijn de resultaten dan minder succesvol dan bij een 3-daagse kuur. Een allergie voor sulfa is niet ongewoon en kan zelfs ernstig zijn.
• Fluoroquinolonen antibiotica, ook wel quinolonen genoemd is meestal de tweede keus. Echter, in bepaalde gebieden hebben mensen van nature een weerstand tegen TMP-SMX, daar zijn de chinolonen de standaard behandelingen voor blaasontstekingen. Ciprofloxacine (Cipro) is de meest voorgeschreven versie van fluorochinolon. Quinolones worden meestal voor een 3-daagse kuur gegeven. Zwangere vrouwen moeten deze medicijnen niet nemen.
• Nitrofurantoïne (Furadantin, Macrodantin) is een derde optie. Dit geneesmiddel moet langer dan 3 dagen worden ingenomen.
• Fosfomycin (Monurol) is niet zo effectief als andere antibiotica, maar kan wel tijdens de zwangerschap worden gebruikt. De weerstand tegen deze medicijnen is erg laag.
• Natuurlijk kunnen er ook andere antibiotica worden gebruikt, zoals amoxicilline (met of zonder clavulaanzuur) en cefalosporinen. Doxycycline is vaak effectief, maar kan niet aan kinderen of zwangere vrouwen worden gegeven.

Na een weeklange behandeling met antibiotica hebben de meeste mensen geen last van infectie meer. Als de symptomen niet beter worden binnen de eerste paar dagen van de behandeling dan raden artsen het vaak aan om te stoppen met de antibiotica en een urine monster af te geven. Dan kan er gekeken worden wat de specifieke bacterie is die problemen veroorzaakt.

Behandeling voor terugkerende infecties

Een terugkerende infectie (veroorzaakt door het niet succesvol behandelen van de infectie) komt bij ongeveer 10% van alle vrouwen binnen drie weken voor. Een terugkerende infectie wordt net zo behandeld als een eerste infectie, maar normaal gesproken worden de antibiotica nu tussen de 7 en 14 dagen gebruikt.

Behandeling van terugkerende infecties

Vrouwen die twee of meer symptomatische blaasontstekingen krijgen binnen 6 maanden of drie blaasontstekingen of meer in de loop van een jaar hebben misschien preventieve antibiotica nodig. Vaak wordt het besluit over het al dan niet preventief gebruiken van antibiotica aan de vrouw overgelaten. Bij sommige vrouwen is het nodig om maatregelen te treffen in hun leefwijze om herhaling te voorkomen.

Veel, zelfs de meeste, vrouwen met terugkerende blaasontstekingen kunnen deze effectief zelf behandelen zonder naar een dokter te hoeven. Dit vereist de volgende stappen:

• Zodra de patiënt symptomen ontwikkelt neemt ze het antibioticum. Infecties die zich minder dan twee keer per jaar voordoen worden meestal behandeld alsof ze een eerste aanval zijn, dus met een enkelvoudige dosis of 3-daagse antibiotica kuur.
• In sommige gevallen vangt de persoon zelf schone urine op voordat ze begint met de antibiotica kuur en stuurt deze naar de doctor om de infectie te bevestigen.

Een vrouw moet een arts raadplegen bij de volgende omstandigheden:

• Als de symptomen niet binnen 48 uur weg zijn gegaan
• Als er een verandering in de symptomen is
• Als de patiënt vermoedt dat ze zwanger is
• Als de patiënt meer dan vier besmettingen per jaar heeft

Specifieke behandelingen voor specifieke gevallen

• Behandelen van zwangere vrouwen - Zwangere vrouwen moeten worden gescreend op blaasontstekingen omdat ze een hoger risico lopen op complicaties bij blaasontstekingen. De antibiotica die worden gebruikt tijdens de zwangerschap zijn amoxicilline, ampicilline, nitrofurantoïne, en cefalosporine. Fosfomycin (Monurol) is niet zo effectief als andere varianten, maar kan wel tijdens de zwangerschap worden gebruikt. Zwangere vrouwen moeten geen fluoroquinolonen nemen.
• Behandelen van kinderen met blaasontstekingen - Kinderen met blaasontstekingen worden over het algemeen behandeld met TMP-SMX, cephalexin (Keflex) en andere cefalosporinen, amoxicilline of amoxicilline / clavulaanzuur (Augmentin). Deze medicijnen worden meestal via de mond ingenomen in vloeibare- of pil vorm. Kinderen met een acute nierinfectie worden behandeld met orale cefixime (Suprax) of een korte kuur (2-4 dagen) van een intraveneuze  antibiotica (gewoonlijk gentamicine, eenmaal per dag gegeven). Een oraal antibioticum volgt dan de IV.

Behandeling van een nierinfectie (pyelonefritis)

Patiënten met ongecompliceerde nier-infecties (pyelonefritis) kunnen gewoon thuis worden behandeld met orale antibiotica. Patiënten met een matige tot een ernstige acute nierontsteking en mensen met ernstige symptomen of andere complicaties moeten misschien in het ziekenhuis worden opgenomen. In dergelijke gevallen wordt antibiotica gedurende enkele dagen meestal intraveneus toegediend. Chronische pyelonefritis kan langdurige behandeling met antibiotica nodig hebben. Gelukkig is dit voor de meeste mensen niet van toepassing.