Wat is Candida?
Candida Albicans is de meest voorkomende vorm van infectie in de mond, het darmkanaal en de vagina. Daarnaast kan het ook de huid en andere slijmvliezen aantasten. Als je immuunsysteem optimaal functioneert is dit type infectie zelden ernstig. Indien je immuunsysteem niet goed functioneert, kan de candida-infectie naar andere delen van het lichaam, waaronder het bloed en membranen rond het hart of de hersenen migreren.
Candida is een schimmel die, wanneer deze in de juiste hoeveelheid in het lichaam aanwezig is, je lichaam helpt met de absorptie en de vertering van voedingsstoffen. Als er te veel aanwezig is, kan het de typische candida symptomen veroorzaken. Als het in je spijsverteringskanaal zit, breekt het de wanden van de darmwand af en dringt het door in de bloedbaan. Dit brengt toxines en andere giftige stoffen in je systeem en kan het bijvoorbeeld het lekkende darm syndroom veroorzaken
Wanneer de natuurlijke pH-balans in je lichaam wordt verstoord, kan de candida flink groeien en een structureel probleem creëren. Goede gezonde bacteriën en een goed functionerend immuunsysteem zijn van essentieel belang bij het bestrijden van deze hardnekkige infectie. Het candida overgrowth syndroom of COS is de term die wordt gebruikt als de groei van candida in je lichaam uit de hand loopt. Vergis je niet: dit is een chronische aandoening.
Personen die nooit een ernstige schimmelinfectie hebben ervaren kunnen nieuwe gevoeligheden, allergieën of intoleranties voor een verscheidenheid aan voedsel ontwikkelen. Deze voedingsmiddelen zijn onder andere zuivel, eieren, maïs en gluten. Candida Albicans, en een aantal andere soorten van candida, leven van nature in en op ons lichaam, zonder dat schadelijk is. Candida leeft meestal in je maagdarmkanaal. Het is echter opportunistisch van aard en wanneer het de mogelijkheid heeft om te overgroeien en ons te besmetten dan slaat het toe. Om deze infectie te voorkomen of te behandelen moet je enkele dingen over deze infectie weten:
- De directe oorzaken van een candida-infectie
- De mogelijkheden die wij leveren aan de candida om zich te kunnen ontwikkelen. Met andere woorden: het handhaven van de directe oorzaak
Laten we dit eens in detail bekijken.
De directe oorzaken van een candida-infectie
Soms is ons lichaam een vruchtbare voedingsbodem voor ziekteverwekkende organismen om te groeien. Er zijn een aantal situaties die vruchtbare grond aan candida bieden en ik zal je uitleggen hoe het allemaal begint. Zodra je erachter komt dat je een schimmelinfectie hebt, is het de moeite waard om eens na te denken over wat er de laatste paar weken of maanden anders was. Sommige primaire oorzaken van candida-infecties zijn:
Oorzaak 1: Opname in het ziekenhuis
Het is mogelijk om een candida-infectie te krijgen, terwijl je in een ziekenhuis verblijft; vooral als je erg ziek bent of een zwak immuunsysteem hebt.
De infectie met candida kan mild (zoals een infectie van de huid) of ernstig zijn (zoals een longontsteking met candida). Je kunt je afvragen hoe je deze infecties in een ziekenhuis oploopt. Als je een katheter of een infuus hebt gehad waardoor je medicijnen of vloeistoffen toegediend kreeg, is het gemakkelijker voor candida om je lichaam binnen te dringen en heb ook een grotere kans om een candida-infectie in je bloed (candidemie) te krijgen.
Candida kan, vooral als je wonden ernstig zijn, ook via sneeën, wonden of brandwonden het lichaam binnendringen. Bovendien kun je als je op de intensive care ligt ook candida-infecties oplopen via levensreddende apparaten of procedures. Je kunt ook een candida infectie oplopen in de operatiekamer.
Oorzaak 2: Het gebruik van antibiotica
Als je recentelijk een bacteriële infectie hebt gehad en antibiotica moest gebruiken, kan je risico zijn toegenomen. Er wordt verondersteld dat in de darm van een volwassene tien keer meer microben zitten dan het aantal eigen lichaamscellen. Deze microben spelen vele cruciale rollen in het lichaam zoals bijvoorbeeld de stimulatie van je immuniteit, de productie van vitamine B en K waardoor de functie van de darm op peil blijft, de spijsvertering en bij de verdeling van plantenstoffen etc. Een andere belangrijke rol van deze microben is om de pathogenen (ziekteverwekkende organismen) te remmen.
Als je een bacteriële infectie krijgt en antibiotica krijgt voorgeschreven dan zal deze antibiotica niet alleen de bacteriën, die de infectie veroorzaken, doden maar ze zullen ook de bacteriën in je darmen doden waardoor er organismen ontstaan die resistent zijn tegen deze antibiotica. Een andere bron van antibacteriële antibiotica is bijvoorbeeld commerciële pluimvee, melk en vlees. Onlangs hebben veel fastfood ketens beloofd om geen gebruik meer te maken van antibiotica, die ook wordt gebruikt door de mens. Hoewel dit een stap is in het voorkomen van resistentie tegen antibiotica, is het onwaarschijnlijk dat het het scenario van de onbalans van de darm-microflora verandert. Elke antibiotica die je binnenkrijgt via je voedsel zal zeker van invloed zijn op je natuurlijke darm-microflora.
Oorzaak 3: Tijdens periodes van chronische stress en angst
In een studie werd het directe bewijs van de relatie tussen stress en een candida-infectie aangetoond. Deze studie werd uitgevoerd onder 309 willekeurige patiënten - 117 mensen hadden minstens één keer vaginale candidiasis gehad en 192 mensen hadden dit niet ervaren. Zij ontdekten dat psychosociale factoren en dan vooral stress, de primaire oorzaak van vaginale candida-infecties was. Zij vermeldden ook dat de traditionele anti-schimmel therapie alleen de symptomen behandelt en niet de oorzaak aanpakt.
Uit een andere studie uit 2005 bleek dat vrouwen met chronische vaginale candida-infecties in de ochtend lagere niveaus van cortisol in hun speeksel hadden dan vrouwen zonder infectie. Deze lage cortisol niveaus geven de chronische stress bij deze vrouwen aan. Stress en angst kunnen door middel van verschillende mechanismen tot candida-infecties leiden:
- Chronische stress leidt tot chronische productie van cortisol. Cortisol is in kleine hoeveelheden goed omdat het onstekingsremmend is en het het weefselherstel versnelt. Onder bepaalde stresscondities worden er grotere hoeveelheden geproduceerd, wat wel schadelijk is omdat het immuun-onderdrukking veroorzaakt. Continue immuun-onderdrukking predisponeert een persoon om meer infecties op te lopen. Dit is waar de candida van de situatie profiteert en een infectie zal veroorzaken. In sommige chronische stresssituaties is de productie van cortisol in de ochtend lager dan normaal. De scherpe veranderingen in het niveau van cortisol zorgen ervoor dat het cortisol profiel vlak wordt. Hierdoor kunnen de immuuncellen continu in het lichaam circuleren, wat ontstekingen veroorzaakt en het weefselherstel vertraagt. Ook deze situatie is zeer geschikt voor candida om te groeien omdat het goed kan doordringen in het beschadigde weefsel.
- Stress kan het interne milieu van de darm wijzigen - de zuurgraad kan afnemen en de darmbeweging kan veranderen. Hierdoor kan de groei en de hechting van lactobacillen remmen. Lactobacillen houden de candida populatie in toom en als lactobacillen er niet zijn zal de candida explosief groeien.
- Stress vermindert de productie van mucine en zure mucopolysacchariden. Deze twee niet ziekteverwekkende organismen binden zich aan het slijmvlies van de darm en zorgen voor een verlaging van de productie van pathogene organismen zoals candida.
- Stress vermindert de productie van IgA antilichamen. IgA geeft ons afweer tegen ziekteverwekkende organismen en een vermindering van IgA zal ons dus vatbaar voor deze organismen maken.
- Stress beïnvloedt ook de darmorganismen. Een studie uit 1975 in de Verenigde Staten toonde aan dat emotionele stress, zoals woede en angst, invloed kunnen hebben op microflora in onze darm. Zij vonden, in reactie op angst of woede, een stijging van 20-30% van een bepaald type bacterie in de darm. Wanneer de situatie werd opgelost normaliseerde het aantal weer.
Oorzaak 4: Diabetes
Als je diabetes hebt ontwikkeld, zul je een verminderde immuniteit tegen infecties, met name die van candida, hebben. Er zijn vele studies die aantonen dat candida-infecties bij mensen met diabetes erger zijn.
Candida produceert, in reactie op glucose, een eiwit die de cellen van ons immuunsysteem binden en waardoor candida voorkomen kan worden. De glucose in het bloed leidt ook tot de verandering van candida in de besmettelijke filamenteuze vorm. Ook schakelt candida, bij aanwezigheid van glucose, een stress respons in. Dit betekent dat wanneer er glucose aanwezig is, het bestand wordt tegen de omgeving waarin onze immuuncellen ze bestrijden. Slecht gecontroleerde diabetes zorgt dus voor hogere glucose, wat de candida zeker in haar voordeel kan gebruiken.
Oorzaak 5: Corticosteroïden
Als je een aandoening hebt die je verplicht om orale- of inhalatiecorticosteroïden te nemen, zoals artritis, astma, allergische reacties of een auto-immuunziekte, loop je een hoger risico op besmetting met candida. Dit komt omdat corticosteroïden de immuniteit onderdrukken. Terwijl orale corticosteroïden de kans op het krijgen van een ernstige candida-infectie (invasieve candidiasis) laat toenemen, zorgen inhalatiecorticosteroïden voor een hoger risico op het krijgen van spruw.
Oorzaak 6: Hormonale onbalans
Dit kan inwendig zijn, teweeggebracht door stress, een slechte voeding, een gebrek aan slaap of door veranderingen in de microflora van je darmen of uitwendig zijn door hormoonverstorende stoffen (moleculen die van invloed zijn op hormonen, zoals bijvoorbeeld pesticiden, herbiciden, fyto-oestrogenen of plantaardige verbindingen die zich gedragen als oestrogenen), hormonale substitutietherapie, anticonceptiepillen etc. Een hormonale onbalans kan candida de mogelijkheid bieden die het nodig heeft om zich te vestigen in je lichaam en om te groeien. Uit een Amerikaanse studie blijkt ook dat een hoger niveau van oestrogeen de groei en de overlevings kansen van candida verhoogt. Ook bleek dat oestrogeen candida kan converteren naar de infectieuze filamenteuze vorm. Oestrogeen heeft ook een onderdrukkend effect op ons immuunsysteem, waardoor gist een infectie kan veroorzaken. Anderzijds is gebleken dat progesteron de candida genen, die nodig zijn voor het ontstaan van een infectie, kan onderdrukken.
Het handhaven van een candida-infectie
Als je niet je levensstijl duurzaam verandert, creëer je zelf een gunstige omgeving voor candida. Als je doorgaat met het ervaren van de voornaamste oorzaken zoals stress, het innemen van antibiotica of een ongecontroleerde diabetes, zul je niet in staat zijn om candida uit je systeem te kunnen verwijderen. Dingen waar je wel op kunt letten (en die vaak ook de primaire oorzaak zijn) zijn de volgende:
Oorzaak 7: Je dieet
- Suiker: als je dieet rijk aan suiker en geraffineerde koolhydraten is, maak je een gunstig klimaat voor de candida en kan het in alle rust een infectie veroorzaken. Ik kan niet duidelijk genoeg zijn, als je serieus de candida wilt elimineren, over hoe belangrijk het is om suiker uit je dieet te verwijderen. Uit een studie uit 2005 bleek dat meer glucose in het bloed je immuniteit verlaagt en je vermogen om infecties te bestrijden schaadt. Afgezien daarvan zal de candida de glucose in zijn eigen voordeel gebruiken om zich te vestigen. Je kunt hier meer informatie vinden over suiker- en candida-verbindingen.
- Vitaminen en mineralen: deze micronutriënten zijn belangrijk om onze cellen goed te laten functioneren. Vele studies hebben een tekort aan verschillende vitaminen en mineralen gekoppeld aan een vermindering van het vermogen om ziekteverwekkende organismen op afstand te houden. De meeste mensen hebben een tekort aan voldoende inname van microvoedingsstoffen. Een geringe consumptie van fruit en groenten is de belangrijkste factor die bijdraagt aan dergelijke tekorten aan micronutriënten. Groenten en fruit zitten niet alleen boordevol met vitaminen en mineralen die de immuniteit helpen, maar bevatten ook een aantal ‘fytochemicaliën’ die je helpen om virussen, bacteriën en schimmels te bestrijden. Het beste advies is om een grote verscheidenheid aan voedsel te eten. Dit wordt aanbevolen omdat sommige vitaminen en mineralen en sommige fytochemicaliën afhankelijk zijn van andere voedingsstoffen die worden opgenomen en worden gebruikt door het lichaam. Dus, als je dieet niet evenwichtig en gevarieerd is, zul je waarschijnlijk een tekort aan deze microvoedingsstoffen hebben.

Oorzaak 8: Alcohol
Als je gewend bent aan het drinken van alcohol, heb je meer kans om een infectie op te lopen. Alcohol is op meerdere manieren schadelijk en het ondersteunt de groei van candida.
Een andere reden waarom je niet moet drinken, als je een candida-infectie hebt, is omdat de alcohol je darmen op vele verschillende manieren beïnvloedt. Laten we eens een kijkje nemen bij enkele van deze effecten:
- Alcohol beschadigt het slijmvliesmembraan: als je een candida-infectie hebt, zal dit de candida alleen maar helpen om dieper in de weefsels door te kunnen dringen.
- Alcohol interfereert met de opname van voedingsstoffen: een nutriëntdeficiëntie (vitamines en mineralen) kan je een hoger risico op candida-infecties geven.
- Alcohol veroorzaakt dysbiose: er zijn aanwijzingen dat het drinken van alcohol veranderingen in de bacteriële microflora in je darmen kan veroorzaken. Die veranderde bacteriegroei produceert endotoxinen en ontstekingen. Je weet heel goed dat dysbiose een van de belangrijkste oorzaken is van candida.
- Alcohol verhoogt de permeabiliteit van de darm: hierdoor kunnen grotere moleculen, zoals toxinen die worden geproduceerd door microben en andere chemicaliën, door de darm in de bloedstroom terecht komen. Dit kan leiden tot letsel aan je lever, omdat deze giftige komen, wat schade kan veroorzaken aan de lever omdat deze stoffen in het bloed een ontstekingsreactie stimuleren. Ook staat candida er om bekend dat het de permeabiliteit van de darm verhoogt waardoor je je kans op voedselallergieën vergroot. Het drinken van alcohol kan daadwerkelijk je voedsel-/andere allergieën nog verder verergeren.
- Alcohol met meer dan 15% alcohol vermindert je darmfunctie: hierdoor zal het verteerde voedsel langer in de darmen blijven, waardoor ziekteverwekkers beginnen te degraderen en waardoor je lichaam gas produceert. Een verhoogde permeabiliteit van de darm kan ervoor zorgen dat afbraakproducten in je bloedbaan terechtkomen.
Oorzaak 9: Problemen met de spijsvertering
Chronische problemen met de spijsvertering kunnen wijzen op de aanwezigheid van een candida-kolonisatie in je darmen. Er zijn aanwijzingen dat candida met name koloniseert in darmen van mensen die lijden aan verschillende darmaandoeningen zoals bijvoorbeeld de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa en maagzweren.
Er zijn ook studies, uitgevoerd op muizen, die aantonen dat candida de genezing van laesies vermindert en de laesies in zijn eigen voordeel gebruikt. Je kunt een ontsteking aan je darmen veroorzaken door het drinken van overmatig veel alcohol, een maaginfectie, medicijnen zoals aspirine en veel stress etc. Dit zal ofwel de candida in je darmen laten koloniseren of als je al candida hebt, zal dit ervoor zorgen dat je er heel moeilijk vanaf komt. Problemen met de spijsvertering kunnen ook een verstoring van de darmmicroben aangeven en als dat het geval is, zal het lastig zijn om je te ontdoen van de candida tenzij je weer een goede balans weet te bereiken. Bekijk deze video voor een betere spijsvertering.
Ook als je een maagzuurremmer (protonpompremmers) zoals omeprazol, esomeprazol, pantoprazol voor zure reflux of een maagzweer gebruikt, kun je per ongeluk de groei van candida bevorderen. Deze antacida veranderen de pH van de maag en ook van het eerste gedeelte van de dunne darm (maakt het alkalisch) wat de candida een klimaat schenkt dat zeer geschikt is voor kolonisatie.
Oorzaak 10: Chemicaliën
Steeds vaker worden mensen blootgesteld aan meer chemische stoffen in ons milieu en voedsel. Onderzoek heeft aangetoond dat we deze chemicaliën binnenkrijgen en dat ze in ons lichaam accumuleren. Deze accumulatie vindt plaats omdat ons lichaam ze niet snel genoeg kan afbreken. Er zijn meerdere bronnen waarvan we deze stoffen kunnen krijgen en dit is echt zorgelijk. Bovendien krijgen we deze stoffen ook steeds vaker binnen via het oppervlaktewater en er is ook bezorgdheid over de accumulatie van deze stoffen in levende wezens zoals vis, die ook een krachtige bron van deze chemicaliën kunnen zijn, wanneer we ze eten.
Bewijsmateriaal is nu in opkomst over de manier waarop sommige van deze chemische stoffen in feite het leven van candida in ons lichaam bevorderen. Hier is een lijst van enkele chemische stoffen en hoe deze de groei en de handhaving van candida kunnen bevorderen:
Oorzaak 11: Parabenen
Parabenen zijn decennialang als conserveermiddelen gebruikt. Deze zijn gebruikt om de groei van gisten in consumptiegoederen (cosmetische- en farmaceutische producten) waaronder vaginale producten te voorkomen. Bij een onderzoek ontdekten onderzoekers tijdens hun labexperimenten dat als candida werd gekweekt met parabenen er een eiwit genaamd EPA6 werd aangemaakt, die de hechting van candida aan de menselijke vaginale cellen verhoogd. Het lijkt een stress reactie te zijn van candida tegen parabenen en het lijkt de vorming van biofilm te stimuleren.
Bovendien bootsen parabenen oestrogenen na en kunnen ze ook net als hen fungeren. Als hun activiteit zwakker is dan de natuurlijke oestrogenen, worden ze niet als een risico beschouwd. Wetenschappers over de hele wereld uiten hun bezorgdheid en argumenteren over het feit dat mensen worden blootgesteld aan meerdere chemische stoffen in cosmetica of persoonlijke verzorgingsproducten.
Bisphenol A (BPA) is aanwezig in sommige kunststoffen. Het kan lekken in water en in voedsel dat wordt bewaard in verpakkingen die BPA bevatten (bijvoorbeeld ingeblikte tomaten, water in plastic flessen). BPA is een hormoonontregelaar, wat betekent dat het de normale hormonale werking verstoort. Hormoonverstoorders kunnen ook mogelijk invloed hebben op de immuniteit van het vrouwelijke voortplantingssysteem. Lagere immuniteit kan candida problemen veroorzaken en dit zelfs helpen te handhaven.
Oorzaak 12: Pesticiden
Pesticiden hebben verschillende effecten op de gezondheid van de mens. Veel pesticiden kunnen hormonale functies verstoren en kunnen ook verstoringen in het immuunsysteem veroorzaken. Beide effecten bevorderen de goei van candida. Een blootstelling aan pesticiden, hetzij omdat je in de landbouw werkt of door middel van fruit en groenten die je eet, maakt je veel gevoeliger voor candida-infecties en het zorgt er ook voor dat deze chronisch wordt. Hoe hoger je blootstelling, hoe groter het risico is dat je loopt.
Oorzaak 13: Halogeniden
Halogeniden zijn verbindingen van chloor, broom, fluor of jodium. Een teveel hiervan in je systeem kan een schildklierdisfunctie veroorzaken. Fluor en jodium zijn in sommige regio's van de wereld van nature hoog in het water. In andere delen van de wereld worden externe fluoriden en jodiden toegevoegd aan water en zout vanwege hun positieve invloed op je botten, tanden en de gezondheid van de schildklier.
Er zijn aanwijzingen uit studies dat overmatige fluoride en jodide van invloed zijn op de schildkliercellen omdat ze de werking verlagen. Als je last hebt van een trage schildklierfunctie (omdat de cellen van je schildklier niet lang genoeg overleven) loop je meer risico op het krijgen van infecties. Dit komt omdat schildklierhormonen de metabole snelheid van de cellen regelen en een groot aantal enzymen beïnvloeden, die betrokken zijn bij het handhaven van het afweersysteem van het lichaam.
Als er chloor (en ook fluor) wordt toegevoegd aan drinkwater om het vrij van ziekteverwekkende organismen te maken, kan dit ook daadwerkelijk leiden tot onevenwichtigheid in je macrobiotische systeem. En zoals bekend leidt een onbalans van microben in het systeem tot candida-infecties.
Chloor wordt ook toegevoegd aan zwembaden, maar het doodt niet alleen de schadelijke bacteriën in het water, het doodt ook de goede bacteriën op je huid. De juiste combinatie van een lage immuniteit en een hormonale- en microbiële onbalans kan door candida in haar voordeel worden gebruikt.
Broom kan worden gevonden in pesticiden, in plastic, gebromeerde plantaardige oliën die worden gebruikt door de frisdrankindustrie, bepaalde geneesmiddelen en brandvertragers die worden gebruikt in tapijten, stoffering, matrassen enz. Broom veroorzaakt problemen aan de schildklier omdat het heel gemakkelijk jodium in de schildklierhormonen kan vervangen. Schildklierhormonen kunnen niet functioneren zonder jodium. Zoals eerder beschreven, kan een trage schildklier je een hoger risico op infecties geven.
Oorzaak 14: Schimmel
Overal om je heen vind je verschillende soorten schimmels. Sommige zijn eetbaar zoals paddestoelen en anderen worden gebruikt in kaas en voor de productie van bier. Terwijl sommige schimmels voor het bederf van voedsel zorgen zijn er ook schimmels die op allerlei plaatsen zoals in gebouwen groeien. Veel van deze schimmels kunnen effecten op de gezondheid hebben want ze kunnen allergenen, irriterende stoffen en toxines produceren.
De reactie op schimmel verschilt van persoon tot persoon en dit kan afhankelijk zijn van je immuunstatus, je voedings- en algemene gezondheidstoestand en of je andere infecties hebt. Wanneer je systeem reeds door een candida-infectie is verzwakt, is het zeer waarschijnlijk dat deze andere vormen van beschimmelde levensmiddelen of een muf huis je systeem ook zullen beïnvloeden. Niet alleen kunnen zij je candida verergeren maar het kan ook andere schimmelinfecties zoals een longontsteking of astma veroorzaken.
Tot slot…
Als je candida-infecties wilt voorkomen of wilt behandelen, moet je de mogelijke oorzaak zien te vinden. Het alleen verhelpen van de symptomen zal op de lange termijn niets veranderen - je moet ervoor zorgen dat je candida niet binnenkrijgt of dat het goed in je lichaam kan gedijen.
Bronnen:
pubs.niaaa.nih.gov/publications/arh21-1/76.pdf
www.cell.com/trends/microbiology/abstract/S0966-842X(01)02094-7?_returnURL=http%3A%2F%2Flinkinghub.elsevier.com%2Fretrieve%2Fpii%2FS0966842X01020947%3Fshowall%3Dtrue
www.bmj.com/content/290/6470/746.abstract
Ik loop al 2 jaar, na een operatie van ls met klachten in mijn lichaam.
Heb op dit moment weer last van een plekje op mijn schaamlip dat er wasrschijnlijk operatief moet worden weggehaald. Heb ook een candida albicans volgens de candida dokter kaj de vries.
Wie kan mij helpen zodat ik me weer gezond enbgelukkig kan zijn. Heb ook een depressie waarvoor ik onder behandeling ben.mslijmbal in keel. Pffffff
tini,misschien kan ik je helpen,voor iemand die ervaring mee heeft
Candiplex al geprobeerd Tini? Helpt steeds goed bij mij.
Beste Robert
Is het het best om een gefermenteerd knoflook supplement te nemen?
Aangezien fermentatie de werking verbetert, of is dit in het geval van een candida niet zo?
Alvast bedankt
Alle vormen van knoflook zijn goed tegen candida, Chantal. Dus ook zwarte (gefermenteerde) knoflook.
Bij mij is de oorzaak waarschijnlijk een combinatie van langdurige stress en antibiotica kuren. Maar de zon gaat weer schijnen voor mij want ik ben al ruim 6 maanden klachtenvrij en ik voel me echt fitter worden sinds dat ik goed naar mijn voeding ben gaan kijken en ik er enkele natuurlijke medicijnen van Venamed bij ben gaan gebruiken zoals de candiplex en de symbion forte en in een later stadium ook de imunofit voor een betere weerstand. Het lijkt er nu echt op dat ik de candida oorlog aan het winnen ben.
Dat is fantastisch nieuws, Sophie!
Bij mij zijn geen van de bovenstaande oorzaken van toepassing. Dankzij deze hete zomer met 2 hitte golven heb ik bijna iedere dag onder de warme douche gestaan om het zweet eraf te spoelen. Dit begon al eind mei. Ben de 17de naar mn huisarts geweest en die kwam tot de conclusie dat het een combi van eczeem en deze schimmelinfectie heeft veroorzaakt... volgend jaar dus alleen koude douches nemen met zulk warm weer.