De symptomen van een vitamine D tekort

We kennen allemaal vitamine D, de vitamine die door je lichaam aangemaakt wordt onder invloed van de zon. Door deze bijzondere manier van aanmaken van de vitamine, wordt deze ook wel de ‘zonlicht-vitamine’ genoemd. Maar dat is bij lange na niet het hele verhaal. Het is waar dat je voor het overgrote deel deze vitamine zelf aan kunt maken onder invloed van zonlicht, maar in de meeste gevallen is dat niet toereikend.

Met name in de winter komen we steeds minder buiten, wat natuurlijk noodzakelijk is om zonlicht op te vangen. In de zomerperiode zal dat allemaal wel lukken, maar in de winterperiode wordt het natuurlijk wat lastiger. Door de kou en het gure weer blijven we liever binnen, wat gevolgen heeft voor de vitamine D in je lijf.

Maar gelukkig tref je vitamine D ook gewoon in je voedsel aan, tenminste als je gezond en gevarieerd eet. Met name de voeding van dierlijke oorsprong bevat vitamine D, maar wel in beperkte mate.

Hier zijn wel een paar uitzonderingen op: vette vis, zoals makreel, zalm en paling, bevat wat meer vitamine D.

Ook wordt er in Nederland Vitamine D toegevoegd aan sommige producten. Denk hierbij maar eens aan bak- en braadproducten, halvarine en margarine.

Hieronder de inhoud van het artikel
1: Wat doet vitamine D?
2: Symptomen van een tekort aan vitamine D
3: De risicogroepen
4: Hoe krijg je meer vitamine D in je lijf?
5: Tot slot + video….

Wat doet vitamine D?

Om even het verband te leggen tussen verschillende lichaamsfuncties, in combinatie met aandoeningen, en vitamine D, een kleine opsomming:

Ontwikkeling van kanker

Uit verschillende onderzoeken is duidelijk gebleken dat vitamine D voor een deel kan voorkomen dat er kanker wordt ontwikkeld. Aangezien de meeste vormen van kanker beginnen met ontstekingen, is het dus allereerst zaak om deze ontstekingen tegen te gaan. Naast een goede weerstand speelt ook de aanwezigheid van vitamine D hierin een belangrijke rol. Er zijn verschillende onderzoeken gedaan naar het effect van vitamine D op de ontwikkeling van kanker, en de unanieme conclusie was dat vitamine D het meest preventief werkt op colonkanker. Daarnaast is er een invloed op borstkanker en prostaatkanker.

Hersenfuncties

Het is nog niet echt duidelijk op welke manier vitamine D de werking van de hersenen kan beïnvloeden, maar het blijft wel een feit dat mensen met een relatief laag gehalte aan vitamine D vaker last hebben van depressies, of in ieder geval depressieve gevoelens. Dit is gebleken uit meerdere, onafhankelijke, wetenschappelijke onderzoeken.

Correcte werking van de alvleesklier

Het is een vreemd feit dat diabetes 1 veel vaker voorkomt in noordelijke landen, en veel minder in zuidelijke landen. Hieruit zou je heel snel kunnen concluderen dat er een verband bestaat tussen de ontwikkeling van diabetes 1 en de hoeveelheid aanwezig zonlicht, lees: de aanwezigheid van vitamine D.

Vanuit deze redenering zijn wetenschappers gaan zoeken, en hebben inderdaad dit verband aangetoond. Uiteindelijk ligt de oorzaak van diabetes 1 in het feit dat het afweersysteem foutjes gaat vertonen in bepaalde delen. Deze specifieke foutjes scharen we onder de noemer auto-immuunreactie: Hierdoor wordt uiteindelijk geen insuline meer aangemaakt, omdat de cellen die dit aan moeten sturen kapot worden gemaakt voordat ze hun werk kunnen doen.

Ook schijnt er een verband te bestaan tussen een laag vitamine C gehalte en het ontstaan van diabetes type 2. Maar dit is veel onduidelijker en dus nog niet onomstotelijk bewezen.

Weerstand

Er moet nog veel meer onderzoek gedaan worden, maar voor nu lijkt het er op dat de weerstand, ofwel het immuunsysteem, veel te maken heeft met vitamine D. In de witte bloedlichaampjes vindt de actieve transformatie plaats naar vitamine D. Dit zorgt voor een zogenaamde ‘cellulaire immuniteit’, wat de oorzaak is van de productie van een eiwit wat in staat is om bacteriën te inactiveren en af te voeren. Door dit proces kan er voorkomen worden dat je ziek wordt, immers de ziekmakende bacteriën worden direct al onschadelijk gemaakt door
dit proces.

Sterke botten

Heb jij je wel eens afgevraagd waarom er, naast calcium, ook vitamine D aan de melk toegevoegd wordt? Vitamine D is namelijk erg belangrijk voor de opname van calcium door je lichaam. Deze combinatie van beide voedingsstoffen is dus onontbeerlijk. Of de melk zelf goed is voor je botten, zoals Joris Driepinter vroeger altijd zei, is een heel andere discussie. Hier lopen de meningen heel sterk uiteen. Maar het feit blijft dat we de vitamine D nodig hebben om calcium op te kunnen nemen.

De vitamine D die we in ons lichaam krijgen door middel van voeding en zon, moet dan eerst worden omgezet naar een actieve vorm, calcitriol, wat dan plotseling geen vitamine meer is, maar een hormoon. Deze transformatie naar de actieve vorm, wordt aangezet door een ander hormoon en wordt deels ook geregeld door de stijgende hoeveelheid fosfaat en calcium in je lichaam. Een heel mooi mechanisme wat alleen maar vraagt wanneer het ook écht nodig is.

Vitamine D kan dus, in combinatie met calcium, de kans op botbreuken fors verkleinen, de botdichtheid vergroten en het botverlies op latere leeftijd beperken.

Gezonde spieren

Vitamine D heeft een hele grote invloed op de functionaliteit en de kracht van je spieren. Daarnaast zorgt vitamine D voor een betere balans in je evenwichtsorganen. Dit, in combinatie met sterkere spieren, voorkom je vervelende valpartijen die botbreuken kunnen veroorzaken. En, zoals we eerder al zagen worden botten ook sterker door onder andere vitamine D, dus zullen ze sowieso minder snel breken.

Symptomen van een tekort aan vitamine D

Op het moment dat je veel binnen zit, dus niet genoeg blootgesteld wordt aan de zon, een allergie hebt voor melk of vegetarisch bent, dan loop je een groot risico dat je te weinig vitamine D in je lichaam hebt of krijgt. Uit de voorgaande functie van vitamine D in je lichaam, kun je al bijna de symptomen raden, de symptomen van een tekort aan vitamine D in je lijf.

Laat ik ze toch even voor je op een rijtje zetten:

• Verzwakking van de spierfuncties, let name krachtverlies
• Krampen en trillingen van de spieren
• angstaanvallen
• algemeen gevoel van moeheid en lusteloosheid
• Pijn in de gewrichten en/of de spieren
• Bloedend tandvlees
• Breekbare botten
• Constant tekort aan energie
• Hyperventilatie
• Hartproblemen, tenminste na een langdurig tekort aan vitamine D

De risicogroepen

Lang niet iedereen hoeft bang te zijn voor een tekort aan vitamine D. Zeker als je gezond en gevarieerd eet, in combinatie met minimaal een half uur per dag buiten zijn met onbedekt hoofd en handen. Toch zijn er een aantal risicogroepen die goed hun vitamine D inname in de gaten moeten houden:

• Mensen die speciale diëten volgen, bijvoorbeeld vetvrij of vetarm.
• Alcoholisten en mensen die stevig drinken.
• Mensen die eenzijdig en (vaak) ongezond eten.
• Vrouwen die zwanger zijn.
• Mensen met een donkere huid (op de Fitzpatrick-schaal vanaf type 4).
• Oudere mensen, omdat deze vaak meer binnen zitten en dus te weinig zon opvangen.
• Mensen die veel kleding dragen die het hele lichaam bedekken. Denk hierbij aan mensen met hoofddoeken, boerka’s, hoeden en lange mouwen (ook in de zomer).
• Mensen die in het algemeen heel weinig buiten komen.
• Veganisten en vegetariërs. Deze groep mist de inname van vitamine D door de voeding.

Hoe krijg je meer vitamine D in je lijf?

Als je al gezond en gevarieerd eet, kun je door middel van voeding eigenlijk niet meer vitamine D binnenkrijgen. Als je dan ook nog eens minimaal een half uur per dag buiten komt, met onbedekte handen/armen en onbedekt hoofd, dan hoef je je weinig zorgen te maken. Mensen die een tekort aan vitamine D hebben, wat aantoonbaar is via een bloedonderzoek van de huisarts, raad ik in ieder geval aan om het eetpatroon eens kritisch onder de loep te nemen, en om meer en langer buiten te zijn.

Daarnaast is er natuurlijk altijd de keus om supplementen in te nemen. Vitamine D als supplement is verkrijgbaar als pilletje, als, druppels, tablet of als kauwtablet. Met name de laatste is erg handig voor kinderen.

Een kleine waarschuwing is hier wel op zijn plaats, want je kunt ook weer teveel vitamine D binnenkrijgen. Dit geldt niet voor de vitamine D die door het lichaam zelf aangemaakt wordt onder invloed van de zon. Dit proces stopt automatisch als er genoeg vitamine D in je lijf zit. Maar de waarschuwing geldt met name voor de inname van vitamine D via voeding en supplementen. Dit kan schade toebrengen aan de nieren, het hart en aan de bloedvaten.

Tot slot...

Wie normaal eet, dus gezond en gevarieerd, krijgt ongeveer een derde deel van de dagelijkse hoeveelheid vitamine D binnen. Het resterende deel moet door het lichaam zelf aangemaakt worden onder invloed van de zon. Wie een tekort heeft, kan dit aanvullen door middel van vitamine-supplementen. Maar overdrijf hier niet mee, want een overdosis kan grote problemen veroorzaken. Over het algemeen kunnen we stellen dat ouderen van 65 jaar en ouder, ongeveer 20 mcg (800 IE) per dag nodig hebben. De rest heeft aan 10 mcg (400 IE) per dag genoeg.

Als je twijfels hebt over je eigen vitamine D, raad ik je aan om even contact op te nemen met je huisarts voor een onderzoekje.

Bronnen

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK56070/