Het reflux dieet

We hebben allemaal wel eens last van zure oprispingen, of reflux. Op zich niet zo heel erg, maar als dit regelmatig voorkomt kan dit gevolgen hebben voor je gezondheid. Lees in dit artikel over wat reflux is, wat de gevolgen kunnen zijn en wat je zelf kunt doen met een reflux-dieet.

Hoe ontstaat reflux?

Iedereen heeft wel eens dat brandende gevoel in de slokdarm gehad, samen met een zure smaak in de mond en de keel. Dit noemen we in medische termen Gastro-Esofagaal Reflux (GERD). Vaak korten we dit af tot reflux, of in goed Hollands: zuurbranden. Maar hoe ontstaat reflux?

We gaan even de weg van het voedsel volgen, van de mond naar de maag. Op het moment dat we een hap voedsel van een lepel afhappen, komt het in de mond terecht. Hier wordt het voedsel gekauwd in kleinere delen en vermengd met het speeksel ter voorbereiding op de vertering die verder in de maag plaats gaat vinden.

Daarna wordt het voedsel doorgeslikt en komt het via de slokdarm in de maag terecht. Tussen het einde van de slokdarm en de maag zit een sluitspier die bij reflux een hele belangrijke rol speelt.

Deze sluitspier opent zich alleen op het moment dat er voedsel via de slokdarm aangeboden. Het voedsel wordt doorgelaten, waarna de sluitspier zich direct weer sluit. Op deze manier wordt voorkomen dat er voedsel, inclusief maagsappen, terugvloeien in de slokdarm.

In normale gevallen werkt het inderdaad zo. Maar het kan wel eens voorkomen dat de sluitspier zich toch opent waardoor voedsel en maagsappen in de slokdarm terecht komen. Redenen hiervoor kunnen divers zijn, maar een te volle maag of te vet of te pikant voedsel zijn de voornaamste redenen.

Dit terugvloeien van voedsel en vooral zure maagsappen noemen we reflux.

Dit komt bij iedereen wel eens voor, en is alleen maar vervelend. Zolang dit niet té vaak gebeurt, heeft het ook verder geen gevolgen voor de slokdarm en de keel. Maar bij ongeveer 10%-20% van de mensen komt dit wél heel regelmatig voor, en is het dus een echte aandoening voor hen. Een aandoening met grote gevolgen.

De symptomen van reflux

Niet iedereen kent dezelfde symptomen bij deze aandoening. Er zijn gevallen bekend van mensen die helemaal geen hinder ondervinden van reflux, en anderen hebben zeer regelmatig last van deze zure oprispingen.

De directe gevolgen zijn een geïrriteerde slokdarmwand en keel, en in extreme gevallen irritatie in de mond. Maar daar houdt het niet mee op. Er zijn ook nog een aantal atypische symptomen, waarvan de link met reflux niet altijd even helder is, maar wel steeds op hetzelfde moment voorkomen. Laten we deze eens op een rijtje zetten:

• Keelpijn
• Moeite met praten, vooral in de ochtend
• Pijn in de borstkas
• Hartkloppingen
• Slechte adem
• Hoestbuien
• Astma

Mogelijke complicaties

Op het moment dat je last hebt van een lichte reflux, besteed je er waarschijnlijk helemaal geen aandacht aan. Maar op het moment dat je merkt dat het langzaamaan steeds erger wordt, is het tijd om direct actie te ondernemen. Doe je dit niet, of niet snel genoeg, dan kan een hinderlijke aandoening uitgroeien tot een werkelijk medisch probleem waar in sommige gevallen geen weg terug is:

Slokdarmontsteking

Als de reflux regelmatig terug komt, kan het maagzuur de slokdarmwanden irriteren waardoor het kan gaan ontsteken. Dit kan variëren van een normale ontsteking tot een complexe verzwering.

Stenose

Op het moment dat de slokdarm beduidend kleiner wordt door het groeiende aantal zweren en ontstekingen in de slokdarm, spreken we van stenose. Gelukkig komt dit tegenwoordig niet zo heel vaak meer voor, met name doordat mensen eerder bij de huisarts aankloppen voor behandeling, en anderzijds door de effectieve medicatie die nu voorhanden is.

Slokdarm van Barrett

Het kan voorkomen dat je slijmvlies in de slokdarm genetisch veranderd onder invloed van het maagzuur wat regelmatig omhoog komt. Dit kan een levensbedreigende situatie opleveren, want op de lange termijn kan dit leiden tot slokdarmkanker. Deze voorbode van kanker komt voor bij ongeveer 10% van de mensen die aan chronische reflux lijden.

Slokdarmkanker

Het komt niet erg vaak voor, maar de statistieken laten wel een gestage stijgende lijn zien. Deze stijging is volgens de wetenschap te danken aan het feit dat reflux steeds vaker voorkomt doordat er ongezond gegeten wordt. De enige mogelijkheid om dit te genezen is een chirurgische ingreep.

Overigens hebben mannen hier sneller last van dan vrouwen. De oorzaak van dit feit is niet helemaal duidelijk.

Het Reflux Dieet

Uit al dit voorgaande blijkt wel dat er echt iets ondernomen moet worden op het moment dat je last hebt van reflux. Natuurlijk maak je een afspraak met je huisarts die je braaf doorverwijst naar een specialist. Maar er is ook veel wat je zelf kunt doen, wel of niet in combinatie met een behandeling. Je kunt met name iets doen aan je voeding.

Door het volgen van een reflux-dieet kun je er voor zorgen dat je niet de voedingsmiddelen binnenkrijgt die de trigger zijn voor een zure oprisping. Ik ga je hier géén kant-en-klaar dieet voorschotelen, maar wel een opsomming van mogelijke triggers die je dus beter kunt vermijden:

Koffie

Koffie is wel één van de slechtste producten die je kunt nemen, als je last hebt van reflux. Koffie bevat namelijk cafeïne, en deze heeft een directe verzwakkende werking op de sluitspier. Het mag duidelijk zijn dat een verzwakte sluitspier in de slokdarm heel erg gemakkelijk het maagzuur doorlaat naar de slokdarm.

Frisdranken

Ook frisdranken zijn uit den boze. Neem bijvoorbeeld Coca-Cola: Deze is bijna even zuur als het maagzuur zelf. Heb je wel eens nagedacht wat de uitwerking is van Cola op je slokdarm?

Alcohol

Het is algemeen bekend dat alcohol het lichaam verzwakt, met name de spieren. Dus de zwakkere sluitspier laat dan heel gemakkelijk de maagsappen door. Bij alcoholische cocktails met zure vruchten werkt het twee negatieve kanten op: De alcohol die de sluitspier verzwakt, en de zure vruchten die de slokdarm aantasten door de té hoge zuurgraad.

Tomaten

Het is helemaal waar dat tomaten niet zuur zijn, dus voor dat feit zijn tomaten lekker gezond. Maar voor refluxpatiënten is een tomaatje eten toch niet zo’n goed idee: Tomaten verzwakken namelijk de sluitspier. Dit is ook precies de reden dat veel mensen zure oprispingen en brandend maagzuur krijgen na het eten van een heerlijke pasta met lekker veel tomatensaus. In een reflux-dieet kun je dit soort lekkernijen beter even mijden!

Chocolade

Ook chocolade is een slechte keuze. Niet alleen om de cafeïne die hier in zit, en die de sluitspier verzwakt, net als bij koffie, maar ook omdat chocolade heel erg vet is. Mocht je toch eens een stukje chocolade willen eten, kies dan voor de puurste vorm met het minste vet.

Melk

Tsja, dat klinkt misschien heel erg vreemd dat je melk in dit lijstje tegenkomt. Het is beslist waar dat melk op de korte termijn helpt om het maagzuur te neutraliseren, zodat het vrijwel direct verlichting geeft. Maar aan de andere kant, als je veel melk drinkt, ontstaat er een ontstekingsreactie in de spieren, waar dus ook de sluitspier last van heeft.

Met een zwakke sluitspier krijg je juist méér maagzuur in je slokdarm, wat je weer gaat blussen met melk. Een vicieuze cirkel waar je nooit uitkomt. Maar alsof dat niet genoeg is: Melk drinken zorgt er ook voor dat je méér maagzuur gaat produceren, wat ook weer kan resulteren in reflux. Al met al is melk dus geen gelukkige keuze!

Ook zijn er een aantal voedingsmiddelen die juist wél heel goed werken in de strijd tegen reflux:

Volkorenbrood

Van alle goede voeding voor een reflux-dieet is volkorenbrood de topper. Witbrood bevat namelijk geraffineerde koolhydraten die je darmwand gaan irriteren.

Volkorenbrood is een prima middenweg tussen wit- en bruinbrood. Maar het belangrijkste voordeel ligt in het feit dat brood als een spons werkt. Het neemt het maagzuur op wat in je keel en slokdarm zit.

Bij een oprisping geeft een stuk volkorenbrood dus directe verlichting en laat het branderige gevoel snel verdwijnen.

Honing

Bij het eten van een flinke theelepel honing verdwijnt ook heel snel het branderige gevoel in je keel en slokdarm. De honing brengt namelijk direct een beschermend laagje aan op deze delen, wat zeer verkoelend werkt, tenminste voor een poosje. Echter, te veel honing eten is ook zeker niet de bedoeling vanwege de hoeveelheid suikers.

Banaan

Banaan kan helpen bij het neutraliseren van het maagzuur wat zich eventueel in de slokdarm en keel bevindt. Als je regelmatig stukjes banaan eet, helpt dit ook om reflux en brandend maagzuur voorkomen.

Meloen

Meloen is bijna alkalisch van samenstelling. Alkalisch is het tegenovergestelde van zuur, dus is het eten van meloen een grote hulp bij het neutraliseren van maagzuur. Het werkt helemaal goed als je de meloen vooraf in stukjes snijd en in de koelkast bewaart. Een remedie tegen reflux die ook nog eens veel vezels en vitaminen bevatten.

Broccoli

Broccoli is van nature een neutraal voedsel. Neutraal in de zin van alkalisch en zuur. Broccoli helpt dus bij het neutraliseren van maagzuur. Een zeer voedzame groente die in een reflux-dieet beslist niet mag ontbreken.

Heb je zelf nog handige anti reflux tips? Laat het mij weten door hieronder een reactie achter te laten!