Is koffie echt zo verkeerd?!

Als jij je familie/ vrienden meedeelt dat je cholesterol gehalte te hoog is, dan zullen ze je eerst vragen of je koffie drinkt. Zo ja, dan vertellen ze je dat je hier zo snel mogelijk mee moet stoppen!

Er is veel tegenstrijdigheid gaande over of koffie nu wel invloed heeft op je cholesterol niveau of niet? Sommige onderzoekers onthullen dat het daadwerkelijk een groot probleem is, en andere zullen je meedelen dat alle commotie overdreven is.

Ook de vele vragen die ik krijg over dit onderdeel bevestigt eigenlijk dat er nog altijd veel onduidelijkheid heerst op dat gebied. Ik dit artikel probeer ik alle onzekerheid over koffie en het cholesterol weg te nemen.

Je zult in dit artikel leren of koffie en cholesterol nu wel of juist niet “goede vrienden” zijn.

Verschillende soorten koffie hebben verschillende invloeden op je cholesterol gehalte.

75% van alle Nederlands drinkt koffie(1). Dit klinkt misschien een beetje overdreven en heftig, ik bedoel er dan ook zeker niet mee dan 75% van de mensen koffie nodig heeft.

In de ochtend wordt de meeste koffie gedronken en ik moet je bekennen dat ik ook tegen een uur of 10 “verlang” naar een lekker bakje troost.

Dat koffie de meeste gedronken drank ter wereld is hoef ik je daarom ook niet te vertellen. Om je even een duidelijk beeld te geven hieronder een afbeelding van het CBS waarin je consumptie in Nederland kunt zien.

2 zaken zullen je opvallen op de bovenste foto.

1.       Koffie staat met stip op nummer 1.
2.       De koffie afname per persoon neemt af.

De bovenste foto is wellicht al 10 jaar oud, maar het geeft wel een duidelijk signaal af.

Nog steeds scoort Nederland hoog als we de afname koffie bekijken op wereldniveau. Ons kikkerlandje staat op de 5e plaats als het gaat om de koffie afname.

Maar uit cijfers uit 2014 blijkt dat we per persoon de meeste koffie ter wereld drinken. Gemiddeld drinken Nederlanders 2,4 koppen koffie per dag! Dat we op de vijfde plaats staan is eigenlijk alleen te verklaren doordat we maar met 17 miljoen mensen zijn. Het ligt echt niet aan ons lage consumptiegehalte.

Maar goed, na deze feitelijk op een rijtje te hebben gezet even weer terug op het onderwerp.

Filter koffie en ongefilterde koffie

Naast de smaak zijn er nog een aantal grote verschillende tussen gefilterde koffie en ongefilterde koffie. Gefilterde koffie heeft een vele malen minder grote invloed op je LDL cholesterol dan ongefilterde koffie(1). Je kunt hieruit concluderen dan gefilterde koffie beter is dan ongefilterde koffie.

Om duidelijkheid te scheppen:

Filter koffie: Koffiezetapparaat, Nespresso, Senseo etc.
Geen filter koffie: Kant en klare oploskoffie.

Vaak wordt de cafeïne als grote boosdoener gezien, maar hier zit niet het verschil tussen de 2 bovenstaande soorten koffie. De filter houdt de terpenen olie tegen die indirect de schuldige is voor de verhoging van je LDL cholesterol.

Overigens, niet alle filters houden deze olie tegen.

Uit een onderzoek naar koffiedrinkers blijkt wel dat als je zes weken stopt met het drinken van koffie het cholesterol lager is dan daarvoor. Het gaat dan om het totale cholesterol gehalte dus het HDL en LDL cholesterolniveau worden beide verlaagd.

Uit een ander onderzoek blijkt dat als je twee weken lang ongefilterde koffie drinkt dit je cholesterol hoger maakt dan aan het begin. Het drinken van koffie maakt het cholesterol zeker hoger dan mensen die in plaats van koffie, thee, melk, chocolademelk of andere dranken drinken gedurende het onderzoek.

Daarnaast heeft het drinken van veel koffie, meer dan vier koppen per dag, ook ontstekingsverhogende effecten(2). Hogere ontstekingswaarden zorgen ook voor een hoger cholesterol en de vorming van plaque. Dit komt doordat bloedvaten hierdoor beschadigd raken, waardoor het cholesterol daar vast blijft zitten.

Wat te onthouden?
Heb je een hoog cholesterol gehalte, dan betekent het niet dat je van de een op de andere dag moet stoppen met het drinken van koffie. De reden dat je cholesterol gehalte niet optimaal is, is meestal te wijten aan meerdere factoren dan alleen het koffie drinken.

Roken en teveel alcohol drinken zijn vele grotere factoren dan het koffie drinken, stop daar als eerste mee :).

Wat zit er in koffie, waardoor cholesterol gehalte stijgt?

Cafestol is een onderdeel van de koffie, het is een zogenaamde “terpeen molecuul”. In ongefilterde koffie is dit goedje in vele grotere getallen aanwezig dan in gefilterde koffie. Cafestol kan dus nooit compleet worden gefilterd van de koffie.

Cafestol heeft invloed op enzymen die een rol spelen in de productie van gal. Gal is weer belangrijk voor de verwerking van cholesterol in het lichaam en daardoor ook voor het verlagen van het cholesterolgehalte in je lichaam. Je lever heeft de gal nodig voor het verwerken van cholesterol.

Cafestol zorgt er daardoor indirect voor dat je lever (doordat je een mindere galwerking hebt) minder cholesterol kan verwerken. Hierdoor zal het cholesterol in je bloed terecht komen. Cafestol is het meest cholesterol verhogende goedje wat in ons dieet zit. Gelukkig zit er in gefilterde koffie een dusdanige kleine hoeveelheid cafestol kan 1 kopje koffie per dag geen probleem is.

Tot slot...

Ongeveer 75% van de Nederlanders drinkt koffie. Koffie is niet altijd gevaarlijk voor je cholesterol. Het kan soms de druppel zijn, maar dan altijd in samenwerking met sigaretten, alcoholische dranken en een ongezonde levensstijl. Wel blijkt uit onderzoek dat stoppen met het drinken van koffie je cholesterol kan verlagen.

Ook is het overstappen van ongefilterde koffie naar gefilterde koffie een goed idee om je cholesterol onder controle te houden. Door de filter worden oliën die voor een te hoog cholesterol zorgen eruit gehaald. Hierdoor heb je minder last van de negatieve gevolgen van koffie.

Daarnaast is het verminderen van het aantal koppen koffie dat je per dag drinkt een goede manier om je cholesterol onder controle te krijgen. Bij mensen die meer dan vier koppen koffie per dag drinken is het ontstekingsgehalte hoger en duurt het ook langer voordat de cholesterol waarden dalen als je stopt met het drinken van koffie.

Hou het daarom bij 1 kop koffie per dag, net als de rest van de wereld.

Bronnen:

1. https://www.hpdetijd.nl/2014-06-09/nederlanders-drinken-verreweg-de-meeste-koppen-koffie/
2. https://academic.oup.com/ajcn/article/74/3/302/4739574
3. https://academic.oup.com/ajcn/article/80/4/862/4690388