Multivitaminen: Waar moet je op letten

Over het algemeen hoor je in de medische wereld de boodschap dat het innemen van multivitaminen niet nodig is, als je tenminste gezond en gevarieerd eet. De grote vraag is natuurlijk of dit waar is. Zit er werkelijk nog genoeg vitamines en mineralen in onze voeding, en is het dus geldverspilling om dure potjes multivitaminen te kopen? En waar moet je dan eventueel op letten bij het kopen?

Lees snel verder over de zin en onzin van multivitaminen en hoe deze te kiezen.

Wat zijn multivitaminen?

Eigenlijk is de naam multivitaminen niet een naam die de volledige lading dekt. Je zou eigenlijk beter kunnen spreken van een multivitaminen- en mineralencomplex. Hier zitten dus nagenoeg alle vitaminen en mineralen in die je in je lichaam nodig hebt.

Als het een goed product is, zitten al deze voedingsstoffen in de capsule, in de juiste verhouding. Vaak worden er nog meer stoffen aan toegevoegd om de opname van de vitaminen en de mineralen door het lichaam beter, sneller en efficiënter te laten verlopen. Om kort te gaan: Het is een pilletje waarin alle vitaminen en mineralen zitten die je lichaam iedere dag weer nodig heeft.

Lekker makkelijk, maar heb je dit écht nodig?

De medische wereld, en ook het gezondheidscentrum, zeggen nog steeds dat multivitaminen slikken beslist niet nodig is als je op een verantwoorde, gezonde en gevarieerde manier eet. Zeker als je heel braaf volgens de schijf van vijf eet.

Hier zijn een paar hele grote vraagtekens bij te zetten. Zitten er inderdaad nog steeds de vitamines en mineralen in fruit en groenten, zoals we altijd aannemen? We denken altijd dat er bijvoorbeeld vitamine C in een tomaat zit, maar is dit wel zo?

Voordat je nu stopt met lezen, wil ik graag dit standpunt even uiteenzetten:

Arme bodem

Om de vitaminen en mineralen in de plant en de vrucht op te nemen, moet het uiteraard wel beschikbaar zijn. Als de gevraagde stoffen niet (meer) in de bodem zitten, kan het dus ook niet in de plant en de vrucht komen. De plant, met haar vruchten, is een afspiegeling van de bodem waar het op groeit.

Het is een feit dat de bodem steeds armer wordt, ook al wordt er veel gewisseld met gewassen op dezelfde bodem. Dit gaat dus ook op voor biologisch geteelde producten, hoewel hierbij de bodem beter verzorgd wordt.

Minder zon

Naast de kwaliteit van de bodem, is ook zonlicht natuurlijk van groot belang. Het is natuurlijk niet zo dat de zon minder schijnt, maar we onttrekken de planten eerder aan deze natuurlijke bron van energie. Hoewel kastomaten uit het Westland nog steeds in de zon staan, is het niet hetzelfde als buiten. Hoe staat het met de kwaliteit van het zonlicht in de kassen?

De vitamine C die je bijvoorbeeld in tomaten verwacht aan te treffen, wordt gemaakt door de tomaat zelf onder invloed van direct zonlicht. De kweek in kassen zorgt voor ander zonlicht, en heeft dus een negatieve invloed op de aanmaak van vitamine C.

Rijping van de vruchten

Het is commercieel niet interessant om rijpe vruchten te plukken waarna ze op transport moeten naar de verkooppunten. Tegen de tijd dat ze in het schap van de supermarkt liggen, beginnen de eerste donkere plekjes zich al te laten zien.

Geen mooi gezicht, en dus wordt het niet meer verkocht. We willen graag mooi fruit zien, wat lekker glanst. Daarom wordt steeds meer onrijpe vruchten geplukt, waarna ze geacht worden ‘door te rijpen’ terwijl ze in een doos, in een container, op een zeeschip zitten.

De vrucht zal inderdaad wel doorrijpen, maar zal niet het maximale aan vitamines en mineralen in zich op kunnen nemen. Simpelweg omdat er geen aanvoer meer is via de plant of de boom. De optimale hoeveelheid vitaminen en mineralen wordt pas bereikt als de vrucht rijp is, en uit zichzelf uit de boom valt.

Presentatie in het schap

De laatste reden van dit betoog betreft de presentatie van de groenten en fruit in het schap. Om het allemaal mooi te presenteren en aantrekkelijk te maken voor ons als consument, worden er felle lampen boven gehangen. Dit zie je niet alleen in de supermarkten gebeuren, maar ook in de bio-markten.

De meeste mineralen en vitaminen zijn heel erg gevoelig voor licht, en onder invloed hiervan zullen deze gewoon in het niets oplossen.

Om deze vier eerder genoemde redenen zitten er dus steeds minder vitamines en mineralen in ons eten. En dit geldt niet alleen voor de ‘normale’ teelt, maar ook voor de biologische teelt. Let wel: Dit is beslist géén reden om dan maar weer over te stappen naar gewone teelt, want biologische teelt bevat nog steeds heel veel voedingsstoffen die in de gewone teelt domweg ontbreken.

Een verstandige aanvulling op een gevarieerd voedingspatroon

Gezien al deze vorige feiten, denk ik dat het gebruik van een multivitaminen een hele verstandige aanvulling is op een gezond en gevarieerd voedingspatroon. Let er wel op dat een multivitaminen nooit een vervanging kan zijn voor gezond eten. Iedere dag fastfood eten met een multivitaminen-preparaat om het schuldgevoel hierover weg te nemen, gaat écht niet werken.

En dan sta je voor het schap: meters lang allemaal multivitaminen! Welke moet je nu kiezen? De duurste? Een gulden middenweg? Of is de goedkoopste versie ook afdoende?

Begin met het lezen van het etiket

Ok, als je voor het schap staat, neem dan even rustig de tijd om het etiket te lezen. Als er een hele lijst met vitamines en mineralen op staat is dit een goed uitgangspunt, maar er is meer nodig. Om de voedingsstoffen efficiënt door het lichaam op te kunnen nemen, zijn hulpstoffen nodig. De voedingsstoffen moeten dus verbonden zijn met deze hulpstof.

Een voorbeeld hiervan is selenium, wat alleen efficiënt door het lichaam opgenomen kan worden, als het verbonden is met de stof methionine. Op het etiket moet je dus kunnen lezen: selenium (selenomethionine). Als je op het etiket nergens een verwijzing naar deze hulpstoffen kunt vinden, kun je het beter maar in het schap terug zetten, en de volgende pakken voor nadere bestudering.

Wat moet er juist NIET in zitten?

Je wilt natuurlijk dat er zo veel mogelijk voedingsstoffen in één pilletje zitten, maar té veel is ook weer niet goed. 3 dingen die er niet in horen te zitten:

Magnesiumoxide

Een andere manier om de goede van de slechte te kunnen scheiden, is het zoeken naar de magnesiumverbinding op het etiket. Als er gesproken wordt van magnesiumoxide, dan is dit een slecht teken. Magnesiumoxide is een stof wat door ziekenhuizen wordt gebruikt om de darmen schoon te maken. Met andere woorden: Dit is een laxeermiddel. Zodra er magnesiumoxide op het etiket staat, heb je gewoon een heel duur laxeermiddel in handen.

Magnesium blijft wel een belangrijke voedingsstof, maar in een andere verbinding: magnesiumbisglycinaat of magnesiumcitraat is een prima verbinding zonder de laxerende bijwerking.

E-nummers

Jawel, het bestaat echt! Multivitamines waar bepaalde, door Europa ‘goedgekeurde’, hulpstoffen in verwerkt zitten. Denk hierbij aan geurstoffen, kleurstoffen, conserveermiddelen en glutamaat. Dit heeft helemaal geen functie in de werking van de multivitaminen, behalve dan dat mooie rode kleurtje en die frambozensmaak. Totaal onnuttig!

Fosfor en natrium

Er zijn bepaalde voedingsstoffen die je beslist niet nodig hebt, simpelweg omdat je deze in het dagelijkse leven al in ruime hoeveelheid binnen krijgt. Het betreft hier fosfor en natrium (zout). Met name zout heb je al snel te veel, en dit zelfde geldt ook voor fosfor.

Vitamine B6 als graadmeter voor de dosis

De volgende vraag is natuurlijk of het voldoende is om één capsule per dag te nemen, of eventueel meerdere. Een mooie graadmeter hiervoor is de hoeveelheid Vitamine B6 die in iedere capsule zit. Dagelijks heb je 20 milligram B6 nodig, dus als er 10 milligram in een capsule zit moet je er dagelijks twee van slikken.

Maar als de gebruiksaanwijzing aangeeft dat er 50 milligram B6 in iedere capsule zit, en je moet twee capsules per dag slikken, zet dan het potje maar weer snel terug in het schap. Is een slecht idee, want een overdosis vitamine B6 kan voor hele vervelende klachten zorgen, en dat is beslist niet het doel van een vitaminepreparaat.

Wat zijn goede merken?

Als je dus de etiketten goed leest, ga je vanzelf merken dat een groot deel van de potjes direct al afvalt, zowel in het goedkope als in het dure segment. Zelf gebruik ik vitamine van het merk Solgar, een prima keuze. Maar er zijn natuurlijk ook andere goede merken op de markt zoals Bonusan en AOV Lamberts.

Tenslotte, goed kijken naar de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid, met name de in vet oplosbare vitamines (ADEK) mag je niet te veel van hebben!

Welk merk gebruik jij? Lees het etiket eens na, en plaats je bevindingen in de commentaren. Ik ben erg benieuwd!