Obstipatie deel 2: Het voorkomen en verhelpen van obstipatie

Klik hieronder om deel 1 te lezen:
Obstipatie deel 1: Symptomen en oorzaken van obstipatie

In het vorige deel van dit artikel hebben we gezien wat obstipatie precies is, en wat de mogelijke oorzaken van obstipatie kunnen zijn. In dit tweede, en laatste, deel gaan we kijken hoe we obstipatie kunnen verhelpen en voorkomen.

Het verhelpen van obstipatie

Als je al last hebt van obstipatie, is de eerste logische gedachte om een laxeermiddel te nemen. Dit is natuurlijk de snelste oplossing, maar beslist niet de enige oplossing. Probeer eerst de meer ‘natuurlijke’ manieren om je probleem op te lossen. Wanneer dit niet helpt, kun je altijd nog je toevlucht zoeken in een laxeermiddel.

• Allereerst kun je meer water gaan drinken. Water maakt je ontlasting zachter, waardoor het gemakkelijker het lichaam kan verlaten. Als je meer vezels gaat eten, is water helemaal aan te raden om winderigheid en een opgeblazen gevoel te voorkomen.
• Als je het gevoel hebt dat je een moeilijke stoelgang hebt, ga dan direct wat meer bewegen. Maak een stevige wandeling, ga even joggen of ga zwemmen. Deze beweging zorgt in de meeste gevallen direct voor een beter resultaat.
• Lees eens goed de bijsluiters van de medicijnen die je slikt. Er zijn medicijnen die obstipatie als één van de bijwerkingen hebben. Als dit het geval is, moet je even overleggen met je huisarts voor andere medicijnen, of een aanvullend medicijn tegen de bijwerkingen.
• Ook het eten van bepaalde soorten fruit is een zeer probaat middel tegen obstipatie. Zeer populair is het eten van pruimen of pruimensap.

Als dit allemaal niet helpt, kun je een laxeermiddel proberen. Mocht de obstipatie na een paar dagen niet verholpen zijn, raadpleeg dan beslist je huisarts. Als obstipatie te lang gaat duren, kan dit weer andere problemen veroorzaken.

Obstipatie tijdens je vakantie

Juist tijdens de vakantie komt obstipatie vaker voor dan je denkt. Tijdens de vakantie, met name in het buitenland, ga je andere dingen eten en drinken. Ook heb je tijdens de vakantie een geheel ander ritme waardoor een acute obstipatie snel een feit is. Bij het samenstellen van een reisapotheek wordt altijd gedacht aan aan een middel tegen diarree, maar zelden aan een middel tegen obstipatie.

Soorten Laxeermiddelen

In het algemeen zorgen laxeermiddelen ervoor dat de ontlasting gemakkelijker de darmen kan verlaten, op een natuurlijke manier. Er zijn verschillende soorten laxeermiddelen, die uiteindelijk allemaal leiden tot hetzelfde doel, maar een ander uitgangspunt hebben.

Globaal bekeken zijn er drie soorten laxeermiddelen:

• Osmotische laxeermiddelen (bijvoorbeeld Lactulose)

Deze laxeermiddelen houden het vocht vast in de darmen. Hierdoor wordt het volume van de ontlasting vergroot en wordt de ontlasting zachter waardoor het gemakkelijker het lichaam kan verlaten.

• Contact-laxeermiddelen (bijvoorbeeld Bisacodyl)

Deze laxeermiddelen trekken vocht naar de darmen, waardoor de natuurlijke darmbeweging wordt gestimuleerd. De ontlasting wordt dunner zodat de darmen dit beter kan voortstuwen.

• Volume vergrotende laxeermiddelen (bijvoorbeeld Zemelen)

Dit zijn lastig afbreekbare Polysachariden die het vocht vasthouden en als gevolg daarvan gaan opzwellen. De activiteit van de darmen wordt sterk gestimuleerd omdat het volume van de ontlasting wordt vergroot.

Fabels over laxeermiddelen

Er gaan verschillende verhalen de ronde over obstipatie in combinatie met het gebruik van laxeermiddelen. Om hier meer duidelijkheid over te geven, geef ik je even een lijstje, en de verklaring natuurlijk, van de meest voorkomende verhalen en fabels:

• Obstipatie leidt tot zelfvergiftiging

Het is een heel oud idee dat obstipatie, dus het achterblijven van afvalstoffen in de darmen, leidt tot zelfvergiftiging. Maar er is geen enkele reden voor om je hier zorgen over te maken. Als je een aantal dagen niet naar het toilet kunt, zelfs als dit regelmatig voorkomt, hoef je je dus helemaal geen zorgen te maken.

• Luie darmen

Het gebruik van laxeermiddelen zou leiden tot luie darmen, waarmee je een afhankelijkheid zou creëren van laxeermiddelen. Dit is totaal niet waar. Bij normaal gebruik, zelfs als dit regelmatig is, zal er beslist géén afhankelijkheid van dit medicijn optreden.

• Laxeermiddelen beschadigen de darmen

Bij normaal gebruik zal er beslist geen beschadiging aan de darmen optreden. Lees wel goed de bijsluiter, zoals je moet doen bij ieder medicijn.

• Obstipatie als gevolg van het stoppen met roken

Het is waar dat obstipatie het gevolg kan zijn van het stoppen met roken. Nicotine stimuleert de parasympathicus, een deel van het zenuwstelsel dat de spijsverteringsfuncties aanstuurt. Bij het uitblijven van deze stimulans, kan obstipatie optreden, wat tot enkele weken kan duren. Het lichaam zal zich gaan aanpassen waarna de obstipatie zichzelf, letterlijk en figuurlijk, zal oplossen.

• Laxeermiddelen om af te vallen

Het is een groot misverstand om te denken dat laxeermiddelen helpen om af te vallen. Een laxeermiddel werkt totaal anders: Het werkt om een té trage darmfunctie weer op gang te brengen. Niets meer en niets minder. Middelen om te helpen bij het afvallen, onderdrukken het hongergevoel of ze beperken de opname van vetten in het lichaam. Laxeermiddelen helpen hierbij beslist niet!

Het voorkomen van obstipatie

Natuurlijk is voorkomen beter dan genezen. Je kunt de kans op obstipatie zo minimaal mogelijk maken door een gezonde levensstijl aan te houden: Gezond eten en regelmatig bewegen. Laten we dit even op een rijtje zetten:

• Voldoende vezels per dag

Om ontlasting te vormen, heb je massa nodig in de vorm van vezels. Deze vezels houden de ontlasting zacht omdat ze water opnemen. Eet voldoende groente en fruit, eventueel aangevuld met vezelrijke voeding zoals pasta, rijst, volkoren cornflakes of volkoren brood.

• Drink water!

Je lichaam heeft dagelijks een ruime hoeveelheid vocht nodig. Vermijd vocht in de vorm van cafeïne, maar drink eerder water, kruidenthee of verdunde sappen. Minimaal 1,2 liter water is nodig om je spijsvertering op gang te helpen, en te houden. Dit vocht zorgt ook voor een zachte ontlasting, die het gemakkelijker maakt om je darmen te legen.

• Regelmatig bewegen!

Om een regelmatige stoelgang te ontwikkelen, is een half uur lichamelijke inspanning per dag voldoende. Hierbij moet je denken aan een stevige wandeling of bijvoorbeeld zwemmen.

• Sorbitol

Eet regelmatig fruit, of drink een sapje, wat sorbitol bevat. Hierbij kun je denken aan bijvoorbeeld gedroogde abrikozen of pruimen. Denk er om dat je dit niet overdrijft, want sorbitol kan een hele sterke werking hebben op je darmfuncties!

• Neem je tijd

Neem de tijd om rustig en ontspannen naar het toilet te gaan. Het beste is om dit ’s morgens vroeg te doen, of ongeveer 30 minuten na een maaltijd. Zorg ook dat je voldoende privacy hebt om je te kunnen ontspannen. Een openbaar toilet met een rij mensen die ongeduldig staan te wachten, helpt niet echt bij een ontspannen stoelgang.

• Ontbijt

Het ontbijt is één van de belangrijkste maaltijden van de dag. Het brengt niet alleen je lichaam op gang, maar ook je spijsverteringskanaal.

• Onderdruk de stoelgang niet

Als je behoefte hebt om naar het toilet te gaan, doe dit dan ook. Als je té vaak deze behoefte onderdrukt kan dit leiden tot obstipatie.

Conclusie en aanbevelingen

Het is duidelijk dat obstipatie vaker voorkomt dan je denkt, mede door het feit dat veel mensen het erg gênant vinden om hierover te praten. Je kunt proberen om de problemen zelf op te lossen door de in dit artikel beschreven methodes te gebruiken, en eventueel laxeermiddelen. Mocht de obstipatie na een paar dagen niet over zijn, is het verstandig om medisch advies in te winnen.