Rugpijn deel 2: Wat te doen als je al rugpijn hebt

Klik hieronder om deel 1 te lezen:
Rugpijn deel 1: Verschillende soorten en het ontstaan van rugpijn

Rugpijn is niet direct een reden om een medicus te bezoeken. In de meeste gevallen gaat de pijn vanzelf weer over. Maar er zijn wel een aantal zaken die je zelf kunt doen, en waar je op moet letten, om de pijn draaglijk te houden en het herstel te bevorderen.

Wanneer je naar een arts moet gaan

In de meeste gevallen is een lage rugpijn niet direct een reden om naar je huisarts te gaan. Maar het is wel verstandig om de symptomen van de pijn goed in de gaten te houden, want er zijn gevallen dat je direct naar de huisarts moet gaan, omdat er dan waarschijnlijk meer aan de hand is dan ‘alleen maar’ rugpijn. Dus, zodra je één van de volgende symptomen voelt, direct naar je arts:

• Je voelt de pijn tot in je tenen, door uitstraling
• Ook als je niet beweegt, wordt de pijn alleen maar erger.
• Na één week is de pijn nog steeds erg heftig, en je voelt geen verbetering.
• Je wordt gevoelloos in je benen, voelt tintelingen en/of voelt verlammingsverschijnselen in je benen.
• Je kunt erg moeilijk plassen of je hebt last van urineverlies.
• Als je jonger bent dan 22 jaar, of ouder dan 55 jaar.
• De rugpijn is het gevolg van bijvoorbeeld een ongelukkige val of een auto-ongeluk.
• De pijn duurt langer dan 6 weken, ook al wordt het wel wat beter.

Hoe lang duurt lage rugpijn?

Gelukkig gaat, in de meeste gevallen, de rugpijn vanzelf weer over. Dit kan variëren van enkele dagen tot enkele weken. Beetje bij beetje krijg je minder pijn en kun je je weer bewegen zonder die stekende pijn. Het gebeurt maar zelden dat een lage rugpijn langer dan 6 weken aanhoudt. Als dit bij jou het geval is, dan is het raadzaam om direct contact op te nemen met je huisarts. Wellicht is er dan meer aan de hand. Als de klachten 12 weken of langer aanhouden, spreken we van een chronische rugpijn.

Maar ook al verdwijnt de rugpijn snel, de kans op het terugkomen van de pijn is wel groter na de eerste keer. Ongeveer 70% van de mensen die eerder pijnklachten hebben gehad, krijgen binnen een jaar weer te maken met dezelfde klachten. Waarom dit regelmatig voorkomt is niet bekend, maar algemeen wordt aangenomen dat het, naast de lichamelijke factoren, ook te maken heeft met de volgende psychologische factoren:

• Verkramping door de angst voor bewegen en pijn.
• Stress door de persoonlijke situatie.
• Plotselinge schrik door bijvoorbeeld het verliezen van je baan.

Wat kun je doen bij lage rugpijn??

Er zijn heel veel behandelaars die je van de pijn af kunnen helpen. Hoewel dit soms ook lukt, is het nooit afdoende bewezen dat het inderdaad effectief is. In sommige gevallen werken de behandelingen zelfs het genezingsproces tegen. In basis is het erg belangrijk om te blijven bewegen, dus niet als een plank op bed gaan liggen! Hierbij een opsomming wat je zelf kunt doen om de pijn te verlichten en zo snel mogelijk van je rugpijn af te zijn:

Ga niet als een plank op bed liggen!

Zoals al gezegd, is het belangrijk om te blijven bewegen, en geen overmatige bedrust te nemen. Soms is de pijn zo hevig, dat je geen andere keus hebt, maar doe dit niet langer dan 2 dagen. Probeer daarna af en toe in beweging te zijn. Dit zal pijn doen, dus forceer niets! Als je te veel op bed blijft liggen, worden de spieren verzwakt en zal het uiteindelijke herstel langer gaan duren.

Actief blijven

Ook al is het moeilijk, soms pijnlijk en erg vermoeiend, het is belangrijk om je dagelijkse werkzaamheden zo veel mogelijk door te zetten. Wellicht aangepast en in een lager tempo. Zolang je niets forceert, is bewegen met pijn helemaal niet schadelijk. Uit onderzoek is gebleken dat het vermijden van bewegingen, of zelfs helemaal niet bewegen, uiteindelijk meer kwaad doet. Naast een langzamer herstel, is dan de kans ook groter dat de rugpijn snel weer terugkomt.

Pijnstillende middelen

Hoewel pijnstillers geen oplossing zijn voor de rugpijn zelf, kan het toch helpen om de pijn te verzachten waardoor je beter en minder verkrampt kunt bewegen. Neem in eerste instantie gewone paracetamol, en als dat niet helpt kun je overstappen op ontstekingsremmers zoals Ibuprofen. Neem deze medicijnen gedurende een paar dagen, en kijk dan of je weer zonder kunt door het langzaam weer af te bouwen. Spierverslappende medicijnen hebben weinig zin, tenzij je arts deze voorschrijft.

Warmte kan verlichtend werken

Veel mensen vinden het prettig om de rug te verwarmen, zodat spieren soepeler worden en in sommige gevallen de pijn wordt verlicht. Neem bijvoorbeeld een hete douche of een heet bad. Ook een warmte-kompres of een kruik kan hierbij van nut zijn.

Masseren

Als behandeling is een massage niet aan te raden. Wellicht is een lichte massage door je partner een prettig idee, waarbij niet de ruggengraat wordt behandeld. In geval van rugpijn is een behandeling van de ruggengraat alleen voorbehouden aan professionals! Maak in ieder geval duidelijk waar het pijn doet, wat je fijn vindt en wat verlichtend werkt.

Acupunctuur

De meningen over de effectiviteit van acupunctuur lopen heel sterk uiteen. De één merkt direct verschil, bij de ander werkt het niet. Je kunt het proberen, want baat het niet, dan schaadt het ook niet!

Chiropractor

Ook hiervan lopen de meningen uiteen. De ‘bottenkraker’ is bij sommige mensen niet echt populair, met name door deze negatief klinkende benaming. Deze benaming is onterecht, want er wordt helemaal niets gekraakt. De geluiden die je hoort, is ontsnappend gas wat tussen de wervelschijven vandaan komt. In veel gevallen kan de chiropractor direct de pijn verlichten, maar er zijn wel meerdere behandelingen nodig. Ook al heb je geen rugpijn, dan is een jaarlijkse check-up van je ruggengraat misschien helemaal niet zo’n slecht idee. Op deze manier voorkom je onnodige rugpijn. Je gaat toch ook iedere 6 maanden naar de tandarts voor controle? Waarom dan niet voor je (belangrijke) ruggengraat?

Cognitieve gedragstherapie

Als je chronische rugklachten hebt, kun je een cognitieve gedragstherapie gaan volgen. In deze therapie worden oplossingen gezocht om de angst om te bewegen en de pijn te verlichten om normaal te kunnen bewegen. Vaak wordt er heel sterk gewerkt aan je algemene lichaamshouding en werkhouding.

Oefentherapie

Er bestaan allerlei vormen van oefentherapie. Ze hebben allemaal hetzelfde doel om de pijn te verlichten en om nieuwe rugpijn in de toekomst te voorkomen. Dit wordt met name gedaan door spierversterkende oefeningen en stabilisatie-oefeningen.

Speciale tips voor zwangere vrouwen

Een zwangere vrouw is een speciaal geval van rugpijn. Er is, in de meeste gevallen, een duidelijke oorzaak: Het gewicht van de baby, waardoor het zwaartepunt in je lichaam verandert. Je gaat anders bewegen en lopen, waardoor je je spieren op een heel andere manier gebruikt en belast.

Lage rugpijn is in veel gevallen niet te vermijden als je zwanger bent, maar er zijn wel dingen die je kunt doen om het zo draaglijk mogelijk te maken:

• Volg vooraf altijd een zwangerschapscursus, waar je veel oefeningen leert om je spieren en bekkenbanden te verstevigen. Sterke spieren en bekkenbanden maken de kans op rugpijn fors lager.
• Loop nooit op hoge hakken. Platte instappers zijn gemakkelijk in gebruik (je hoeft niet te veteren) en beter voor je rug.
• Probeer op gezette tijden rust te nemen, en vermijd in ieder geval belastende werkzaamheden zoals strijken, stofzuigen, traplopen, koken etc. etc.
• Let op je lichaamshouding: Span je buikspieren, kantel je bekken en maak je ‘lang’.
• Bij bukken en tillen, nooit de rug buigen. Altijd correct door de knieën zakken en met een rechte rug weer gaan staan.
• Ga fietsen (als dat nog mogelijk is) of zwemmen. Prima sporten die je rug- en bekkenspieren verstevigen.
• Bij seksueel contact is in de meeste gevallen een zijligging (lepeltje-lepeltje) meestal de beste en meest comfortabele houding. Voorkom in ieder geval dat je je benen té veel moet spreiden.
• Draag een goede zwangerschapsband, met name als je moe bent of zware inspanningen moet verrichten. Overleg dit wel even met je huisarts!
• Als je tijdens de nacht last hebt van je rug, kun je het beste op je zij gaan liggen, met een kussen tussen de knieën en de enkels.

Voorkomen is beter dan genezen!

Natuurlijk is de beste manier om rugpijn te vermijden, door vooraf goed na te denken bij alles wat je doet met je lichaam, en speciaal met je rug. Lees in het derde deel van deze special over het voorkomen van rugpijn. Met andere woorden: Hoe ga ik verstandig met mijn lichaam om?

Klik hieronder om deel 3 te lezen:
Rugpijn deel 3: Het voorkomen van rugpijn