[vc_row][vc_column][vc_column_text]

De 10 belangrijkste pijlers tegen fibromyalgie klachten

Lange tijd werd fibromyalgie niet als een op zichzelf staande aandoening herkend. Dit komt omdat de heren medici geen duidelijke afwijking kunnen vinden waardoor fibromyalgie wordt veroorzaakt. Zonder oorzaak, geen diagnose en doordat de klachten erg divers zijn hebben artsen tot op heden  nog steeds moeite om de diagnose fibromyalgie te stellen.

Pas in 1976 is fibromyalgie als een op zichzelf staande aandoening opgenomen en is er een protocol gemaakt voor artsen om een diagnose te kunnen stellen.

Helaas is tot op de dag van vandaag het mysterie fibromyalgie nog steeds niet opgelost. Er zijn verschillende onderzoeken gedaan waarin naar voren is gekomen dat bij mensen met fibromyalgie er wel degelijk afwijkingen zijn geconstateerd ten opzichte van gezonde mensen, maar deze onderzoeken geven geen eenduidig beeld.

De abnormale waarden bij fibromyalgiepatiënten onderling zijn ook heel divers. Dit komt omdat deze onderzoeken plaatsvinden op basis van verschillende hypotheses, omdat de onderzoekers niet weten waarnaar ze moeten zoeken wordt zo’n onderzoek breed opgezet en kijkt men naar alle mogelijke verschillen tussen iemand met fibromyalgie en een gezond iemand.

Op basis van deze verschillen wordt vervolgonderzoek gedaan om te kijken wat het verband is tussen fibromyalgie en de gemeten afwijking.  Logischerwijs is de gemeten afwijking niet noodzakelijk een oorzaak van fibromyalgie, het kan immers ook een gevolg zijn.

Toch hebben al deze onderzoeken er wel toe geleid dat de medische wetenschap een beter beeld heeft gekregen van de aandoening fibromyalgie. Dat de aandoening complex is blijkt wel uit het feit dat men al 40 jaar onderzoek doet, het vermoeden is dan ook dat de ziekte een combinatie is van meerdere oorzaken die gezamenlijk leiden tot fibromyalgie.

.

Wat is fibromyalgie

Fibromyalgie wordt gekenmerkt door chronische pijn en stijfheid verspreid over het hele lichaam, zonder dat daar een direct aanwijsbare reden voor is. Het resultaat van deze chronische pijn is dat je als fibromyalgie patiënt moeite krijgt om nog te kunnen functioneren; je spieren worden stijf je krijgt gevoelige plekken die bij aanraking extra pijn veroorzaken en je raakt oververmoeid en krijgt te maken met slaapproblemen.

Fibromyalgie komt tien keer vaker voor bij vrouwen dan bij mannen, meestal tussen de 20 en 30. Maar ook kinderen, tieners en ouderen kunnen getroffen worden door fibromyalgie. Fibromyalgie komt onder alle bevolkingsgroepen voor.

Ongeveer 3% van de mensen heeft te kampen met fibromyalgie. Dat zijn in Nederland alleen al 300.000 tot een half miljoen mensen!

Andere klachten die vaak samengaan met fibromyalgie zijn:

Huidklachten zoals eczeem, droge ogen of een droge mond. Klachten zoals het prikkelbare darm syndroom (PDS). Vooral problemen met de spijsvertering gaan hand in hand met fibromyalgie.

Door deze enorme aanslag op het lichaam hebben mensen met fibromyalgie vaker te kampen met angstaanvallen en depressie, wat ook heel logisch is, als je niet op je lichaam kunt vertrouwen en je daarbovenop ook nog een verstoorde nachtrust hebt is het een hele opgave om lekker in je vel te zitten.

Het meest beperkende factor voor iemand met fibromyalgie is de pijn:

Deze pijn uit zich vaak op specifieke plekken zoals in de nek, rug, schouders, heupen en handen en straalt uit over het hele lichaam voornamelijk in de gewrichten en spieren. Deze pijn en de stijfheid die daarbij gepaard gaat veroorzaakt weer klachten als hoofdpijn.

Bij de meeste mensen met fibromyalgie wisselt de mate van pijn, soms is er een periode waarin de pijn minder is, om vervolgens weer een periode van verergering van de pijnklachten te ervaren.

Meestal is de pijn en de stijfheid ’s morgens ook het ergst.

De pijn uit zich niet alleen in pijnscheuten, ook andere neurologische klachten zoals tintelingen, het kan ook juist gevoelloosheid in ledematen zijn, vergelijkbaar met als je te lang op een arm hebt gelegen en je arm slaapt. Daarnaast kun je last hebben van een branderig gevoel of rare schokken of trillingen.

Oververmoeidheid/totaal gebrek aan energie:

De chronische oververmoeidheid die het gevolg is van fibromyalgie is dusdanig dat je nog maar zeer moeilijk of helemaal niet meer in staat bent de dagelijkse activiteiten te verrichten. Fibromyalgie put je uit, vernietigd je conditie en tast je concentratievermogen aan. Mensen met fibromyalgie hebben daardoor moeite om langere tijd achter elkaar activiteiten te verrichten, door fibromyalgie ontstaat er een gebrek aan energie dat niet wordt aangevuld.

Verstoorde nachtrust:

De meeste mensen met fibromyalgie hebben een verstoorde nachtrust. Ze slapen niet alleen slecht vanwege pijnklachten, maar er is een afwijking in het slaapproces dat voorkomt dat fibromyalgiepatiënten goed kunnen uitrusten.

Zoals je misschien wel weet is slapen en heel proces. Tijdens je slaap rust je geest uit, herstelt het lichaam en laadt je de batterij weer op zodat je de volgende morgen fris en vol energie opstaat. Kort door de bocht bestaat slaap uit vier fases + REM slaap, een normale nachtrust is een cyclus waarin deze fasen zich vijf keer herhalen. Je gaat slapen en je komt in fase 1.

Fase 1 is de lichte slaap, hierin ontspan je en maak je je klaar om te gaan slapen. Deze fase duurt maar een paar minuten. Vervolgens val je in slaap, en kom je in fase 2.

Fase 2 je wordt niet meteen meer wakker van elk geluidje maar als je in deze fase wakker wordt heb je niet het idee dat je al geslapen hebt. Deze fase duurt wat langer, ongeveer drie kwartier tot een uur. Nadat je een uurtje in fase 2 hebt geslapen kom je nu in fase 3.

Fase 3 de overgangsfase van licht naar echte diepe slaap. Dit duurt een minuut of tien. Vervolgens kom je in fase 4.

Fase 4 is de fase waarin je helemaal ontspannen bent, een rustige regelmatige ademhaling hebt en een stabiele rustige hartslag. Dit is de fase waarin je lichaam ’s herstelproces plaatsvindt. Deze fase duurt ongeveer een half uur. Vervolgens ga je weer naar fase 3 en fase 2 maar in plaats van dat je wakker wordt beland je in de REM slaap.

REM slaap is de fase waarin je droomt en je hersenen zeer actief zijn, in deze fase verwekt je geest alle prikkels en ervaringen die je die dag hebt opgedaan.  De REM slaap duurt ongeveer een half uur.

Deze cyclus herhaalt zich 4 of 5 keer per nacht.

Zoals je ziet moet je eerst in fase 4 komen om fysiek te herstellen. Deze fase triggert de aanmaak van groeihormonen, na fase 4 herstelt je geest doordat je in de droomslaap komt. Echter bij mensen met fibromyalgie heeft onderzoek aangetoond dat deze herstelfase, fase 4, bij fibromyalgiepatiënten ernstig verstoord wordt doordat de hersenen ineens actief worden, hetgeen normaal alleen plaatsvindt in de droomslaap (REM).

Hierdoor kan er niet voldoende herstelslaap plaatsvinden en dat is een van de oorzaken waarom fibromyalgie je uitput, zowel geestelijk als lichamelijk.

Naast de slaapproblemen die fibromyalgie veroorzaakt worden zijn komen klachten zoals het Restless Legs Syndrome (RLS),  Periodic Limb Movement Disorder (PLMD), slaapapneu en tinnitus veel vaker voor bij fibromyalgiepatiënten dan bij mensen zonder fibromyalgie.

Factoren die de klachten verergeren:

• Fibromyalgiepatiënten hebben over het algemeen meer klachten als het erg koud of vochtig weer is.
• Geen aanpassingen in je dieet; mensen met fibromyalgie ondervinden vaak klachten door voedingsproducten waar een gezond persoon geen hinder van ondervindt. Wat gezond is voor normale mensen kan voor klachten zorgen bij mensen met fibromyalgie.
• Roken en alcohol zijn ook zaken die juist de fibromyalgie verergeren.
• Daarnaast is een gebrek aan beweging, of juist teveel beweging een bekende oorzaak van verergering van de klachten.
• Doordat je als fibromyalgiepatiënt niet kunt vertrouwen op je lichaam, je kunt van te voren niet weten of je een goede of slechte dag hebt, schaadt dat je zelfvertrouwen. Je onzekerheid verergert en daardoor nemen de klachten vaak toe.

Diagnose

Gemiddeld duurt het wel  5 jaar voordat iemand met fibromyalgie de juiste diagnose gesteld krijgt! Doordat de klachten meestal overeenkomen met de symptomen van verschillende aandoeningen zal een huisarts niet snel de diagnose fibromyalgie stellen.

Meestal worden er wel deeltjes van de puzzel opgemerkt zoals bijvoorbeeld darmklachten of zere gewrichten en worden die specifieke klachten wel behandeld, maar dit zal nooit tot genezing leiden. Immers, de klachten worden veroorzaakt door een onderliggende aandoening die de veroorzaker is van allerlei klachten.

Helaas is er geen pilletje om fibromyalgie te genezen. Het is vaak al een hele opgave om überhaupt de correcte diagnose gesteld te krijgen.

Daarom is het belangrijk dat je zelf moet blijven aandringen, als jij met chronische klachten blijft doorlopen, je behandelingen krijgt die niet werken, moet je je huisarts ervan overtuigen dat hij/zij je toch echt zal moeten doorverwijzen naar een specialist. Een behandeling die niet werkt is meestal het resultaat van een verkeerde diagnose, iets wat een arts niet snel zal toegeven.

Zoals een professor mij het ooit mooi omschreef: “Als jij wilt dat een arts je klachten serieus neemt moet je blijven drammen.”

Tenderpoints

Omdat fibromyalgie zoveel verschillende gezondheidsklachten kan veroorzaken hebben artsen een soort protocol vastgesteld waaraan moet worden voldaan om de diagnose fibromyalgie te kunnen stellen. De diagnose fibromyalgie wordt gesteld aan de hand van 18 verschillende tenderpoints, dit zijn gevoelige plekken waarop de arts drukt, als jij bij 11 van de 18 tenderpoints pijn ervaart is het waarschijnlijk fibromyalgie.

Niet dat dat het probleem meteen oplost, maar een correcte diagnose zorgt er in ieder geval voor dat je meer erkenning krijgt van je omgeving en dat artsen je klachten niet langer kunnen negeren.

Dus het is van essentieel belang dat je een diagnose gesteld krijgt om met die diagnose aan de slag te gaan en een combinatietherapie te vinden die bij jou het beste past.

Onderliggende oorzaken fibromyalgie

Tot nu toe werd verschillend gedacht over wat nu de veroorzaker van fibromyalgie was. Zoals ik in het begin van het artikel al benoemde is het voor wetenschappers moeilijk om te achterhalen wat nou precies fibromyalgie veroorzaakt, daarom zijn de onderzoeken gericht op het vinden van afwijkingen in het lichaam van iemand met fibromyalgie, om vervolgens te kijken of de afwijkingen die gevonden zijn gekoppeld kunnen worden aan het fibromyalgie syndroom.

Uit de tot nog toe gedane onderzoeken is naar voren gekomen dat bij meerdere fibromyalgiepatiënten dezelfde afwijkingen werden geconstateerd. Echter, het betreft steeds onderzoeken die uitgevoerd zijn met te weinig proefpersonen.

Deze onderzoeken zijn dus niet representatief genoeg om te kunnen concluderen dat dit bij iedereen met fibromyalgie de oorzaak zou zijn: 

Te lage bloedsuikerspiegel

In een onderzoek gedaan in de jaren 90 werd vastgesteld dat vrouwen met fibromyalgie een significant verminderde reactie hebben op een te lage bloedsuikerspiegel.

Hoe het lichaam reageert om een lage bloedsuikerspiegel weer op peil te krijgen is een complex verhaal waarbij meerdere organen een rol spelen, veel van die mechanismes zijn bij gezonde en mensen met fibromyalgie hetzelfde. Echter, het aanmaken van stresshormonen op korte termijn zodat je bloedsuikerspiegel direct stijgt is een mechanisme dat bij fibromyalgiepatiënten niet goed werkt.

Ten eerste werkt bij fibromyalgiepatiënten  de hypothalamus-hypofyse-bijnier-as reactie niet goed: de hypothalamus stuurt een signaal naar de hypofyse, die stuurt een signaal naar de bijnieren, de bijnieren maken dan glucocorticoïden aan die ervoor zorgen dat de bloedsuikerspiegel stijgt.

Daarnaast wordt er bij fibromyalgiepatiënten niet genoeg efedrine door de nieren aangemaakt om op de lage bloedsuikerspiegel te kunnen reageren.

Het resultaat is dus dat mensen met fibromyalgie niet adequaat kunnen reageren als de bloedsuikerspiegel te laag is. Een lage bloedsuikerspiegel heb je vooral als je niet eet, dus ‘s nachts als je slaap daalt je bloedsuikerspiegel. Je bloedsuikerspiegel is ‘s morgens als je wakker wordt dus het laagst. Doordat mensen met fibromyalgie niet goed in staat zijn om de bloedsuikerspiegel te reguleren zal dus met name ‘s nachts en in de morgen deze lage bloedsuikerspiegel voor de grootste problemen zorgen.

Dit zou een verklaring kunnen zijn voor het fibro brain fog, stemmingswisselingen en het gebrek aan energie en waarom fibromyalgie gepaard gaat met slaapproblemen en ochtendstijfheid. Helaas is er nog niet genoeg onderzoek gedaan om dit te kunnen bevestigen.

Overbelasting immuunsysteem, prikkelbare darm syndroom, zware metalen

Een andere verdenking gaat naar het immuunsysteem. Gedacht wordt dat bij fibromyalgiepatiënten een combinatie van factoren ertoe leidt dat het immuunsysteem overbelast raakt. Zo hebben de meeste mensen met fibromyalgie ook te kampen met darmklachten en voedselintoleranties.

Dit leidt ertoe dat de darm stoffen doorlaat die niet door de darmen zijn afgebroken in bouwstoffen voor het lichaam. Dus onverteerde voeding komt rechtstreeks in je lichaam, dit zorgt voor ontstekingsreacties. Daardoor moet het lichaam heel hard werken om deze stoffen weer uit de bloedbaan te krijgen, de lever raakt overbelast en giftige stoffen worden niet langer goed uit de bloedbaan gehaald en hopen zich op in het vet- en spierweefsel. Hierdoor ontstaat de pijn, je immuunsysteem wordt steeds zwakker en de klachten nemen toe.

Bacteriële infecties

Mensen met fibromyalgie hebben in verhouding tot gezonde mensen veel vaker te kampen hebben met een bacteriële infectie. Te denken valt dan aan de ziekte van Lyme of infecties aan de luchtwegen.

Echter, deze onderzoeken zijn verwarrend omdat er gekeken wordt naar mensen met een chronische infectie die ook fibromyalgie hebben. Wat is het verband tussen de infectie en fibromyalgie? Er is dus wel een correlatie tussen de infecties en fibromyalgie, maar niet duidelijk is welke aandoening er eerst was, de infectie of fibromyalgie? Daarbij komt dat veel van deze ziekten zoals tekenbeten nog veel onbekend is.

Virale infecties

Verdenkingen gaan uit naar virale infecties van Epstein-barr (EBV), cytomegalovirus (CMV), humaan herpesvirus-6 (HHV6) het herpes simplexvirus (HHV1)en zelfs hepatitis C. Ook hier geldt hetzelfde als met bacteriën. Er is bijvoorbeeld wel onderzoek gedaan naar het verband tussen fibromyalgie en hepatitis C, en de uitkomst is dat hepatitis C bij fibromyalgiepatiënten 57% vaker voorkomt, maar is dit nou een oorzaak of een gevolg van de verminderede weerstand? Dat is nog niet duidelijk.

Candida, CVS, PDS en fibromyalgie

Een duidelijkere connectie bestaat er tussen een candida infectie en fibromyalgie. Een candida overgroei in de darmen zorgt er in de eerste plaats voor dat je spijsvertering niet optimaal functioneert. Daarnaast tast het de darmwand aan waardoor onverteerde deze darmwand kleine beetjes van de darminhoud doorlaat en in je bloedbaan terecht laat komen. Via je bloedbaan komen deze lichaamsvreemde stoffen overal terecht en dit zorgt voor een heleboel “vage” klachten, dit varieert van huiduitslag tot ernstige ontstekingsreacties in het hele lichaam.

Ook kunnen mensen door deze verstoorde darmfunctie enorm veel energie verliezen. Je wordt dan zo lusteloos dat uiteindelijk er gesproken kan worden van CVS, het Chronisch Vermoeidheidssyndroom.

Ditzelfde geldt voor mensen met PDS, prikkelbare darmsyndroom, door deze aandoening raakt de darmfunctie ook verstoord en kunnen er lichaamsvreemde stoffen in de bloedbaan terecht komen.

Welke aandoening als eerst de kop opsteekt en welke dan volgt is niet duidelijk, wel duidelijk is dat er een link is tussen candida, PDS,CVS en fibromyalgie. Mensen met fibromyalgie lopen een groter risico op een candida infectie andersom geldt dat mensen die te kampen hebben met candida overgroei ook veel meer kans lopen op PDS en CVS.

In sommige onderzoeken is de onderzoekshypothese dan ook dat CVS, PDS en fibromyalgie een en dezelfde aandoening is. Echter, ook dit is nog niet genoeg onderbouwd om te kunnen concluderen dat dit het geval is.

Tekort aan groeihormonen

Onderzoek uit 2007 op kleine schaal bij 15 fibromyalgiepatiënten werd dagelijks een injectie met groeihormonen toegediend. In dit onderzoek stond het gebrek aan groeihormonen centraal als veroorzaker van fibromyalgie. Na een jaar bleek dat deze proefpersonen gemiddeld van 16,5 pijnpunten naar 6,5 pijnpunten waren gegaan door de groeihormoontherapie.

De resultaten uit dit onderzoek waren dusdanig positief dat nu op grotere schaal testen worden uitgevoerd om door middel van groeihormooninjecties te proberen de pijnklachten te verminderen bij meer patiënten.

Nieuwe inzichten

Hoewel de directe onderliggende oorzaak van fibromyalgie nog steeds een mysterie is, want de afwijkingen die bij mensen met fibromyalgie gevonden worden ook wel aangetroffen bij mensen waarbij deze afwijkingen niet tot fibromyalgie leiden. Dus niet alleen de bovenstaande factoren alleen leiden tot fibromyalgie.

Al sinds 2008 doet men onderzoek op basis van een nieuwe hypothese, dat fibromyalgie veroorzaakt wordt doordat het centrale zenuwstelsel afwijkingen gaat vertonen, doordat er een verandering plaatsvindt in de neurotransmitters, de stofjes waarmee je zenuwstelsel communiceert.

Om dit duidelijker te maken. Het lichaam loopt ergens een blessure op, hierdoor worden pijnsignalen naar de hersens gestuurd. Normaal gesproken hebben deze pijnsignalen verder geen invloed op hoe je zenuwstelsel functioneert. Bij mensen met fibromyalgie reageert het centraal zenuwstelsel echter heel anders op pijnsignalen. Zo gauw er een pijnsignaal geregistreerd wordt door het centraal zenuwstelsel wordt dit signaal onthouden. Het zenuwstelsel heeft een soort geheugen en elke keer als er een pijnprikkel geregistreerd wordt dan onthoudt het zenuwstelsel deze pijn.

Doordat de pijnreceptoren bij elke pijnprikkel het signaal onthouden in plaat van vergeten, worden deze receptoren gevoeliger.

Het resultaat is dat je zenuwstelsel de pijn versterkt en dat er een constante stroom van onthouden pijnprikkels worden afgegeven terwijl er niet noodzakelijk ergens een blessure of trauma aan het lichaam hoeft te zijn. Het centrale zenuwstelsel creëert als het ware zijn eigen constante stroom van pijnprikkels, dit is waarom fibromyalgiepatiënten altijd pijn hebben.

De basisstappen van een goed fibromyalgie management:

Stap 1 pas je dieet aan

Ondanks dat veel mensen met fibromyalgie al hun voedingspatroon hebben aangepast wil ik het belang van de juiste voeding, en vooral het niet eten van bepaalde voeding nogmaals onderstrepen.

Als je last van fibromyalgie hebt moet je in de eerste plaats heel erg oppassen met suikers. Deze suikers vindt je in vrijwel alle bewerkte voedingsmiddelen. Ook kunstmatige suikers zijn taboe. Zo is bijvoorbeeld aspartaam een bewezen veroorzaker van fibromyalgie.

Daarnaast is het voor fibromyalgiepatiënten enorm belangrijk om te monitoren of er geen sprake is van voedselintoleranties, dit kan per persoon verschillen maar de meest voorkomende voedselintoleranties zijn:

• Glutenintolerantie
• Lactose intolerantie

Een goed fibromyalgiedieet is in principe hetzelfde als een gezond voedingspatroon, veel groente, mager vlees en veel vis. Je moet een beetje voorzichtig zijn met suikerrijk fruit, maar fruit is natuurlijk wel heel gezond, je moet alleen goed kijken naar welk fruit laag scoort in de glycemische index.

Ik had deze handige tabel al eens eerder gemaakt voor een ander suikerarm voedingspatroon, maar ook bij fibromyalgie is deze tabel erg handig:

Daarnaast kun je je darmen proberen te versterken door veel probiotische producten te eten. Denk hierbij aan biologische yoghurt of kefir, pas wel op wat betreft lactose, de meeste yoghurt bevat wel degelijk lactose. Er zijn wel lactosevrije probiotische producten  verkrijgbaar bijvoorbeeld van MinusL.

Afhankelijk van of je gluten kunt verdragen zijn noten en zaden een goede aanvulling op een fibromyalgiedieet, vooral de noten zijn erg handig als gezond tussendoortje in plaats van de normale suiker en vetbommen. De verschillende zaden, zoals lijnzaad voorzien je van veel vezels wat de gezondheid van je darmen ten goede komt.

Vooral veel water (2 liter) drinken en in plaats van koffie overstappen op groene thee maakt je voedingspatroon nog gezonder en elimineer je in ieder geval alle mogelijke triggers door voeding.

Stap 2 lichaamsbeweging

Doordat je fibromyalgie hebt associeer je inspanning met pijn, echter lichaamsbeweging kan je ook helpen. Meerdere onderzoeken hebben bewezen dat beweging een positief effect heeft op de kwaliteit van je leven als je last hebt van fibromyalgie. Ik zal een paar onderzoeken beschrijven.

Uit een onderzoek uit 1996 is gebleken dat als je drie keer per week een uur sport en je spieren strekt dit verbeteringen kan brengen in je ziektebeeld.

De oefeningen die de deelnemers uit dit onderzoek moesten doen waren cardio, kracht en flexibiliteitstraining. Yoga, aerobic en af en toe (lichte) gewichten heffen kan in ieder geval op de korte termijn geen kwaad. Dit is natuurlijk afhankelijk van de mate waarin jij last hebt. Je moet in ieder geval wel rustig opbouwen, want ineens teveel bewegen lukt niet en verergert ook de pijn.

Een ander onderzoek uit 2000 laat zien dat zwemoefeningen ook goed zijn voor de gezondheid als je fibromyalgie hebt. Niet alleen waren deze patiënten na een half jaar zwemmen fysiek sterker, maar hadden ook minder last van de fibromyalgie een beter sociaal leven en minder psychologische stress. De kwaliteit van leven kan door verschillende sporten dus echt verbeteren als je last hebt van fibromyalgie.

Een onderzoek uit 2010 waarbij mensen 2 keer per week een uur Tai Chi beoefenden liet ook zien dat beweging een positief effect heeft op de kwaliteit van het leven van een persoon met fibromyalgie. Dit was een onderzoek dat een lange termijn controle was van een onderzoek uit 1990.

Beweging heeft dus ook op de lange termijn een positief effect op het ziektebeeld van iemand met fibromyalgie.

Opvallend bij deze drie onderzoeken is dat het er niet om gaat om opeens een fitnessmodel te worden. Twee of drie keer per week sporten is genoeg. Daarbij gaat het er niet om dat je jezelf fysiek uitput in 1 uur. Strekoefeningen, ontspanningsoefeningen, kracht- en cardio oefeningen worden met elkaar afgewisseld. Het is dus niet sporten om gewicht te verliezen, maar sporten om je beter te voelen.

Stap 3 Sauna

Hitte therapie kan ook een positief effect hebben op het leven van iemand met fibromyalgie. Uit een onderzoek uit 2011 dat is uitgevoerd met 20 vrouwelijke patiënten bleek dat als je twee keer per week in een zwembad oefeningen doet en drie keer per week van de sauna gebruikmaakt, dit een positief effect heeft op je leven en een vermindering van de pijnklachten die je hebt met fibromyalgie.

Door stap 2 en 3 te combineren heb je een sterk effect dat ook op de lange termijn goed is voor de kwaliteit van je leven.

Echter uit een ander onderzoek blijkt dat je de dag na het saunagebruik meer pijn kunt hebben dan normaal. Maar, als je regelmatig naar de sauna gaat blijkt dat je na zes weken saunagebruik minder last hebt van de pijn.

Zet de sauna op een tempratuur van tussen de tachtig en negentig graden Celsius en blijf vijf tot twintig minuten in de sauna. Ga dan naar buiten en neem een frisse/koude  douche. Ga vervolgens nog een keer tussen de vijf en twintig minuten in de sauna en neem weer een frisse/koude douche. Herhaal de procedure voor de derde keer voor een optimaal resultaat. Door drie keer per week drie keer achter elkaar de sauna op deze manier te gebruiken is de saunabehandeling tegen de pijnklachten het meest effectief.

Stap 4 massage

Een meta onderzoek uit 2014 biedt inzicht in de effectiviteit van massages tegen fibromyalgie. Een meta onderzoek vergelijkt alle onderzoeken over dit onderwerp met elkaar om met een soort super conclusie te komen. Dit onderzoek kijkt alleen naar onderzoeken die geen combinatie hebben van massage met sport, zoals bij het onderzoek van het effect van de sauna, dat gecombineerd is met waterbeweging.

Uit dit onderzoek blijkt dat massages effectief zijn in het verminderen van de pijn bij fibromyalgiepatiënten. Vooral als je deze therapie vijf weken volhoudt. Het helpt niet alleen tegen de pijn, maar ook tegen angstgevoelens en depressie. Dit zijn vooral de secundaire klachten die je kunt hebben van fibromyalgie omdat je niet meer het vertrouwen hebt in je eigen gezondheid.

In de onderzoeken wordt niet duidelijk gemaakt hoeveel keer per week men naar de masseur ging, maar een Zweeds onderzoek dat een vergelijking maakt tussen masseren en een andere therapie heeft het getest met een massage van 90 minuten 1 keer per week voor vier weken. Dit was effectief en er was geen significant verschil met de andere therapie.

Een massage kan dus een uitkomst zijn tegen de pijn van fibromyalgie zelfs als je 1 keer in de week naar de masseur gaat, na één maand is de kans groot dat je al verschil merkt.

Stap 5 acupunctuur

Acupunctuur kan effectief zijn in het verminderen van pijn, voor een betere slaap en het verbeteren van de levenskwaliteit van patiënten met fibromyalgie Dit zeg ik echter naar aanleiding van een literatuuronderzoek uit 2014. Het is duidelijk dat hier nog veel meer praktijkonderzoek naar gedaan moet worden om dit met meer zekerheid te zeggen. Echter veel literatuur die beschikbaar is over acupunctuur wijst wel in die richting.

In 2013 is er wel praktijk onderzoek gedaan naar acupunctuur en elektronische acupunctuur. Er waren wel trends in de richting van effectiviteit, maar een significant verschil is niet gevonden. Dat betekent dat de resultaten ook toevallig kunnen zijn of juist komen door het idee dat er iets gebeurt terwijl er eigenlijk niets gebeurt.

Nu je de 5 makkelijke stappen hebt gehad, komen de moeilijke stappen deze vergen meer toewijding en zijn moeilijker te realiseren:

Stap 6 Verban stress

Een belangrijke factor in de levenskwaliteit van iemand met fibromyalgie is stress. Doordat je fibromyalgie hebt ben je minder belastbaar en je zult steeds vaker dingen niet kunnen omdat je ziekte dat niet toelaat. Ondanks dat zal je toch verder met je leven moeten en je leven met fibromyalgie zo aangenaam mogelijk te maken.

Op de eerste plaats zal je moeten leren loslaten, de zaken waar jij geen invloed op hebt kun je net veranderen, waarom zou je daar je spaarzame energie aan verspillen?

Op de tweede plaats zal je altijd in zekere mate te maken krijgen met onbegrip uit je omgeving. Gezonde mensen kunnen zich maar heel moeilijk een beeld vormen bij een ziekte die je dagelijkse functioneren voor een groot gedeelte dicteert. Dit is een bittere pil, maar op dit soort momenten kom je erachter wie in jouw omgeving wel en wie er geen inlevingsvermogen hebben.

Voor jou is het belangrijk dat je die mensen die geen begrip kunnen opbrengen los moet laten. Een kleine vrienden of kennissenkring die jou wel waardeert is belangrijker dan een grote kennissenkring vol onbegrip. Daarom is het prettig om je problemen te kunnen bespreken met lotgenoten. Deze mensen hebben dezelfde problemen als jij en vaak kun je van lotgenoten goede tips krijgen, dan hoef je zelf het wiel niet opnieuw uit te vinden.

Door te mediteren of aan Yoga te doen leer je je gedachten beter te controleren. Door je gedachten beter onder controle te krijgen versterk je je weerbaarheid en kan je beter met de situatie omgaan. Je wordt emotioneel sterker en daardoor beland je minder snel in een negatieve spiraal.

Vergeet niet dat uiteindelijk voor elke aandoening een remedie wordt gevonden. Het is een kwestie van tijd totdat het fibromyalgiemysterie opgelost is. Tot die tijd kun je door een combinatiebehandeling toe te passen je pijnklachten dusdanig verminderen dat je dagelijks kunt functioneren. Het vergt veel toewijding en veel aanpassingen, maar je kunt beter leven met beperkingen in je leefstijl en je voedingspatroon dan beperkt worden door de pijn.

Stap 7  Emotionele schade door fibromyalgie aanpakken

In de meest recente onderzoeken worden verbanden gelegd tussen de mate van pijn en de hoeveelheid psychologische stress. Psychologische stress is niet alleen de stress van buitenaf. Ook het hebben van fibromyalgie an sich brengt een grote psychologische belasting met zich mee. Het hebben van fibromyalgie zorgt ervoor dat je stresshormonen aanmaakt, juist die verhoogde cortisolwaarden maakt de pijn en stijfheid erger.

Dit is een vicieuze cirkel waar je voor moet oppassen. Het een versterkt het ander. Dus op het moment dat jij accepteert dat je fibromyalgie hebt en in een soort fase van berusting komt zet je de eerste stap naar het verminderen van de klachten.

Stap 8 Emotionele schade uit je verleden aanpakken

Net zoals stress aanpakken en het feit dat je moet leren omgaan met fibromyalgie kan emotionele schade in het verleden dat niet verwerkt is leiden tot een verergering van fibromyalgieklachten. Omdat fibromyalgieklachten een duidelijk verband hebben met de werking van de neurotransmitters en een verstoring daarvan is het belangrijk dat ook onverwerkte trauma’s uit het verleden verwerkt moeten worden.

Dit klinkt misschien een beetje vaag, maar onderzoeken gedaan onder Israëlische oorlogsveteranen  brachten een duidelijke connectie tussen Post Traumatisch Stress Syndroom (PTSS) en fibromyalgie, ongeveer de helft van de veteranen met PTSS hadden klachten die gekwalificeerd konden worden als fibromyalgie.

Veteranen zonder PTSS maar die wel aan zware depressies leden, overgehouden aan hun verleden als soldaat, hadden aanmerkelijk minder klachten die bij fibromyalgie horen (5%). Zoals eerder genoemd is het exacte mechanisme dat fibromyalgie veroorzaakt niet helemaal duidelijk. Wel is genoeg onderzoek gedaan om vast te kunnen stellen dat er een direct verband is tussen emotionele schade (en ook lichamelijk letsel) en fibromyalgie.

Wetenschappers denken zelfs dat bijvoorbeeld PTSS een directe veroorzaker van fibromyalgie kan zijn. Dit sluit helemaal aan bij de nieuwe inzichten over deze ziekte waarbij de oorzaak in een verstoring van de neurotransmitters en een afwijking in het centrale zenuwstelsel als trigger voor fibromyalgie worden gezien.

Daarom is het belangrijk dat onverwerkt leed door bijvoorbeeld professionele psychische hulpverlening verwerkt wordt, of tenminste een plaats krijgt. Dit zal op den duur de combinatietherapieën die op dit moment beschikbaar zijn effectiever maken. Anders dweil je met de kraan open en hebben de kleine aanpassingen die de pijn verlichten weinig effect.

Stap 9 Je perspectief veranderen door negatieve emoties te vervangen door positieve emoties

De meest effectieve manier om zonder medicatie proberen uit het emotionele dal te kruipen is door een voor een alle negatieve emoties te vervangen door positieve emoties. Deze aanpak wordt vaak gedaan met behulp van EFT, (Emotional Freedom Techniques). Met deze techniek wordt de negatieve associatie die een bepaalde gebeurtenis of situatie heeft geneutraliseerd.

Deze techniek is niet onomstreden maar wordt wel succesvol toegepast bij fobieën.

Uit onderzoek is gebleken dat er met deze techniek betere resultaten werden geboekt dan bijvoorbeeld ademhalingstechnieken, maar om deze methode wetenschappelijk te onderbouwen zijn nadere onderzoeken nodig met minder variabelen. Tot die tijd is het natuurlijk altijd de moeite waard om het te proberen, de kern van EFT, het scheiden van de negatieve emotie en de gedachte kan heel sterk zijn.

Stap 10 verbeter je slaap

Een grote verbetering in je leefkwaliteit en vooral de vermoeidheid beperken moet worden bereikt door het verbeteren van je slaap. Weliswaar zijn slaapproblemen inherent aan het hebben van fibromyalgie, dat wil niet zeggen dat er op dit terrein geen winst geboekt kan worden.

Een goede nachtrust kun je bevorderen door de tips toe te passen die voor iedereen gelden die moeite heeft met slapen:

• Drink geen koffie of producten met cafeïne tenminste 6 uur voor het slapengaan.
• Drink geen alcohol, je slaapt van een slaapmutje misschien wat makkelijker in maar je slaapt minder goed door.
• Neem geen calorierijk eten of een maaltijd die zwaar op de maag ligt voor het slapen.
• Doe minimaal een uur voordat je naar bed gaat de tv uit.
• Je slaapkamer moet helemaal donker zijn.
• Je slaapt beter in een slaapkamer die niet te warm is.
• Ventileer de slaapkamer regelmatig, iedere week schoon beddengoed.
•  Als je echt problemen hebt met doorslapen kun je wat achtergrondgeluiden aanzetten: een cd met meditatiegeluiden, het geruis van de zee, alles wat subtiel op de achtergrond blijft maar wel die stilte doorbreekt.
• Soms helpt het juist om een lichte gezonde snack te nemen voor het slapengaan.
• Ontwikkel een vast ritme en wijk daar niet van af.

Tot slot….

Uit alle tot nu toe gedane onderzoeken komt naar voren dat er weldegelijk meetbare veranderingen in het zenuwstelsel van mensen met fibromyalgie hebben plaatsgevonden. Het verhaal van dat het voornamelijk tussen de oren zit is al heel lang achterhaald. Dat de ultieme remedie nog niet is gevonden wil niet zeggen dat alle combinatiebehandelingen die op dit moment worden toegepast niet werken.

Vooral de combinatie van een gezonde leefstijl, zoveel mogelijk ongezonde externe factoren mijden en het ondersteunen van je mentale gezondheid is vaak succesvol genoeg om fibromyalgie dragelijk te maken.

Leren omgaan met het onbegrip is ook iets waar je niet aan ontkomt als je fibromyalgie hebt, of elke andere aandoening waar nog niet alles over bekend is. Gezonde mensen kunnen zich simpelweg niet voorstellen wat het is om niet op je gezondheid te kunnen bouwen.

Dit begrip ontstaat meestal pas nadat mensen zelf met ernstige gezondheidsklachten te maken hebben gehad. Dat de medische  wetenschap nog geen passend antwoord op fibromyalgie heeft maakt het onbegrip alleen maar groter. Als fibromyalgiepatiënt kun je daar heel erg door geraakt worden, maar aan de andere kant moet je eigenlijk blij zijn voor die gezonde mensen, dat ze zo’n goede gezondheid hebben dat ze geen beeld kunnen vormen.

Want dat is toch eigenlijk wat we elkaar allemaal toewensen, een goede gezondheid![/vc_column_text][vc_toggle title="Bronnen & Onderzoeken:" open="false"]http://journals.lww.com/amjmedsci/Abstract/1998/06000/Sleep_in_Fibromyalgia_Patients__Subjective_and.5.aspx

http://educatie.ntr.nl/beterslapen/index.jsp?nr=574728

http://www.fibromyalgia-treatment.com/hypoglycemia-fibromyalgia/

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10335725

http://nl.wikipedia.org/wiki/Hypothalamus-hypofyse-bijnier-as

http://journals.lww.com/jcge/Abstract/2012/05000/Prevalence_of_Fibromyalgia_Among_Patients_With.13.aspx

http://simmaronresearch.com/2013/12/big-antiviral-trial-era-fibromyalgia/

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21176433

http://www.nu.nl/gezondheid/1360049/groeihormoon-helpt-bij-fibromyalgie.html

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15082086

http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&aid=8989680&fileId=S109285290002678X

http://europepmc.org/abstract/med/8782139

http://europepmc.org/abstract/med/11036846

http://europepmc.org/abstract/MED/20818876

http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1744388110000599

http://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0089304#pone-0089304-g008

http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1360859212002409

http://www.mtprehabjournal.com/article/53b547ae5ce02a0713000006

http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/14651858.CD007070.pub2/abstract

http://www.webmd.com/fibromyalgia/news/20040610/posttraumatic-stress-fibromyalgia-linked[/vc_toggle][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width="1/1"][/vc_column][/vc_row]