Vakantie: Wat kun je doen tegen reisziekte?

We kennen het allemaal wel: je bent net op weg, en één van de kids begint te gillen vanaf de achterbank dat hij zich niet goed voelt. Je negeert het in eerste instantie totdat een doordringende geur je neus bereikt…

Niet alleen kinderen kunnen hier last van hebben, maar ook volwassenen, zij het in mindere mate. Uitzonderingen daargelaten natuurlijk! Reisziekte bestaat in verschillende vormen, die ieder genoemd zijn naar het ontstaan van de reisziekte.

Wagenziekte is de meest bekende vorm hiervan. Wagenziekte kan ontstaan in de auto, camper of bus. In principe in alles wat op 2 of meer wielen rijdt. Daarnaast kennen we nog zeeziekte op een boot en luchtziekte waar je last van kunt krijgen in het vliegtuig.

Met name deze laatste heeft meer te maken met spanning en zenuwen, dan met de hierna beschreven oorzaken van reisziekte. Maar de symptomen zijn vrijwel identiek.

Hoe ontstaat reisziekte?

Reisziekte heeft te maken met een verstoring van informatie in je hersenen. Je ogen, spieren en je evenwichtsorgaan geven constant informatie door aan de hersenen over de huidige stand van het lichaam ten opzichte van de horizon. Maar als er een onverwacht iets gebeurt, wat buiten je eigen macht ligt, klopt er iets niet.

De informatie in de hersenen klopt dan niet meer met de werkelijkheid, en de hersenen gaan kortsluiten. Er is sprake van een conflict.De hersenen raken in paniek, en gaan de stof histamine aanmaken. Deze stof prikkelt het deel van de hersenen die de braakneiging kan opwekken, waardoor de maag automatisch de opdracht krijgt om te braken.

Wie kunnen er last van krijgen?

Als de onverwachte bewegingen maar extreem genoeg zijn, wordt iedereen ziek. Maar het is bekend dat kinderen beneden de 2 jaar vrijwel nooit last hebben van reisziekte. In de leeftijd tussen de 2 en de 20 jaar komt reisziekte het meest voor. Daarna neemt de kans op reisziekte weer af. Dit heeft waarschijnlijk te maken met het feit dat het lichaam zich aanpast gedurende de jaren.

De hersenen kunnen zich beter aanpassen in extreme en abnormale situaties. Hoe ouder hoe wijzer dus!

Algemene tips voor reisziekte

Hierbij een aantal tips die je toe kunt passen ter voorkoming van reisziekte in het algemeen. Het zijn eenvoudige tips die je heel gemakkelijk toe kunt passen:

• Ga geen zware maaltijden eten voor je aan de reis begint. Een té volle maag geeft een hogere kans op reisziekte en laat je sneller braken. Als je toch iets wilt eten, neem dan een lichte maaltijd zonder al te vette producten.
• Ook tijdens de reis kun je prima eten, maar wel licht. Neem steeds kleine beetjes en verdeel dit over de hele reis.
• Drink, voor vertrek en tijdens de reis, beslist geen alcohol, koffie of koolzuurhoudende dranken. Dit irriteert je maag, en dat is beslist het laatste wat je wilt.
• Als je gevoelig bent voor reisziekte, kun je ook beter geen zoetigheid eten tijdens de reis. Pas dus op met ‘zoethoudertjes’ uitdelen aan de kids.

Naast de algemene tips ter voorkoming van reisziekte, zijn er ook zaken waar je per soort reisziekte om moet denken:

Tips voor zeeziekte

Zeeziekte is één van de vormen van reisziekte. Uiteraard is de naam ontleent aan het feit dat je dit op kunt lopen op een schip of boot. Er zijn een paar specifieke zaken waar je op moet letten voordat je op de boot stapt:

• Als het mogelijk is, moet je een plekje opzoeken in de frisse buitenlucht. Op een kleine boot zal dat geen probleem opleveren, en op een grote boot, bijvoorbeeld een cruiseschip, zoek je het laagst gelegen dek op. Hoe dichter bij de zeespiegel, hoe minder de boot heen en weer deint.
• Als je dan toch op het dek bent, zoek dan een plekje op in het midden van de boot. Dus zo dicht mogelijk bij de zeespiegel en zo veel mogelijk op de lengteas van de boot. Dat is het beste plekje.
• Zorg er voor dat je niet getriggerd wordt door misselijkmakende geuren zoals dieseldampen, frituurvet, rook, kookdampen en zelfs niet door zware parfum.
• Ga niet, ter afleiding, werken of lezen. Dit is té inspannend en het conflict in je hersenen wordt er alleen maar erger van.

Tips voor luchtziekte

Luchtziekte wordt veroorzaakt door het wiegen en het mogelijke deinen van het vliegtuig. Maar dit is niet de enige oorzaak! Ook de stress en de spanning, naast een benauwd gevoel wat veel mensen in een vliegtuig hebben, dragen bij aan het ontstaan van luchtziekte.

• Zorg er voor dat je ontspannen en zonder stress vertrekt. Vertrek dus op tijd van huis en neem ook ruim de tijd op het vliegveld. Geniet er gewoon van, want de vakantie begint toch al als je de voordeur achter je dichttrekt?
• De meeste vliegtuigen houden hier al rekening mee, maar eet alleen een lichte maaltijd. Of de vliegtuigmaatschappij dit serveert om jou te beschermen tegen luchtziekte of om kostentechnische redenen is een beetje onduidelijk…
• Drink geen alcohol, koffie of koolzuurhoudende dranken voor of tijdens de reis.

Tips voor wagenziekte

Wagenziekte komt het meeste voor als reisziekte. Uiteraard is wagenziekte niet alleen van toepassing op de gewone auto, maar ook voor de bus en camper.

• Ga zoveel mogelijk voorin de auto of de bus zitten. Concentreer je op het vergezicht en hou de horizon in de gaten.
• Ga niet lezen of werken in de auto. Dit is té belastend voor de ogen en het maakt de conflicten in de hersenen alleen maar erger.
• Vermijd voor en tijdens de reis misselijkmakende geuren zoals benzine- of dieseldampen en té zware parfums. Zeker in de kleine cabine van een auto kan dit erg irritant zijn en als trigger voor je wagenziekte fungeren.
• Zet de klimaatbeheersing niet al te koud of te warm en zorg voor frisse lucht in de auto. Als je een poosje met 4 mensen in de auto zit, wordt de lucht al snel heel erg bedompt, wat een trigger kan zijn voor wagenziekte.
• Vraag aan de bestuurder om rustig te remmen, rustig op te trekken en de bochten niet op 2 wielen te nemen. Rustig rijden dus.
• Als je het rijbewijs hebt, kun je vragen of je mag rijden. Bestuurders hebben vrijwel nooit last van wagenziekte.
• Niet alleen ter voorkoming van wagenziekte, maar ook om redenen van veiligheid en plezier, is het verstandig om regelmatig even te stoppen om de benen te strekken en om een frisse neus te halen. Let er wel op dat je, ook tijdens zo’n pauze, géén zware maaltijd eet. Ook alcohol en koffie even laten staan.

Traditionele medicijnen tegen reisziekte

Er bestaan medicijnen tegen reisziekte, die zonder recept verkrijgbaar zijn bij de drogist en de apotheker. Dit zijn medicijnen die cinnarizine, meclozine of cyclizine bevatten. Er bestaan tevens pilletjes met een combinatie van de kortwerkende chloorciclyzine en de langwerkende antihistaminicum.  Deze combinatie is zowel toepasbaar voor lage reizen als voor korte reisjes.

Voor het innemen van de tabletten moet er wel duidelijk onderscheid gemaakt worden in leeftijd. Tabletten met kortwerkende cinnarizine zijn geschikt voor kinderen vanaf 6 jaar. De pilletjes met langwerkende stoffen mogen alleen ingenomen worden als je 18 jaar of ouder bent.

Je neemt het tabletje ongeveer 1 a 2 uur voor vertrek innemen. Denk er wel om dat je wat suffig wordt van deze medicijnen, dus zelf rijden kan dan niet meer.

De huisarts kan ook speciale pleisters voorschrijven, als je bijvoorbeeld veel moet overgeven, waardoor het ingenomen pilletje deels het lichaam weer verlaat. Deze pleisters geven heel langzaam  de stof scopolamine af aan het lichaam.

Homeopathische medicijnen tegen reisziekte

Er bestaan heel veel homeopathische medicijnen tegen reisziekte, ieder met een eigen invalshoek en specialiteit. In de meeste gevallen worden deze medicijnen geven vanuit de klinische homeopathie, dus niet op maat gekozen voor jou. Als je veel last hebt van reisziekte, en niets helpt meer, dan is het verstandig om een afspraak te maken met een klassieke homeopaat.

Deze kan exact bepalen welk middel het beste past bij jouw vorm van klachten. Hierbij kijkt de homeopaat niet alleen naar de symptomen van de reisziekte, maar ook naar andere klachten en symptomen die misschien ogenschijnlijk niet direct iets met de reisziekte te maken hebben.

Dit is ook het typische van de klassieke homeopathie: Homeopathie kijkt naar het functioneren van je hele lichaam, omdat heel vaak klachten ontstaan als gevolg van een nog niet ontdekte aandoening of kwaal.

Uiteindelijk is het doel om de klachten uiteraard op te lossen, en tevens je lichaam efficiënter te laten functioneren om daardoor meer energie te geven.

Er bestaan ruim 60 homeopathische middelen tegen reisziekte. Het is onmogelijk om deze allemaal te bespreken, maar om je toch een idee te geven van de diversiteit noem ik er even een paar:

• Petroleum is een middel wat speciaal toegepast wordt bij zeeziekte. De patiënt wordt misselijk tijdens de reis, heeft een bleek gezicht en heeft moeite om zich te oriënteren. Na de reis heeft de patiënt veelal last van diarree. Naast deze reisziekte heeft de patiënt ook vaak last van een zeer droge huid die in de winter scheurtjes vertoond.
• Tabacum is voor patiënten met weer hele andere symptomen. De patiënt is extreem misselijk, heeft het ijskoud en zweet veel tijdens het reizen. De duizeligheid kan zo extreem worden, dat de patiënt flauw kan vallen. De allerkleinste beweging zorgt al voor braken. Een hele extreme vorm van reisziekte dus!
• Cocculus Indicus is voor mensen die al misselijk worden als ze naar een auto of een boor kijken. En dat bedoel ik letterlijk! De misselijkheid is erger als de patiënt het koud heeft en gaat meestal gepaard met een zeer hoge productie van speeksel. De patiënten hebben ook andere symptomen zoals een zwak zenuwstelsel en hoofdpijn in het achterhoofd.

In principe kunnen homeopathische medicijnen nooit kwaad, maar voor een maximaal effect is een consult met een klassiek homeopaat sterk aan te raden.

Grootmoeders tips tegen reisziekte

Er bestaan heel veel oplossingen ter voorkoming van reisziekte, die al generaties lang schijnen te helpen. Of het echt effectief is, en niet het placebo-effect heeft, is niet duidelijk. In ieder geval zijn de volgende tips totaal niet wetenschappelijk onderbouwd en het gebruik is dan ook voor eigen risico. Maar aan de andere kant, je kunt het altijd proberen: Baat het niet, dan schaadt het niet!

• Als je rechtshandig bent, kun je een watje in je linkeroor stoppen. Linkshandige mensen stoppen een watje in hun rechteroor. Je kunt ook proberen om het watje een klein beetje vochtig te maken voor een beter effect.
• Plak een stukje pleister achter ieder oor, precies op het rotsbeen, waar het evenwichtsorgaan zit. Volgens de verhalen zou dit een prima oplossing zijn voor reisziekte.
• Plak verse peterselie op je borst. De dames kunnen dit overigens gewoon in hun BH steken. Daarna zou je geen last meer hebben van reisziekte. Deze oplossing schijnt ook effect te hebben op de reisziekte van uw hond of kat.
• Pak een doorgesneden aardappel in je hand, met het doorgesneden deel tegen je handpalm. Hou dit vast tijdens de reis, en je hebt geen last meer van reisziekte.
• Voor de kinderen die last hebben van reisziekte: Geef ze voor vertrek een eetlepel thijmsiroop!
• Leg je wijsvinger van je linkerhand op ongeveer 2 centimeter onder de ols van je rechterhand. Doe ditzelfde met de wijsvinger van je rechterhand onder de pols van je linkerhand. Deze ‘kortsluiting’ zou reisziekte voorkomen.
• Hang, met een touwtje, een grote, oude sleutel om je nek zodat deze op de hoogte van je maag hangt. Tijdens de reis deze hanger gewoon omhouden.

Het zijn erg creatieve oplossingen, maar hoe ze werken is mij een volslagen raadsel.

Conclusie

Reisziekte is beslist niet iets wat je gelaten over je heen moet laten komen. Er zijn verschillende manieren om dit te lijf te gaan. Als de normale tips niet werken, kun je terugvallen op reguliere medicatie of op de klassieke homeopathie. Er zijn dus genoeg opties voorhanden om je reisziekte nu eindelijk eens op te lossen!

Heb jij een idee over de werking, of heb je andere oplossingen die bij jou prima werken?

Laat het me weten!