Is vasten gezond? 10 redenen waarom vasten goed voor je is

Het zogenaamde intermittent vasten is een eetpatroon waar je steeds afwisselt tussen een periode van eten en een periode van vasten.

Vele studies hebben de grote voordelen van een dergelijk eetpatroon aangetoond voor zowel je lichaam en je geet.

Hier zijn 10 wetenschappelijk ondersteunde gezondheidsvoordelen van vasten.

1. Vasten verandert de functies van cellen, genen en hormonen.

Als je een tijdje niet eet, gebeuren er een aantal dingen in je lichaam.

Je lichaam start belangrijke celreparatie processen en verandert je hormonen. Hierdoor wordt het vet dat opgeslagen is in het lichaam toegankelijker.

Hieronder hebben we een aantal veranderingen die in je lichaam gebeuren tijdens het vasten voor je op een rijtje gezet:

Insuline: Vetverbranding wordt gestimuleerd doordat de insulineniveaus in het lichaam omlaag gaan.

Groeihormonen: Hogere niveaus van dit hormoon stimuleren de vetverbranding en het aanmaken van spieren. Tijdens vasten kunnen de niveaus van het groeihormoon in het bloed wel 5 keer zo hoog zijn als normaal. Naast ververbranding en spiergroei heeft dit ook nog vele andere voordelen.

Celreparatie: Tijdens het vasten start het lichaam verschillende belangrijke celreparatie processen zoals het verwijderen van afvalstoffen uit de cellen.

Genexpressie: Genen en moleculen die te maken hebben met levensduur en bescherming tegen ziektes ondergaan verschillende gunstige veranderingen.

Veel van de voordelen van vasten hebben te maken met de veranderingen van het functioneren van cellen, hormonen en genexpressie (1).

Kortom, insulineniveaus dalen en de productie van het menselijk groeihormoon niveaus stijgt als je gaat vasten. Daarnaast vinden er ook belangrijke veranderingen plaats in je cellen die de genexpressie veranderen.

2. Vasten kan je helpen bij het verliezen van gewicht en buikvet.

Veel mensen die vasten doen dat om gewicht te verliezen.

Over het algemeen zal vasten ervoor zorgen dat je minder maaltijden eet.

Dat houdt dus in dat je minder calorieën eet, en daardoor dus gewicht zou kunnen verliezen. Maar dan moet je natuurlijk niet wat je minder eet weer compenseren in de maaltijden die je wel eet.

Daarnaast, zoals je net al kon lezen, verhoogt vasten hormoonniveaus die helpen bij het verliezen van gewicht.

Het verwerken van lichaamsvet om te gebruiken voor energie wordt gestimuleerd door lagere insulineniveaus, hogere groeihormoonniveaus en verhoogde niveaus van norepinefrine (noradrenaline).

Daarom is vasten voor korte periodes goed voor je stofwisseling, die verhoogd wordt met 3,6  tot 14%. Het helpt je dus om nog meer calorieën te verbranden.

Dus het werkt op twee manieren met calorieën. Aan de ene kant krijg je minder calorieën binnen en aan de andere kant verhoogt het de stofwisseling waardoor je ook nog eens sneller calorieën verbrandt.

Volgens een studie in 2014 kan intermittent vasten een behoorlijk gewichtsverlies van 3 tot 8% opleveren in maar 3 tot 24 weken.

Ook toonde de studie aan dat mensen veel buikvet verloren. Wat goed nieuws is omdat buikvet schadelijk is en ziektes kan veroorzaken. De participanten verloren 4 tot 7% van hun buikomvang door deze manier van vasten.

Een ander onderzoek toonde aan dat afvallen door calorieën te beperken meer spierverlies opleverde dan bij vasten.

Samenvattend kan vasten met tussenpozen dus een hele belangrijke en goede manier zijn om gewicht te verliezen (2).

Kortom, intermittent vasten helpt je aan twee kanten doordat je minder calorieën eet en de stofwisseling iets verhoogd wordt. Het is een goede en effectieve manier om niet alleen gewicht te verliezen maar ook om buikvet te verliezen en de buikomvang te verminderen.

3. Vasten verlaagt het risico op type 2 diabetes door insulineresistentie te verlagen.

In de afgelopen jaren is type 2 diabetes een groot en veel voorkomend probleem geworden.

Een van de kenmerken van type 2 diabetes is een hoge bloedsuikerspiegel door insulineresistentie.

Een goede bescherming tegen type 2 diabetes is dan ook het verminderen van de insulineresistentie om lagere bloedsuikerspiegels in het bloed te krijgen.

Vasten blijkt verrassend genoeg een groot effect te hebben op het verlagen van de bloedsuikerspiegel in het bloed door voordelen voor de insulineresistentie.

In menselijke studies naar vasten daalde het suikerniveau in het bloed met 3 tot 6%, terwijl het insulineniveau werd verlaagd met 20 tot 31%

Een studie naar diabetische ratten toonde aan dat vasten ook bescherming bood tegen de ergste complicatie van diabetes, namelijk nierschade.

Dit lijkt te impliceren dat intermittent vasten een goede bescherming zou kunnen bieden aan mensen die een groot risico lopen om type 2 diabetes te krijgen.

Een studie toonde aan dat bij vrouwen na een vastendieet, na 22 dagen de controle over bloedsuiker niveaus verslechterde. Dus er lijkt wel een verschil te zijn tussen het effect bij mannen en vrouwen (3).

Kortom, vasten kan insulineresistentie verminderen en de bloedsuikerniveaus verlagen, maar deze manier van eten is waarschijnlijk effectiever bij mannen dan bij vrouwen.

4. Vasten met tussenpozen kan oxidatieve stress en ontstekingen in het lichaam verminderen.

Oxidatieve stress veroorzaakt veroudering en vele chronische ziekten.

Het gaat om onstabiele moleculen die vrije radicalen genoemd worden, die reageren met andere moleculen en die kunnen beschadigen, denk hierbij bijvoorbeeld aan eiwitten en DNA.

Verschillende onderzoeken tonen aan dat vasten de weerstand van het lichaam tegen oxidatieve stress kan verhogen.

Daarnaast tonen studies aan dat vasten kan helpen bij het vechten tegen infecties en ontstekingen. Infecties en ontstekingen zijn weer oorzaken voor vele andere soorten ziekten (4).

Kortom, studies tonen aan dat vasten de schade van oxidatieve stress en ontstekingen kan verminderen, wat ook voordelen heeft tegen veroudering en vele andere ziekten die weer veroorzaakt kunnen worden door infecties en ontstekingen.

5. Vasten met tussenpozen is voor je hart.

Hart- en vaatziekten zijn de doodsoorzaak nummer 1 in de wereld.

Het is bekend dat verschillende risicofactoren zijn verbonden met dan wel een verhoogd of verminderd risico op hartziekten.

Er is aangetoond dat intermittent vasten invloed heeft op verschillende van deze risicofactoren. Zoals: bloeddruk, totaal en LDL cholesterol, bloed triglyceriden, ontstekingstekenen en bloedsuikerspiegel.

Maar het effect van de gezondheid van het hart moet nog verder bestudeerd worden in mensen, want veel van deze onderzoeken vonden plaats op dieren.

Het moet eerst verder onderzocht worden wat de effecten zijn in mensen voordat er aanbevelingen gedaan kunnen worden (5).

Kortom, studies tonen aan dat vasten een postief effect heeft op meerdere risicofactoren bij hart- en vaatziekten zoals bloeddruk, cholesterol, tryglycerides en ontstekingen.

6. Intermittent vasten zorgt voor verschillende celreparatie processen.

Tijdens het vasten activeert ons lichaam verschillende afvalverwerkingsprocessen in de cellen die autofagie genoemd worden.

Dit zorgt ervoor dat cellen niet functionerende proteïnes afbreken en verwerken die zich anders in de cellen opstapelen.

Verhoogde autofagie kan voor bescherming zorgen tegen ziektes zoals kanker en de ziekte van Alzheimer (6).

Kortom, vasten zorgt voor een verhoogde autofagie, waardoor afval uit de cellen verwijderd wordt.

7. Intermittent vasten kan kanker helpen voorkomen.

Kanker is een verschrikkelijke ziekte die gekenmerkt wordt door de ongecontroleerde groei van kankercellen.

Er is aangetoond dat vasten verschillende voordelen heeft voor de stofwisseling die kunnen leiden tot een verlaagd risico op kanker.

Er is veelbelovend bewijs van onderzoeken die op dieren zijn uitgevoerd dat vasten inderdaad kanker kan helpen voorkomen. Maar er is meer onderzoek bij mensen nodig.

Ook is er onderzoek gedaan naar kankerpatiënten waaruit blijkt dat vasten kan helpen de bijwerkingen van chemotherapie te verminderen (7).

Kortom, bij verschillende studies op dieren is er vastgesteld dat vasten met tussenpozen kan helpen kanker te voorkomen. En een onderzoek liet zien dat de bijwerkingen van chemotherapie verminderd kunnen worden door vasten.

8. Vasten is goed voor de hersenen.

Het gezegde is dat wat goed is voor het lichaam, ook goed is voor het brein.

Er is aangetoond dat vasten effect heeft op meerdere stofwisselingsprocessen, waarvan er een aantal belangrijk zijn voor de gezondheid van de hersenen.

Inclusief het verminderen van oxidatieve stress, verminderen van ontstekingen en een verlaging van de bloedsuikerspiegel en insulineresistentie.

Onderzoek op ratten toont aan dat vasten de groei van nieuwe zenuwcellen positief beïnvloedt, wat een voordeel zou moeten zijn voor de werking en gezondheid van de hersenen.

Vasten stimuleert ook de aanmaak van een hormoon in de hersenen. Een factor die zenuwcellen stimuleert en de naam BDNF draagt. Er wordt gedacht dat een gebrek aan BDNF verschillende problemen in de hersenen kan veroorzaken en ook een oorzaak kan zijn van depressies.

In onderzoeken op dieren is gebleken dat vasten bescherming zou kunnen bieden tegen hersenschade na een beroerte (8).

Kortom, vasten zou zeer belangrijke voordelen kunnen hebben voor de gezondheid van de hersenen zoals het stimuleren van nieuwe neuronen en zenuwcellen en de hersens zou kunnen beschermen tegen schade na een beroerte.

9. Vasten kan de ziekte van Alzheimer helpen voorkomen.

De ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende neurodegeneratieve ziekte in de wereld.

Het voorkomen van de ziekte van Alzheimer is erg belangrijk omdat er geen genezing voor bestaat.

Een onderzoek op ratten toonde aan dat vasten de ziekte van Alzheimer kan uitstellen, vertragen of zelfs in ernstigheid kan laten verminderen.

In een serie van case studies, bleek dat de symptomen van de ziekte van Alzheimer verbeterden in 9 van de 10 gevallen na een verandering van de levenstijl inclusief een korte periode van vasten.

Onderzoeken op dieren suggereerden dat vasten ook tegen andere neurogeneratieve ziekten zou kunnen beschermen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan Parkinson en Huntington.

Maar ook hier is er meer onderzoek op mensen nodig (9).

Kortom, studies op dieren lijken te suggereren dat vasten met tussenpozen zou kunnen beschermen tegen neurodegeneratieve ziekten als de ziekte van Alzheimer.

10. Vasten kan je helpen langer te leven.

Een van de meest opwindende voordelen van intermittent vasten is wel dat het mogelijk je levensduur verlengt, je zou er dus langer door kunnen leven.

Onderzoeken op ratten hebben aangetoond dat vasten het leven van de rat verlengt op een vergelijkbare manier als continue caloriebeperking.

In een aantal van deze studies was het effect daadwerkelijk opmerkelijk. In één daarvan, leefden de ratten 83% langer als ze om de dag vastten, dan de ratten die niet vastten.

Vasten is dan ook heel populair geworden bij de anti-aging beweging, maar het effect is bij lange na nog niet bewezen bij mensen.

Maar omdat van vasten al wel is bewezen dat het vele voordelen heeft voor je gezondheid, is het vrij logisch dat het ook zou helpen bij een langer en gezonder leven (10).

Kortom, enkele maanden of zelfs jaren aan je leven plakken is wellicht een mogelijkheid door te vasten. En zelfs als niet, kun je in ieder geval wel de kwaliteit van je leven verhogen!

Tot slot...

Zoals je ziet hebben talloze studies aangetoond dat 'intermittent fasting' gezond is. Bovendien hoeft het helemaal niet moelijk te zijn.

Honger lijden is niet nodig!

Wil je meer weten over vasten en hoe je dit precies moet doen? Kijk dan uit naar een volgende blog post waar ik hier in detail op in ga!

Bronnen:

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15640462

http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S193152441400200X

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15833943

http://www.hindawi.com/journals/bmri/2014/761264/

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19793855

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19524509

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20157582/

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2844782/

http://www.impactaging.com/papers/v6/n9/full/100690.html

http://www.karger.com/Article/Abstract/212538

http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S193152441400200X