Het is bekend dat we allemaal beschikken over een fantastisch mechanisme wat voedingsstoffen aanvoeren en afvalstoffen afvoeren, en dat heet het bloedvatenstelsel. Het bloed neemt voedingsstoffen en zuurstof mee door het hele lichaam en levert dit af op de plekken waar het op dat moment nodig is. Op de terugweg neemt het bloed afvalstoffen mee wat op verschillende plekken uit het bloed gehaald wordt zodat dit op een natuurlijke manier het lichaam weer kan verlaten. Maar het bloedvatenstelsel doet dit niet alleen. Naast het bloedvatenstelsel hebben we ook nog het lymfestelsel.
Het lymfestelsel bestaat uit lymfevaten, vergelijkbaar met de bloedvaten, en zogenaamde lymfeklieren. De lymfevaten lopen door het hele lichaam, terwijl de lymfeklieren in groepen voorkomen in de liezen, in de bekkenstreek, achter in de buikholte, bij de darmen, bij de longen, langs de luchtpijp en in de oksels. Met name de lymfeklieren die in de oksels, de hals en in de lies aanwezig zijn, liggen vlak onder de huid. Als de lymfeklieren op gaan zetten, zijn dit de plaatsen waar je dit het eerste merkt.
Het hele lymfesysteem heeft een aantal hele belangrijke functies:
- De afvoer van afvalstoffen en overtollige vloeistof rondom de lichaamscellen wordt afgevoerd
- De afvoer van vet wat we binnen krijgen via ons eten
- De afvoer van verteerd vet wat in het darmkanaal aanwezig is, en de afgifte hiervan aan het bloed.
De vloeistof die voor het transport zorgt, heet lymfe, en stroomt dus met de eerder genoemde stoffen via de lymfevaten door het lichaam. Maar voordat de lymfe in de lymfevaten komt, wordt de lymfe eerst gecontroleerd op eventueel aanwezige ziekteverwekkers zoals virussen en bacteriën. De controle vindt plaats in de lymfeklieren, een soort zuiveringsstations. In deze klieren zijn heel veel witte bloedlichaampjes aanwezig die het gevecht aan gaan met de ziekteverwekkers.
Daarbij worden ook nog eens antistoffen gemaakt die, samen met de schone lymfe, via de lymfevaten aan het bloed worden afgegeven. Het bloed gebruikt de aangeleverde antistoffen weer om de strijd aan te gaan met ziekteverwekkers elders in het lichaam.
Opgezette Lymfeklieren
Als er inderdaad sprake is van ziekteverwekkers, dan moeten de lymfeklieren flink aan het werk. Als directe reactie gaan de aanwezige witte bloedcellen zich razendsnel vermenigvuldigen. Door deze vermenigvuldiging kan het gebeuren dat je lymfeklieren in meer of mindere mate op gaan zetten. Bij de lymfeklieren in bijvoorbeeld je buik en langs je luchtpijp zal je hier nagenoeg nooit wat van merken, maar bij de lymfeklieren in bijvoorbeeld je oksels merk je dit wel omdat deze vlak onder huid liggen. Dit is niet direct reden tot paniek, want in feite is het teken dat je lymfeklieren druk aan het werk zijn, en op dat moment even een piekmoment hebben. In de meeste gevallen zullen de lymfeklieren na een paar weken weer de normale vorm aannemen, tenminste als het onraad succesvol bestreden is.
Als er sprake is van opgezette lymfeklieren, dan is dat meestal een gevolg van een wond en/of een infectie (bijvoorbeeld verkoudheid) in de buurt van het gebied met opgezette lymfeklieren. Vaak gaat het om één gebied, zoals bijvoorbeeld de oksels, maar in sommige gevallen kan het ook om meerdere gebieden met opgezette lymfeklieren gaan. In de meeste gevallen gaat het dus om iets relatief onschuldigs en de lymfeklieren zullen na een paar weken hun normale vorm weer aannemen als de infectie of de wond bestreden is.
De mogelijke oorzaken van opgezette lymfeklieren
Zodra de lymfeklieren opgezet zijn, zonder dat er sprake is van een infectie of een wondje, zoals eerder beschreven, dan is er meer aan de hand. Laten we de meeste voorkomende oorzaken even handig op een rijtje zetten:
Kwaadaardig
Om meteen maar even met het slechte nieuws te beginnen: In sommige gevallen kan er sprake zijn van een kwaadaardige aandoening als onderliggende oorzaak voor de vergrote lymfeklieren. Deze kwaadaardige aandoening betreft dan de lymfeklier zelf of een uitzaaiing van kanker op een andere plek in lichaam. Als het de lymfeklier zelf betreft, spreken we van het Hodgkin-lymfoom of het non-Hodgkin lymfoom.
In het geval van Hodgkin-lymfoom is er sprake van een oncontroleerbare celgroei van lymfeweefsel, en dan niet op één plek, maar in het hele lichaam. In sommige gevallen vindt deze ongecontroleerde celgroei ook plaats in de organen. Ook is er in de meeste gevallen sprake van een duidelijk lagere weerstand, dus een niet goed functionerend immuunsysteem.
In het begin voel je opgezette lymfeklieren, zoals dat ook het geval zou zijn van een vergroting naar aanleiding van een normale infectie. Maar na een paar weken trekt deze niet meer weg en wordt alleen maar harder. Na een poosje gaan ook andere lymfeklieren opzetten en groter worden. Als de aandoening dan verder gaat, zonder behandeling, dan kan komen er ook andere symptomen om de hoek kijken: nachtelijke zweetaanvallen, jeuk, duidelijk gewichtsverlies en koorts. Het goede deel van dit deel is het feit dat Hodgkin-lymfoom goed behandelbaar is, mits het tijdig ontdekt wordt.
Als er sprake is van het non-Hodgkin lymfoom zijn de symptomen nagenoeg gelijk, met het ene verschil dat de woekering van de celgroei veel kwaadaardiger en agressiever verloopt dan bij het ‘normale’ Hodgkin-lymfoom.
Systeemziekten
Systeemziekten zijn, zoals de naam al een klein beetje verklapt, aandoeningen die niet op één bepaalde plek van het lichaam schade veroorzaken, maar gevolgen hebben voor je hele lichaam, je hele systeem. Denk hierbij bijvoorbeeld aan weefselcellen, bloedcellen en zenuwcellen. Er zijn bepaalde soorten systeemziekten die ook een effect hebben op de lymfestelsel en zullen zorgen voor vergrote of opgezette lymfeklieren. In dit soort gevallen zijn de lymfeklieren vaak niet alleen op één bepaalde plek vergroot of opgezet, maar over je hele lichaam.
Ook de plekken die niet kunt zien of voelen, zoals de lymfeklieren in je buikholte en langs de luchtpijp. Op het moment dat de lymfeklieren vergroot zijn als gevolg van een systeemziekte, zal de zwelling lang aanhouden.
Voorbeelden van systeemziekten die een effect hebben op de lymfeklieren zijn:
- Lupus Erythematodes: Dit is een aandoening aan het bindweefsel waarbij je lichaam antistoffen begint te produceren die lichaamseigen stoffen aanvallen en vernietigen.
- Fibromyalgie: Hierbij worden spieren en spierweefsels aangetast. Ze worden steeds zwakker en worden op de langere termijn vervangen door bindweefsel, waardoor er helemaal geen kracht meer uitgeoefend kan worden door de betreffende spiergroep of spiergroepen.
- Reumatoïde Artritis: Hierbij vindt er vervorming van meerdere gewrichten plaats, als gevolg van chronische ontstekingen.
Wondjes
Het is de normaalste zaak van de wereld dat er bacteriën op je huid zitten. In normale gevallen helemaal niet erg. Maar als je een wondje hebt, dus een beschadiging van de huid, kunnen deze zelfde bacteriën met veel gemak je lichaam binnendringen via de wond.  Overigens gaat niet ieder klein wondje direct ontsteken door de bacteriën, en dat is dankzij het lymfestelsel en de reinigende werking van de lymfeklieren.
Maar er zijn ook mensen die erg gevoelig zijn hiervoor, waardoor een heel klein wondje de lymfeklieren direct veel stress geeft, waardoor deze direct op gaan zetten. De één is hier gevoeliger voor dan de ander. Opgezette lymfeklieren zijn in zo’n geval helemaal niet erg. Nog sterker, het is een teken dat deze hard aan het werk is om de ongenode gasten te vernietigen. Op het moment dat de ziekteverwekkers zijn uitgeschakeld, zal de vergroting van de lymfeklieren na een paar weken weer afnemen tot normaal formaat.
Infecties
Maar 98% van de gevallen gaat het om een infectie in de buurt van de opgezette lymfeklier. Denk hierbij aan ontstekingen zoals een schimmelinfectie, parasitaire infectie, bacteriële infectie of een virale infectie. Het is altijd de lymfeklier die in de buurt van de infectie zit die het werk gaat opknappen, en dus op gaat zwellen. Bij bijvoorbeeld een verkoudheid, een koortslip, een keelonsteking of een simpel griepje, zullen altijd de lymfeklieren in de hals het werk gaan doen, en dus groter worden. Vooral bij kleine kinderen kun je dit vaak heel goed zien.
De lymfeklieren in je lies worden vergroot als er sprake is van bijvoorbeeld een blaasontsteking of een infectie aan je benen of voeten. Bij opgezette lymfeklieren in je oksel is er vaak sprake van een infectie van je armen of handen.
Dit soort vergroting van de lymfeklieren is beslist niet erg en zal automatisch verdwijnen nadat de infectie bestreden is. Dit zal een paar weken duren.
Tot slot…
Ondanks het feit in de meeste gevallen sprake is van iets heel onschuldigs wat vanzelf weer verdwijnt, moet je toch oppassen hiermee. De kans is klein, maar natuurlijk altijd aanwezig dat er meer aan de hand, bijvoorbeeld het Hodgkin-lymfoom. Hou dit dus wel degelijk in de gaten, en als het te lang duurt, of je krijgt van andere symptomen, is het zaak om zo snel mogelijk naar de huisarts te gaan voor verder onderzoek.
Bij twijfel dus altijd je arts bellen, en dat geldt niet alleen voor je lymfeklieren…
Ik heb al lange tijd, zeker 2 maand last van opgezette lymfeklieren in mijn hals. Rechts en links van de luchtpijp.
Op 1 dag kan het verschillende keren veranderen. Soms voel ik ze heel goed. Paar minuten later zijn ze weer helemaal verdwenen en zo gaat het maar door. Het is heel raar. Maar meest van de tijd voel ik ze dus wel.
Eerst enkel rechts.. dan kwam links er ook bij en zo wisselt het af. Lange tijd is dit zo bezig.
Naast dit heb ik vaak last van lage bloeddruk. Ik eet veel maar kom geenn gram bij. Verder ben ik vaak moe ondanks genoeg slaap.
ga naar de dokter zou ik zeggen @ikrame
En wat was de diagnose? Ik heb precies het zelfde...
Ik heb al maanden opgezette klieren, torenhoge witte bloedcellen +-12000 heel moe... steeds ziiek, antibiotica gehad( meerdere waar ik dan tegen kan) en nu krijg ik sindkort ook dikke kliertjes in mijn borst.. ervoor opflakkeringen van koorts en nu nog misselijk erbij... neem pantomed... zou er iets erger aan de hand kunnen zijn?
Ik ben geen arts, Vanessa. Ik kan dus geen diagnose stellen.
Maar dat er IETS aan de hand is, is wel duidelijk.
Maak snel even een afspraak met je huisarts voor een correcte diagnose. Ook al was het alleen maar voor je eigen geruststelling.
Hallo
Ook ik heb jaren geleden veel last gehad van opgezette klieren, zowel in mijn oksel als wel in mijn liezen, het was vreselijk pijnlijk.
Heb in het boek van dr. vogel gekeken en iets gevonden met de naam Tropaeolum complex, heb het gebruikt en wonderbaarlijk, het hielp.
Het was geweldig, alle zwellingen waren verdwenen.
M.v.g.
Jenny
Dank je wel voor de tip, ik heb een vergrootte lymfekier in mijn lies en de echo geeft een vaag beeld aan, dus ik ben een beetje nerveus en lees nu jouw Dr. Vogel tip, ga ik direct gebruiken!
Hoe lang heb je het gebruikt voor het resultaat?
Groet Hermie!
Ik ben geopereerd aan borstkanker stadium 1 geen uit zaaingen en geen okseltoilet dat is gebeurd 2016 heb chemo gehsd 12 maal ...radiotherapie ...18 maal herseptine en nu moet ik 5jaar femara nemen omdat tumor 7mm hormongevoelig was en agresief ....nu heb ik sl een 3 tal maanden last in mijn onderbuik rechts in de schaamstreek ...heb echo moeten laten nemen ...uitslag opgezette lymfeklieren ....en presies als ik in de schaamstreek voel zit daar gflijk een serieuse verdikking en kan soms zo pijn doen soms voel ik daar ook niets van ....ik denk dat ik nu lymfeklier kanker heb ....heb bloeduitdlag van verleden week allfmaal ok .....wat moet ik nu doen ...
Danku
Toch maar even terug naar je behandelend arts, Rita.
En als je de uitslag niet vertrouwd, kun je een second opinion aanvragen.
Ik heb klieren in mijn nek en lies, de donter heeft dit onderzocht en bloed getrokken, maar in het bloed bleek alles in orde te zijn...
Hoe komt dit?
Daar kan ik natuurlijk niet zomaar antwoord op geven. Ik ben geen waarzegger of tovenaar.
Heb je wel eens een second opinion overwogen?
Heb gezwollen klieren in hals (aantal), lies (veel), oksel (1) en borst (1). Witte bloedcellen licht verhoogd +- 10500, ik kan veel slapen en heb hpv (4 virussen) maar voor de rest geen klachten.. moet ik me zorgen maken of lijkt dit mijn lichaam die vecht tegen het hpv virus ?
Mijn dokter antwoord niet op mijn resultaten dus dacht het al even hier te vragen.
Goedenmorgen.
Ik heb al 2 jaar lang pijn in mijn benen en ook mijn lymfeklieren zijn al 2 jaar lang gezwollen in mijn liezen. Er zijn al 2 echo’s gemaakt van die lymfeklieren en daaruit blijkt ook dat er meerdere actieve lymfeklieren zijn , maar verder als dat is er nooit onderzoek naar gedaan waarom ze gezwollen zijn en wat de link is met mijn benen. Ik word er moedeloos en onzeker van .. heeft u een idee wat ik nu zou kunnen doen ? Heb ook een moeilijke huisarts helaas.
Groet vannety
Ik heb sinds 2 weken en bult op mijn achterhoofd. Ik ben al naar de huisarts geweest, maar zijn advies was om geduld te hebben maar vorige week werd die bult kleiner en nu is het gespot met krimpen, wat moet ik nu doen
Dan nog maar een keer naar je huisarts.
Waarom altijd maar naar de huisarts als niemand je nog au serieus neemt?
Heb teveel witte bloedcellen. Na een beenmergpunctie in het sternum werd dit bevestigd.Ben gedurende 5 jaar in behandeling bij een hematoloog die om het jaar een scan neemt. Nu nemen laatst ook mijn bloedplaatjes af in aantal. Blijkt een lymfeklier in de buik die steeds iets aangroeit nu 3,8cm tov 3,cm vroeger..
Hoeveel mogen deze bloedplaatjes zakken en wat wordt me aangeprezen te doen?