Zwangerschap & Voeding special deel 2: Tijdens de Zwangerschap

Klik hieronder om deel 1 te lezen:
Zwangerschap Voeding special deel 1: Vóór de Zwangerschap

In het eerste deel van deze special heb je alles kunnen lezen over de voorbereidingen die je moet treffen als je zwanger wilt worden. We gaan nu een stap verder, en gaan ervan uit dat je nu al zwanger bent. We vervolgen deze special met een deel over de voeding tijdens je zwangerschap.

Eten en drinken tijdens de zwangerschap

Tijdens de zwangerschap is de ongeboren baby volledig afhankelijk van de moeder. Deze moet, door op een verantwoorde manier te eten, zorgen voor alle nodige voedingsstoffen om een optimale start voor de toekomstige wereldburger mogelijk te maken.

Als je je op een goede manier voorbereid hebt op de zwangerschap, zoals beschreven in het eerste deel van deze special, heeft tijdens en na de zwangerschap veel minder kans op een voedingstekort, met als gevolg een tekort aan de voor de baby zo noodzakelijke voedingsstoffen voor een optimale ontwikkeling.

Nu je zwanger bent, krijg je heel vaak het ongevraagde ‘advies’ dat je nu voor twee moet eten. Dit welgemeende advies moet je niet letterlijk nemen, tenminste niet in kwantiteit. Het is erg belangrijk om te weten dat de kwaliteit van het eten en drinken vele malen belangrijker is dan de hoeveelheid.

Een goede voeding tijdens de zwangerschap heeft verschillende voordelen. Niet alleen is het goed voor de gezondheid en de ontwikkeling van de baby, en goed voor je eigen gezondheid, maar het draagt ook zeker bij tot een zeer snel en goed herstel na de zwangerschap.

Maar de basis voor nu is de gezondheid en de ontwikkeling van de baby, want het is al meerdere keren bewezen dat een onevenwichtige voeding tijdens de zwangerschap, kan leiden tot prematuriteit en een verminderde weerstand tegen infecties.

Ok, dat is nu dus duidelijk: gezond eten is van groot belang voor jou als zwangere vrouw, en voor de ongeboren baby. We weten allemaal wel hoe we gezond kunnen eten. Als je toch nog het een en ander hierover na wilt lezen, grasduin dan even op de site.

Zaken waar je op moet letten:

Eiwitten
Dit zijn de bouwstenen van ieder levend wezen, en zijn dus van vitaal belang voor de ontwikkeling en de groei van de baby. Ook is eiwit belangrijk voor jezelf, want eiwitten zijn ook de bouwstenen voor de vergroting van je baarmoeder en de ontwikkeling van je placenta.

Calcium
Het is bekend dat calcium belangrijk is voor de vorming van de botten en gezonde tanden. De baby zit midden in de ontwikkeling van het beendergestel en heeft dus calcium nodig. Om te voorkomen dat dit ten koste gaat van je eigen beendergestel, is het noodzakelijk om extra calcium in te nemen. Als je bijvoorbeeld driekwart liter melk en een plak kaas neemt, is dit al voldoende.

Vitamine D
Vitamine D, wat voornamelijk onder de huis aangemaakt wordt onder invloed van zonlicht, is van belang voor de opname van Calcium door het lichaam. Voldoende calcium maar geen vitamine D, betekend dat je geen calcium opneemt, dus een tekort aan beide hebt. Ook kan een gebrek aan vitamine D leiden tot foetale morbiditeit. Regelmatig een ommetje maken in de buitenlucht is in principe voldoende, zonder dat noodzakelijkerwijs de zon hoeft te schijnen. Voedingsmiddelen met vitamine D zijn onder andere: eieren, vette vissoorten, lever, visolie en volle melkproducten.

IJzer
Met name in de laatste maanden vraagt de zwangerschap zelfs nog meer ijzer.  Dit ijzer is nodig voor de bloedsomloop van het kind. Daarnaast gaat de baby ook zelf een ijzer-reserve opbouwen. Onnodig te zeggen dat dit ijzer onttrokken wordt aan het lichaam van de moeder. Leveranciers van ijzer zijn voornamelijk vis, vlees, eieren, peulvruchten, groenten en producten van volkoren graan

Vitamine A
Vitamine A is in principe heel gezond, maar zeker voor zwangere vrouwen kan een overdosis zeer schadelijk zijn. Een dagdosis mag de 10.000 IE niet overschrijden. Bij een normaal voedingspatroon hoef je je hier geen zorgen over te maken. Maar het is wel belangrijk om te weten dat bij een forse overschrijding van de normale dagdosis, ook voorafgaand aan de zwangerschap, kan leiden tot ernstige misvormingen van de baby, met name in het gebied van het aangezicht.

Foliumzuur
Foliumzuur innemen is van groot belang voor de synthese van het DNA en het RNA. Deze twee zijn op hun beurt weer verantwoordelijk voor de celdeling. Foliumzuur dienst ingenomen te worden voorafgaand en tijdens de zwangerschap om de kans op neurale buisdefecten (Spina Bifida of Open Ruggetje) aanzienlijk af te doen nemen.

Jodium
Jodium is van belang voor de hersenontwikkeling van het ongeboren kind. In een normaal voedselpatroon is het gehalte aan jodium over het algemeen te laag, zeker voor zwangere vrouwen. Een tekort aan jodium kun je voorkomen door voldoende zee-producten te eten. Neem bijvoorbeeld 2-3 keer per vis. Ook kun je gebruik maken van jodiumzout.

Fluor
Fluor is een belangrijke stof voor de vorming van de tanden en de botten. In een normaal voedingspatroon is fluor niet voldoende aanwezig. Daarom werd vroeger altijd aangeraden om fluortabletjes te slikken tijdens de zwangerschap. Maar dit is inmiddels achterhaald omdat onderzoek uitgewezen heeft dat dit helemaal geen invloed zou hebben op de ontwikkeling en de gezondheid van de tanden en de botten van de baby. Wel blijft goede tand-hygiëne en het gebruik van tandpasta met fluor wek erg belangrijk.

Essentiële Vetzuren
Deze spelen een belangrijke rol bij de ontwikkeling van de hersenen. Met name in de laatste maanden van de zwangerschap en in de eerste levensjaren. Aangezien essentiële vetzuren, zoals linolzuur en alfa-linolzuur, niet door het lichaam aangemaakt worden, is inname door middel van voeding noodzakelijk. Door het voedingscentrum wordt aangeraden om vetzuren op te nemen via groene groenten, lijnzaad, lijnzaadolie, raapzaadolie en vette vis.

Schadelijke stoffen tijdens de zwangerschap

Alle voedingsstoffen die de ongeboren baby nodig heeft, wordt onttrokken aan het lichaam van de moeder. Deze stoffen worden doorgelaten door de placenta. Maar deze placenta laat ook de stoffen door die potentieel schadelijk kunnen zijn. Stoffen die door de moeder zijn ingenomen, en dus ook door de baby. Hierbij kun je denken aan bijvoorbeeld alcohol, medicijnen en nicotine.

• Alcohol

Uit een studie is inmiddels gebleken dat zelfs bij een matig alcoholgebruik van enkele glazen per week de kans op een miskraam tijdens de eerste drie maanden al verdubbelt. Naast deze vergrote kans op een miskraam, kan alcohol aanleiding geven tot een mentale retardatie en/of foetale groeivertraging.

• Nicotine

Als je rookt, rookt je kind mee. Het is bewezen dat roken tijdens de zwangerschap een normale hersenvorming verhindert en een foetale groeiachterstand kan veroorzaken. Kinderen worden ook geboren met een lager lichaamsgewicht en hebben ze een grotere kans op wiegendood.

• Geneesmiddelen

Overleg duidelijk met je huisarts als je geneesmiddelen gebruikt. Veel geneesmiddelen zijn misschien goed voor jouw lichaam, maar schadelijk voor de baby. Dit geld ook voor pijnstillers zoals paracetamol, of andere geneesmiddelen die vrij verkoopbaar zijn.

Toxoplasmose

Dit is een ziekte die door een parasiet wordt veroorzaakt. Het wordt ook wel de ‘kattenziekte’ genoemd. Mensen kunnen in contact komen met deze parasiet door het eten van besmet, rauw vlees. Ook komen de parasieten voor in de uitwerpselen van katten.

Ga dus geen rauw vlees eten in de periode voor en tijdens je zwangerschap. Ook het verschonen van de kattenbak moet je ‘helaas’ even aan je partner overlaten. Het aaien van de poes mag wel, maar direct daarna wel even de handen wassen! Je weet maar nooit!

Listeriose

In het eerste deel van deze special hebben we al even de Listeria-bacterie aangehaald. Een besmetting met deze bacterie kan leiden tot een miskraam, een voortijdige geboorte of de dood van de foetus. Het gevaar hiervan moet zeer serieus worden genomen, gezien de mogelijke en zeer reële gevolgen voor de baby! Een paar tips:

• Verhit de maaltijden goed en bewaar het niet te lang na de bereiding.
• Rauwe groenten eerst wassen, evenals het keukengerei wat daarmee in aanraking komt.
• Groente en vlees apart bereiden, snijden met verschillende messen op verschillende snijplanken.
• Drink of eet geen rauwe melk of producten die hiervan afgeleid zijn zoals sommige Franse kaasjes.
• Was iedere keer je handen na elke aanraking van rauw vlees, fruit of groenten. Ook voor iedere maaltijd!

Voeding en zwangerschapskwaaltjes

De zwangerschapskwaaltjes zijn onvermijdelijk, maar soms erg gênant en lastig. Je kunt overigens wel heel veel bijsturen met behulp van de juiste voeding.

Ochtendmisselijkheid

• In de eerste drie maanden van de zwangerschap zijn veel vrouwen misselijk, met name in de ochtend. Dit komt door de verandering in de hormoonhuishouding. Je lichaam is zich nog steeds aan het aanpassen aan de nieuwe situatie.
• Blijf goed drinken
• Eet bij voorkeur kleine maaltijden, met een hogere frequentie
• Laat je maag nooit leeg en vermijd een hongergevoel. Eet dus regelmatig kleine beetjes.
• Eet geen vetrijke of sterk gekruide maaltijden

Constipatie

• De verhoogde aanmaak van het hormoon progesteron is de belangrijkste oorzaak van constipatie. Het maakt de darmen lui, de ontlasting dikt in en wordt harder. Oorzaken kunnen liggen in:
• Vezelarme voeding
• Te weinig drinken
• Te weinig beweging

Zure oprispingen

• Dit is wel erg lastig, maar niet gevaarlijk mits het niet té vaak gebeurt. Doordat de baarmoeder met baby steeds meer plaatst inneemt, wordt de maag onder druk gezet. Op deze manier kan maagzuur heel gemakkelijk in de slokdarm komen. Een paar tips hiertegen:
• Lig altijd met je bovenlichaam op een hoger niveau dan de rest van je lichaam
• Zit altijd rechtop
• Eet geen vetrijke maaltijden
• Schrok je eten niet in één keer op. Doe rustig aan en kauw goed.
• Wees erg voorzichtig met zure voedingsmiddelen en dranken zoals jus d’orange. Tevens voorzichtig met sterke specerijen en sterke koffie.

En dan…

Als je je de 9 maanden lang aan al deze voedingsadviezen kunt houden, heb je de grootste kans om deze periode gezond en met goede herinneringen door te komen. Jullie zijn dan beide in de beste vorm voor de grote dag: De Geboorte!

Na de geboorte, zeker als je borstvoeding geeft, is voeding nog steeds belangrijk. Wat er allemaal veranderd lees je in deel 3 van de special over voeding en zwangerschap.

Klik hieronder om deel 3 te lezen:
Zwangerschap & Voeding special deel 3: Ná de Zwangerschap