Zoals je misschien wel weet leef ik een actief leven. Ik doe elke dag wel aan sport en train mijn spieren ook minimaal een keer per dag. Totdat ik afgelopen december een liesbreuk opliep. Deze liesbreuk ging niet vanzelf weg en ik heb besloten om me te laten opereren in begin februari, uiteindelijk heb ik dus bijna drie maand last gehad van de liesbreuk.
Gelukkig is de operatie soepel verlopen en heb ik er nu praktisch geen last meer van, maar leuk was het allemaal niet.
Geluk bij een ongeluk is natuurlijk dat de liesbreuk de aanleiding is geweest om alles over liesbreuken uit te zoeken zodat jij nu dit artikel kunt lezen en ik alle informatie voor je op een rijtje heb gezet.
Wat is een liesbreuk?
Een liesbreuk is niets meer dan een klein, of groter, scheurtje in de wand die je organen op zijn plek houdt. Je organen zitten in een soort zak met daar omheen spieren en die zak in combinatie met de spieren eromheen ervoor dat je organen in je buikholte blijven zitten.
Komt er een scheurtje in die spieren dan kunnen je organen door het gat uitpuilen. Gelukkig heb je dan nog wel het buikvlies dat de organen nog enigszins op de plek houdt, maar je organen kunnen zich door de ontstane scheur wurmen. Dit kan gebeuren met de maag, die puilt dan naar boven uit, maar in het geval van een liesbreuk zijn het je darmen die uitpuilen en zich door het spleetje wringen die tussen de spieren is ontstaan.
Op de plek waar je een liesbreuk hebt ontstaat dan een bobbel. Die bobbel wordt groter als je druk zet op je lichaam, bijvoorbeeld als je tilt. De bobbel neemt meestal af als je gaat liggen.
Ontstaan liesbreuk
De oorzaak van een liesbreuk is dat jij meer kracht uitoefent op die spierwand die je organen omhult dan dat die aankan. Aan de ene kant kan erfelijkheid een rol spelen in hoe sterk of zwak die spierwand is, aan de andere kant kan een liesbreuk veroorzaakt worden door te zwaar tillen, niezen of hoesten, maar ook bijvoorbeeld obstipatie kan een liesbreuk tot gevolg hebben.
Maar ook een sterke gewichtstoename maakt de spieren rond het buikvlies zwakker omdat ze opgerekt worden.
Om even terug te komen op mijn eigen liesbreuk. Ik was bezig met de fitness challenge, lekker fanatiek bezig, ik had de helft van de 30 dagen er al opzitten en was goed op weg. Natuurlijk had ik mijn doelen hoog ingezet, dus naast die 30 dagen fitness challenge wilde ik eigenlijk ook minimaal 10 kilo spiermassa erbij. Dus mijn 30 dagen challenge was best intensief.
Je voelt hem natuurlijk al aankomen. Ik was dus bezig met gewichten en toen ineens kreeg ik een flinke pijnscheut in de lies. Eerst dacht ik nog dat er een spiertje verrekt was, maar ik had het al wel snel in de gaten dat dit een liesbreuk was. De welbekende bobbel kwam tevoorschijn en ik kon gewoon voelen hoe ik mijn darm terug kon duwen door het scheurtje.
Dus pas op met zwaar tillen, een ongeluk zit in een klein hoekje!
Symptomen liesbreuk
Ik moet zeggen dat bij mij de symptomen wel duidelijk waren. Gedurende de dag werd de uitstulping groter en begon ik er last van te krijgen. Geen stekende pijn ofzo maar gewoon een wat drukkende zeurende pijn. Na een nacht slapen was de uitstulping weer verdwenen en gedurende de dag werd het weer erger.
Andere symptomen van een liesbreuk zijn:
- Brandend gevoel in de lies
- Zwelling in de lies
- Misselijkheid
- Uitstulping wordt groter als je kracht zet op de buik, bijvoorbeeld tillen of hoesten.
- Zeurderig gevoel in de liesstreek
Beknelling darmen
Een heel ander verhaal wordt het als je darm bekneld komt te zitten in de breuk. In tegenstelling tot een normale liesbreuk is een liesbreuk waarbij de darm bekneld komt te zitten levensgevaarlijk. Het stukje darm dat bekneld zit kun je niet met de vinger terugduwen, en erger nog de bloedtoevoer naar dat stukje darm kan afgekneld worden waardoor dat stukje darm af kan sterven.
Dan zijn de rapen gaar. Want dan heb je effectief een gat in je darm.
Gelukkig komt dit maar heel zelden voor en als je darm bekneld komt te zitten dan geeft dat een enorme pijn. Daarnaast stopt je stoelgang vanwege die beknelling. En omdat je spijsvertering geblokkeerd is zal je enorme last krijgen van misselijkheid en overgeven.
Vuistregel is dus dat een liesbreuk niet echt pijn mag doen, zolang het meer een oncomfortabel gevoel is en geen stekende pijn, en je kunt de bult terugduwen dan is er sprake van een normale liesbreuk. Wordt de pijn erger dan kun je te maken hebben met een beknelde of ingeklemde liesbreuk en zal je direct onder het mes moeten.
In beide gevallen zal je naar een dokter moeten voor de diagnose, alleen bij ernstige pijn zal je direct naar de dokter moeten. Bij pijn niet wachten, maar gewoon gaan.
Een liesbreuk kan niet vanzelf genezen, dus naar de dokter moet je toch!
Liesbreuk man
Door de anatomie van de man is de kans op een liesbreuk bij mannen groter dan bij vrouwen. Een andere oorzaak kan ook zijn dat mannen over het algemeen meer gewicht kunnen tillen, en dus meer kans hebben om door de zwakke plek in de buikspieren door te schieten. Want hoewel een man over het algemeen meer gewicht kan tillen, is de lies juist zwakker. 95% van alle liesbreuken die behandeld worden zijn liesbreuken bij mannen.
De liezen van mannen zijn anatomisch gezien zwakker omdat de zaadleiders precies in de liezen in de buikholte gaan. Daar zit dus een zwak punt dat kan scheuren.
Je hebt om precies te zijn meerde soorten liesbreuken, afhankelijk van welke zwakke plek opgerekt raakt en scheurt. De vier verschillende soorten liesbreuken zijn:
- De aangeboren liesbreuk. Bij de liesbreuk wurmen de organen zich door de weg die er is omdat je teeltballen via deze weg zijn ingedaald. Normaal gesproken sluit deze weg zich voordat je geboren wordt. Bij kinderen is een liesbreuk meestal te wijten aan het feit dat dit kanaal niet goed gesloten is.
- De hernia femoralis. Bij deze breuk perst de darm zich door het gaatje waar de bloedvaten naar de benen toegang.
- De directe liesbreuk. Dit is de klassieke liesbreuk waarbij je een bobbel krijgt precies in je lies. Dit is de liesbreuk die ik heb opgelopen met het gewichtheffen.
- De indirecte liesbreuk. Dit is de liesbreuk waarbij een gedeelte van je dunnen darm zelfs tot in je scrotum kan zakken.
Liesbreuk vrouw
Vrouwen daarintegen hebben weer meer kans op een breuk in de dij. Een dijbreuk is weer moeilijker te diagnosticeren dan een liesbreuk. Daarbij is een liesbreuk bij een vrouw vaak moeilijker te zien omdat vaak de zwelling ontbreekt. Als vrouw heb je bij een liesbreuk vaak wel last van die zeurende pijn, maar echte aanknopingspunten waardoor het gelijk duidelijk is dat het een liesbreuk is ontbreken.
Laat je dus goed diagnosticeren omdat de liesbreuk eerder over het hoofd wordt gezien.
Liesbreuk baby
Bij baby’s spreekt men van een aangeboren liesbreuk. Zoals ik net al vertelde moeten de geslachtsorganen indalen. Dus vanuit de buikholte dalen de teelballen naar beneden. Voordat de baby geboren wordt moet dit proces voltooid zijn en het kanaal waarlangs de teelballen indalen gesloten zijn.
Bij meisjes kan een liesbreuk ook voor komen, zij het wel veel minder vaak. Bij een meisje moet er een ophangband tussen de baarmoeder en de vagina ontstaan, ook weer voordat de baby geboren wordt. Sluit deze band niet goed af dan kan een meisje ook te maken krijgen met een aangeboren liesbreuk.
Soms is dit proces van vergroeien nog niet voltooid en krijgt de baby een liesbreuk. Soms vergroeit de opening in de eerste weken na de geboorte zonder dat er een liesbreuk ontstaat. Dit is jammer genoeg niet altijd het geval. Als je baby een liesbreuk heeft dan is een operatie de enige oplossing.
Wat zijn de signalen van een liesbreuk bij baby’s?
Omdat je bij kinderen meestal niet kunt merken wat er nu precies mis is, is het belangrijk dat je de signalen van de baby goed interpreteert. Een kind of baby zal wel aangeven dat het zich niet goed voelt doordat:
- De baby veel huilt
- De baby niet ophoudt met huilen
- De baby slecht eet
- De baby slecht slaapt
- Er zwellingen in de liezen zijn, (niet altijd)
Ook bij baby’s is er een kleine kans op dat de darm afgekneld raakt in de breuk. Dus als je baby zichtbaar pijn heeft moet je zeker naar de dokter gaan, aangezien een beknelde darm direct geopereerd moet worden.
Daarnaast moet je ook direct met je baby naar de dokter als je de breuk niet meer terug kunt duwen. Dus je weet al dat je kindje een breuk heeft en wellicht is de operatie al ingepland, dan nog kan het voorkomen dat in de tussentijd een redelijk ongevaarlijke liesbreuk kan veranderen in een beknelde liesbreuk die levensgevaarlijk kan zijn.
Liesbreuk behandeling
Okee,je hebt een liesbreuk wat nu? Op de eerste plaats moetje naar je huisarts om een diagnose te krijgen, meestal is die diagnose snel gesteld. Maar wat dan? De kans dat jij direct geholpen wordt is vrij klein, je zult dus nog een poosje met die liesbreuk rond moeten lopen.
Om je tijd tot de operatie met zomin mogelijk last door te brengen heb ik een aantal tips voor je.
1 Voorkom te allen tijde dat je zwaar tilt. Dus even geen kratten bier of gewichten in de sportschool. Ik heb zelf ondervonden dat elke belasting op die liesbreuk tot extra klachten leidde. Je kunt rustig nog wat sport doen, maar houd het bij wandelen of rustig joggen.
2 Maak geen onverwachte bewegingen. Ik heb ondervonden dat met name abrupte bewegingen ervoor zorgden dat ik juist kracht zette op de onderbuik. Bijvoorbeeld een kopje die valt proberen op te vangen. Gewoon laten vallen dus.
3 Koop een liesbreukband. Ik had de wintersportvakantie al geboekt, tja wat moet je dan? Ook omdat ik niet wilde dat ik drie maanden moest bankhangen vanwege die pijnlijke lies heb ik vrij snel zo’n liesbreukband aangeschaft.
4 Een liesbreukband is eigenlijk een stevige onderbroek waar een gat in is geknipt. Het lijkt helemaal nergens naar zo’n liesbreukband. Je partner zal je heel hard uitlachen de eerste keer dat hij/zij je met dit ding over je onderbroek ziet lopen. Maar geloof me, die band zorgt ervoor dat de breuk in de buikholte blijft, en door deze band kun je toch nog even joggen en heb je een stuk minder last van die weeïge pijn.
De operatie
Er zijn verschillende mogelijkheden wat betreft operaties om een liesbreuk te verhelpen. Ik zal je de verschillende mogelijkheden en de voor- en nadelen voor je op een rijtje zetten.
Op de eerste plaats kun je kiezen uit een matje of geen matje. Normaal gesproken zal bij een klassieke liesbreuk er voor worden gekozen om een matje onder de spieren te plaatsen zodat de zwakke plek wordt opgeheven. Het voordeel van een matje is dat je lies veel steviger zal worden op die plek en de kans op een nieuwe liesbreuk op die plek klein is.
Het nadeel van zo’n matje is dat je een niet lichaamseigen stof inbrengt. Er is dus altijd kans dat het lichaam de stof niet accepteert en je dus last krijgt van ontstekingen omdat je lichaam probeert het matje er uit te krijgen. Dit gebeurt echter maar heel zelden, dus een echt risico is het niet.
Wat echter wel een serieus nadeel van het matje kan zijn is dat je het matje soms kunt voelen zitten.
Maar je kunt er ook voor kiezen om de breuk te laten hechten. Dit is echter alleen een optie als de breuk niet al te groot is. In mijn geval konden ze het wel hechten. Het nadeel is dat je nog een paar extra weken heel rustig aan moet doen.
En zonder matje blijft de lies een zwakke plek en loop je het risico dat je nog een keer onder het mes moet. Twee keer opereren op dezelfde plek is altijd moelijker vanwege het littekenweefsel van de vorige operatie. Dus als je kiest voor een operatie zonder plaatsing van een versteviging dan moet je je er wel van bewust zijn dat je een zwakke lies hebt.
Klassieke operatie
Er zijn twee soorten operaties mogelijk. De klassieke manier is dat de chirurg een grote snee maakt en een matje inbrengt en vervolgens de bloed weer keurig dichtnaait. Het grote voordeel van dit soort operaties is dat het onder plaatselijke verdoving kan. Meestal gebeurt dit door middel van een ruggenprik.
Kijkoperatie
Dat is ook gelijk het nadeel van de andere methode van opereren, door middel van een kijkoperatie kun je ook van je liesbreuk afgeholpen worden, maar dit moet onder algehele narcose gebeuren. Dus ook aan de ademhaling, wat weer een extra risico betekent.
Het grote voordeel is dat de ingreep zelf dan minder groot is. Door middel van drie kleine gaatjes worden met lange dunne chirurgische apparaatjes met een minuscule camera op het uiteinde en een klemmetje, een soort minihandje aan een stangetje, het gaasje ingebracht en de breuk gehecht.
Het resultaat is dat je niet met een groot litteken blijft zitten.
Als de breuk te groot is dan kun je de kijkoperatie helaas op je buik schrijven. Dan is een grote incisie niet te voorkomen, dan moet de chirurg de breuk wel blootleggen om hem goed te kunnen repareren. Maar je hoeft dan niet onder volledige narcose. Welke operatie dan het beste voor je is, is een kwestie van voordelen tegen de nadelen afstrepen.
Ruggenprik, narcose of plaatselijke verdoving
Je hebt verschillende manieren om onder zeil te raken bij operaties. Omdat een liesbreuk helemaal in het onderste gedeelte van je lichaam zit. Tenminste als je vanuit je ruggengraat kijkt. Hoe lager de te opereren plek, des te minder risicovol de verdoving kan zijn. Onderin het lichaam kan er gekozen worden voor een ruggenprik.
Je heb twee soorten ruggenprikken. Bij de ene wordt er een verdovingsvloeistof tussen de ruggenwervels ingebracht, dus vlak naast het hersenvocht dat door je ruggengraat loopt. Dit is voor de pijnbestrijding na de operatie. Dan steekt er een slangetje uit je rug en via dat slangetje worden de verdovende middelen ingebracht.
Het voordeel is dat niet je hele spijsvertering op apegapen komt te liggen. Iets wat bij morfine via het infuus wel het geval is.
Bij de ruggenprik waarbij de verdoving in het hersenvocht in je ruggengraat wordt gespoten heb je het risico dat je ademhaling ook verdoofd raakt. Dit is de ruggenprik die gebruikt wordt voor de operatie. Hoe lager deze prik gezet kan worden des te kleiner de kans dat ook een gedeelte boven de prik verdoofd raakt en je aan de beademing moet.
Dus dan moet je alsnog aan de beademing, net als bij een algehele narcose.
Ik heb zelf gekozen voor plaatselijke verdoving omdat ik geen behoefte had aan de kans dat ik aan de beademing zou moeten. Het risico op beschadiging van de stembanden is aanwezig bij beademing, niet erg handig als je regelmatig filmpjes opneemt voor de lezers van optimale gezondheid.
Nu moet ik je wel waarschuwen als je denkt dat zo’n plaatselijke verdoving de pijn 100% wegneemt. Ik heb de operatie onder plaatselijke verdoving wel degelijk gemerkt. Als ik het een cijfer moet geven op schaal 1 tot 10 dan had ik ongeveer een 7 qua pijn. Niet erg prettig dus.
De voordelen zijn dat dit wel het minst risicovol is. Er kan niets misgaan wat betreft slangen in je keel voor de beademing, er kan ook niets misgaan met de ruggenprik, en je kunt een paar uur later weer naar huis. Voor mij genoeg reden om maar even de kiezen op elkaar te zetten.
Nu moet ik zeggen dat ik een enorme hekel heb aan ruggenprikken, een goede bekende van me zou ook verdoofd worden door middel van een ruggenprik.
Maar de ruggenprik zetten ging op de een of andere manier niet, het resultaat is dat er tussen drie wervels drie keer geprikt is, dus in totaal is geprobeerd negen(!) keer een ruggenprik te zetten totdat diegene een raar gevoel in z’n pink kreeg tijdens de laatste poging, en dus weigerde om mee te werken aan nog een poging. Toen zijn ze maar overgestapt op algehele narcose.
Het is dus wel degelijk mogelijk dat er met de ruggenprik zetten een zenuw geraakt kan worden wat tot tintelingen, uitvalverschijnselen en soms tot blijvende invaliditeit kan leiden. Wees altijd kritisch wat betreft het zetten van een ruggenprik. Ik heb zelfs een rechtszaak gelezen waarbij bij een ruggenprik zetten een zenuw werd geraakt en de dame in kwestie zo'n heftige beweging maakte dat ze een whiplash opliep en 15 wervels uit de kom had.
De voors en tegens zijn per persoon zeer verschillend. De meeste mensen hebben enorm veel last van hoofdpijn en ook na een ruggenprik kun je je hartstikke ziek voelen. De meest voorkomende klacht bij narcose is dat mensen moeten overgeven. En natuurlijk dat je aan de beademing moet.
Tot slot
Het hangt dus geheel van jou af hoeveel risico je bereid bent te lopen. Over het algemeen zijn ruggenprikken en narcose heel veilig, dus als je verder gezond bent is de realistische afweging tussen ruggenprik en narcose eigenlijk het feit of je wel of geen risico wilt lopen wat betreft je stembanden.
Maakt je dat niet zoveel uit dan is de afweging of je liever buiten bewustzijn bent tijdens de ingreep of dat je er liever bij bent.
Wil je net zoals ik het liefst zomin mogelijk kans op complicaties dan kun je je het beste plaatselijk laten verdoven, als je tijdens de ingreep toch veel pijn hebt dan geven ze je wel een extra roesje zodat het wel te doen is. Anders kun je ook niet echt stilliggen.
Een liesbreuk is heel vervelend en zonder operatie kom je er ook niet meer vanaf, maar gelukkig is de operatie een relatief onschuldige ingreep die zelden tot complicaties lijdt.
Hallo ik was 10 toen ik een liesbreuk had de schoolarts had het geconstateerd. En toen ik 11 was. Was de breuk verdwenen. En ik ben nu 55 rara hoe kan dat groet Kruijer
Dat zal in geen geval een liesbreuk geweest zijn. Het is onmogelijk dat een liesbreuk vanzelf verdwijnt.
Beste Robert-Jan
Met veel interesse je artikel gelezen, kun je me vertellen waar in Nederland je een liesbreuk operatie uit kunt laten voeren op de klassieke manier met plaatselijke verdoving en zonder matje?
Hoor dat graag van je
Vriendelijke groet
Freek Dam
Ik heb eerlijk gezegd geen idee, Freek.
Maar wellicht iemand van de lezers die hier advies in kan geven?
Ik heb een liesbreuk, maar verder geen pijn en daarom er voor gekozen om me niet te laten opereren. Er komen nl steeds meer berichten over chronische klachten na het plaatsen van een matje. Een matje verwijderen is zo goed als onmogelijk.
Ik heb altijd veel hard gelopen, maar ben daar nu toch een beetje huiverig voor. Wat zijn goede sporten die je nog kan doen met een liesbreuk?
Geweldig! Dank je wel.
Geen dank, Willem.
Ben blij dat ik je er mee heb kunnen helpen!
Aan de fikse bobbel in mijn rechterlies te oordelen, en de daarbij optredende zeurderige pijn heb ik een liesbreuk opgelopen. Niet de eerste keer: 3 jaar geleden had ik er ook een en die toen is geopereerd (matje). Sindsdien weinig problemen al had ik een half jaar geleden wel iets soortgelijks, maar dan wat lager in de lies. De arts constateerde ook toen een kleine liesbreuk maar die is verder niet behandeld en de pijn is weer verdwenen. Nu zit de zwelling op dezelfde plek als eerst, dus waar ik geopereerd ben en ik zal opnieuw de arts gaan raadplegen (overmorgen).
Maar mijn vraag is eigenlijk of ik (in afwachting daarvan) nu acuut moet stoppen met fitness en sporten, of dat ik daar rustig mee verder kan gaan. En, òf dat ik bepaalde oefeningen voorlopig niet moet doen, oefeningen waarbij veel druk komt op de onderbuik ? Ik denk dan aan het met de voeten opdrukken, speciale buikspieroefeningen e.d.
Ik raad je aan om even helemaal te stoppen met sporten totdat je je behandelend arts gesproken hebt.
Beste Robert Jan,
Ik heb een klassieke liesbreuk. Wil deze zonder matje en onder plaatselijke verdoving laten uitvoeren door een chirurg die hier veel ervaring mee heeft in de BENELUX. Kun jij mij verder helpen/
Dank alvast,
Groet,
Joep
Ik ken niet een gespecialiseerde chirurg in de Benelux. Sorry.
Maar misschien dat een van de lezers je verder kunnen helpen.
Iemand?
Beste dank voor dit nuttige artikel (Liesbreuk opgelopen? Wat te doen)!
Het is wel erg, dat je, als je al door vier dokters gezien bent (huisarts inbegrepen), nog op het Internet aangewezen bent voor een deftige uitleg.
Vriendelijke groeten,
Jan Van Herzele
Goed verhaal, maar het laatste woord is niet goed gespeld. Dat moet leidt zijn, niet lijdt.
De patient lijdt, maar de operatie leidt zelden tot complicaties.
Groetjes, marten
Hoi Robert,
Ik hem gisteren gehoord dat ik een liesbreuk heb. Nu reageer ik ontzettend slecht op narcose. De laatste keu moesten ze me die dagen in het ziekenhuis houden en kwam er in de nacht elk kwartier iemand kijken, omdat ik dagen lang alleen maar gal opgaf en mijn bloeddruk tot een minimum was gedaald. Ik zit dus niet op narcose te wachten.
Heb jij uiteindelijk gekozen voor een matje of juist niet? En ging je voor de kijkoperatie of voor een open operatie?
Dag Lisette,
Wat heftig! Ik heb zelf gekozen voor een operatie zonder matje. Omdat er altijd een kans is dat je lichaam een lichaamsvreemde stof niet accepteert. Je lichaam probeert dan het matje af te stoten waardoor je ontstekingen kunt krijgen. Uiteindelijk heb ik ook gekozen voor een plaatselijke verdoving met wat pijnstillers omdat ik zo min mogelijk last wilde hebben van de bijwerkingen van een narcose.
Ik hoop dat je toch goed geholpen kunt worden, laat je ons weten hoe het met je is gegaan?
Groetjes, Robert Jan
Robert Jan, ik heb ook mijn wintersport geboekt. Hoe heb je dit gedaan? Ben je voor of na je Wintersport geholpen? Gr Danny
Ha Danny,
Ik heb zelf zeker 3 maanden rondgelopen met een liesbreuk maar heb dit wel erna gedaan. In die periode had ik wel last van de liesbreuk maar gelukkig ben ik goed geholpen en heb nu helemaal geen klachten meer.
Groetjes, Robert Jan