Vitamines spelen een belangrijke rol bij de productie van energie in de hersencellen. Een gebrek aan voldoende vitaminen kan de productie van energie belemmeren en dat kan leiden tot het ontstaan van ADHD, een aandoening die wordt gekenmerkt door hyperactiviteit, impulsiviteit, onoplettendheid en onzorgvuldigheid.
Van de verschillende vitaminen, die er nodig zijn voor een goede werking van de hersenen, wordt vitamine B12 als de allerbelangrijkste van deze vitamines gezien. Vitamine B12 speelt een belangrijke rol bij de productie van myeline, een beschermende laag rond de neuronen. Een gebrek aan voldoende vitamine B12 kan leiden tot vermoeidheid en tot depressie; de twee symptomen die het meest worden geassocieerd met ADHD.
Wat is ADHD?
ADHD staat voor een aandachtsgebrek/hyperactiviteitsstoornis. Het wordt vermoedelijk veroorzaakt door ontwikkelingsverschillen in de hersenen, die de delen die de aandacht, de concentratie, de impulsiviteit, de activiteitsniveaus en het geheugen beheersen, beïnvloeden. Dit betekent dat het gedrag van een kind met ADHD kan verschillen van 'heel dromerig' (of niet in staat zijn om aandacht te geven) tot 'altijd onderweg' zijn (of hyperactief bezig zijn).
Een persoon met ADHD heeft moeite met het filteren van alle informatie, die zijn hersenen binnenkomt, dus hij wordt gemakkelijk afgeleid, heeft de neiging om te reageren voordat hij de dingen goed heeft beschouwd en weet niet wanneer hij moet stoppen.
Een kind met ADHD zal meer moeite hebben om zich te concentreren en om zijn aandacht vast te houden dan een kind zonder ADHD en kan problemen hebben met het krijgen en opvolgen van instructies. Kinderen met ADHD kunnen een bovengemiddelde intelligentie hebben, maar vinden het toch moeilijk om te leren. Ze hebben ook vaak problemen met het socialiseren. De conditie is langdurig en kan ook in het volwassen leven doorgaan. Er is een genetische component, die deze conditie ontwikkelt en kinderen met ADHD hebben vaak ook familieleden met ADHD.
ADHD wordt niet veroorzaakt door een slechte opvoeding, maar de omgeving waar een kind opgroeit en de ondersteuning die het krijgt, kan wel beïnvloeden hoe ernstig de symptomen zijn en hoe goed hij kan leren om ermee om te kunnen gaan.
Wat veroorzaakt ADHD?
Deskundigen geloven dat ADHD deels te wijten is aan gebieden in de hersenen, die je gedrag beïnvloeden en die niet ontwikkeld worden zoals ze zouden moeten, wat kan leiden tot een onevenwichtigheid van chemicaliën die boodschappen naar de hersenen verzenden.
De belangrijkste factoren zijn:
- Het temperament van het kind, dat invloed heeft op houding en op de persoonlijkheid.
- Een genetische link - recente onderzoeken hebben aangetoond dat 70 tot 80% van het risico op ADHD genetisch is. Daarom heeft ADHD de neiging om bij verschillende leden in gezinnen voor te komen.
- Een subtiele beschadiging aan de hersenen ofwel voorafgaand aan de geboorte of als gevolg van trauma tijdens de geboorte (dit is maar een klein percentage van de gevallen) waardoor de hersenen zich anders ontwikkelen.
Bepaalde aspecten van de familieomgeving komen vaker voor bij kinderen met ADHD, zoals bijvoorbeeld familiale stress. Het is niet duidelijk of deze factoren ADHD kunnen veroorzaken, maar zij kunnen wel de kans dat ADHD zich zal ontwikkelen bij een kind, dat al genetisch gevoelig is voor deze conditie, vergroten.
ADHD wordt niet veroorzaakt door:
- Een slechte opvoeding. De manier waarop de ouders met het kind omgaan kan echter het gedrag van het kind wel beïnvloeden en dat kan op zijn beurt het vermogen van de ouder beïnvloeden om het moeilijke gedrag te kunnen beheren.
- Voeding. Hoewel voedingssupplementen zoals visolie waarschijnlijk wel kunnen helpen.
Hoe vaak komt het voor en wie krijgt het?
Jongens lopen 2 tot 4 keer meer kans dan meisjes om ADHD te krijgen. De conditie wordt vaak sneller bij jongens opgemerkt; dan bij meisjes – Waarschijnlijk omdat jongens sowieso meestal actiever zijn dan meisjes. Dit zou kunnen betekenen dat veel meisjes met ADHD ongediagnosticeerd en onbehandeld blijven.
Wat is vitamine B12?
Vitamine B12 of cobalamin is een in water oplosbare vitamine, die tot de complexe B-groep behoort. Deze vitamine is belangrijk voor een normale werking van het centrale zenuwstelsel en ook essentieel voor de vorming van nieuw bloed.
Vitamine B12 is ook nodig voor het cellulaire metabolisme, de productie van DNA en de balans van vetzuur alsmede voor de energieproductie in het lichaam.
Vitamine B12 wordt commercieel verkocht als cyanocobalamine en hydroxocobalamine, twee vormen die niet door het lichaam zelf worden geproduceerd. Bij absorptie door het lichaam wordt cyanocobalamine omgezet in methylcobalamine en adenosylcobalamine om zo het cyanide-deel te verwijderen.
Vitamine B12 wordt gebruikt voor de behandeling van een tekort aan vitaminen en voor het behandelen van cyanidevergiftiging (hydroxocobalamine die vervolgens omgezet wordt in cyanocobalamin).
De vitamine heeft een zeer lage toxiciteit en wordt beschouwd als veilig in hoge doses.
Vitamine B12 tekort
Je kent zelf je lichaam waarschijnlijk het beste. Jij vertelt het je dokter als je je niet goed voelt. Je voelt je moe, misschien een beetje depressief en je hebt pijn. Je arts kan waarschijnlijk niets vinden en zal een lichamelijk onderzoek doen. Op dit punt kun je waarschijnlijk gerust gesteld zijn want de belangrijkste reden waarom we naar artsen gaan is om vast te stellen dat er niets ernstigs aan de hand is.
Symptomen en gevolgen van een vitamine B12 tekort
- Eén van de acht B-vitamines, B-12, is betrokken bij de stofwisseling van elke cel in je lichaam. Jaren geleden werd B-12 de 'volwassenheidsvitamine’ genoemd, omdat cellen B-12 nodig hebben om volwassen te worden en om volledig te kunnen functioneren. B-12 tekortkomingen hebben op drie belangrijke systemen in je lichaam invloed: je bloed, het zenuwstelsel en je maagdarmkanaal. Deze drie systemen worden getroffen omdat hun cellen een hoge omzetsnelheid hebben (bloed en de darmvoering) of veel B-12 nodig hebben om soepel te kunnen functioneren (het zenuwstelsel). De symptomen van lage B-12 niveaus zijn gerelateerd aan elk van deze gebieden.
- Het effect van het lage B-12 gehalte op je bloed is een specifiek type bloedarmoede ook wel megaloblastische bloedarmoede (afwijkend van de meest voorkomende bloedarmoede) amenia genaamd. Een megaloblast is een onvolwassen, onontwikkelde rode bloedcel, die groot en omvangrijk is (megalo = groot, blast = een onvolwassen vorm).
Vergeet niet dat B-12 nodig is voor deze cel om volwassen te worden, dus bij onvoldoende B-12 zullen de megaloblasten accumuleren in je bloed. De symptomen die je dan ervaart zijn hetzelfde als bij bloedarmoede en omvatten vermoeidheid, kortademig zijn en licht worden in je hoofd. Je huid wordt lichtblauw en dit komt waarschijnlijk omdat de rode cellen zeer breekbaar zijn, waardoor hun gele bilirubinepigment vrijkomt.
- In jouw zenuwstelsel veroorzaakt een B-12 deficiëntie symptomen die van invloed zijn op je zenuwen (gevoelloosheid, tintelingen en balansproblemen) en het beïnvloed je gedachten (depressie, hersenmist, stemmingswisselingen en in zeer zeldzame gevallen hallucinaties en psychoses).
- In je maag- en darmkanaal kun je spijsverteringsklachten ervaren en er kan gewichtsverlies optreden omdat je lichaam voedsel niet meer efficiënt absorbeert.
Je arts zal een tekort aan B-12 gemakkelijk over het hoofd zien en de diagnose zal waarschijnlijk worden uitgesteld totdat er andere symptomen verschijnen. Als je bijvoorbeeld last hebt van tintelende handen kan je arts allerlei diagnostische testen laten uitvoeren totdat je arts denkt: 'Misschien moeten we het B-12 niveau eens laten controleren...’
De verschillende soorten vitamine B12
Vitamine B12 is de meest complexe van de vitaminen. Er zijn vier bekende vormen van deze vitamine: cyanocobalamine, hydroxocobalamin, adenosylcobalamine en methylcobalamine.
Cyanocobalamin is de meest voorkomende commerciële vorm van de vitamine. Het wordt niet door het lichaam zelf geproduceerd en is een bijproduct van het zuiveren van andere vormen van vitamine B12. Cyanocobalamine heeft echter twee voordelen: het kan gemakkelijk worden omgezet in kristal en het is stabiel voor oxidatie bij blootstelling aan de lucht.
Hydroxocobalamine wordt ook niet gevonden in het menselijk lichaam, maar is de vorm van vitamine B12 die wordt geproduceerd door bacteriën. Aangezien het gemakkelijk cyanide opneemt om cyanocobalamine te worden, is hydroxocobalamine de vorm van vitamine B12 die wordt gebruikt om cyanidevergiftiging te behandelen. Het is verkrijgbaar als een injecteerbare oplossing en wordt gemakkelijker omgezet in actieve vormen van vitamine B12. Hoewel hydroxocobalamine een dure vorm van B12 is, blijft het langer in het lichaam en is het de populairste commerciële vorm van vitamine B12.
Adenosylcobalamine en methylcobalamine zijn de twee actieve vormen van vitamine B12 in het lichaam. Het lichaam slaat vitamine B12 meestal op in de lever als adenosylcobalamine.
Wat veroorzaakt een B-12 tekort?
De lijst van oorzaken is lang maar verreweg de meest voorkomende boosdoener is je dieet. Vegetariërs die geen extra voedingsmiddelen die B-12 bevatten eten zullen lage B-12 niveaus hebben en als ze dan geen vitamine B-12 supplementen nemen ontwikkelen ze uiteindelijk tekortkomingen. Zelfs de verschillende veganistische organisaties erkennen dat het heel moeilijk is om voldoende B-12 uit voedsel binnen te krijgen omdat je dit meestal uit dierlijke producten haalt.
Andere oorzaken van een B-12-deficiëntie zijn onder meer pernicale bloedarmoede, een ongewone auto-immuunziekte die de parietale maagcellen vernietigt. Deze cellen produceren een stof intrinsieke factor genaamd die nodig is voor B-12 absorptie.
Omdat je ook maagzuur nodig hebt om B-12 te kunnen absorberen kan het langdurig gebruik van zuuronderdrukkende protonpompremmers (zoals Nexium enz.) ook leiden tot een B-12 deficiëntie, evenals chronische darmomstandigheden zoals de ziekte van Crohn, coeliakie en darmparasieten.
Vitamine B12 en ADHD
De juiste inname van vitamine B12 regelt de productie van adenosyl-methionine, wat een soort aminozuur is. Vitamine B12 voegt zich in je lichaam samen met foliumzuur om de productie van adenosyl-methionine op gang te brengen. Voldoende hoeveelheden vitamine B12 zorgen voor een goede synthese van S-adenosyl-methionine en het bevordert je concentratie, je algehele gevoel van welzijn en je mentale alertheid.
Een onderzoek dat is gedaan door John Lindenbaum in het Columbia-Presbyterian Medical Center in New York bewees dat een gebrek aan vitamine B12 neurologische problemen kan veroorzaken en voor extreme vermoeidheid kan zorgen. Onderzoeken hebben ook aangetoond dat een goede inname van vitamine B12 nodig is om de symptomen van ADHD zoals geheugenverlies, depressie, waanideeën, denkproblemen enz. beter te kunnen beheersen.
Kan vitamine B12 iemand met ADHD helpen?
Vitamine B12 alléén kan ADHD niet behandelen. Het kan alleen worden gebruikt om sommige van de symptomen die mensen met ADHD ervaren te verminderen en kan ADHD dus niet genezen. Vitaminen kunnen in het geval van ADHD worden gebruikt om de mentale alertheid te verbeteren en andere symptomen te verlichten.
Sommige onderzoeken hebben aangetoond dat mensen met ADHD significante verbeteringen van hun symptomen hebben ervaren na het innemen van vitamine B12 supplementen. Naast een evenwichtig gezond dieet met voldoende lichaamsbeweging wordt er geadviseerd om de juiste dosering essentiële vitaminen zoals B12 aan je kind te geven.
Kinderen met een vitamine B12 tekort ondervinden mentale en lichamelijke problemen, waaronder onoplettendheid en een onvermogen om zich te kunnen concentreren en te kunnen blijven focussen.
Mogelijke geneesmiddelinteracties met vitamine B12
Terwijl vitamine B12 geen geneesmiddel voor ADHD is, kan het wel helpen bij het verbeteren van de symptomen van deze medische aandoening. Het is echter belangrijk om het meeste voordeel te kunnen halen uit het gebruik van supplementen, te weten welke andere medicijnen de absorptie of de activiteit van de vitamine kunnen beïnvloeden.
Ten eerste moeten mensen die allergische reacties op Cobalamin, kobalt of vrij verkochte vormen van vitamine hebben, dit vermijden. Deze vorm van allergie is zeldzaam, maar het is zeker eerder gerapporteerd.
Medicijnen die de absorptie van vitamine B12 kunnen verminderen, omvatten onder andere kalium supplementen, met name kaliumchloride, colchicine, H2-receptor antagonisten (zoals ranitidine en cimetidine), protonpompremmers (zoals Omeprazol), neomycine, fenytoïne, fenobarbital, colestipol, cholestyramine en alcohol.
Bacteriële overgroei in de darm kan ervoor zorgen dat B12 zich zal binden, wat de absorptie zal verminderen. In dit geval kan antibioticum zoals Flagyl worden gebruikt om de bacteriënflora weer in balans te brengen en om de absorptie van de vitamine te verbeteren.
Je moet voorzichtig zijn met het innemen van foliumzuur supplementen, aangezien de vitamine bepaalde symptomen kunnen maskeren, waardoor neurologische schade door vitamine B12 deficiëntie niet kunnen worden opgemerkt.
Hoe kun je vitamine B12 innemen?
Het is bijna onmogelijk om te veel B-12 in te nemen, aangezien elke overmaat van de in water oplosbare vitamine via de urine wordt geëlimineerd. De enige manier waarop te veel B-12 je zal doden is, als je je bad ermee vult en je je er dan in verdrinkt.
Voedsel dat hoog in B-12 is, zijn vooral dierlijke producten: vlees, pluimvee, zeevruchten, zuivel en eieren. Eieren bevatten dan het minst. Omdat alle dieren B-12 in hun lever opslaan, is het eten van lever een uitstekende (hoewel niet bijzonder populaire) behandeling voor een B-12-tekort. Je grootmoeder zal je waarschijnlijk wel hebben verteld dat in haar tijd de dokter je vertelde om meer lever te eten als je bepaalde sypmtomen vertoonden.
En omdat mensen met een tekort aan B-12 waarschijnlijk ook gastro-intestinale problemen hebben, wat kan interfereren met de B-12-absorptie, is de snelste manier om de B-12 niveaus te verhogen (en op peil te houden) het gebruik van B-12 injecties of kauwbare tabletten.
Tot slot…
Normaal gesproken heeft niemand last van een vitamine B12 tekort. Tenminste als je gezond en gevarieerd eet, inclusief dierlijke producten. Als je vegetariër bent, is het belangrijk om voldoende supplementen te nemen om het tekort aan te vullen.
Wil je weten hoe je gezond kunt eten, zodat je geen tekort aan vitamine B12 hebt? Lees dan even het volgende artikel:
Bronnen
www.progressivehealth.com/adhd-vitamin-b.htm#Vitamin_B12_and_ADHD
adhdrollercoaster.org/tools-and-strategies/vitamin-b12-and-cognitive-function/
www.doctissimo.fr/html/nutrition/vitamines_mineraux/vitamine_b12.htm
www.nhs.uk/Conditions/Attention-deficit-hyperactivity-disorder/Pages/Symptoms.aspx
www.additudemag.com/adhd-symptoms-checklist/
www.helpguide.org/articles/add-adhd/attention-deficit-disorder-adhd-in-children.htm