Groene Thee special deel 1: De achtergrond van Groene Thee

In de afgelopen decennia zijn er talloze onderzoeken uitgevoerd naar de medicinale werking van Groene Thee. De resultaten waren vrijwel allemaal positief, waarbij de algemene conclusie was dat er veel meer gezonde stoffen, zoals vitamines en anti-oxidanten, in de Groene Thee zitten dan eerder werd aangenomen.

Groene Thee is de laatste jaren in de westerse cultuur heel sterk in populariteit toegenomen. De belangrijkste reden voor deze toegenomen populariteit is de gezonde invloed van de Groene Thee op het lichaam.

In deze special gaan we nader in op het fenomeen ‘Groene Thee’. De geschiedenis, de gezondheidsvoordelen, maar natuurlijk ook hoe je het perfecte kopje Groene Thee zet!!

Wat is groene thee?

Er zijn in de soorten thee een aantal categorieën. De belangrijkste hiervan zijn witte thee, zwarte thee en groene thee. Het belangrijkste verschil van Groene Thee met de anderen is het feit dat Groene Thee niet- of zeer minimaal gefermenteerd (gistingsproces) is. Hierdoor blijven veel belangrijke en gezonde stoffen in de bladeren zitten.

Nadeel hiervan is wel dat de thee minder lang houdbaar is dan bijvoorbeeld zwarte thee. Groene thee wordt gemaakt van de jonge bladeren van de theeplant Camilla Sinensis, en wordt ook vaak de niet-geoxideerde- of ongefermenteerde thee genoemd.

De geschiedenis van thee in het algemeen

Thee, en het drinken hiervan, is waarschijnlijk al vele duizenden jaren oud. Door deze ouderdom is er heel weinig bekend over hoe iemand ooit op het idee gekomen is om die blaadjes in warm water te dompelen en daarna het gekruide water op te drinken.

Er gaan de meest gekke legendes de ronde:
Volgens de Chinese overlevering werd de thee in het jaar 5.000 voor Christus ontdekt door Shennong, een mythische stamvader uit de Chinese overlevering. Volgens de legende zouden de bladeren van een (thee)struik toevallig in een pan met heet water gedwarreld zijn, waarna het water een zeer aangename geur ging verspreiden.

Een Boeddhistische legende verteld dat de thee veel later ontdekt zou zijn, namelijk in het jaar 500 na Christus. Een Indiase monnik, Bodhidharma, zou zijn oogleden hebben afgeknipt om maar niet in slaap te vallen. De eerste theeblaadjes zouden ‘zomaar’ ontstaan zijn uit deze oogleden.

Het was de zenmeester Eisai die het theedrinken van China naar Japan bracht, en het omschreef als een revolutionaire methode. Hij reisde door heel Japan, plantte overal theestruiken en liet de inwoners van Japan kennis maken met het fenomeen thee. Deze zenmeester schreef toen ook een boek, waarin hij het volgende over thee schreef:

“Thee is een wonderbaarlijk geneesmiddel om de gezondheid in een goede toestand te houden. Thee beschikt over een buitengewone kracht om het leven te verlengen. Overal waar mensen thee telen, zal dit tot een lang leven leiden.”

Een andere zenmeester, Sen-no-Rikyu, verhief in de 16de eeuw het zetten en drinken van thee tot een ware kunst in de vorm van een theeceremonie. Deze theeceremonie heeft het beeld van Japan in het westen altijd zeer sterk beïnvloed.

In 1559 vinden we de eerste vermelding van theedrinken in de buitenlandse literatuur toen het theedrinken werd ontdekt door de Portugezen tijdens een bezoek aan Japan. Pas veel later, in de 17^de eeuw, begon de Nederlandse VOC als één van de eersten de thee in grote hoeveelheden te verschepen van Batavia naar Nederland. Deze thee werd als een curiositeit bekeken en bleek later van onschatbare waarde te zijn voor de VOC.

Door dit succes werden grote plantages aangelegd op Java en Sumatra. Ook de Engelsen waren er als de kippen bij, en begonnen plantages op India en Sri Lankha, het toenmalige Ceylon.

Tot de 18^de eeuw was thee een hele dure drank, en alleen weggelegd door de elite. Het bouwen van een speciaal theehuis in de tuin raakte erg in de mode, en was een blijk van welstand en rijkdom.

Tegenwoordig is thee een algemeen goed en in ontzettend veel varianten verkrijgbaar.

De geschiedenis van Groene thee

In China werd, vanaf de derde eeuw voor Christus, groene thee vooral gebruikt voor medicinale doeleinden. In die tijd werd groene thee nog niet gedronken, maar met name gegeten door de groene thee bladeren in de soep te doen. Ook werden de bladeren als een soort ‘pruimtabak’ gegeten.

Pas veel later kwamen de Chinezen er achter dat je er ook een warm drankje van kon maken door de bladeren te laten trekken in warm water. Sindsdien is de populariteit van Groene Thee alleen maar toegenomen.

Door deze ontwikkeling werd het drankje niet alleen meer gebruikt als medicijn, maar vooral ook als genotsmiddel. Theehuizen schoten als paddenstoelen uit de grond en ook de restaurants begonnen Groene Thee te serveren.

Door deze populariteit werd het productieproces verfijnd waardoor de kwaliteit van de Groene Thee met sprongen omhoog ging. Vanuit deze nieuwe technieken, ontstonden ook betere processen voor andere soorten thee, zoals de zwarte thee.

In Japan werd de Groene Thee met name door de Keizer Saga erg populair. Deze kreeg het drankje van een monnik aangeboden, waarna hij zo verrukt werd van de Groene Thee, dat hij beval om in de provincies rond de hoofdstad plantages moesten worden ingericht voor het verbouwen van Groene Thee.

Toen de verhoudingen tussen China en Japan verslechterden, werd er minder thee gedronken in Japan, door de associatie met China. Het waren alleen de monniken die toen nog Groene Thee dronken, om langer wakker te blijven voor meditatie.

Ruim 400 jaar duurde deze periode, maar toen de verhoudingen tussen de beide landen weer werd aangetrokken, begon Japan massaal weer Groene Thee te drinken. Nog altijd staat Japan erg bekend om de lange en uitgebreide theeceremonie die tja-no-joe of cha-no-joe wordt genoemd.

Ongeveer 80% van alle thee wordt tegenwoordig in Japan verbouwd, en is dus de belangrijkste speler op de markt voor Groene Thee.

Het traditionele productieproces

Er zijn verschillende methoden om de vers geplukte, jonge bladeren van de theeplant Camilla Sinensis te verwerken tot Groene Thee. De basis is het drogen, wat de oxidatie, die het blad doet rotten, moet tegengaan.

De duurdere varianten van Groene Thee worden nog echt op de traditionele, handmatige manier verwerkt. Hierbij worden de vers geplukte bladeren een paar uur in de zon gedroogd door ze in een dunne laag uit te spreiden op bamboe-bladeren.

Na deze traditionele manier van drogen, worden de bladeren in kleine hoeveelheden in een warme pan gedaan en regelmatig omgeschept zodat ze zacht en vochtig worden. Het vocht wat hierbij vrijkomt, verdampt na een vijftal minuten.

Deze zacht geworden bladeren worden daarna met de hand gerold tot kleine bolletjes, waarna ze weer in de hete pan verdwijnen voor 5 minuten. Na dit proces wordt alles in grote zeven gezeefd waardoor de hele bladeren (voor de blad-thee) worden gescheiden van de gebroken bladeren (voor gebroken thee).

Nadat ze nog een keer gerold en gedroogd zijn, worden de bladeren gesorteerd op kwaliteit. Alleen de beste kwaliteit bladeren blijven over. Het restant wordt weggegooid, of gebruikt in goedkopere soorten Groene Thee.

Classificatie van Groene Thee

Bij de classificatie van Groene Thee wordt niet alleen gekeken naar het eindproduct, maar juist ook naar de kwaliteit van de bladeren, het gebied waar de betreffende theeplant verbouwd wordt, de manier van verbouwen en natuurlijk de manier van oogsten.

Deze beoordeling van de kwaliteit van de Groene Thee is helaas niet een universeel, wereldwijd geaccepteerd systeem. De grootste thee-producerende landen China, Japan en India, hebben allemaal een eigen systeem.

Als we kijken naar de drie grootste thee-producerende landen en de kwaliteit van hun thee, kunnen we een overzichtelijk lijstje maken. In dit lijstje staat de thee-classificatie met de hoogste kwaliteit op nummer 1, en de laagste kwaliteit op de laatste plaats.

China

1. Gunpowder
2. Imperial
3. Young Hyson
4. Hyson Twanky
5. Hyson Skin & Dust

Japan

1. Extra Choicest
2. Choicest
3. Choice
4. Finest
5. Fine
6. Good Medium
7. Medium
8. Good Common
9. Common
10. Nubs
11. Dust & Fannings

India

1. Fine Young Hyson
2. Young Hyson
3. Hyson No. 1
4. Soumee
5. Fannings
6. Dust

Soorten Groene Thee

Er zijn heel veel soorten groene thee, van hele dure en hooggekwalificeerde thee tot de goedkopere melanges waar Groene Thee aan toegevoegd is. Maar om toch even een paar kwalitatief hoogstaande theesoorten aan te halen, even een klein lijstje:

Longjing thee: Deze beroemde Chinese thee wordt ook wel Dragon Well of Lung Ching genoemd. De Longjing thee bestaat in 7 kwaliteitsklassen, waarvan de Superior de hoogste is.

Gunpowder thee: Deze wordt gemaakt in de Chinese provincie Anhui. Deze thee wordt met name geëxporteerd naar de Mahgreb voor gebruik in de traditionele Noord-Afrikaanse muntthee.

Gyokuro thee: Dit is een thee die over het algemeen zoet is, en delicaat van smaak. Deze Japanse thee wordt beschouwd als de beste thee die in dit land gemaakt worden.

Matcha thee: Dit is een thee die gemaakt wordt van de Gyokuro bladeren, maar gestoomd en gedroogd zijn. Deze thee wordt met name bij de Japanse Thee-ceremonieën gebruikt.

Klik hieronder om deel 2 te lezen:
Groene Thee special deel 2: De gezondheidsvoordelen