Er zijn heel veel vormen van hartritmestoornissen. Eén daarvan is boezemfibrilleren, of gewoon gezegd: Een onregelmatige hartslag. Dit is de meest voorkomende vorm van alle hartritmestoornissen.

In de sommige gevallen voel je er helemaal niets van en wordt het bij toeval ontdekt tijdens een medische keuring.

In dit artikel gaan we kijken wat boezemfibrilleren precies is, of het gevaarlijk is en wat de arts voor je kan doen.

Maar eerst even terug naar de biologieles: Wat is het hart, en hoe werkt het?

Wat doet een gezond hart?

Het hart is een heel speciaal orgaan. Het is een vuistgrote, holle spier die gevuld is met bloed. Het doel van het hart is om het bloed door je lichaam te pompen om uiteindelijk de zuurstof en de voedingsstoffen die erin zitten af te leveren bij de organen en de cellen die hiervan afhankelijk zijn. Het hart, als holle spier, trekt zich in een regelmatig ritme samen, en ontspant zich na iedere pompbeweging.

Even een paar cijfers, om je een idee te geven wat er allemaal in en om dat hart gebeurt:

• Bij een volwassene is rust is de hartslag ongeveer 60-70 dagen per minuut.
• In dezelfde situatie, dus zonder noemenswaardige inspanning, pompt het hart 4 tot 5 liter bloed per minuut. Als we de rekenmachine er even bijpakken, dan is dit gelijk aan ongeveer 7000 liter rondgepompt bloed per dag! Dit noemen we het hartminuutvolume.
• Bij inspanning van diezelfde volwassene kan de hartslag oplopen naar wel 160 tot 180 slagen per minuut.
• In deze zelfde situatie, dus bij een hele forse inspanning, pompt het bloed bijna 25 liter bloed per minuut. (hartminuutvolume)

Om te begrijpen hoe het hart dit dag in–dag uit voor elkaar krijgt, even wat informatie over de opbouw van het hart

De opbouw van het hart

Het hart bestaat uit totaal 4 delen: Het linkerdeel met de linkerboezem en de linkerkamer, en het rechterdeel met uiteraard de rechter boezem en de rechter kamer. De beide boezems zijn aan de bovenzijde van het hart gesitueerd, en de kamers aan de onderzijde. Tijdens de bloedsomloop komt het bloed binnen in de boezem die het bloed verder pompt naar de kamer. Vandaar wordt het verder gepompt via de bloedvaten door het lichaam.

Voor het samentrekken van de hartspier, dus voor het rondpompen van het bloed, worden er regelmatige elektrische prikkels aan het hart gegeven. Zonder deze prikkels werkt het hart niet. Als de kamer zijn pompbeweging heeft gemaakt, gaat de boezem weer verder met de volgende lading bloed in de kamer te pompen. Het bloed kan niet terugstromen, omdat de boezem en de kamer gescheiden is door middel van een hartklep die het bloed in één richting doorlaat.

Zo’n klep kan in sommige gevallen een klein beetje lekken, waardoor een beetje bloed terugstroomt. In zo’n geval heeft het hart het hierdoor extra zwaar en zal harder moeten werken.

Het kloppen en pompen van het hart is een continue proces die een leven lang duurt. Als je er even goed over nadenkt, is dit wel heel bijzonder. Eén van de organen waar je héél erg zuinig op moet zijn!

Wat is boezemfibrilleren precies?

Een hartritme, dus de elektrische prikkels die aan het hart gegeven worden, is regelmatig en heeft een bepaalde snelheid. Deze elektrische prikkels moeten bovendien een bepaald spoor volgen, om de boezems en de kamers in de juiste volgorde te laten samentrekken, te laten pompen. Indien dit niet het geval is, ontstaat er een hartritmestoornis waardoor het hart te snel, te langzaam of (zeer) onregelmatig klopt.

Boezemfibrilleren, atriumfibrilleren en voorkamerfibrilleren zijn verschillende namen voor dezelfde hartritmestoornis: De boezems en de kamers werken niet samen, waardoor een onregelmatige hartslag ontstaat. De elektrische prikkel wordt niet beheerst door de sinusknoop, maar resulteert in een chaos van hele kleine, elektrische stroompjes die allemaal tegelijk actief zijn. De frequentie van deze stroompjes ligt dusdanig hoog, dat de boezems niet meer efficiënt kunnen samentrekken.

De kamers krijgen nog wel gewoon bloed uit de boezems, mede omdat de kamers het bloed niet alleen ontvangen, maar ook aanzuigen, maar dat aangezogen bloed heeft niet de kracht die het normaal van de boezems meekrijgt.

Als je, buiten het boezemfibrilleren om, een gezond hart hebt, hoeft deze aandoening helemaal geen problemen op te leveren. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat je er niets aan hoeft te doen, want op de langere termijn loop je wel degelijk risico’s!

Een hoge bloeddruk kan vervelende gevolgen hebben voor je gezondheid, het is dan ook belangrijk dat je zo snel mogelijk actie neemt om je bloeddruk te verlagen. Om je hierbij te helpen, heb ik het boek ‘29 Tips Om Je Bloeddruk Te Verlagen’ geschreven. Dit staat vol met tips en advies over hoe je op een natuurlijke wijze je bloeddruk kunt verlagen.

Begin direct! Download mijn e-book hier!

Het ontstaan van boezemfibrilleren

Boezemfibrilleren kan ontstaan naar aanleiding van een andere aandoening. Laten we deze even op een rijtje zetten:

• Tijdens of na een hartfalen
• Door een aangeboren hartziekte
• Een te hoge bloeddruk
• Een vernauwde en/of lekkende hartklep
• Een te hard werkende schildklier
• Een eerder hartinfarct
• Ernstig overgewicht
• Ademhalingsstilstand tijdens de slaap (slaapapneu)
• Als lichamelijke reactie op bepaalde (voedings-)middelen, onder andere alcohol, koffie of drugs.

Dat wil niet zeggen dat, als je niet voldoet aan dit voorgaande rijtje, je nooit last kunt krijgen van boezemfibrillatie. Ook mensen met een ogenschijnlijk gezond hart en een gezond lichaam, kunnen hier last van krijgen. De oorzaak is dan onbekend, wat de behandeling niet makkelijker maakt.

Boezemfibrilleren komt over het algemeen vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. Van alle 65-plussers, heeft 4% last van boezelfibrilleren. Als je de statistieken op een andere manier leest, krijgen 1 op de 4 mensen in hun hele leven ooit te maken met een vorm van boezemfibrilleren.

De symptomen van boezemfibrilleren

Als je last hebt van boezemfibrilleren dan klopt je hart heel snel en onregelmatig. Je krijgt dan een erg onbehaaglijk gevoel met de volgende symptomen:

• Heel sterk bonken van het hart
• Een onregelmatige hartslag
• Sterk transpireren
• Licht gevoel in het hoofd en duizeligheid
• Pijn in de borst
• Kortademigheid

Maar een klein deel van de mensen heeft deze symptomen helemaal niet en verloopt het boezemfibrilleren helemaal zonder problemen. Bij deze groep wordt het boezemfibrilleren vaak bij toeval ontdekt en niet door het aanwijzen van bepaalde symptomen. De aandoening wordt dan ontdekt bij een medische keuring voor bijvoorbeeld een bepaalde sport of een medische keuring voor het rijbewijs.

De aandoening van boezemfibrillatie is niet direct levensbedreigend. De klachten kunnen natuurlijk wel heel hinderlijk zijn en er kunnen, met name op de langere termijn, complicaties optreden. Om deze complicaties te voorkomen, is een behandeling wel noodzakelijk, ook al zijn er weinig tot geen klachten.

De belangrijkste complicaties die op kunnen treden zijn:

• Er kunnen bloedstolsels in de boezems ontstaan omdat deze niet meer samentrekken. Deze stolsels kunnen op andere plaatsen in het lichaam een probleem opleveren in de vorm van een infarct, bijvoorbeeld een herseninfarct.
• De kracht van het pompen van het hart zal minder worden en de ruimtes in het hart worden wijder. Hierdoor kan een hartfalen ontstaan als de hartslag té lang, té hoog is.

Het stellen van de diagnose

Zodra er een vermoeden is van een hartritmestoornis, en speciaal als er mogelijk sprake zal zijn van boezemfibrillatie, zullen er een aantal onderzoeken gedaan worden om de complete en juiste diagnose te stellen, en eventueel de best passende behandeling te kiezen. De belangrijkste uit het rijtje van mogelijke onderzoeken zijn:

• Hartfilmpje (ECG): Dit is waarschijnlijk één van de eerste onderzoeken die je zult krijgen als je je met klachten bij de huisarts meldt. Op een grafiek kunnen de elektrische stroompjes die door je hart lopen zichtbaar worden gemaakt. Dit is een pijnloos onderzoekje die niet erg lang duurt.
• Echocardiagram: Dit is vergelijkbaar aan een echo die je krijgt als je zwanger bent. Een veel gebruikt onderzoek die pijnloos is, en vrij snel plaats kan vinden. Door middel van ultrageluidsgolven wordt een beeld gemaakt van de bewegingen van je hart. Hierbij kun je meestal zelf ook meekijken op een schermpje.
• Holteronderzoek: Tijdens een holteronderzoek krijg je een paar elektrodes op je lichaam geplakt, en ga je een recorder bij je dragen gedurende 24 of 48 uur. Je gaat gewoon de dingen doen die je normaal ook doet en houdt aantekeningen bij. Op deze manier krijgt de arts een goed beeld van je activiteiten gedurende deze periode.
• Inspanningstest: Een ander belangrijk onderzoek is een inspanningsonderzoek. De arts gaat kijken hoe je hart reageert onder hoge spanning. Dit gebeurt door je lichaam met allerlei elektrodes aan te sluiten op een computer, terwijl je je inspant op bijvoorbeeld een lopende band of een fiets. Dit onderzoek levert hele belangrijke informatie waarna de arts de juiste beslissingen kan nemen.

Aan de hand van deze resultaten zal er een behandeling vastgesteld worden. Deze behandelingen kunnen variëren tot medicijnen die het hartritme weer gaan reguleren, of bijvoorbeeld een behandeling waarbij het hart weer in ritme gebracht wordt door elektrische schokken (pacemaker). Dit laatste zou je een ‘herstart’ kunnen noemen.

Conclusies en aanbevelingen

Hoewel boezemfibrillatie in principe niet levensbedreigend is, is het wel noodzaak om er iets aan te laten doen om complicaties op de langere termijn te voorkomen. Onderzoeken en behandelingen zijn over het algemeen niet vreselijk zwaar en hebben in de meeste gevallen goede resultaten.

Last van hoge bloeddruk? Ontdek de meest complete totaaloplossing om je bloeddruk te verlagen!