Hoofdpijn wordt in veel gevallen veroorzaakt door stress, maar er zijn natuurlijk veel meer oorzaken. In dit artikel zet ik de minder voor de hand liggende triggers voor je op een rijtje. Misschien is dit voor jou een zogenaamde ‘aha-erlebnis’ zodat je maatregelen kunt nemen door je voedingsgewoontes en/of leefstijl aan te passen.
1. Roken
Misschien niet erg opmerkelijk, maar toch heel vaak vergeten als een belangrijke trigger voor hoofdpijn, met name voor clusterhoofdpijn. Maar niet alleen als je zelf roker bent, maar ook van indirect roken. Dit komt gelukkig steeds minder voor, dankzij alle verboden voor het roken in openbare ruimtes. Maar in de huiselijke sfeer sta je vaak nog steeds bloot aan indirect roken.
De nicotine in de rook zorgt vrijwel onmiddellijk voor een forse vernauwing van de bloedvaten wat voornamelijk de oorzaak is van clusterhoofdpijn, een zeldzame vorm van hoofdpijn wat vooral bij mannen voorkomt. Veel rokers stappen over op de elektronische sigaret, maar dat is geen oplossing. In ieder geval niet als je een vulling gebruikt die ook weer nicotine bevat, ook al is de dosis minder.
Overigens is het effect van de elektronische sigaret nog niet voldoende onderzocht om iets zinnigs te kunnen zeggen met betrekking tot hoofdpijn en de gezondheid in het algemeen. Gewoon helemaal stoppen blijft het beste advies!
2. Onregelmatig eten
Al voordat je een hongergevoel krijgt, kan je al hoofdpijn krijgen als je onregelmatig eet of zelfs een maaltijd helemaal overslaat. Dit komt door de dalende bloedsuikerspiegel die eerst kan resulteren in een hoofdpijn en daarna pas je lichaam gaat vertellen dat je honger hebt. Op het moment dat je dit signaleert, is het een foute keuze om de bloedsuikerspiegel even snel omhoog te krijgen door naar de snackautomaat te lopen om een lekkere chocoladereep te scoren.
Je bloedsuikerspiegel zal daarvan inderdaad even gaan pieken, maar direct daarna zal de dip in je bloedsuikerspiegel alleen maar weer lager worden, waardoor je nog niets opgelost hebt. Kies liever voor regelmatig eten, géén maaltijden overslaan en gezonde tussendoortjes.
3. Bewerkte vleeswaren
Industrieel bewerkte vleeswaren, zoals boterhamworst of een lekker plakje salamiworst, kunnen een hoofdpijn veroorzaken. Niet van het vlees zelf, maar van de Tyramine, wat vaak in dit soort vleeswaren verwerkt zit. Daarnaast zit er in bewerkte vleeswaren vaak conserveringsmiddelen in de vorm van nitraten. Ook deze conserveringsmiddelen kunnen leiden tot hoofdpijn, omdat deze de bloedtoevoer naar de hersenen zou laten stijgen.
Een hoofdpijn die wordt veroorzaakt door dit soort toevoegingen aan het vlees voel je vaak aan beide kanten van het hoofd. Dit in tegenstelling tot een klassieke hoofdpijn die vaak aan één zijde van je hoofd wordt gevoeld. Overigens verstaan we onder bewerkt vlees, alle vleeswaren die op één of andere manier langer houdbaar gemaakt worden door het toevoegen van zout, het toevoegen van chemische hulpstoffen of door roken.
4. Rode wijn
Ook het drinken van een glaasje rode wijn kan hoofdpijn veroorzaken. En dan heb ik het niet over de volgende ochtend na een nachtje doorhalen, maar direct na het nuttigen van één glaasje wijn. Ook hier komt het door de Tyramine, wat vaak in rode wijn voorkomt. Deze stof kan een belangrijke trigger zijn voor hoofdpijn. Daarnaast zorgt het alcohol er voor dat de doorstroming van je bloed in de hersenen toe gaat nemen, waardoor de effecten elkaar gaan versterken. Je kunt eventueel overleggen met je behandelend arts om preventieve medicijnen in te nemen, zodat je toch nog kunt genieten van een glaasje wijn.
5. Gerijpte kaas
Ook hier speelt de Tyramine een grote rol. Tyramine komt veel voor in de zogenaamde gerijpte kaas. Denk hierbij aan Zwitserse kaas, mozzarella, feta, cheddar kaas, brie of blauwe kaas. Door de aanwezige Tyramine kun je een sterk stekende hoofdpijn krijgen. Tyramine komt namelijk veel voor in producten waar veel eiwitten in voorkomen en een beperkte houdbaarheidsdatum hebben.
Naarmate je dit soort producten langer bewaart, hoe hoger het percentage Tyramine. De bacteriën in dit soort gerijpte kazen zijn namelijk continue bezig om Tyrosine, een eiwit, te transformeren naar Tyramine. Overigens komt Tyramine niet alleen in kaas en rode wijn voor. Tyramine komt van nature ook voor in bijvoorbeeld aardappelen, rozijnen, vijgen, pruimen, bonen, kool, kippenlevertjes en zuurkool.
6. Lichaamshouding
Om spanningshoofdpijn te krijgen, hoef je echt je spieren niet overmatig te gebruiken. Spanningshoofdpijn bestaat voor een deel uit stress, en kan ook voor een deel bestaan uit een ongezonde spanning in de spieren, en dan met name de spieren in het hoofd, de nek en de schouders. Dit soort spanningen komen van een verkeerde houding van het lichaam, en, dan in de meeste gevallen achter een bureau.
Denk er maar eens aan hoe vaak je de telefoon tussen je oor en schouder houdt, om maar twee handen vrij te kunnen houden. Of dat je achterover gezakt in je bureaustoel ‘hangt’, waardoor je last krijgt van je rug, en daarmee ook van je hoofd. Een ander veelvoorkomende situatie is het feit dat je scherm niet op de juiste hoogte en afstand staat, en ook dat je toetsenbord en muis op een onmogelijke plek staat, waar je alleen maar bij kunt door een vreemde draai met je bovenlichaam te maken.
Allemaal lichaamshoudingen die vragen om problemen! Kijk dus eens heel erg kritisch naar je werkplek, eventueel samen met een Arbo-specialist van je bedrijf. Pas dit dus zo snel mogelijk aan. Niet alleen voor je hoofdpijn, maar voor je gezondheid in het algemeen. En vergeet hierbij je bureaustoel, en de ideale hoogte hiervan, beslist niet.
7. Accessoires voor je haar
Met name voor de dames, kan je haardracht ook wel eens voor problemen zorgen. Als je bijvoorbeeld je haar in een strakke paardenstaart draagt, zal dit het bindweefsel van de hoofdhuid afknellen waardoor spanningshoofdpijn kan ontstaan. Ook het gebruik van strakke petjes, strakke vlechten en haarbanden kunnen dit effect hebben.
Als je zelf merkt dat je hoofdpijn krijgt als je een strakke paardenstaart hebt, dan is het enige advies: Laat je haar lekker los hangen, zodat er niets afgekneld wordt in je hoofdhuid. Je zult merken dat de spanningshoofdpijn direct minder wordt.
8. Sterke geurtjes
Ook geuren kunnen de oorzaak zijn van hoofdpijn en migraine. Hoe deze geuren de oorzaak kunnen zijn hiervan, is nog altijd niet duidelijk, ondanks allerlei onderzoeken. Over het algemeen wordt aangenomen dat sommige geuren je zenuwstelsel een prikkel geven, of eigenlijk irriteren. Ook de zenuwuiteinden rondom je hersenvliezen krijgen hier een flinke tik van, en je ervaart dit als pijn. Hoofdpijn. Deze hersenvliezen bedekken je hele hersenen en liggen vlak onder je schedel.
9. Veranderende weersomstandigheden
Tot voor kort was hier weinig wetenschappelijke grondslag voor, maar toch werd door veel mensen een weersverandering ervaren als trigger voor hoofdpijn en migraine. Maar uit een recent onderzoek van de Harvard School of Public Health is gebleken dat hier toch wel een kern van waarheid in zit. Hieruit bleek namelijk dat bij een temperatuurstijging van 3,2 graden Celsius, de kans op hoofdpijn toenam met maar liefst ruim 7%, ongeacht het jaargetijde.
Ook bleek uit het onderzoek dat de luchtdruk maar heel weinig invloed heeft op het ontstaan van hoofdpijn. En dat laatste is opmerkelijk, want over het algemeen werd juist aangenomen dat die luchtdruk juist de oorzaak was. Een hogere luchtdruk zou, volgens de theorie, ook een hogere druk op de hersenen veroorzaken, wat weer hoofdpijn zou veroorzaken. Dit blijkt nu dus geen noemenswaardige invloed te hebben.
10. Vliegreizen
Ook van vliegen kun je forse hoofdpijn of migraine krijgen. Niet van de stress die traditioneel voorafgaat aan vakantie en vliegen, maar van de ozon die in hoge concentratie aanwezig is in het vliegtuig. In onze normale omgeving, dus met beide benen op de grond, komt ook ozon voor, maar door de hoogte is de concentratie ruim twee keer zo hoog als op de grond. Ozon heeft een zeer negatieve invloed op je natuurlijke lichaam-oliën die niet alleen in je haar zitten, maar ook in je huid.
Door deze wisselwerking kan onder andere hoofdpijn of migraine ontstaan. Het onderzoek hiernaar staat nog in een beginfase, maar wel is duidelijk dat met relatief eenvoudige maatregelen het vliegtuig beschermd kan worden tegen de overmatige ozon. Nu is het maar de vraag in hoeverre vliegtuigbouwers en vliegmaatschappijen dit belangrijk genoeg vinden om deze verbetering toe te passen.
11. Pijnstillers
Dit klinkt erg tegenstrijdig, maar toch is het waar. Het gebruik van pijnstillers kan ook hoofdpijn veroorzaken. Als je hoofdpijn hebt, ben je heel snel geneigd om een paracetamol te nemen om de pijn te onderdrukken zodat je gewoon door kunt gaan met waar je mee bezig bent. Maar als je dit te vaak doet, raakt je lichaam hier aan gewend, omdat je steeds de hoofdpijn bestrijdt met pijnstillers.
Dit werkt erg verslavend en heeft als resultaat dat op het moment dat je gaat stoppen met pijnstillers, je lichaam reageert met….hoofdpijn. Dit is een vicieuze cirkel die je beslist moet doorbreken. Bouw heel langzaam de verslaving af, eventueel in overleg met je huisarts. Het is even doorzetten, want je moet gewoon afkicken, maar je zult daarna verlost zijn van de hoofdpijn.
Heb jij hier nog aanvullingen op? Wat is jouw trigger voor hoofdpijn?
Ik ben ook aan het zoeken geweest naar de oorzaak van mijn hoofdpijn, die dicht tegen migraine aanligt, aan het eind van een vliegreis. Het ozonverhaal heb ik inderdaad ook gelezen in een publicatie uit 2007. Is daar dan nog steeds niets mee gedaan?
Kun je zelf iets doen?
Hoi Janneke,
Inderdaad, het ozonverhaal is al vrij oud. Hier zitten ook weinig ontwikkelingen in. De ozon die op de kruishoogte van de vliegtuigen in de lucht zit, wordt zo goed mogelijk gefilterd voor de lucht gebruikt kan worden. Volgens mij kan alle ozon voor 101% uit de lucht verwijderd worden, maar dat is natuurlijk weer een kwestie van geld. In een tijd dat de prijzen van vliegen zo onder druk staat, zal dat wel een hele lage prioriteit hebben.
Jack
Mijn man is gevoelig voor E621, Smaakversterker. Je kunt er migraine, maar ook veel andere klachten van krijgen. Het zit in veel producten, en wordt tegenwoordig ook aangeduid met andere termen, zoals 'gistextract'