[vc_row][vc_column][vc_column_text]

De keuken: Een broeinest van bacteriën

Een minister die huishoudtips geeft. Is even wennen. Iedereen kent deze tips wel, maar minister Edith Schippers van Volksgezondheid zegt dat de campagne niet belerend bedoeld is, maar om vergeten informatie weer naar boven te halen. Het blijkt dat in Nederland ieder jaar ongeveer 700.000 mensen ziek worden naar aanleiding van een voedselinfectie (onderzoek RIVM)

Als we dan even gaan rekenen, kom je uit op ongeveer 2.000 per dag. Naar aanleiding van deze schokkende cijfers is het Nederlandse Voedingscentrum, met minister Schippers als boegbeeld, een campagne begonnen met als thema: “Ziekmakers zie je niet”.

Als aftrap voor deze campagne heeft een laboratorium bacteriën verzameld van Nederlandse vaatdoekjes en schuursponsjes. Zie hier het resultaat:

Het is inderdaad waar, de ziekmakers zoals bacteriën en virussen die in je keuken rondwaren, zie je inderdaad niet. Als je denkt dat de keuken helemaal schoon is, dan heb je het waarschijnlijk helemaal mis, uitzonderingen daargelaten. Denk eens aan de snijplank, je koelkast die niet de juiste temperatuur heeft, het bekende vaatdoekje en schuursponsje, en natuurlijk het messenblok. Relatief kleine dingetjes, maar het kunnen stuk voor stuk broeinesten van ziekmakende bacteriën zijn.

Om de minister een handje te helpen, ga ik in dit artikel de smerigste plekjes in de keuken benoemen, en daarnaast vertellen wat daar allemaal kan groeien.

Wat zijn de smerigste plekjes in de keuken?

De afvoer van je gootsteen

Je zou zeggen dat de afvoer van je gootsteen helemaal schoon zou moeten zijn, want er komt dagelijks doorheen, waaronder warm water. Maar niets is minder waar. Je afvoer heeft bochten en een waterslot. Deze laatste is om geurtjes uit je afvoer tegen te houden. Maar in de afvoer gebeurt heel erg veel: Ondanks je zeefje, gaat er toch wel eens een sliertje spaghetti, een stukje aardappel of iets anders door de afvoer.

Dit kan blijven hangen in een bocht of in het waterslot. Hierna volgt een ophoping van andere etensresten met de bijbehorende bacteriën die groeien en groeien.

Oplossing: Draai zo nu en dan even het waterslot van je afvoer los, en maak alles, ook aan de binnenkant, goed schoon. Géén prettig klusje, maar het moet toch even gebeuren. Maak er ook een goede gewoonte van het kokende theewater, wat er overblijft in de fluitketel, door de gootsteen te spoelen. Het kokende water zal de aanwezige bacteriën direct doden. Ook zo nu en dan een flinke scheut chloor kan wonderen doen.

Vaatdoekjes en schuursponsjes

Vaatdoekjes en schuursponsjes zijn eigenlijk de manusjes van alles in de keuken. Even de snijplank schoonmaken, die spetters van de vloer even opvegen, even snel het fornuis schoonmaken en het mes even schoonvegen zodat je met een ‘schoon’ mes de sla kunt snijden. Na gebruik spoel je het schuursponsje of vaatdoekje natuurlijk even schoon, maar daar houdt het niet mee op.

Wist je dat een gemiddeld vaatdoekje ruim twee weken op het aanrecht blijft liggen voordat het gewassen wordt of vervangen wordt? Tijdens die twee weken is het een waar luilekkerland voor bacteriën. Uit een onderzoek is gebleken dat het gemiddelde vaatdoekje 3,1 miljoen bacteriën(1) bevat.

Jazeker: 3.1000.000 bacteriën.

Dit geldt voor een gemiddeld Nederlands gezin. Maar wat dacht je van een vaatdoekje in een doorsnee studentenhuis? Bijna 8 miljoen bacteriën die samen met de studenten feest vieren.

De warmte in de keuken, in combinatie met de vochtigheid van het doekje, zorgen voor een hele snelle groei van bacteriën. Het vaatdoekje komt misschien niet direct in contact met je eten, maar indirect natuurlijk wel. Op deze manier vindt overdracht van potentiële ziekteverwekkers plaats.

Oplossing: Vervang iedere dag je vaatdoekje en schuursponsje en was deze zo heet mogelijk. Je kunt met name het vaatdoekje prima mee wassen in de vaatwasser. Kijk hier maar eens voor een briljante oplossing hiervoor. Ook kun je het doekje en schuursponsje even flink nat maken en stop ze 2 minuten in de magnetron op 800 Watt. Wel belangrijk om ze nat te maken, anders kunnen ze spontaan gaan branden. Voor maximaal resultaat laat je ze nog even tien minuutjes in de magnetron liggen.

Theedoeken

Hoewel theedoeken in eerste instantie niet bedoeld zijn voor het smerige werk, toch zitten hier ook veel bacteriën op. Er is sowieso al sprake van een overdracht: Je droogt even je handen af na het snijden van de kip. Ook de theedoek kan dus een grote bron van ellende zijn.
Oplossing: Vervang dagelijks je theedoek en was theedoeken altijd op een hoge temperatuur.

De waterkraan

Het klinkt misschien vreemd, maar de waterkraan kan ook een broeinest zijn. Natuurlijk maak je de kraan steeds schoon, maar denk je dan om het mechaniek onder de waterknoppen? Ook is de voet van de kraan, waar deze rust op het keukenblad, een groot probleem. Als het beschermende rubber inmiddels verdwenen is, kunnen er problemen ontstaan tussen de kraan en het werkblad. Een plekje waar je nooit komt, en ook niet KUNT komen.

Oplossing: Kijk eens kritisch naar alle hoeken en kieren van je kraan, vooral onder de knoppen. Bij veel vuiligheid onder kraan, dus tussen je werkblad en de kraan, is het verstandig om een kit-rand aan te brengen, het rubber te vernieuwen of gewoon de hele kraan te vernieuwen.

De snijplank

Een bekende bron van vuiligheid is de snijplank. Vaak wordt de snijplank eerst gebruikt om het (rauwe) kippenvlees even te snijden, waarna we met een veeg van het vaatdoekje weer verder kunnen op een ‘schone’ plank, voor het snijden van de sla. Ogenschijnlijk ziet de plank er wel schoon uit, maar heb je de kerven in de plank wel eens bekeken? Dit maak je niet even schoon met een (vies) vaatdoekje. De bacteriën die hierin zitten leven vrolijk verder en zullen andere voedingswaar besmetten.

Oplossing: Onnodig te zeggen dat een snijplank, zeker na het snijden van rauw vlees, heel erg goed schoongemaakt moet worden met zeep en warm water. Maar die kerven blijven natuurlijk. Zowel houten planken als de meeste kunststof planken zijn niet bestand tegen je keukenmessen. Het is een keuze: Of een harder materiaal gebruiken als snijplank waardoor geen kerven meer ontstaan, maar wel je messen bot maken, of het huidige materiaal waardoor de messen scherp blijven.

Vervang in ieder geval je snijplank tijdig, en wacht niet tot hij bijna uitelkaar valt.

De handgreep van de koelkast en de vriezer

Handgrepen in je keuken, en dan met name die van de vriezer en de koelkast, zijn lastig om schoon te maken. De handgrepen van de koelkast zijn vaak ‘ergonomisch’ gemaakt, waardoor er een diepe uitholling in de deur zit. Heel mooi, maar lastig schoon te maken. En dat terwijl je constant, met smerige handen, de deur opentrekt en weer dichtdoet.

Oplossing: Eigenlijk geen ‘handige’ oplossing. Gewoon regelmatig schoonmaken, met name diep in die uitholling van de handvaten.

Groentelade in je koelkast

Je zou zeggen dat de koelkast koud is, dus hebben bacteriën helemaal geen kans. Dat is maar ten dele waar. De temperatuur in de koelkast zorgt voor een vertraging van de groei van bacteriën. Uiteindelijk zal het, ook in de koelkast, helemaal verkeerd gaan. Vaak is een verkeerde temperatuur de oorzaak van onnodig snelle groei. Ook kan er reeds half bedorven eten in de koelkast gezet zijn. Zonder afdekking zal dit het andere eten in de koelkast infecteren.

Oplossing: Maak regelmatig je koelkast schoon. Je hoeft echt niet iedere week alles eruit te halen, maar de groentelade wekelijks doen is wel een goed idee. In de groentelade blijft vaak wat vocht achter, samen met de laatste blaadjes van de sla.

Het messenblok

Nog zo’n vergeten bron van bacteriën is het messenblok. De meeste mensen hebben wel zo’n blok in de keuken staan. Staat erg stoer en is zeker handig. Maar per vergissing stop je wel eens een gebruikt mes terug in het blok, zonder deze eerste schoon te maken. Kun je je voorstellen wat er in het blok gebeurt? De bacteriën blijven daar achter en zullen keer op keer je messen besmetten. Iedere keer als je een mes uit het blok haalt, neem je dus ook een aantal bacteriën mee.

Oplossing: Vergeet dat messenblok (open haard?) en gebruik een wandmagneet om je messen overzichtelijk en hygiënisch tegenaan te klikken. Vraag eens in de winkel of zoek online op een magnetische messenhouder.

Kleinmateriaal

Heb je wel eens stilgestaan bij al dat kleine materiaal wat je bijna dagelijks gebruikt, maar wat je eigenlijk nooit schoonmaakt? Denk hierbij eens aan de blikopener, je kurketrekker, of bepaalde onderdelen van je blender of mixer. En wat dacht je van de knoflookpers? Een onding om schoon te maken, dus wordt het vaak niet goed gedaan. Ook worden de rubber randen van plastic bewaardozen niet afdoende schoongemaakt.

Oplossing: Als je een plekje over hebt in je vaatwasser, maak er dan een gewoonte van om dit soort dingen even erbij te doen.

Tot slot…

Eerlijkheidshalve moet ik hierbij zeggen dat bacteriën niet per definitie slecht hoeven te zijn. Er bestaan ook goede bacteriën die juist de slechte weer buiten de deur houden. Maar als deze balans weg is, en de slechte dus de overhand krijgen, is het einde zoek. Met name mensen met een zwakkere weerstand, zoals ouderen, zieken en kleine kinderen, kunnen dan al snel een voedselvergiftiging oplopen.

Overigens zijn de genoemde producten puur ter illustratie en als voorbeeld. Ik heb hier op geen enkele manier financieel, of ander, belang bij.

Heb je zelf nog een goede aanvulling tip? Laat het mij weten door hieronder een reactie achter te laten!

[/vc_column_text][vc_toggle title="Onderzoek:" open="false"]1. http://www.consumentenbond.nl/actueel/nieuws/526271/61599/

[/vc_toggle][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width="1/1"][/vc_column][/vc_row]