Kunnen we de westerse levensstijl de schuld geven van die hoge percentages van mannen die onvruchtbaar zijn? Alle tekenen zeggen eigenlijk van wel. Volgens een rapport dat recent is verschenen is het aantal zaadcellen van mannen in Noord-Amerika, Australië, Europa en Nieuw-Zeeland in minder dan vier decennia met meer dan 50% gedaald en men verwacht dat dit eigenlijk steeds erger zal worden. Heel recentelijk hebben wetenschappers ook nog eens ontdekt dat een populaire pijnstiller, die je zo zonder recept kunt verkrijgen, misschien ook een boosdoener is, maar daarover later meer.
Maar waarom gebeurt dit? En kan het worden gestopt/vertraagd door natuurlijke onvruchtbaarheidsbehandelingen toe te passen?
Wat is mannelijke onvruchtbaarheid?
Mannelijke onvruchtbaarheid is een gezondheidsprobleem dat voorkomt bij de man en het verkleint eigenlijk de kans dat zijn vrouwelijke partner zwanger raakt.
Ongeveer 13 op de 100 stellen kunnen niet zwanger raken. Er zijn bij zowel mannen als vrouwen veel oorzaken voor onvruchtbaarheid. In meer dan een derde van de gevallen van onvruchtbaarheid ligt het probleem bij de man. Dit is meestal te wijten aan problemen met zijn spermaproductie of met de zaadlevering.
Wat gebeurt er onder normale omstandigheden?
Het mannelijke voortplantingssysteem maakt, bewaart en transporteert het sperma. Chemische stoffen in je lichaam, ook wel hormonen genaamd, regelen dit. Het sperma en het mannelijk geslachtshormoon (testosteron) worden in de twee testikels aangemaakt. De testikels bevinden zich in het scrotum, dat een huidzak net onder de penis is. Wanneer het sperma de testikels verlaat, komt het terecht in een buis net achter elke zaadbal. Deze buis wordt ook wel de epididymis genoemd.
Vlak voor de ejaculatie gaan de spermacellen vanuit de bijbal naar een andere reeks buizen. Deze buizen worden de zaadleiders genoemd. Elke zaadleider loopt van de epididymis tot achter de blaas in het bekken. Daar sluit elk van de zaadleiders aan op het ejaculatoire kanaal van het zaadblaasje. Wanneer je ejaculeert, vermengt het sperma zich met vocht uit de prostaat en met de zaadblaasjes. Dit vormt het sperma. Het sperma reist dan vervolgens door de urethra en komt zo uit de penis.
De mannelijke vruchtbaarheid hangt dus af van het feit of je lichaam normaal sperma maakt en aflevert. Het sperma gaat dan in de vagina van de vrouwelijke partner. Het sperma reist vervolgens door haar baarmoederhals en komt zo via haar eileiders in haar baarmoeder. Als een spermacel en een eitje dan daar elkaar ontmoeten, vindt de bevruchting plaats.
Het systeem werkt alleen als de genen, de hormoonspiegels en de omgevingscondities allemaal in balans zijn.
Mannelijke onvruchtbaarheid: wat zegt onderzoek hierover?
Onderzoekers hebben tussen 1973 en 2011 meer dan 7.500 onderzoeken, die gekeken hebben naar het aantal zaadcellen en de concentraties, bestudeerd. Vervolgens voerden ze van de 185 onderzoeken, die aan hun criteria voldeden, een meta-analyse uit. Dit waren onderzoeken bij mannen die niet wisten of ze vruchtbaar waren en onder degenen waarvan bekend was dat ze wel vruchtbaar waren. Ze hebben alle onderzoeken, waarbij mannen ervan verdacht werden onvruchtbaar te zijn, geëlimineerd. De onderzoeken werden over een lange periode uitgevoerd en omvatten bijna 43.000 mannen uit 50 verschillende landen.
De bevindingen waren verrassend. De analyse wees uit dat het totale aantal zaadcellen in bijna vier decennia met bijna 60% daalde. Belangrijk om te vermelden is dat de onderzoekers alleen hebben gekeken naar onderzoeken die na 1995 zijn gepubliceerd en het lijkt er niet op alsof de daling van de mannelijke vruchtbaarheid vertraagt.
Mannelijke onvruchtbaarheid is niet alleen gerelateerd aan voortplanting. Vaak is een afname van het aantal zaadcellen namelijk ook een indicator van een verhoogd risico op vroegtijdig overlijden. In feite noemde een onderzoek het zelfs een ‘doorn in het oog’ voor de gezondheid van de man. En hoewel de onderzoekers niet wilden achterhalen waarom de aantallen spermacellen daalden, hadden ze wel verschillende theorieën, waaronder het milieu en de invloeden van de levensstijl.
Dus wat zijn dan eigenlijk de oorzaken van mannelijke onvruchtbaarheid, die het onderzoek suggereert? Laten we dat eens nader bekijken.
Mogelijke oorzaken van mannelijke onvruchtbaarheid
Wat zijn de oorzaken van mannelijke onvruchtbaarheid? Hoewel er een aantal oorzaken, variërend van hormonale onevenwichtigheden en bepaalde medicijnen tot infecties en chromosoomdefecten voor mannelijke onvruchtbaarheid zijn, zullen we ons vandaag vooral concentreren op milieu- en levensstijlfactoren.
Om te beginnen moeten we de vraag stellen wat is het percentage mannelijke onvruchtbaarheid eigenlijk? Het is moeilijk om harde cijfers te vinden, maar onderzoeken suggereren dat de mannelijke onvruchtbaarheid in Europa tussen de 4 - 6% is. In gevallen van stellen, die proberen zwanger te worden, wordt in ongeveer een derde van de gevallen de onvruchtbaarheid veroorzaakt door mannelijke reproductieve problemen.
Wat zijn de oorzaken van mannelijke onvruchtbaarheid? Eén van de redenen waarom zoveel wetenschappers vermoeden dat door de mens veroorzaakte factoren, zoals levensstijl en omgeving, voor de toenemende mate van mannelijke onvruchtbaarheid zorgt, is dat de veranderingen te snel gebeuren om aan de genetica te kunnen worden toegeschreven. Deze veranderingen omvatten zowel blootstelling aan baby’s en kinderen, als aan volwassenen.
Prenataal
Hormoonontregelende chemicaliën:een prenatale endocriene verstoring als gevolg van blootstelling aan chemicaliën is een belangrijke reden waarom wetenschappers geloven dat mannelijke onvruchtbaarheid steeds erger wordt. Hormoonontregelende chemicaliën of EDC's zijn overal om ons heen. Ze omvatten zaken als ftalaten, triclosan (ja, het spul in je antibacteriële gel!) en BPA's.
Deze stoffen interfereren met ons endocriene systeem, dat alle hormonen en biologische processen van ons lichaam regelt. En wanneer EDC's knoeien met onze endocriene systemen, kan het ernstige ontwikkelings-, voortplantings-, neurologische en immuuneffecten hebben. Helaas wordt de schade als het ernstigst beschouwd bij blootstelling aan baby’s of in de vroege zwangerschap.
EDC's zijn vooral lastig omdat zelfs de kleinste blootstelling ernstige gevolgen kan hebben, maar het kan jaren of zelfs decennia duren voordat de gevolgen voor de gezondheid zich volledig manifesteren.
Roken: hopelijk ben je je al bewust van de invloed die roken heeft op je gezondheid. In feite is het de belangrijkste vermijdbare doodsoorzaak in Amerika - met meer doden dan HIV, illegaal drugsgebruik, alcoholgebruik, auto-ongelukken en vuurwapengerelateerde incidenten bij elkaar.
Maar terwijl roken als volwassene de onvruchtbaarheid bij mannen kan beïnvloeden (daarover later meer), kan prenatale blootstelling aan roken ook een rol spelen. Een kleinschalig onderzoek toonde aan dat Europese mannen die prenatale blootstelling aan roken hadden, een 20% lagere dichtheid van het sperma hadden dan mensen zonder blootstelling aan tweedehands rook.
In het volwassen leven
Ibuprofen: in 2018 publiceerden Deense onderzoekers bewijzen voor het chronisch gebruik van Ibuprofen als mogelijke trigger voor mannelijke onvruchtbaarheid.
Met behulp van een combinatie van een gerandomiseerde, gecontroleerde klinische proef en petrischaal-testen ontdekten wetenschappers dat het innemen van Ibuprofen, dat zonder recept verkrijgbaar is, een gezonde testiculaire functie kon verstoren. Het 14 opeenvolgende dagen Ibuprofen gebruiken, kon de luteïniserende hormoonspiegels verhogen, waardoor de testosteronproductie wordt verstoord. Houd in gedachten dat er gezonde mannen van tussen de 18 en 35 jaar deelnamen aan het deel van het onderzoek op mensen. Ze namen gedurende zes weken tweemaal daags 600mg Ibuprofen (of een placebo) in.
Regelmatig gebruik had door bepaalde endocriene cellen in de teelballen te onderdrukken een invloed op de testosteronproductie. Dit stimuleert de aanmaak van hypofysehormonen en het mannelijke voortplantingssysteem compenseert dit door in een staat van hypogonadisme te treden.
Gecompenseerd hypogonadisme komt vaker voor bij ouderen en rokers, hoewel het ook voorkomt bij jongere mannen. Het kan de volgende zaken veroorzaken:
- Onvruchtbaarheid
- Erectiestoornissen
- Depressie
- Bot- en spiermassaschade
Blootstelling aan pesticiden: in de afgelopen 40 jaar zijn we blootgesteld aan een verscheidenheid aan pesticiden, die er niet altijd zijn geweest. Al deze pesticiden hebben invloed op de mannelijke onvruchtbaarheid en we weten niet altijd precies hoe, omdat er nog onvoldoende onderzoek is gedaan. Resten van de pesticiden kunnen lang nadat het met pesticide is bespoten op ons voedsel blijven. Er is ook pesticidenafwijking, waarbij de chemicaliën zelfs naar voedingsmiddelen die niet zijn bespoten met pesticiden overgaan.
Is het toeval dat de mannelijke onvruchtbaarheid de laatste vier decennia, rond dezelfde tijd dat krachtige pesticiden een rol hebben gespeeld is toegenomen? Het zou kunnen, maar ik vind dat onwaarschijnlijk.
Roken: zoals ik al eerder zei, beïnvloedt roken de mannelijke onvruchtbaarheid. Er zitten meer dan 4.000 gifstoffen in tabaksrook, die samen de mannelijke vruchtbaarheid schaden.
Als je rookt, kun je sperma van mindere kwaliteit, een verminderde spermafunctie, een slecht functionerend reproductief hormoonstelsel, verminderde spermaturatie en andere reproductieve bijwerkingen ervaren.
Hoeveel je rookt, is ook belangrijk. Zware rokers zullen waarschijnlijk meer negatieve effecten in hun vruchtbaarheid ervaren dan gewone rokers, hoewel, voor de duidelijkheid, elk soort roken een effect kan hebben op de mannelijke onvruchtbaarheid.
Stress: we weten al dat chronische stress schadelijk is voor je gezondheid. Wist je dat het ook een rol speelt in de vruchtbaarheid van een man?
Mannen die onder stress staan, hebben meestal een lagere spermaconcentratie tijdens de ejaculatie en een verminderde spermakwaliteit, waardoor het voor een spermacel moeilijker wordt om een ​​eicel te bevruchten.
Obesitas: obesitas is de laatste decennia in opkomst en speelt ook een rol bij de mannelijke onvruchtbaarheid. Hoewel we al enige tijd weten dat een zwaarlijvige vrouw moeite heeft om zwanger te worden, speelt een zwaarlijvige mannelijke partner ook een rol. Het lijkt erop dat obesitas het vermogen van het sperma om een ​​eitje te bevruchten beïnvloedt. Dit is waarschijnlijk toe te schrijven aan een verminderde spermakwaliteit.
Obesitas zorgt ook voor een aantal andere gezondheidsproblemen die de mannelijke onvruchtbaarheid kunnen beïnvloeden, zoals hormonale veranderingen en seksuele disfunctie.
Hoe wordt mannelijke onvruchtbaarheid behandeld?
De behandeling hangt af van wat de oorzaak is van de onvruchtbaarheid. Veel problemen kunnen met medicijnen of operaties worden opgelost. Dit zou conceptie door normale seks weer mogelijk moeten maken. De onderstaande behandelingen zijn in twee categorieën onderverdeeld:
Veel mannelijke onvruchtbaarheidsproblemen kunnen zonder een operatie worden behandeld.
Anejaculatie
Anejaculatie is wanneer er geen sperma is. Het is niet gebruikelijk, maar kan worden veroorzaakt door:
- letsel aan de ruggengraat
- een voorafgaande operatie
- diabetes
- multiple sclerose
- afwijkingen aanwezig bij de geboorte
- andere mentale of emotionele problemen
Om deze aandoening te behandelen, worden er vaak eerst geneesmiddelen voorgeschreven. Als dit niet helpt, zijn er twee volgende stappen. Rectale sonde electro-ejaculatie (RPE, beter bekend als electro-ejaculation of EEJ) is er één van. Trillingsstimulatie van de penis (PVS) is de andere oplossing.
- Rectale sonde elektro-ejaculatie wordt meestal onder anesthesie gedaan. Dit helpt behalve bij mannen met een beschadigd ruggenmerg. RPE brengt bij 90 van de 100 mannen, die het hebben gedaan, het sperma weer terug. De beweging en vorm van het sperma kan de vruchtbaarheid nog steeds verlagen.
- Trillingsstimulatie van de penis trilt de punt en de schacht van de penis om een ​​natuurlijke climax te krijgen. Hoewel niet-invasief, werkt het niet zo goed als RPE. Dit geldt vooral in ernstige gevallen.
Geassisteerde voortplantingstechnieken zoals in-vitrofertilisatie (IVF) en intracytoplasmische spermainjectie (ICSI) zijn van grote waarde voor mannen met anejaculatie.
Congenitale bijnierhyperplasie (CAH)
CAH is een zeldzame oorzaak van mannelijke onvruchtbaarheid. Het gaat om gebreken van bepaalde enzymen vanaf de geboorte. Dit veroorzaakt een abnormale hormoonproductie. CAH wordt meestal gediagnosticeerd door te veel steroïde in het bloed en in de urine te zoeken. CAH kan worden behandeld met hormoonvervanging.
Genitale darminfectie
Genitale kanaalinfectie wordt zelden gekoppeld aan onvruchtbaarheid. Het wordt slechts bij ongeveer 2 van de 100 mannen met vruchtbaarheidsproblemen gezien. In die gevallen wordt het probleem vaak gediagnosticeerd door een spermatest. In de test worden dan ook witte bloedcellen gevonden. Witte bloedcellen maken te veel ‘reactieve zuurstofsoorten’ (ROS) aan. Dit verlaagt de kans dat het sperma een eitje kan bevruchten. Een ernstige infectie van de epididymis en de teelballen kan bijvoorbeeld testikelkrimp en epididymale kanaalblokkering veroorzaken. De infectie hoeft niet plotseling te zijn om problemen te veroorzaken.
Om de infecties te behandelen, zal de arts antibiotica voorschrijven. Maar dit moet met mate want het kan namelijk ook de productie van zaadcellen schaden. In plaats daarvan worden er dan vaak niet-steroïde ontstekingsremmers (zoals Ibuprofen) gebruikt.
Ontsteking door andere oorzaken dan infectie kan de vruchtbaarheid ook beïnvloeden. In zeldzame gevallen kan chronische prostatitis bijvoorbeeld ook de ejaculatiebuizen blokkeren.
Hyperprolactinemie
Hyperprolactinemie ontstaat wanneer de hypofyse te veel van het hormoon prolactine aanmaakt. Het is een factor in onvruchtbaarheid en erectiestoornissen. De behandeling hangt van de oorzaak van de toename af. Als medicijnen de oorzaak zijn, kan je arts je adviseren om te stoppen met het gebruik. Er kunnen ook geneesmiddelen worden toegediend om de prolactinespiegels weer normaal te maken. Als er een groei in de hypofyse wordt vastgesteld, word je mogelijk naar een neurochirurg doorverwezen.
Hypogonadotroop hypogonadisme
Hypogonadotroop hypogonadisme ontstaat wanneer de testikels vanwege een slechte stimulatie door de hypofysehormonen geen sperma aanmaken. Dit komt door een probleem in de hypofyse of hypothalamus. Het is de oorzaak van een klein percentage van de onvruchtbaarheid bij mannen. Het kan bij de geboorte bestaan ​​(‘aangeboren zijn’). Of het kan later verschijnen (‘opgelopen’).
De aangeboren vorm, ook wel bekend als het syndroom van Kallmann, wordt veroorzaakt door lagere hoeveelheden van het gonadotropine-vrijmakend hormoon (GnRH). GnRH is een hormoon dat wordt gemaakt door de hypothalamus. Het kan ook worden getriggerd door andere gezondheidsproblemen, zoals:
- hypofysetumoren
- hoofd trauma
- gebruik van anabole steroïde.
Als hypogonadotroop hypogonadisme wordt vermoed, kan je arts mogelijk een MRI laten maken. Dit zal een afbeelding van je hypofyse laten zien. Je zult om de prolactinespiegels te controleren ook een bloedtest moeten ondergaan. Samen kunnen een MRI en de bloedtest dan hypofysetumoren uitsluiten. Als er hoge niveaus van prolactine aanwezig zijn maar geen tumor op de hypofyse, zal je arts eerst proberen om de prolactine te verlagen. Gonadotropine-vervangingstherapie zou de volgende stap kunnen zijn. Tijdens de behandeling worden de testosteronspiegels in het bloed en het sperma gecontroleerd. De kans op zwangerschap is daarna erg goed. Het sperma dat het resultaat is van deze behandeling is normaal.
Immunologische onvruchtbaarheid
Wetenschappers toonden voor het eerst aan dat sommige gevallen van onvruchtbaarheid in het begin van de jaren vijftig verband hielden met problemen met het immuunsysteem. Er is sindsdien veel onderzoek verricht. Hoewel steroïden (oraal) soms worden gebruikt om antisperma-antilichamen te verlagen, werkt dit zelden. In-vitrofertilisatie met sperma injecties (ICSI) heeft nu de voorkeur voor de behandeling van vruchtbaarheidsproblemen die veroorzaakt worden door het immuunsysteem. Deze afwijking is zeer zeldzaam.
Reactieve zuurstofverbindingen(ROS)
ROS zijn kleine moleculen, die in veel lichaamsvloeistoffen worden aangetroffen. Ze zitten in de witte bloedcellen. Ze zitten ook in de zaadcellen in het sperma. ROS kan helpen om het sperma voor te bereiden op de bevruchting. Maar te veel ROS kan andere cellen ook beschadigen. Sperma wordt gemakkelijk beschadigd door ROS. Recente onderzoeken hebben in het sperma van onvruchtbare mannen meer ROS-moleculen aangetoond.
Vele soorten verbindingen zijn gebruikt om ROS-niveaus te ontgiften of te fixeren. De meest bestudeerde hiervan, Vitamine E (tweemaal daags 400 IE), kan goed als een antioxidant werken. Het is ook aangetoond dat pentoxifylline, co-enzym Q en vitamine C de zaadcel ROS verlagen. Ze worden veel minder vaak gebruikt dan vitamine E.
Retrograde ejaculatie
Retrograde ejaculatie, sperma dat terugstroomt in plaats van uit de penis te gaan, heeft vele oorzaken. Het kan worden veroorzaakt door:
- prostaat- of blaasoperaties
- diabetes
- letsel aan het ruggengraat
- anti-depressiva
- bepaalde bloeddrukverlagende middelen
- medicijnen die worden gebruikt voor de behandeling van prostaatvergroting (BPH)
Retrograde ejaculatie wordt gevonden door je urine op sperma te controleren. Dit gebeurt direct na de ejaculatie onder een microscoop. Bepaalde geneesmiddelen kunnen worden gebruikt om retrograde ejaculatie te corrigeren.
Het wordt vaak het eerst met vrij te verkrijgen medicijnen zoals Sudafed® behandeld. Als medicijnen niet werken en je kunstmatige voortplantingstechnieken (ART's) nodig hebt, kan je zorgverlener na de ejaculatie proberen om sperma uit je blaas te verzamelen.
Vijf natuurlijke remedies tegen mannelijke onvruchtbaarheid
In het algemeen kan het maken van aanpassingen van de levensstijl een echt positief effect hebben op het verbeteren van de mannelijke onvruchtbaarheid.
-
Vermijd EDC's
Mannen dragen duidelijk geen baby's, maar als een paar zwanger probeert te worden, moeten ze allebei EDC's vermijden. De eenvoudigste manieren om dit te doen zijn door plastic, vooral wanneer het wordt verwarmd te vermijden, BPA uit je leven te verwijderen (controleer je ingeblikte goederen!) en veilige huishoudelijke schoonmaakmiddelen te gebruiken. Lees hier meer over het elimineren van EDC's. Hoewel het onwaarschijnlijk is dat je alle chemicaliën uit je leven elimineert helpt het echt als je een beetje kunt vermijden.
-
Stoppen met roken!
Doe dit ongeacht of je zwanger probeert te worden of niet! Roken schaadt vrijwel elk onderdeel van je lichaam. Stop hier mee.
-
Beperk blootstelling aan pesticiden
Net als bij EDC's is het onwaarschijnlijk dat je pesticiden volledig kunt vermijden, maar je kunt je blootstelling hieraan wel verminderen. Een goede eerste stap is om te voorkomen dat je conventionele producten die op de Dirty Dozen-lijst staan koopt. Hoewel ik waar mogelijk organisch aanbeveel kun je als je daar geen budget voor hebt ook gewoon je prodsucten biologisch kopen.
-
Het verminderen van stress
Als je merkt dat je constant opgefokt bent, is het tijd om de stress af te remmen. Deze acht natuurlijke stressverlichters kunnen je echt helpen. Het doen van oefeningen en yoga, acupunctuur, meditatie etc. hebben bewezen dat ze kunnen helpen om stress te verminderen. Niet alleen zal dit de vruchtbaarheid helpen, maar het zal ook helpen om je algehele gezondheid en welzijn te verbeteren.
-
Verbeter je dieet
Als het gaat om het verliezen van gewicht, is je dieet cruciaal. En, verrassing, verrassing, hetzelfde voedsel dat uitstekend is voor het behandelen van obesitas kan natuurlijk ook helpen bij mannelijke onvruchtbaarheidssymptomen.
Zoals ik al in mijn behandelplan voor natuurlijke onvruchtbaarheid heb geschetst, zit eerlijke en volkoren voeding, wild gevangen vis, vitamine C en E en fruit en groenten boordevol met stoffen, die goed zijn voor je lichaam. Gecombineerd helpen deze voedingsmiddelen ontstekingen te verminderen, het aantal zaadcellen te bevorderen en de niveaus van de hormonen regelmatig te houden.
Aan de andere kant beïnvloeden de voedingsmiddelen, die voor die extra kilo's kunnen zorgen, ook de vruchtbaarheid. Dit omvat verpakt vlees (ja, zoals hotdogs), geraffineerde suiker en granen. Als je probeert zwanger te worden, moet je ook alcohol, cafeïne en drugs, inclusief marihuana, vermijden.
-
Kies voor natuurlijke pijnstillers
Het nieuws over de link tussen Ibuprofen en de mannelijke onvruchtbaarheid heeft veel mensen verrast. Dus hoe meer je je blootstelling hieraan kunt verminderen, hoe beter. Maar wie wil er nou leven met pijn, toch? Het goede nieuws is dat natuurlijke pijnstillers je ook kunnen helpen bij het verminderen van pijn. Door je houding aan te passen en door zwakke spieren te versterken kan je rugpijn helpen verminderen. Het eten van een ontstekingsremmend dieet en het identificeren en vermijden van voedselgevoelige stoffen kan ook de ontsteking in het lichaam verlagen en de pijn verlichten.
Tot slot...
Het is gemakkelijk om, als je problemen hebt om zwanger te worden, ontmoedigd te raken. Als je vermoedt dat mannelijke onvruchtbaarheid een probleem kan zijn, kun je het beste een specialist raadplegen om andere oorzaken uit te sluiten. Een professional zal je medische geschiedenis en levensstijl doorlopen om zo behandelingsopties aan te kunnen bieden. De meeste paren zullen na ongeveer een jaar zwanger worden, maar er zijn, als dat geen mogelijkheid is, ook nog andere opties beschikbaar.
Bronnen
andrologyaustralia.org/your-health/male-infertility/
www.malefertility.md/male-infertility/causes-of-male-infertility
www.verywellfamily.com/what-is-male-infertility-1959929
