Metabool syndroom: Hoog cholesterol en diabetes

Het hebben van meerdere aandoeningen tegelijk kan de levensverwachting een flink aantal jaren terugbrengen, dus het is belangrijk om te proberen te voorkomen dat je last krijgt van en hoge bloeddruk, en hoog cholesterol en diabetes of hart- en vaatziekten.

Deze opeenstapeling van welvaartsziekten noemt men het metabool syndroom.

Een hele goede voorspeller van of jij op later leeftijd last krijgt van het metabool syndroom is bijvoorbeeld het hebben van overgewicht.

Overgewicht en cholesterol

Zoals je wel weet is overgewicht meestal een combinatie van meer energie binnenkrijgen dan er uit gaat in combinatie met te weinig beweging.

Nu wil ik echt niet beweren dat mensen met overgewicht lui zijn en de hele dag chips eten, integendeel!

De oorzaak van die verstoorde energiebalans die het overgewicht veroorzaakt ligt veel meer in de troep die men in de supermarkt verkoopt in combinatie met de sedatieve levensstijl die ons eigenlijk is opgedrongen.

Als je verder wilt komen in dit leven zal je naar school moeten, dus het begint al in groep 3, dat je de hele dag op een stoeltje moet zitten. Dit gaat dan door tot je 20^e of 25^e, afhankelijk van welke opleiding je doet.

Daarna is de kans groot dat je de rest van je leven ook nog eens van 9 tot 5 zittend door mag brengen. We leven nu eenmaal in een kenniseconomie, de hele dag op kantoor werken is lucratiever dan in de kassen werken. En al van jongs af aan is de snackautomaat je onafscheidelijke vriend.

Het is eerder uitzondering dan regel dat je gedurende je leven geen last krijgt van overgewicht, gefeliciteerd met je snelle stofwisseling die dat voorkomt!

Cholesterol en transvetten

Transvetten zijn funest voor je cholesterol, ze verhogen je ontstekingswaarden en dus laten ze op verschillende manieren je kransslagaderen dichtslibben. Ze zorgen zelfs voor schade aan je hersenen, je gedrag, je leercapaciteiten en uiteindelijk voor de ontwikkeling van Alzheimer.

De cijfers liegen er niet om, je gezondheid is al in gevaar als je de grens van 2 gram transvetten per dag overschrijdt.

Het nare aan transvetten is dat als er minder dan 1 gram transvetten per 100 gram in een product zitten, de producent niet op de ingrediëntenlijst hoeft te zetten dat er transvetten inzitten.

Dus de kans dat je die twee gram per dag overschrijdt zonder dat je het weet is heel groot.

Laat het even op je hersens inwerken, twee gram richt al schade aan overal in het lichaam. Twee gram per dag al schadelijk voor je gezondheid, dat doet mij meer denken aan gif of drugs.

Om het dan maar even met drugs te vergelijken. Stel de voedingsindustrie zou per 100 gram voedingswaar iets minder dan een gram cocaïne stoppen, zou jij dat oké vinden? En zou jij dit product aan je kinderen willen geven?

En toch is dit precies wat er op dit moment gebeurt, volkomen legaal mag de voedingsindustrie zulke troep in voeding stoppen en ze hoeven het niet eens op de verpakking te zetten!

Opdracht: Ga eens naar de supermarkt en pak uit een willekeurig schap een product. Kijk vervolgens of er “natuurlijke” oliën zoals palmolie of zonnebloemolie inzitten.

Ja? Kans is groot dat deze oliën gehydrogeneerd zijn en vol zitten met transvetten.

Deze transvetten zijn dus en hele grote factor in het krijgen van een hoog cholesterol. Ja, hoog cholesterol is een samenhang van factoren. Maar in onze huidige maatschappij kan je er wel vanuit gaan dat je eigenlijk niet goed scoort op die andere factoren, dat je niet de lichaamsbeweging krijgt, want al ga je elke dag een uur hardlopen na een lange dag op kantoor, je kunt het grote nadeel van de hele dag zitten niet helemaal tenietdoen door een uur te sporten.

Dus vanuit die optiek gekeken wordt het ineens heel erg belangrijk dat je die factoren die je wel kunt beïnvloeden ook tot het maximale benut. Stoppen met het eten van transvetten kan dan ineens het verschil maken.

Maar waar begin je als je de transvetten niet terug kunt vinden op de ingrediëntenlijst? De oplossing is even wennen maar heel goed te doen. Gewoonweg geen bewerkte voeding meer eten.

Als de voedingsindustrie niet met de ingrediënten kan rommelen dan zitten er ook geen ingrediënten in die niet gezond zijn.

Dus geen voorverpakte lang houdbare etenswaar meer in huis halen. Geen vlees dat al voor jou is gemarineerd, en geen kant-en-klare sausjes voor je avondeten.

Wil je mayonaise? Maak die dan zelf met eigeel, olijfolie en een scheutje citroen of azijn. Meer is het namelijk niet.

Leer te accepteren dat je chips en koekjes of zelfs die fruitrepen gewoon niet als eten moet zien. Het is gewoon een hele slechte brandstof.

Jij rijdt toch ook niet op petroleum in plaats van diesel?

Je moet jezelf ervan overtuigen dat eten een van de belangrijkste zaken in je leven is. Je bent wat je eet. Waarom mag in het kopen en bereiden van eten dan geen tijd gaan zitten? Want dat is eigenlijk het enige wat ongezond en gezond eten van elkaar scheidt, de hoeveelheid tijd die jij in het kopen van en de bereiding daarvan wilt steken.

Of je moet leren accepteren dat sausjes en jus niet per se bij het avondeten horen. Laat die mayonaise achterwege, dan hoef je die gezonde zelfgemaakte variant ook niet te bereiden.

Dan kom je erachter dat je alleen maar even de groente hoeft te wassen en te wokken, die zoete aardappel even moet koken en dat kipfiletje met ui en knoflook is ook in een handomdraai gemaakt.

Toch fijn dat gezond eten eigenlijk juist betekent dat je minder handelingen hoeft te verrichten in de keuken in plaats van meer! Less is more!

Diabetes en kunstmatige suikers

Nu komen we bij die andere grote ziekmaker, de kunstmatige suikers. Deze zijn wat betreft de nadelen voor je gezondheid gelukkig niet zo erg als transvetten. Tenminste ze zijn per gram niet zo nadelig voor je gezondheid als transvetten. Maar daarentegen komen kunstmatige suikers weer in veel grotere hoeveelheden voor in voedingsproducten.

Het nadeel van suikers worden bij kunstmatige suikers eigenlijk vergroot omdat deze kunstmatige suikers nog slechter door het lichaam verteerd kunnen worden.

Bij te grote hoeveelheden normale suikers kun je als je heel veel sport nog enigszins alle energie verbranden. Kunstmatige suikers kunnen door het lichaam niet verteerd worden en belanden eigenlijk direct in de vetopslag.

Het lichaam verzamelt deze suikerdeeltjes en bundelt ze gezamenlijk in een vetcel.

Maar dat je er dik van wordt is niet het enige probleem. Totdat je lichaam die kunstmatige suikers heeft omgezet in vetcellen zwerven de kunstmatige suikerdeeltjes door het lichaam.

Een eigenschap van suikerdeeltjes is dat ze heel erg reactief zijn. Dit betekent dat een suikermolecuul heel erg makkelijk reageert met andere moleculen en waar het kan samenkleeft meteen ander molecuul.

Of dat andere molecuul dat nou wil of niet, suiker blijft overal aan plakken.

Je kunt kunstmatige suikers daarom het beste vergelijken met kauwgom, het blijft overal aan kleven en daar waar het blijft kleven krijg je het er bijna niet meer vanaf. Dit uit zich in je lichaam door ontstekingen, overal waar die kauwgum blijft plakken ontstaan ontstekingsreacties.

Een goed voorbeeld is de aderwand. Blijft die glucosestroop aan een cel plakken die onderdeel uitmaakt van je aderen dan krijg je daar een ontsteking met als gevolg een litteken. Je aderwand is op die plek niet meer zo soepel als voorheen, en ook niet meer zo glad. Het resultaat is dat juist op die plek het slechte LDL cholesterol blijft plakken.

Maar dat is maar een deel van het probleem met kunstmatige suikers. Doordat je lichaam regelmatig wordt blootgesteld aan veel te veel suiker, krijg je een soort van resistentie. Elke keer moet je lichaam enorme hoeveelheden insuline aanmaken, worden de cellen minder gevoelig voor insuline. Dus op een gegeven moment maakt het niet meer uit hoeveel insuline aanmaakt.

De cellen reageren er niet meer op en je bloedsuikerspiegel blijft hoog, je hebt dan diabetes type 2.

Het schokkende is dat tegenwoordig ook steeds meer jonge mensen last krijgen van diabetes type 2. Een aandoening die vroeger ouderdomsdiabetes werd genoemd. Deze enorme toename van diabetes gaat hand in hand met de hoeveelheid glucosesiroop in het voedingspatroon zit.

De grootste kunstmatige suikerbom is frisdrank. Het venijnige aan frisdrank is dat je een enorme lading frisdrank achterover kan werken zonder dat je lichaam het signaal geeft dat je wel genoeg energie binnen hebt gekregen.

Kunstmatige suikers omzeilen het “ik zit vol seintje”.

Opdracht: Kijk daarna eens in de ingrediëntenlijst en kijk eens naar dextrose, glucosesiroop/stroop, maltodextrine. Ja? Dan zitten in dit product ook kunstmatige suikers, die suikers die zo verschrikkelijk slecht zijn voor je gewicht en ervoor zorgen dat je in rap tempo diabetes ontwikkelt.

Samenvattend zijn alleen deze twee ingrediënten in de voeding in de supermarkt al in staat om bij jou op termijn ervoor te zorgen dat je het metabool syndroom ontwikkelt.

Hoge tryglyceridenwaarden: cholesterol en diabetes

Een gemene deler bij het hebben van een hoog cholesterol en het krijgen van diabetes zit hem in de hoeveelheid triglyceriden die jij in je lichaam hebt.

Je kunt je triglyceridenwaarden verhogen door zowel teveel transvetten als teveel kunstmatige suikers te eten.

Andere oorzaken van hoge triglyceridenwaarden zijn gerelateerd aan levensstijl. Dan moet je denken aan weinig bewegen, veel stress, roken en alcoholconsumptie. Daarnaast is overgewicht ook een negatieve factor wat betreft tryglyceridenwaarden.

Voorkomen van hoog cholesterol en diabetes

Het voorkomen van cholesterol en diabetes is in de praktijk heel goed te bereiken. Het voorkomen van diabetes is in principe niet anders dan het voorkomen van hoog cholesterol.

Vaak wordt gedacht dat cholesterol verlagen vooral een kwestie is van minder vet eten, maar het zijn vooral ook die kunstmatige suikers die voor overgewicht en verhoogde triglyceridenwaarden zorgen.

En net zoals bij diabetes voorkomen niet in de eerste instantie wordt gedacht aan veel omega 3 eten omdat diabetes met suiker heeft te maken, is omega 3 ook weer heel belangrijk in het tegengaan van diabetes. De onverzadigde vetzuren helpen weer om je ontstekingswaarden naar beneden te krijgen, iets waar je met diabetes ook last van hebt.

1 Stabiele bloedsuikerspiegel

Een stabiele bloedsuikerspiegel is eigenlijk maar op een manier te bereiken, en dat is het reduceren van de hoeveelheid simpele of eenvoudige koolhydraten. In praktijk betekent dat in de eerste plaats drastisch minder kunstmatige suikers eten. Dit betekent vooral geen bewerkte producten meer eten. En natuurlijk geen frisdrank of kant en klare sapjes of ranja meer.

Probeer vooral meer water en thee te gaan drinken.

Je kunt nog rustig fruit blijven eten, dat kan echt geen kwaad omdat in fruit genoeg vezels zitten die ervoor zorgen dat al die snelle suikers langzaam opgenomen worden. Hetzelfde geldt voor hele granen, die bestaan wel voornamelijk uit koolhydraten, maar dit zijn goede trage koolhydraten, die helpen je juist insulineresistentie en hoog cholesterol tegengaan.

2 Lage ontstekingswaarden

Je kunt je ontstekingswaarden naar beneden krijgen door geen transvetten meer te eten. Weer betekent dat geen bewerkte voeding. Transvet is gif, geen voeding! Daarnaast is het belangrijk om je bloedsuikerspiegel laag te houden.

Veel suikers in je bloedsomloop betekent dat je overal in je lichaam ontstekingsreacties krijgt. Dit is ook hoe een diabetesvoet kan ontstaan. Hoe ontstekingsreacties en een verminderde functie van het lichaam om te herstellen.

Ook is het essentieel om de hoeveelheid omega 3 flink te verhogen. In ons westerse dieet krijgen we over het algemeen heel veel omega 6 binnen, een plantaardig onverzadigd vetzuur dat je in plantaardige olie terugvindt.

Bijvoorbeeld zonnebloemolie wordt in ons dieet veel gebruikt.

Omega 6 verhoogt de ontstekingswaarden, omega 3 gaat dat juist tegen. De ideale verhouding omega 3 en 6 is minimaal 1 omega 3 tegen 2 omega 6. De realiteit is dat in ons voedingspatroon de verhouding meer richting de 1:10 tot 1:20 gaat, veel te weinig omega 3 dus.

Omega 3 vind je vooral terug in vette vis en ook in nootjes en zaden. Heb je moeite met vis eten dan adviseer ik je om elke dag een krillolie supplement te slikken, dan krijg jein een keer de juiste hoeveelheid omega 3 binnen, van een hoge kwaliteit.

De enige beperking die geldt wat betreft omega 3 supplementie is dat je geen bloedverdunners en omega 3 supplementen moet slikken omdat deze een wisselwerking hebben, je dosering bloedverdunners moet dan aangepast worden.

En als je last hebt van hartfalen is het ook niet verstandig om omega 3 te supplementeren omdat omega 3 invloed kan hebben op je aangetaste hartcellen, overleg dit dus eerst met je huisarts.

3 gezond gewicht

Een gezond gewicht is heel belangrijk omdat dit direct van invloed is op je insulinegevoeligheid, de hoeveelheid triglyceriden en ook je conditie. Een goede conditie is weer belangrijk voor je bloeddruk en de soepelheid van je aderen.

Als je een hoog cholesterol hebt of een hoge bloedsuikerspiegel dan adviseer ik je met klem om vooral meer te gaan bewegen en geen kunst matige suikers en transvetten meer te eten. Alleen al door een paar kilo te verliezen kun je je gezondheid drastisch verbeteren.

4 Minder triglyceriden

Die hoge triglyceridenwaarden hebben zowel op je cholesterol als op je bloedsuikerspiegel een grote negatieve impact. Dus als je deze waarden naar beneden weet te brengen sla je echt twee vliegen in een klap en verlaag je het risico op het metabool syndroom.

De meest haalbare manieren om je triglyceriden naar beneden te brengen zijn in de eerste plaats een goed voedingspatroon waarbij je de transvetten en de kunstmatige suikers verbant.

Daarnaast is het belangrijk dat je een gezonde levensstijl gaat hebben. Dat betekent dat je elke dag een halfuur moet wandelen, meer beweging is nooit verkeerd, maar gewoon elke avond na het eten een half uurtje wandelen heeft al een hele grote impact.

Daarnaast is stress ook een factor die je niet moet onderschatten. Stress is de grote sloper wat betreft je gezondheid en het jaagt ook je triglyceridenwaarden omhoog.

Als laatste is het belangrijk dat je zomin, of nog beter helemaal niet, rookt of drinkt. Roken en drinken is slecht voor je lichaam en je cardiovasculaire conditie, je aderen worden hard van roken en je krijgt op den duurlast van hoge bloeddruk en een hele slechte conditie. En dat zijn nog wel de minst erge gevolgen van roken.

Alcohol is ook slecht voor je conditie, je immuunsysteem en je triglyceridenwaarden schieten omhoog. Niet voor niets krijg je van teveel alcohol een enorme kater, en voor lichamelijke schade op termijn volstaat minder alcohol ook, dus denk niet dat geen kater geen schade betekent!

5 hormonen in balans

Je hormonen in balans hebben is uiteindelijk van belang om een goede gezondheid te hebben. Dit is niet iets wat je thuis even kunt meten, zoals je cholesterol of je bloedsuikerspiegel, maar het is wel belangrijk. Je hebt heel erg veel hormonen die bepalen hoe hoog je bloedsuikerspiegel is, die de hoogte van je bloeddruk bepalen en die bepalen of je juist vet opslaat of vet verbrandt.

Ik kan je niet zo een twee zeggen hoe je dit complexe systeem repareert, maar wat je moet weten is dat al deze complexe systemen van je lichaam afhankelijk zijn van voldoende inname van mineralen, vitamines, antioxidanten en simpelweg hoogwaardige voedingstoffen. Waar deze systemen niets aan hebben zijn inferieure brandstoffen in de vorm van transvetten en kunstmatige suikers.

Dus eet veel groent en fruit voor die vitaminen, mineralen, antioxidanten en complexe koolhydraten. Eet voldoende vis en gezond wit vlees en noten zodat je hoogwaardige eiwitten en (onverzadigde) vetten binnenkrijgt. En eet zo kleurrijk en gevarieerd mogelijk, dan weet je zeker dat je van alles voldoende binnenkrijgt.

Succes!

Bronnen:

http://ajcn.nutrition.org/content/79/4/537.short

http://ajpregu.physiology.org/content/295/5/R1370.short

http://jama.jamanetwork.com/article.aspx?articleid=199317&resultclick=3