Als jij of je kind last heeft van een prikkelbare darm dan is het van groot belang dat je de klachten niet (onnodig) erger maakt. In dit artikel ontdek je wat het prikkelbare darm syndroom precies is, hoe je het kunt herkennen en krijg je tot slot nog 6 tips om de klachten van een prikkelbare darm te verminderen.
Gedacht wordt dat tenminste 1 op de 3 mensen in meer of mindere mate last heeft van een prikkelbare darm, daarvan zijn er maar weinig mensen die echt last hebben van het prikkelbare darm syndroom. Hierbij is het van groot belang te begrijpen dat PDS een vrij complexe syndroom is doordat het zich met verschillende symptomen kan uiten.
Je moet PDS bij kinderen niet onderschatten. Soms kunnen de klachten zo ernstig zijn dat normale activiteiten, zoals dagelijks naar school gaan, niet meer uit te voeren zijn. Daardoor kunnen ze net als bij een griep thuis blijven zitten.
Maar voordat ik dieper in ga op wat je allemaal kunt doen tegen prikkelbare darm klachten, eerst wat basisinformatie.
Wat is PDS (Prikkelbare Darm Syndroom)?Â
Prikkelbare darm syndroom kun je het beste zien als een functionele gastro intestinale aandoening, dit houdt in dat de darmen overgevoelig raken. Hierbij is het van belang op te merken dat PDS geen ziekte is, maar een stoornis. De functie van de darm is verstoord. Deze aandoening heeft daardoor een met cluster van symptomen.
De meest voorkomende symptomen zijn buikpijn, krampen, diarree, constipatie of zelfs beide!
Symptomen PDS bij kinderen checklist
Klonk dit je allemaal bekend in de oren? Dan heb ik voor de zekerheid nog een checklist voor je en hoe je de antwoorden op de checklist moet interpreteren.
Pijn in de buik
Dit kan een zeurende, stekende of krampachtige pijn zijn. Als je kind dit minstens één keer per week heeft, terwijl er geen verklaring voor is zoals het in een keer leegeten van een zak chips, voor minimaal twee maanden lang. Dan is dit een sterke aanwijzing voor PDS.
De pijn kan verminderen nadat je kind naar de wc is geweest.
Stoelgang minder of juist vaker dan normaal.
Omdat de darmfunctie verstoord is veranderd de stoelgang ook. Je kind kan last hebben van een verstopping dan hoeft hij of zij minder vaak dan normaal een grote boodschap te doen. Als je kind last heeft van een diarree moet je vaker dan normaal naar het toilet. Soms kunnen beide klachten elkaar afwisselen en is de darmfunctie vaak verstoord en onregelmatig.
Dus een tussenchecklist is:
- Diarree
- Harde stoelgang
- Heeft je kind het gevoel dat je nog niet klaar bent, terwijl er echt niets meer uit komt.
Stoelgang is juist los en waterig of juist harder dan normaal?
Als je kind last heeft van een verstopping is de stoelgang over het algemeen harder dan normaal. Hierdoor heeft de darm meer moeite om de inhoud van de darmen door het darmkanaal te persen.
Doordat de darmen niet goed functioneren kunnen ze ook minder water opnemen dan normaal gesproken, daardoor kun je kind ook een lossere of waterigere stoelgang hebben dan normaal.
Soms komt er ook slijm mee met de stoelgang.
Klachten worden minder na een stoelgang?
Als je kind pijn heeft en het gaat voor de grote boodschap naar het toilet moet je even opletten of je kind daarna minder pijn heeft. Dit is ook een symptoom van PDS.
Klachten worden erger na het eten van een maaltijd
Een verstoorde darmfunctie kan ook duidelijk worden doordat de pijnklachten erger worden nadat je kind een maaltijd heeft gegeten.
Wat is de oorzaak van PDS bij kinderen?
De oorzaken zijn nog niet geheel duidelijk. Gedacht wordt dat er een onbalans is tussen hoe de hersenen en de darmen communiceren waardoor klachten ontstaan. Maar ook een trage stoelgang kan voor klachten zorgen zoals constipatie. Een te snelle stoelgang leidt juist weer tot diarreeklachten.
Bacteriën worden ook op meerdere manieren gezien als de boosdoener bij het prikkelbare darm syndroom. Zo kan een bacteriële ontsteking van de maag en darmen, ook wel bacteriële gastro-enteritis genoemd, het begin zijn van PDS. Dit kan zich dus ontwikkelen tot PDS.
Bacteriën hebben wel een belangrijke functie in de darmen, echter in de dunne darm zijn er vaak minder bacteriën aanwezig dan in de dikke darm.
Als je een overgroei aan bacteriën in de dunne darm hebt kunnen hier gassen ontstaan en daardoor kun je ook diarree krijgen. Als laatste nadeel val je er ook van af, op de ongezonde manier. Sommige onderzoeken zien een bacteriële overgroei in de dunne darmen als oorzaak van PDS, maar meer onderzoek hiernaar is nodig.
Helaas zit het soms ook gewoon in je familie. Soms heb je genetisch gezien meer kans op het prikkelbare darm syndroom. Erfelijkheid speelt in de ontwikkeling van darmklachten zoals PDS een belangrijke rol.
Hoe stelt de arts een diagnose voor PDS?
De diagnose is wellicht wel het meest belangrijk, die wordt meestal gesteld wanneer je kind buikpijn of vergelijkbare klachten heeft voor tenminste 2 maanden zonder dat er een duidelijke oorzaak te vinden is. Daarbij kunnen er ook klachten zijn in de stoelgang of juist frequentie hiervan.
Houd daarom voor de zekerheid een dagboek bij over de gezondheid van je kind, zodat je bewijs hebt als je naar je huisarts gaat of wellicht een ander verband tegenkomt.
Een arts zal altijd de medische geschiedenis van je kind controleren en ook of PDS in de familie voorkomt. Vraag daarom aan je ouders en broers of zussen of zij hier wellicht last van hebben of vraag of ze iemand anders uit de familie kennen met dit probleem.
Daarnaast zal de arts ook zoeken naar andere verklaringen voor pijn en rare darmklachten. Daarom zal het kind ook gevraagd worden naar spannende/ stressvolle momenten. Een stressvol moment kan weerslag hebben op je darmfunctie. Bijvoorbeeld buikpijn als je naar school moet terwijl je een spreekbeurt moet houden.
Als je kind medicatie gebruikt voor iets anders zal gekeken worden of de klachten niet een bijwerking van de medicatie is. Daarnaast wordt ook gecontroleerd of je kind de laatste paar maanden een ziekte heeft gehad, zoals de griep of koorts.
Ook zal gekeken worden of je kind een normale groeicurve heeft en er kan eventueel bloed worden afgenomen om te controleren of de klachten niet door iets anders komen.
PDS effectief behandelen
Naast het advies van je huisarts opvolgen zijn er nog meer dingen die jij en je kind zelf kunnen ondernemen om zo min mogelijk last te hebben van PDS. Daarom zet ik een paar tips op een rij.
Tip 1: Let op je voeding.
Eet op regelmatige tijdstippen. Vooral als je stoelgang trager is dan normaal geef je het hierdoor de tijd om je voeding te verwerken. Geef de darmen geen extra tijd door maaltijden over te slaan, het moet wel getriggerd blijven om zijn werk te doen.
’s Nachts moet je lichaam rusten, dus ook je darmen. Eet daarom ’s avonds laat niets meer.
Om van regelmatig eten een gewoonte te maken kun je samen met je kind een voedingsdagboek bijhouden. Daarin schrijf je op wat je kind eet en hoe laat. Na verloop van tijd kun je erachter komen welke voeding invloed heeft op de prikkelbare darm syndroomklachten. Soms kan je kind ook last krijgen van iets dat hij of zij een paar dagen eerder heeft gegeten, geef dit dagboek dus de tijd en ga opzoek naar trends.
Tip 2: Drink veel (ijs) water.
Als je minimaal 220 milliliter ijswater drinkt vermindert dit de gevoeligheid van je darmen en rectum. Dit heeft volgens onderzoek geholpen om PDS-klachten te verminderen. Dus leg een fles water in de koelkast en zorg voor ijsblokjes in de vriezer.
Bovendien wordt water opgenomen door de darmen, vooral als je last hebt van constipatie kan water hiertegen helpen.
Tip 3: Eet niet te veel fruit.
In veel voedingsmiddelen, zoals in fruit, zitten oplosbare vezels. De darmen kunnen deze niet zo goed aan. Laat je kind daarom met mate oplosbare vezels eten. Dit betekent dat je het beste niet meer dan drie porties fruit per dag kunt eten. Een portie fruit is één banaan of een appel. Een stuk van een watermeloen of een handvol bessen. Je kunt dus een banaan, stuk watermeloen en bessen eten, maar als je meer gaat eten moet je goed letten op het voedingsdagboek en eventuele klachten.
Tip 4: Voeg dit toe aan je dieet.
Curcuma xanthorriza, deze soort kurkuma heft tijdens een studie bewezen dat het klachten significant verminderd ten opzichte van patiënten die een placebo kregen. Andere soorten kurkuma helpen echter niet. Dus even goed zoeken in de winkel.
Artisjok heeft ook tijdens een studie bewezen klachten van PDS te verminderen. Wel moet je dan dagelijks een extract van de plant eten gedurende zes weken voordat je iets merkt.
Gewone duivenkervel kan ook helpen tegen de pijn die je kunt ervaren als PDS patiënt.
Tip 5: Stress de baas
Sint-Janskruid wordt veel gebruikt tegen depressieklachten, maar helpt ook tegen stress die PDS klachten kunnen veroorzaken. Na een maand had een groep patiënten duidelijk minder klachten dan de groep die een placebo kreeg toegediend.
Let wel op interacties met medicatie en let wel goed op met de dosering, ondanks dat Sint-Janskruid ook voor kinderen als veilig wordt gezien moet je natuurlijk erg oppassen omdat kinderen veel lichter en dus gevoeliger zijn voor deze natuurlijke middelen.
Cognitieve therapie help ook tegen stress. Meditatie en mindfullness kunnen ook kinderen helpen om stressvolle momenten te doorstaan.
Het is sowieso heel erg belangrijk om vast te stellen of je kind bovenmatig last heeft van stress of angst, wellicht zoek je naar een antwoord voor de PDS klachten maar blijkt dat je kind structureel gepest word op school!
Tip 6: Bewegen is heel belangrijk
Vooral als je kind door je prikkelbare darm syndroom last heeftt van constipatie kan beweging  helpen om weer een normale stoelgang te krijgen zodat je kind weer een normaal leven kunt leiden, dit is wel een kwestie van volhouden, want dit effect is pas na drie maanden gemeten, het kan dus even duren voordat je kind het merkt.
Dus ondanks de PDS klachten die ervoor zorgen dat je kind minder beweegt en speelt is het erg belangrijk dat je kind wel in beweging blijft.Â
Tot slot
Zoals je hebt kunnen lezen is het prikkelbare darm syndroom een vreselijk syndroom waar je ook als kind lelijk mee opgescheept kunt zitten. Het is dan ook niet verwonderlijk dat je arts ook alle andere opties, die eenvoudiger te genezen zijn, wil onderzoeken.
Mocht je kind toch nog de diagnose van een prikkelbare darm gesteld krijgen dan is dat vervelend, maar niet onoverkomelijk. Met deze zes handige tips kun je al aan de slag om de prikkelbare darmklachten te verminderen.
Door goed te letten op voeding, stressmomenten en (bij constipatie) regelmatig te bewegen kun je toch een groot gedeelte van de klachten onderdrukken. Kijk even verder op de site voor nog meer tips tegen PDS!
Bronnen:
http://www.cdhf.ca/bank/document_en/15understanding-irritable-bowel-syndrome-ibs-cdhf-guide.pdf
https://www.coeliac.org.uk/healthcare-professionals/diagnosis/irritable-bowel-syndrome-ibs/
http://search.proquest.com/openview/eea1c3582b061295c71d4ddadd55f006/1?pq-origsite=gscholar#top
http://link.springer.com/article/10.1007/s00535-005-1766-x#page-1
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3281215/
Bedankt. Goed artikel, onze zoon van bijna 3 heeft al vanaf zn geboorte zeer veel last van zn darmen en we weten nog steeds niet of het nou voedselovergevoeligeid, PDS of iets anders is. Met wie of welke instantie zou ikdenken eens een echt goed gesprek kunnen hebben? Kan niemand vinden die t echt beegrijpt of geinteresseerd is. en hoelang vantevoren zou ik dan een voedseldagboek bijhouden ter input? Heb dat in t verleden wel gedaan. Laatste tijd zeker niet. Hartelijk dank, MVG