Voldoende selenium in je eten is belangrijk!

Selenium is een sporenmineraal dat niet alleen van nature in de bodem voorkomt, maar ook in bepaalde voedingsmiddelen met een hoog seleniumgehalte en er zitten zelfs kleine hoeveelheden van dit mineraal in water.

Selenium is voor het menselijk lichaam een uiterst vitaal mineraal omdat het de immuniteit verhoogt, de antioxiderende activiteit die je beschermt tegen schade door vrije radicalen en ontstekingen en een sleutelrol speelt bij het handhaven van een gezond metabolisme.

Volgens onderzoeken heeft het consumeren van veel van natuurlijk voorkomend selenium positieve antivirale effecten, is het bij zowel mannen als vrouwen essentieel voor een goede vruchtbaarheid en voortplanting en vermindert het ook het risico op het ontwikkelen van kanker, auto-immuunziekten en schildklierziekten.

Hoe komt selenium jouw lichaam ten goede?

Selenium kan zo'n beschermende rol in het lichaam spelen omdat het de antioxiderende eigenschappen en de kwaliteit van de bloedstroom verhoogt, waardoor de weerstand van het lichaam tegen ziekten en stress wordt verbeterd. Selenium wordt ook vaak geprezen om zijn rol die het speelt in de antioxidantactiviteit, die schade door vrije radicalen en ontstekingen verlaagt. Dit wordt waarschijnlijk veroorzaakt door de verschillende soorten selenoproteïnen, die in selenium worden aangetroffen.

Dit alles betekent dus dat selenium doordat het mogelijk helpt bij het voorkomen van de ontwikkeling van veel voorkomende vormen van kanker, het bestrijden van virussen, het voorkomen van de ontwikkeling van hartziekten en het vertragen van symptomen, die samenhangen met andere ernstige aandoeningen zoals astma, je lichaam ten goede komt.

Enkele voedselbronnen die naast pluimvee en bepaalde soorten vlees rijk zijn aan selenium zijn onder andere paranoten, eieren, lever, tonijn, kabeljauw en zonnebloempitten.

Onbewerkte en biologische voedingsmiddelen zijn de beste bronnen van selenium, vooral wanneer deze voedingsmiddelen op een delicate manier worden gehanteerd en bereid omdat selenium tijdens de bewerking en bij zeer hoge temperaturen namelijk kan worden vernietigd.

Bij gezonde mensen in Europa komt een seleniumtekort bijna nooit voor. Maar mensen met bepaalde gezondheidsaandoeningen zoals HIV, de ziekte van Crohn en andere aandoeningen, die de opname van voedingsstoffen belemmeren, kunnen wel last hebben van lage seleniumspiegels wat zou kunnen leiden tot een seleniumgebrek.

De 8 grootste voordelen van selenium

Hier zijn slechts een paar manieren waarop selenium je lichaam ten goede komt:

• Het werkt als een antioxidant en het verdedigt je lichaam tegen oxidatieve stress.
• Het kan helpen om de ontwikkeling van kanker te voorkomen.
• Het verhoogt de immuniteit.
• Het verbetert de bloedstroom en het verlaagt de kans op het krijgen van hartziekten.
• Het reguleert de schildklierfunctie.
• Het verlengt je leven.
• Het helpt om de symptomen van astma te verminderen.
• Het kan helpen om de vruchtbaarheid te vergroten.

1. Werkt als een antioxidant en het verdedigt je lichaam tegen oxidatieve stress

De voordelen van selenium omvatten onder andere het vermogen om het verouderingsproces te bestrijden en het immuunsysteem te helpen door de schade, die wordt aangericht door vrije radicalen, te verminderen. Selenium heeft een synergetisch effect met andere antioxidanten zoals vitamine E, waardoor het lichaam oxidatieve stress kan bestrijden en zich kan verdedigen tegen de ontwikkeling van bepaalde kankers zoals prostaat- en darmkanker.

Selenium is een essentieel bestanddeel van glutathionperoxidase, dat een belangrijk enzym is voor processen die de lipiden (vetten) in celmembranen beschermen. Selenium is ook nodig om oxidatieve degradatie van cellen te bestrijden en je te beschermen tegen mutatie en DNA-schade waardoor je een ziekte kunt ontwikkelen.

2. Kan je helpen beschermen tegen kanker

Selenium is vooral erg nuttig als je een zwak immuunsysteem hebt of als er kanker in je familie voorkomt. Er is aangetoond dat behandelingen met een hoge doses selenium de kankerbestrijdende eigenschappen in het lichaam ten goede komt.

Volgens onderzoeken is selenium effectief in het verminderen van het risico van kankerincidentie, door kanker veroorzaakte mortaliteit en de ernst van kankers - met name die in de lever, prostaat, colorectaal en longen.

Selenium gedraagt zich als een kleine monteur in het lichaam. Het dringt door in de kern van de cel waar het DNA en het genoom worden opgeslagen en zoekt dan naar de schade. Het hecht zich vervolgens aan beschermende antioxidanten zoals glutathione en werkt vervolgens aan het verminderen en het herstellen van de schade aan het DNA, want als dat niet gebeurt, kan dat leiden tot de mutatie van kankercellen en de groei van tumoren.

Selenium heeft de speciale taak om selenoproteïnen te activeren waardoor de antioxidanten hun werk goed kunnen doen. Er zijn aanwijzingen dat de voordelen van selenium niet alleen het risico op kanker verminderen, maar dat het ook de bestaande kankerprogressie en de groei van tumoren helpt te vertragen.

Onderzoeken hebben aangetoond dat een hoge dosis van 200 milligram selenium per dag effectief kan zijn voor de bescherming van het DNA, wat het risico op celmutatie en de ontwikkeling van kanker kan verminderen.

Andere onderzoeken tonen aan dat in gebieden in de wereld waar de bodem arm is aan selenium, in vergelijking met gebieden waar hogere gehalten selenium van nature beschikbaar zijn, het risico op kanker toeneemt. Dus, in bepaalde gevallen, verhindert selenium de groei van kanker.

3. Het verhoogt de immuniteit

Volgens onderzoeken is selenium nodig voor de goede werking van het immuunsysteem en kan het ook een belangrijke voedingsstof zijn in het tegengaan van de ontwikkeling van virussen zoals bijvoorbeeld HIV. Bij patiënten, die al HIV hebben opgelopen, is aangetoond dat selenium ook nuttig is bij het vertragen van de progressie van de ziekte tot AIDS.

4. Het verbetert de bloedstroom en het verlaagt de kans op de ontwikkeling van hartziekten

Lage concentraties selenium worden geassocieerd met een verhoogd risico op het ontwikkelen van hart- en vaatziekten. Supplementen met selenium of het consumeren van seleniumrijke voedingsmiddelen kunnen mogelijk helpen bij het voorkomen van de ontwikkeling van coronaire hartziekten.

Men gelooft dat selenium door zijn vermogen om ontstekingen te bestrijden, de bloedstroom te verhogen, oxidatieve stress die door vrije radicalen is aangericht te verminderen en te helpen met de antioxiderende activiteit de gezondheid van het hart opnieuw kan bevorderen.

Tot op heden zijn in observationele onderzoeken seleniumconcentraties omgekeerd geassocieerd met het risico op het ontwikkelen van coronaire hartziekten. Observationele onderzoeken kunnen echter soms leiden tot misleidend bewijs en daarom kan de vraag of selenium in de toekomst vaak zal worden voorgeschreven aan patiënten met hartziekten nog niet met zekerheid worden beantwoordt.

5. Het reguleert de functie van de schildklier

Onderzoek toont aan dat er een verband bestaat tussen het metabolisme van de schildklier en een seleniumgebrek. Selenium werkt als een katalysator voor de productie van actieve schildklierhormonen.

Als je je voorstelt dat je lichaam een productiefaciliteit is, dan is je schildklier de directeur die verantwoordelijk is voor het regelen van het hele besturingssysteem, dus als de schildklier niet goed werkt, zullen er veel ernstige, merkbare gevolgen zijn.

De schildklier bestuurt talloze belangrijke alledaagse lichaamsfuncties, waaronder je eetlust, de slaap, je temperatuur, je gewicht, je energie en meer.

Een probleem met de schildklierfunctie kan leiden tot negatieve symptomen, zoals geïrriteerdheid, spierzwakte, vermoeidheid, gewichtstoename of -verlies, slaapproblemen en nog vele andere reacties. Daarom is het binnenkrijgen van de juiste hoeveelheden selenium belangrijk omdat dit de de schildklier en het lichaam zal helpen om naar behoren te functioneren.

Een tekort aan selenium wordt ook gecorreleerd met problemen in de werking van de schildklier en hoe het de juiste hormonen synthetiseert. We zien dat steeds meer mensen om auto-immuunziekten en schildklieraandoeningen te behandelen seleniumsupplementen gaan gebruiken.

Selenium fungeert als een krachtige beschermer van de schildklier en het reguleert ook de productie van reactieve zuurstof in de klier en beschermt het tegen antilichamen die schildklierziekte kunnen veroorzaken.

Om deze redenen worden de voordelen van selenium ook onderzocht om te zien of ze patiënten met de ziekte van Hashimoto, de ziekte van Grave en zwangere vrouwen met anti-TPO-antilichamen kunnen helpen. Selenium kan bij deze patienten mogelijk de immuniteit, verbeteren en voor lagere auto-immuunreacties en voor minder ontstekingen in het lichaam zorgen.

6. Het verlengt je leven

Onderzoeken hebben aangetoond hoe belangrijk dit essentiële mineraal is voor onze gezondheid en onze levensduur. Als je een lang, actief leven wilt leiden, is selenium absoluut een mineraal dat je in je dieet wilt opnemen.

Er is ook onderzocht of selenium tientallen aandoeningen, die variëren van astma tot artritis, schildklieraandoeningen en hartaandoeningen kan behandelen. Het risico op het ontwikkelen van deze aandoeningen neemt naarmate we ouder worden toe, dus het consumeren van selenium kan helpen om het lichaam te verdedigen en het kan er voor zorgen dat je veel ouder wordt.

Selenium is een sporenmineraal, wat betekent dat we er maar een klein beetje van nodig hebben. Het lichaam kan de selenium enigszins snel uit het systeem spoelen en daarom is het belangrijk om het regelmatig binnen te krijgen.Dit wordt nog eens extra belangrijk als je ouder wordt.

7. Helpt bij het verminderen van de symptomen van astma

Observationele onderzoeken hebben aangetoond dat patiënten met chronisch astma lagere niveaus van selenium kunnen hebben. Uit onderzoeken is gebleken dat wanneer mensen met astma seleniumsupplementen gebruikten, ze minder astma-gerelateerde symptomen ervaarden dan degenen die een placebo namen.

Experts denken dat supplementen met selenium een nuttige bijbehandeling kunnen zijn voor patiënten met chronisch astma. Er is echter nog wel meer onderzoek nodig voordat dit een reguliere praktijk wordt, omdat onderzoekers het volledige effect van selenium op de longfunctie nog moeten bepalen.

8. Het kan helpen om de vruchtbaarheid te verbeteren

Selenium is nodig voor een goede spermamobiliteit en het verhoogt ook de bloedstroom wat twee belangrijke componenten zijn die betrokken zijn bij de conceptie en het oplossen van onvruchtbaarheid. Selenium wordt in de mitochondria-capsule van het sperma opgenomen en het kan het gedrag en de functie van het sperma wanneer dit door het vaginale kanaal beweegt beïnvloeden.

Het lijkt erop dat zowel lage als hoge spermaseleniumconcentraties naar verluidt een negatieve invloed hebben op het aantal spermacellen, dus gericht zijn op het voldoen aan de aanbeveling, maar dit niet overschrijden, is als het om vruchtbaarheid gaat heel erg belangrijk.

Sommige onderzoeken tonen ook aan dat selenium zelfs het risico op een miskraam kan verminderen, maar op dit moment is er, als het om seleniumsuppletie gaat, meer onderzoek gedaan naar onvruchtbaarheid bij mannen dan bij vrouwen.

De dosering van selenium

Het is belangrijk om op te merken dat, als je al voldoende selenium door een gezond voedingspatroon binnenkrijgt, het niet nodig is om extra selenium te consumeren en dat een hoge doses tot 400 microgram zelfs schadelijk kan zijn.

Deskundigen waarschuwen dat het van cruciaal belang is dat men begrijpt dat selenium de beste resultaten biedt wanneer de niveaus worden bereikt door het eten van seleniumrijk voedsel. Niemand mag de aanbevelingen overschrijden zonder eerst een arts te raadplegen.

Volgens onderzoeken kan een extra inname van selenium gunstig zijn voor mensen met een tekort maar tegelijkertijd kunnen degenen met een adequate tot hoge hoeveelheid selenium in hun lichaam juist nadelig worden beïnvloed en toxiciteit ervaren en daarom moet dit echt worden vermeden.

De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid selenium is afhankelijk van je leeftijd en is volgens de medische wereld als volgt:

• Kinderen van 1-3 jaar: 20 microgram/dag
• Kinderen van 4-8 jaar: 30 microgram/dag
• Kinderen van 9-13 jaar: 40 microgram/dag
• Volwassenen en kinderen van 14 jaar en ouder: 55 microgram/dag
• Zwangere vrouwen: 60 microgram/dag
• Vrouwen die borstvoeding geven: 70 microgram/dag

De beste bronnen van selenium

Hier zijn de 12 beste voedingsmiddelen, die van nature erg rijk zijn aan het sporenelement selenium (de percentages zijn gebaseerd op een ADH van 55 mcg/dag voor volwassenen):

• Paranoten - 120 gram: 607 microgram (1,103% ADH)
• Eieren, zonnebloemzaden - 140 gram: 105 microgram (190% ADH)
• Lever (lams- en runderlever) - 10 gram: 99 microgram (180% ADH)
• Tonijn - 100 gram: 64 microgram (116% ADH)
• Haring - 100 gram: 39 microgram (71% ADH)
• Kipfilet - 100 gram: 33.2 microgram (58% ADH)
• Zalm - 100 gram: 31 microgram (56% ADH)
• Kalkoen - 100 gram: 25 microgram (45% ADH)
• Chia zaden - 130 gram: 15.6 microgram (28% ADH)
• Champignons - 220 gram: 15 microgram (27% ADH)

Oorzaken van een tekort aan selenium

Selenium kan worden gevonden in de bodem en het kan uit voedselbronnen worden gehaald. Er zijn eigenlijk vier van nature voorkomende soorten van het mineraal selenium. De vier natuurlijke vormen van selenium zijn elementair selenium, selenide, seleniet en selenaat.

Twee soorten, selenaat en seleniet, worden overwegend in water aangetroffen, terwijl de andere twee soorten de soorten zijn die worden gevonden in de bodem en daarom ook in voedselbronnen terechtkomen. Voor mensen is het het belangrijkste om selenium via voedsel, gevolgd door water en vervolgens via de lucht binnen te krijgen.

Het gehalte aan selenium in de bodem verschilt, afhankelijk van de locatie, erg. Bepaalde onderzoeken tonen bijvoorbeeld aan dat delen van Europa en Afrika een laag gehalte aan selenium hebben en dat de bevolking in die gebieden hierdoor mogelijk een aangetaste immuniteit heeft.

Eén van de grootste zorgen is dat deze populaties zelfs nog hogere percentages op het ontwikkelen van chronische ziekten, zoals kanker en hartaandoeningen zullen ervaren dan de mensen in de Verenigde Staten.

Zelfs in voedselbronnen is de hoeveelheid selenium grotendeels afhankelijk van de bodemgesteldheid van de bodem waarin het voedsel groeide - dus zelfs binnen hetzelfde voedsel kunnen de niveaus van selenium sterk variëren en de seleniumvoordelen zijn vooral te vinden in gewassen, die op bepaalde locaties worden gekweekt.

Een seleniumtekort wordt gecorreleerd aan een verhoogd risico op sterfte, een slechte immuunfunctie en cognitieve achteruitgang en de tekortkoming treedt vooral op wanneer een of meer specifieke selenoproteïnen ontbreken.

Hoewel de ADH voor selenium voor volwassenen 55 microgram/dag is, wordt aangenomen dat de gemiddelde dagelijkse inname van selenium in de VS 125 microgram per dag is, wat ruim aan die dagelijkse vereisten voldoet. Volgens onderzoek hebben de populaties in de Verenigde Staten van de oostelijke kustvlakte en het noordwesten van de Stille Oceaan de laagste seleniumgehalten als gevolg van de bodem in die gebieden.

Deze populaties verbruiken gemiddeld 60 tot 90 microgram per dag, wat nog steeds wordt beschouwd als een adequate inname, maar minder dan in andere populaties waar de bodem veel seleniumrijker is.

Een selenium- en een jodiumtekort zorgen vaker voor de ontwikkeling van de ziekte van Kashin-Beck, een chronische botaandoening.

Testen op een tekort aan Selenium

Als je een aandoening hebt waarbij je het risico loopt op een seleniumdeficiëntie, kun je je niveaus laten testen om te zien of je extra seleniumvoordelen kunt ervaren door een supplement in te nemen. Als je wilt weten wat je huidige seleniumspiegels zijn, kun je een bloed- of een haartest laten doen door je arts.

Een bloedtest laat echter alleen de hoeveelheid selenium zien, die je recentelijk hebt binnengekregen. Ook is de nauwkeurigheid van haarproeven niet erg consistent, omdat het mineraal in verschillende organen en systemen op een verschillende manier wordt opgeslagen.

Je schildklier slaat bijvoorbeeld meer selenium op dan ergens anders in het lichaam omdat selenium een grote rol speelt in de metabole processen.

Omdat experts niet vaak seleniumdeficiënties vinden bij populaties die in het algemeen niet ondervoed zijn of waarvan de immuniteit is aangetast, wordt er aangenomen dat zolang je regelmatig natuurlijke voedingsbronnen van selenium in je dieet opneemt en verder gezond bent, er slechts een kleine kans is dat je een tekort dat tot ernstige risico's zou kunnen leiden zult ontwikkelen.

De bijwerkingen van selenium

Bij een normale doses heeft selenium meestal geen negatieve bijwerkingen.

Een overdosis selenium kan mogelijk leiden tot reacties zoals een slechte adem, koorts, misselijkheid en mogelijk levercomplicaties - of zelfs nier- en hartproblemen - hoewel dit alleen zal voorkomen bij zeer hoge niveaus van selenium die de ‘vergiftigingsstatus’ bereiken.

Nogmaals, de toxiciteit van de meeste vormen van selenium is zeldzaam en wordt meestal alleen ervaren door mensen die supplementen met een hoog gehalte aan selenium innemen. Te hoge niveaus kunnen leiden tot seleniumvergiftiging of toxiciteit en dit kan mogelijk fataal zijn of leiden tot een hartaanval en ademhalingsproblemen (longdepressie).

Selenium kan ook interageren met andere geneesmiddelen en supplementen. Deze omvatten antacida, chemotherapie medicijnen, corticosteroïden, niacine, cholesterolverlagende statinegeneesmiddelen en anticonceptiepillen. Als je een van deze medicijnen gebruikt, is het het beste om voordat je vitamines en mineralen, inclusief selenium, gaat gebruiken je arts te raadplegen.

Tot slot…

We denken er nooit bij na, maar er zijn heel veel stofjes die onontbeerlijk zijn voor het optimaal functioneren van je lichaam. Mis je een paar stofjes, of heb je hier te weinig van, dan kan dit een domino-effect hebben in je lichaam.

Selenium is zo’n stofje wat in heel veel processen een belangrijke rol speelt.

Bronnen

www.healthline.com/nutrition/selenium-benefits

www.avogel.co.uk/food/vitamins-and-minerals/selenium/