Net onder de adamsappel bevindt zich je schildklier, die het schildklierhormoon (TH), dat onder andere de temperatuur, het metabolisme en de hartslag van je lichaam regelt, aanmaakt. Er kunnen, wanneer je schildklier onder- of overactief is, een hoop dingen misgaan. Als je schildklier te traag werkt, produceert het te weinig TH en is je schildklier overactief waardoor het te veel produceert.
Hoe komt het dat je schildklier klachten kunt krijgen? Het kan genetisch zijn of door een auto-immuunaanval, een zwangerschap, stress, voedingstekorten of toxines in de omgeving komen, maar experts weten zijn er nog niet helemaal over uit. Omdat de schildklierhormonen tot ver in het lichaam reiken - van de hersenen tot aan de darmen - kan om dit resulteren in een aandoening waar voldoende aandacht aan moet worden geschonken. In dit artikel lees je hoe je erachter kunt komen of je schildklier wel goed functioneert.
Wanneer de schildklier ofwel inactief wordt (hypothyreoïdie) of overactief wordt (hyperthyreoïdie) ontstaan er problemen. Schildklierproblemen komen vaker bij vrouwen dan bij mannen voor. Er kan zich ook kanker in de schildklier ontwikkelen.
De oorzaken van schildklier klachten
Schildklier klachten zijn soms het gevolg van onjuiste TSH-waarden of kunnen worden veroorzaakt door problemen in de schildklier zelf.
De meest voorkomende oorzaak van hypothyreoïdie is thyroïditis van Hashimoto, een auto-immuunziekte waarbij het lichaam antilichamen aanmaakt, die delen van de schildklier vernietigen. De chirurgische verwijdering van de schildklier en bepaalde medicijnen (bijv. Amiodaron en lithium) kunnen ook hypothyreoïdie veroorzaken.
Andere oorzaken van hypothyreoïdie zijn hypofyseproblemen, hypothalamusproblemen en een jodiumtekort (wat zeer zeldzaam is in Noord-Amerika, maar wereldwijd bijna 2 miljard mensen treft). Sommige baby's worden ook met hypothyreoïdie geboren - dit wordt dan congenitale hypothyreoïdie genoemd.
Er zijn verschillende oorzaken van hyperthyreoïdie. De ziekte van Graves is de meest voorkomende oorzaak van hyperthyreoïdie. Deze aandoening treedt op wanneer het immuunsysteem een ​​antilichaam produceert dat de gehele schildklier stimuleert en dit leidt tot overactiviteit en hogere niveaus van schildklierhormonen.
Een andere vorm van hyperthyreoïdie wordt ook wel toxische modulaire struma of toxische schildklieradenoom genoemd. Adenomen, abnormale knobbeltjes van weefsel in de schildklier, produceren dan, zelfs wanneer ze niet nodig zijn, voortdurend schildklierhormonen.
Secundaire hyperthyreoïdie wordt veroorzaakt wanneer de hypofyse te veel TSH aanmaakt, wat leidt tot een voortdurende stimulatie van de schildklier. Een hypofysetumor kan de TSH-spiegel ook doen stijgen. In zeldzame gevallen wordt de hypofyse ook ongevoelig voor schildklierhormonen en reageert dan niet langer op de hoge niveaus.
Een andere mogelijke oorzaak van hyperthyreoïdie is een aandoening die thyreoïditis wordt genoemd. Deze aandoening treedt op wanneer de schildklier ontstoken raakt. Afhankelijk van het type thyroiditis kan dit leiden tot tijdelijke hyperthyreoïdie, die gevolgd kan worden door hypothyreoïdie.
Er zijn vier soorten schildklierkanker: papillaire-, folliculaire-, anaplastische- en medullaire kanker. Deze worden geassocieerd met bestraling van het hoofd, de nek of de borst. Een stralingsbehandeling voor goedaardige aandoeningen wordt niet langer in deze gebieden uitgevoerd, maar kwam in het verleden wel vaak voor. In andere gevallen kan een genetische mutatie, alleen of in combinatie met andere soorten kanker (bijv. Multipele endocriene neoplasie, BRAF-genmutaties) geassocieerd worden met schildklierkanker. Soms kunnen ook andere kankers naar de schildklier metastaseren (bijv. in het geval van lymfoomkanker of borstkanker).
Symptomen en complicaties van schildklier klachten
Hypothyreoïdie resulteert in lage niveaus van T4 en T3 in het bloed. Als je niet genoeg T4 en T3 in het bloed hebt, vertraagt ​​je metabolisme.
Veel voorkomende symptomen zijn:
- droog haar
- verwarring of vergeetachtigheid (vaak bij ouderen verward met dementie)
- constipatie
- depressie
- droge, schilferige huid
- vermoeidheid of een gevoel van traagheid
- haaruitval
- verhoogde menstruatie (vrouwen)
- intolerantie voor koude temperaturen
- prikkelbaarheid
- spierkrampen
- langzamere hartslag
- zwakheid
- gewichtstoename
Als hypothyreoïdie niet wordt behandeld, zullen de symptomen toenemen. In zeldzame gevallen kan zich dan ook een ernstige vorm van hypothyreoïdie, myxoedeem genaamd, ontwikkelen. Symptomen van myxoedeem omvatten:
- lage lichaamstemperatuur
- afgestompte mentale processen
- congestief hartfalen, een aandoening waarbij het hart niet genoeg bloed kan rondpompen om aan de behoeften van het lichaam te voldoen
Hyperthyreoïdie resulteert in hoge niveaus van T4 en T3 die in het bloed circuleren. Deze hormonen versnellen je metabolisme. Enkele van de meest voorkomende symptomen zijn:
- verhoogde hartslag met een abnormaal ritme of kloppingen (hartkloppingen)
- hoge bloeddruk
- verhoogde lichaamstemperatuur (het ongewoon warm hebben)
- abnormaal zweten
- klamheid
- zich geagiteerd of nerveus voelen
- tremoren in de handen
- een gevoel van rusteloosheid, ook al is de persoon moe of zwak
- verhoogde eetlust gepaard gaand met gewichtsverlies
- onderbroken slaap
- frequente stoelgang, soms met diarree
- wallen rond de ogen, verhoogde traanvorming, gevoeligheid voor licht, of een intense blik
- botverlies (osteoporose)
- het stoppen van de menstruatiecycli
Als hyperthyreoïdie onbehandeld blijft of niet goed wordt behandeld, kan een levensbedreigende complicatie genaamd schildklierstorm (extreme overactiviteit van de schildklier) optreden. De symptomen hiervan zijn onder meer:
- verwarring
- coma
- koorts
- hoge bloeddruk
- onregelmatige hartslag, wat fataal kan zijn
- geelzucht geassocieerd met leververgroting
- stemmingswisselingen
- spierafbraak
- rusteloosheid
- shock
- zwakheid
Een schildklierstorm, wat wordt beschouwd als een medisch noodgeval, kan ook worden veroorzaakt door trauma, infectie, operatie, ongecontroleerde diabetes, zwangerschap of een bevalling of het innemen van te veel schildkliermedicatie.
De diagnose stellen
Schildklieraandoeningen, die worden vermoed door een klinische voorgeschiedenis en lichamelijk onderzoek, kunnen worden bevestigd door laboratoriumonderzoeken. De laboratoriumonderzoeken meten meestal de hoeveelheid TSH- en schildklierhormonen. Serologische testen kunnen ook de niveaus van antilichamen, die geassocieerd worden met hypothyreoïdie en hyperthyreoïdie meten. Als je arts schildklierkanker vermoedt, kan een biopsie worden gebruikt om van het schildklierweefsel een monster te nemen en het op kanker te testen.
Een andere methode, een functionele stimulatietest genoemd, kan worden gebruikt om te onderscheiden of de hypofyse en de schildklier de oorzaak van medische symptomen zijn. Echo's en nucleaire schildklierscans maken visueel en functioneel onderzoek van de schildklier of de knobbeltjes mogelijk.
Behandeling en preventie van schildklier klachten
De gebruikelijke behandeling voor hypothyreoïdie is een substitutietherapie met het schildklierhormoon. Met deze behandeling wordt een synthetisch schildklierhormoon (bijv. Levothyroxine*) via de mond (oraal) in het lichaam gebracht om zo het ontbrekende schildklierhormoon te vervangen. De behandeling is meestal levenslang.
De meeste mensen, die een schildkliervervangende therapie gebruiken, ondervinden geen bijwerkingen. Als er echter te veel schildklierhormoon wordt ingenomen, kunnen er wel symptomen zoals beverigheid, hartkloppingen en slaapproblemen ontstaan. Vrouwen die zwanger zijn, kunnen een verhoging van hun schildkliervervanging tot 50% nodig hebben. Het duurt ongeveer 4 tot 6 weken voordat het effect van een initiële dosis of een verandering in de dosis in de laboratoriumonderzoeken zichtbaar is.
Hyperthyreoïdie kan met jodium (inclusief radioactief jodium), anti-schildklier medicijnen of een operatie worden behandeld.
Radioactief jodium kan delen van de schildklier vernietigen. Dit kan voldoende zijn om de hyperthyreoïdie onder controle te krijgen. In tenminste 80% van de gevallen kan één dosis radioactief jodium al de hyperthyreoïdie genezen. Als te veel van de schildklier wordt vernietigd, zal het resultaat hypothyreoïdie zijn. Radioactief jodium wordt op een voldoende laag niveau gebruikt, zodat de rest van het lichaam niet wordt beschadigd. Het wordt niet aan zwangere vrouwen gegeven omdat het ook de schildklier van de zich ontwikkelende foetus kan vernietigen.
Grotere doses regelmatig jodium, die de schildklier niet vernietigen, helpen de afgifte van schildklierhormonen te blokkeren. Het wordt gebruikt voor de spoedbehandeling van schildklierstorm en om de overproductie van schildklierhormonen vóór de operatie te verminderen.
Antithyroïde medicijnen (bijv. Propylthiouracil* of methimazol) kunnen hyperthyreoïdie binnen 6 weken tot 3 maanden onder controle krijgen. Deze medicijnen veroorzaken een daling van de productie van nieuwe schildklierhormonen door de schildklier. Grotere doses zullen sneller werken, maar kunnen wel bijwerkingen zoals huiduitslag, misselijkheid, verlies van smaaksensatie, levercelletsel en in zeldzame gevallen een daling van de productie van bloedcellen in het beenmerg veroorzaken.
Chirurgische verwijdering van de schildklier, ook wel thyroidectomie genoemd, is soms ook noodzakelijk. Het kan nodig zijn als er kankerachtige knobbeltjes zijn, als een niet-kankergezwel problemen met ademhalen of slikken veroorzaakt, als de persoon geen radioactief jodium of medicijnen met thyreostatica kan innemen, als deze niet werken of als een knobbel, die vloeistof bevat, nog steeds problemen veroorzaakt. Het verwijderen van de schildklier leidt tot hypothyreoïdie, die dan voor de rest van iemands leven met schildklierhormoontherapie moet worden behandeld.
Soms kan je arts ook nog andere medicijnen aanbevelen om zo de symptomen van hyperthyreoïdie, zoals beven, een verhoogde hartslag, angst en nervositeit onder controle te houden. Deze zullen echter de disfunctie van de schildklier niet genezen.
De behandeling voor schildklierkanker omvat vaak een combinatie van thyreoïdectomie (een operatieve verwijdering van de schildklier), radioactief jodium, bestraling (minder vaak voorkomend), medicijnen tegen kanker en hormoononderdrukking.
19 signalen dat je schildklier niet goed werkt
Je bent doodop
Je moe voelen en geen energie hebben, zijn problemen die geassocieerd worden met veel aandoeningen, maar ze zijn sterk verbonden met hypothyreoïdie, de stoornis die het gevolg is van de aanmaak van te weinig schildklierhormoon. Als je 's morgens na een volledige nachtrust nog steeds moe bent, is dat een aanwijzing dat je schildklier misschien te traag werkt. Te weinig schildklierhormoon, dat door je bloedbaan en cellen stroomt, betekent dat je spieren dat signaal niet krijgen. Vermoeidheid is de nummer één symptoom. Het is het soort vermoeidheid waar je 's morgens na een volledige nacht slaap nog steeds moe van bent en dat is een aanwijzing is dat je niet gewoon slaapgebrek hebt maar je schildklier is dan waarschijnlijk onderactief.
Je voelt je niet goed
Je ongewoon depressief of verdrietig voelen, kan ook een symptoom zijn van hypothyreoïdie. Waarom? Men denkt dat de productie van te weinig schildklierhormoon een impact kan hebben op het niveau van serotonine in de hersenen, waardoor je een blij gevoel krijgt. Met een te trage schildklier, die andere lichaamssystemen ook trager laat werken, is het niet verrassend dat je humeur ook daaronder zal lijden.
Je voelt je zenuwachtig en angstig
Angst en een zenuwachtig gevoel worden ook geassocieerd met hyperthyreoïdie, wanneer de schildklier te veel schildklierhormoon aanmaakt. Door een te veel kunnen je metabolisme en het hele lichaam overuren gaan draaien. Als je het gevoel hebt dat je gewoon niet kunt ontspannen, kan je schildklier 'hyper' zijn.
Je eetlust of smaakpapillen zijn veranderd
Een verhoogde eetlust kan een teken zijn van hyperthyreoïdie omdat je door te veel schildklierhormoon de hele tijd hongerig bent. Het enige voordeel is dat het ‘hyper’ gedeelte van de stoornis typisch de calorische impact van een verhoogde eetlust compenseert, dus het eindresultaat is geen gewichtstoename.
Een te trage schildklier kan echter wel je smaak- en reukvermogen flink in de war brengen.
Je hersenen voelen wazig
Natuurlijk kan het ook worden veroorzaakt door slaapgebrek of veroudering, maar het cognitief functioneren kan als je schildklier te traag of onvoldoende werkt, zeker een klap te verduren krijgen. Te veel schildklierhormoon (hyperthyreoïdie) kan concentratieproblemen veroorzaken en te weinig (hypothyreoïdie) kan vergeetachtigheid en algemene hersenmist veroorzaken. Veel vrouwen denken dat het gewoon iets is dat gepaard gaat met de menopauze maar eigenlijk is het gewoon een teken van een schildklierprobleem."
Je raakt je interesse in seks kwijt
Het hebben van weinig of geen verlangen in seks kan een neveneffect zijn van een schildklieraandoening. Te weinig schildklierhormoon zou een bijdrage kunnen leveren aan een laag libido, maar de cumulatieve impact van andere symptomen van hypothyreoïdie zoals gewichtstoename, lage niveaus van energie en lichaamspijnen zouden ook een rol kunnen spelen.
Je voelt je helemaal opgefokt
Dat flitsende gevoel dat je hebt, kunnen hartkloppingen zijn. Het kan aanvoelen alsof je hart tekeer gaat of juist een paar slagen overslaat of te hard of te snel slaat. Je kunt deze gevoelens opmerken in je borst of op hartslagpunten zoals die in je keel of in je nek. Deze hartkloppingen kunnen een teken zijn van te veel schildklierhormonen, die je systeem overspoelen (hyperthyreoïdie).
Je huid is droog
Een droge huid en jeuk kunnen een symptoom zijn van hypothyreoïdie. De verandering in de huidtextuur en het uiterlijk is waarschijnlijk te wijten aan een vertraagd metabolisme (veroorzaakt door te weinig productie van het schildklierhormoon), wat het zweten kan verminderen. Huid zonder voldoende vocht kan snel droog en schilferig worden. Op dezelfde manier kunnen ook je haren broos en droog worden.
Je darmen zijn onvoorspelbaar
Mensen met hypothyreoïdie klagen soms over obstipatie. De verstoring van de hormoonproductie heeft waarschijnlijk geleid tot een vertraging van de spijsvertering.
Er zit gewoon geen mobiliteit in je onderbuik. Dit is één van de drie meest voorkomende symptomen van hypothyreoïdie.
Aan de andere kant van het spectrum kan een overactieve schildklier juist diarree of meer frequente stoelgang veroorzaken. Daarom zijn dit symptomen van hyperthyreoïdie.
Je menstruatie is veranderd
Langere menstruaties met een zwaardere bloedingen en meer krampen kunnen een teken zijn van hypothyreoïdie en dit wordt veroorzaakt door een tekort aan schildklierhormonen. De periode dat je menstrueert kan ook steeds sneller komen.
Bij hyperthyreoïdie veroorzaken de hoge niveaus van TH op de een of andere manier onregelmatigheden in de menstruatie. De menstruaties zijn dan korter, verder uit elkaar en kunnen heel licht zijn. Er is een sterk verband tussen onregelmatige cycli en problemen met de schildklier. En als de menstruaties extra zwaar zijn, moet de arts ook op bloedarmoede controleren.
Je hebt pijnlijke ledematen of spieren
Soms stoot je je teen of train je te hard - dat soort pijn kan dan worden verklaard. Maar als je een mysterieuze of plotselinge tinteling of gevoelloosheid - of een daadwerkelijke pijn - in je armen, benen, voeten of handen hebt, kan dat een teken zijn van hypothyreoïdie. Na verloop van tijd kan het produceren van te weinig schildklierhormoon de zenuwen, die signalen uit je hersenen en ruggenmerg door je hele lichaam sturen beschadigen. Het resultaat is dan die ‘onverklaarbare’ tintelingen.
Je hebt een hoge bloeddruk
Een verhoogde bloeddruk kan een symptoom van een schildklieraandoening zijn. Zowel hyperthyreoïdie als hypothyreoïdie zijn als boosdoeners geviseerd. Volgens sommige schattingen hebben mensen met hypothyreoïdie twee tot drie keer meer kans op het ontwikkelen van hypertensie. Eén theorie is dat lage hoeveelheden schildklierhormoon de hartslag kan vertragen, wat de pompkracht en de bloedvatwandflexibiliteit kan beïnvloeden. Beide kunnen ook een stijging van de bloeddruk veroorzaken.
Je hebt het koud
Het koud hebben of rillingen ervaren hangt samen met hypothyreoïdie. Het systeem vertraagt ​​door een te trage schildklier en dat betekent dat er minder energie door cellen wordt verbrand. Minder energie betekent ook minder warmte.
Aan de andere kant plaatst een overactieve schildklier de energieproducerende cellen in een overwerk-modus. Dat is de reden waarom mensen met hyperthyreoïdie soms veel transpireren of het constant warm hebben.
Je bent hees of je nek voelt raar aan
Een verandering in je stem of een brok in je keel kan een teken zijn van een schildklieraandoening. Een manier om dit te controleren, is door goed naar je nek te kijken om te zien of je tekenen van zwelling van de schildklier kunt detecteren. Je kunt thuis met deze aanwijzingen van de Amerikaanse vereniging van klinische endocrinologen je eigen schildklier controleren:
Gebruik een handspiegel om je keel in de gaten te houden terwijl je een slok water doorslikt. Je moet letten op uitpuilingen of uitsteeksels in het schildkliergebied, die zich onder je adamsappel maar boven je sleutelbeenderen bevinden. Misschien moet je het verschillende keren proberen om vast te kunnen stellen waar je schildklier echt zit. Als je iets ziet dat op een knobbel lijkt of er verdacht uitziet raadpleeg dan je arts.
Je slaapschema is in de war
Wil je de hele tijd slapen? Dan kan dat een teken van hypothyreoïdie zijn. Een trage schildklier kan lichamelijke functies vertragen tot op het punt dat slapen (zelfs overdag) een briljant idee lijkt.
Kun je juist niet slapen? Dan kan dat een teken van hyperthyreoïdie zijn. Een te actieve schildklier kan angst en een snelle pols veroorzaken, waardoor het moeilijk wordt om in slaap te vallen of waardoor je zelfs midden in de nacht wakker kunt worden.
Je bent aangekomen
Een paar kledingmaten omhooggaan kan door zoveel dingen worden veroorzaakt en daarom is het onwaarschijnlijk dat je arts meteen zal denken aan een schildklieraandoening. Gewichtstoename is echter één van de belangrijkste redenen waarom vrouwen een arts bezoeken. Ze zullen meestal vertellen dat ze niet meer dan normaal eten, maar toch steeds zwaarder worden. Ze sporten volop maar ze raken maar geen gewicht kwijt. Ze kunnen maar geen gewicht verliezen. Het is in veel gevallen te wijten aan een te trage schildklier.
Aan de andere kant kan een plotseling gewichtsverlies een teken van hyperthyreoïdie zijn.
Je haar wordt dunner of valt uit
Droog, broos haar dat breekt of uitvalt, kan een teken zijn van hypothyreoïdie. Te weinig van het schildklierhormoon in je lichaam verstoort je haargroeicyclus en zet te veel follikels in de ‘rust-modus’, wat resulteert in haarverlies, soms ook van je andere lichaamshaar zoals je wenkbrauwen en wimpers.
Een te actieve schildklier kan ook de hoeveelheid haar die je hebt beïnvloeden. Haarproblemen als gevolg van hyperthyreoïdie verschijnen meestal als dunner wordend haar, gewoon op het hoofd.
Je hebt problemen om zwanger te worden
Als je al een tijdje probeert om een baby te krijgen en dat maar niet lukt, kan een te actieve of juist een te trage schildklier een rol spelen. Moeilijk zwanger worden wordt in verband gebracht met een hoger risico op niet-gediagnosticeerde schildklierproblemen.
Zowel hypothyreoïdie als hyperthyreoïdie kunnen de eisprong verstoren, wat de vruchtbaarheid schaadt. Schildklieraandoeningen houden ook verband met zwangerschapscomplicaties.
Je hebt een hoog cholesterolgehalte
Hoge niveaus van het LDL cholesterol die niet komen door wat je eet, lichaamsbeweging of medicatie zijn in verband gebracht met hypothyreoïdie. Verhoogde niveaus van het ‘slechte’ cholesterol kunnen worden veroorzaakt door een te trage schildklier en zijn reden tot bezorgdheid. Onbehandelde hypothyreoïdie kan leiden tot hartproblemen, waaronder een vergroot hart en hartfalen.
Tot slot...
Als je één of meer van deze symptomen ervaart en vermoedt dat het door je schildklier komt, raadpleeg dan meteen je arts en vraag naar een test die het thyroïdstimulerend hormoon (TSH) meet. Op basis van de testresultaten, de symptomen die je ervaart en het lichamelijk onderzoek, kun je synthetische hormonen voorgeschreven krijgen. Het testen en het behandelen van een schildklieraandoening vergt een beetje uitproberen, dus houd er rekening mee dat je je arts een paar keer moet bezoeken voordat de dosering van je medicatie goed is afgesteld.
Bronnen
fr.wikipedia.org/wiki/Hypothyroïdie
sante-medecine.journaldesfemmes.fr/faq/15469-thyroidite-de-hashimoto-symptomes-et-traitement
Het is een heel duidelijk opgezet stuk over de schildklier. Heel fijn om te lezen.
Echter het stuk begint met dat de schildklier net "boven" de adamsappel ligt....
Verderop in het stuk ligt deze gelukkig wel weer onder de adamsappel.
Miscchien even aanpassen.
Verder is het zeer informatief! Bedankt.
Ik heb het aangepast, Paula.
Bedankt voor je oplettendheid!
Ik heb deze pagina,s zo goed mogelijk gelezen maar, mijn probleem zit er niet bij.
Ik heb n.l. een vergrote schildklier die zodanig is gezakt dat een operatie in de nek niet meer mogelijk is, nu heeft de chirurg mij verteld dat ik moet wachten tot er problemen ontstaan, bijvoorbeeld pijn op de borst of last van de ademhaling of problemen bij het slikken.
Dit schijnt niet veel voor te komen en moet dus afwachten en dan een borstoperatie ondergaan.
Omdat ik er tot nog toe weinig klachten bij heb en verder gezond ben (ook de schildklier) vind hij het te risicovol om nu te opereren.
misschien heeft u nog een aanvulling op mijn verhaal. bij voor baat dank.