Een nieuwe studie laat zien dat een plotselinge stijging van de bloeddruk bij vrouwen tijdens de zwangerschap (ook wel Pre-eclampsie of zwangerschapsvergiftiging genoemd) een specifieke oorzaak heeft. De mogelijke oorzaak heeft men gevonden door op een microscopische klein niveau de placenta te bestuderen. Tijdens de zwangerschap is een een "strijd" gaande tussen de mannelijke genen en de vrouwelijke genen. Het bestaan van een dergelijke strijd was al langer bekend, maar een nieuwe vervolg onderzoek geeft meer details vrij wat nu precies de oorzaak is van de plotselinge stijging van de bloeddruk. Helemaal tijdens een zwangerschap kan dit voor problemen zorgen.
Lees meer: "Vrouwen en hoge bloeddruk"
Lees meer: "Oorzaak en symptomen hoge bloeddruk"
Tijdens de 9 maanden durende groei worden bepaalde cellen onderdrukt en sommige cellen worden dominant (afhankelijk van de herkomst). De genen van de vader overheersen in de placenta, deze zijn in de placenta het meest dominant.
Trophoblasts zijn speciale cellen die tijdens de zwangerschap door de genen van de vader worden aangestuurd. Deze cellen vallen de bloedvaten aan, die voor de bloedtoevoer zorgen van de moeder naar de placenta. Door zich aan deze bloedvaten te hechten zorgen deze cellen indirect voor de nodige voedingsstoffen die de baby nodig heeft om te groeien.
Het immuunsysteem van de moeder (deze cellen worden ook wel lymfocyten genoemd) zien de door de vader aangestuurde "aanvallende cellen" als een indringer en probeert deze te elimineren. Wanneer de lymfocyten erin slagen om de trophoblasts uit te schakelen dan is er logischerwijs niet voldoende bloedtoevoer richting de placenta. Dit resulteert in een stijgende bloeddruk en daardoor een te hoge bloeddruk.
Tijdens de zwangerschap heeft de placenta eigenlijk 1 doel. Er voor zorgen dat de foetus in leven blijft. Wanneer de placenta merkt (door een speciale sensor) dat de bloedtoevoer te weten over laat, dan zal je lichaam automatisch je bloeddruk doen stijgen.
Wat is deze automatische reactie?
Wanneer de het immuunsysteem van de vrouwen de trophoblasts uit schakelen, zorgt dit voor een indirect hoge bloeddruk. De overlevingsdrang van iedere cel op aarde zorgt ervoor dat de trophoblasts een manier hebben gevonden om het immuunsysteem te ontlopen. De trophoblasts maakt een speciaal eiwit aan dat de bloedvaten verlaat en vertrekt richting het slijmvlies van de baarmoeder. Deze eiwitten (PP13) zijn een grotere bedreiging voor het vrouwelijk lichaam waardoor het immuunsysteem van de vrouwen zich primair richt op het elimineren van deze eiwitten. De trophoblasts worden hierdoor met rust gelaten.
Wanneer er relatief weinig eiwitten (de eiwitten die voor de "afleiding" moeten zorgen) worden aangemaakt, lopen de trophoblasts weer gevaar. Vooral wanneer dit gebeurt in de eerste paar maanden van de zwangerschap, loopt de vrouw een grotere kans op de ontwikkeling van hoge bloeddruk (Pre-eclampsie).
Er is een constante 2-strijd aan de gang. De cellen van de vader willen een grote en gezonde baby. De trophoblasts zorgen hierdoor. Hierdoor krijgt de moeder minder voedingsstoffen en wanneer de trophoblasts overheersen kan het een levensbedreigende situatie opleveren voor de moeder. Het immuunsysteem van de moeder reageert hierop door de trophoblasts aan te vallen.
"De cellen van de moeder willen niet dat de moeder iets tekort komt, en de cellen van de vader wil een grote en gezonde baby".
Een goede tussenweg is nodig (BALANS) zodat beide partijen als winnaar uit de bus komen. Een pre-eclampsie komt voor bij 2 tot 3 procent van de zwangere vrouwen en vaak alleen tijdens de eerste zwangerschap van dezelfde partner. Bij een tweede zwangerschap van dezelfde partner komt bij 25% van de vrouwen een pre-eclampsie meestal pas later in de zwangerschap voor en milder.
Het gevaar van een pre-eclampsie is dat je kind te vroeg geboren wordt of sterfte bij de bevalling. Pre-eclampsie komt meestal pas voor na 32 weken zwangerschap, maar de gevolgen zijn erger als dit eerder gebeurt tijdens de zwangerschap. In Nederland komen gemiddeld 3 vrouwen per jaar om door pre-eclampsie. Daarom wordt je altijd opgenomen in het ziekenhuis als je hier last van krijgt. Als medicatie niet het gewenste effect heeft wordt er een bevalling opgewekt of krijg je een keizersnede.
Wat kun je zelf doen?
Er zijn onderzoeken naar wat je als vrouw kunt doen als je een te hoge bloeddruk hebt tijdens je zwangerschap. Een van de oplossingen die wordt onderzocht is het nemen van magnesium. Vrouwen hebben in dit onderzoek na de 20ste week 300 miligram magnesium per dag gekregen.
Uit onderzoek blijkt dat dit een significant verschil kan maken in de hoogte van de bloeddruk. Daarnaast zijn ook urinemonsters van de vrouwen onderzocht waaruit de onderzoekers concludeerden dat een te hoge bloeddruk bij zwangere vrouwen kan komen door een tekort aan magnesium (1). In Nederland krijg je ook vaak magnesiumsulfaat om de bloeddruk weer te verlagen als je last hebt van een zwangerschapsvergiftiging.
Tevens is er onderzoek naar het nemen van lage doseringen van aspirine door vrouwen ie een verhoogd risico hebben op zwangerschapsvergiftiging. Uit dit onderzoek blijkt dat als lage doseringen, op aanraden van je arts, worden genomen dit de kans op een pre-eclampsie en bijbehorende complicaties kleiner maakt (2).
Let op! Dit is niet nodig als je geen indicatie hebt en dit niet voorgeschreven krijgt van je arts. Als je toch aspirine wilt nemen doe dit dan altijd in overleg met je arts. Hij kan je verder informeren over de veiligheid van het nemen van aspirine tijdens een normale zwangerschap.
Sympomen van pre-eclampsie
Omdat de gevolgen van een zwangerschapsvergiftiging niet mis zijn is het belangrijk om bij de volgende symptomen tijdens je zwangerschap contact met je arts op te zoeken.
- Kortademigheid.
- Klachten aan de lever, waardoor je bovenbuikpijn krijgt.
- Hoofdpijn
- Sterretjes zien of andere gezichtsproblemen.
- Minder plassen dan normaal(3).
Tot slot...
Een zwangerschapsvergiftiging hangt van genetische factoren af van de cellen waaruit je kindje wordt opgebouwd en de interactie die die heeft met het immuunsysteem van de vrouw. Daarom is er vrij weinig aan te doen om dit te voorkomen, maar een gezonde levensstijl met voldoende magnesium in in het dieet lijkt een goede eerste stap om de kans op zwangerschapsvergiftiging te verminderen.
Als je last hebt van de bovengenoemde symptomen neem dan altijd direct contact op met een arts om te zien of je naar het ziekenhuis moet of niet.
Bronnen:
- http://link.springer.com/article/10.1007/s00404-013-2900-2
- https://journals.lww.com/obgynsurvey/Abstract/2012/12000/Early_Administration_of_Low_Dose_Aspirin_for_the.5.aspx?
- https://www.nhs.uk/conditions/pre-eclampsia/symptoms/
Meer info over hoge bloeddruk? Hoge bloeddruk blog
