Wat lichaamstaal over je zegt

Als je met iemand staat te praten, is het erg leerzaam en leuk om eens goed op de lichaamstaal van de ander te letten. Wat voor indruk maakt hij of zij? Nerveus? ongemakkelijk? of juist ontspannen. Het herkennen van deze emoties ligt vaak in hele kleine dingen besloten. Kleine dingen die je intuïtief waarschijnlijk al herkent. Maar dat betekent ook dat een ander jou op dezelfde manier kan bekijken en in kan schatten hoe jij je op dat moment voelt.

Lichaamstaal is een vorm van communicatie die altijd zal ‘verraden’ hoe je je voelt. Dit gegeven kennen we allemaal, maar het is nog beter om hier gebruik van te maken. Niet alleen om te kijken hoe een ander zich voelt, maar juist ook om jezelf beter te kunnen presenteren bij bijvoorbeeld een sollicitatiegesprek of als je met iemand aan het flirten bent. Ok, dit zijn twee uitersten, maar wat ik hiermee duidelijk wil maken is het feit dat als je lichaamstaal onder de knie hebt, en goed kunt toepassen én herkennen, je op alle niveaus en onder alle omstandigheden beter communicatief bent, je bent beter in het leggen van contacten en het zeggen van de juiste dingen op het juiste moment.

1. Handen en armen
2. Voeten en benen
3. Lichaamshouding
4. Het hoofd
5. Een hand geven
6. Tot slot, een waarschuwing

Lichaamstaal heeft alles te maken met jouw uitstraling, laten zien wie je bent zonder eigenlijk een woord te hoeven wisselen. Het betreft hier niet alleen je hele lichaamshouding, maar juist ook gebaren, de uitdrukking op het gezicht, hoe je je kleed en het oogcontact. Daarnaast speelt de stem een grote rol hierin. Niet wat je zegt, maar juist de intonatie en de hoogte van je stem zijn van groot belang.

Om lichaamstaal beter te leren herkennen en te kunnen interpreteren, is het een hele goede oefening om op een terras te gaan zitten, en een stel uit zoeken die je heel subtiel gaat observeren. Kijk goed naar de bewegingen van het lichaam en vooral naar hoe de ander daarop reageert. Een hele goede oefening wat soms lachwekkende situaties kan opleveren!

Het is een basis, maar in het volgende lijstje gaan we kijken naar de lichaamstaal voor ieder onderdeel van het lichaam. Kijk maar eens of je jezelf, of een ander, hierin herkent:

Handen en armen

De bekendste lichaamstaal met betrekking tot de armen is natuurlijk het kruisen hiervan voor je borst. Hiermee geven we aan dat we niet open staan voor een discussie, of dat je het niet eens bent met de huidige discussie. Hoe hoger je de armen tegen je borst houdt, hoe meer je jezelf probeert te beschermen.

Als je tijdens een gesprek je neustopje aanraakt, straal je hiermee uit dat je twijfelt of dat je het voorstel afwijst. En dan een subtiel verschil: Als je met he vingers onder je neus wrijft, kan dat er op duiden dat je aan het liegen bent. Als je liegt krijg je juist daar een verhoogde concentratie aan bloed, wat resulteert in jeuk. Iets om te onthouden, dus!

Als iemand aan het woord is en hij of zij houdt de vingertoppen tegen elkaar, als een soort dakje, dan wordt hiermee aangegeven dat diegene zelfverzekerd is, maar wel met een beetje zelfingenomenheid.

Voeten en benen

Het is inmiddels proefondervindelijk bewezen dat de lichaamsdelen die laag zitten, dus je voeten en benen, erg moeilijk onder controle te houden zijn. Als je dus zeker wilt zijn dat je niet genept wordt met gespeelde lichaamstaal, is letten op de voeten en benen een goede zaak. Allereerst natuurlijk de manier van lopen: Mensen die met kleine pasjes lopen, zijn vaak diegene die op details letten, die zeer minutieus zijn. Mensen die met grote passen, wilde armbewegingen en veel enthousiasme op je af lopen, zijn de types die gemakkelijk uit balans kunnen raken.

Je ziet ook heel veel mensen altijd met hun benen gekruist zitten. Als de benen dan van de ander weggedraaid zijn, wil dat zeggen dat diegene geen zin meer heeft in dat gesprek of dat specifieke onderwerp. Het heeft dan totaal geen zin meer voor de ander om hierover door te gaan.

Lichaamshouding

De basis van de lichaamstaal is natuurlijk de lichaamshouding. Als je je lichaam volledig symmetrisch opstelt, dus je armen en benen zijn aan beide zijden in gelijke positie, toon je daarmee onderdanigheid en respect. Op het moment dat je jezelf meer op je gemak gaat voelen bij die andere persoon, ga je een meer asymmetrische houding aannemen. Je gaat dan bijvoorbeeld een beetje onderuit zakken, de benen over elkaar leggen of één been optrekken.

Een andere situatie is als je je helemaal niet op je gemak voelt bij die ander. Dit wordt dan getoond door je armen over elkaar heen te slaan en, als je zit, je benen te kruisen. Indien mogelijk hou je ook een voorwerp tussen jullie in, als een soort barrière. Vrouwen gebruiken hiervoor heel graag hun handtas. Dit is de manier om je af te schermen tegen een te persoonlijke benadering. Naarmate het gesprek vordert en je voelt je meer op je gemak, dan zullen de barrières allemaal stuk voor stuk verdwijnen en draaien we ons lichaam naar de ander toe. Een belangrijk detail hierin is het naar elkaar wijzen met de benen, tenminste als je beide zit. Dit betekent dat de een geïnteresseerd is in wat de ander te vertellen heeft.

Leuk is om te zien hoe twee personen zich gedragen als een derde zich in het gesprek gaat mengen. Of de twee blijven met hun lichamen naar elkaar toegedraaid, waarmee ze willen zeggen dat de derde persoon ongewenst is. Of de twee draaien hun lichaam een klein beetje naar de ander toe, en creëren zo een ruimte waarin de derde persoon kan toetreden. Op dat moment is hij dus welkom.

Het hoofd

Je hoofd, en dan met name de stand van je hoofd, zegt veel over jezelf. Bij een zelfverzekerde, open en eerlijke uitstraling heb je je hoofd gewoon rechtop. Als je onderdanigheid uitstraalt heb je bijvoorbeeld je hoofd naar beneden gericht, meestal in combinatie met neergeslagen ogen.

Als je je hoofd een beetje schuin houdt, en daarbij de ander ook nog eens aankijkt, getuigd dat van gemeende belangstelling voor wat de ander te zeggen heeft. Dit is een volledig natuurlijke beweging, het hoofd schuin houden, als we door iets helemaal opgaan.

Een ander teken dat je aandachtig aan het luisteren bent ligt voor de hand: Je hoofd gedraaid naar de persoon waar je naar luistert. Klinkt logisch, maar er zijn mensen die zeggen dat ze luisteren, en dat doen ze waarschijnlijk ook wel, maar met een weggedraaid hoofd. Om wat voor reden dan ook. Getuigd niet echt van gemeende belangstelling, natuurlijk. Luisteren is niet alleen een kwestie van doen, maar je moet het ook laten zien, tenminste als je geïnteresseerd over wilt komen.

Een hand geven

Als iemand jou een hand geeft, zegt dat direct al iets over die ander. Natuurlijk is er een verschil tussen een stevige handdruk en een slap, klef handje. Een stevige handdruk (niet overdrijven) straalt zelfvertrouwen uit. Maar heb je wel eens op de stand van de handen gelet? Als jouw hand naar beneden gericht is, geef je daarmee onbewust aan dat jij jezelf in een onderdanige positie opstelt. Je geeft de leiding aan de ander. Aan de andere kant, als jouw hand de bovenste hand is, zeg je daar eigenlijk mee dat je de leiding en het initiatief naar je toe trekt. En als de handen beide gelijk zijn, is dat een neutrale handdruk waar géén van beide eerder genoemde zaken van toepassing zijn.

Sommige mensen geven een hand met beide handen. Vooral politici zijn daar sterk in. Dit doen ze niet voor niets, want dat geeft een gevoel van vertrouwen en eerlijkheid aan de ander.

Tot slot, een waarschuwing

In alle talen, en vormen van talen, kun je je vergissen. Een verkeerd geïnterpreteerd gebaar of beweging kan een totaal onterecht gevoel opwekken bij de ander. Zowel positief als negatief. Als iemand bijvoorbeeld tijdens een gesprek zit te geeuwen, wordt dat door de ander vaak begrepen als ‘hij heeft geen interesse in wat ik sta te vertellen’. Maar aan de andere kant kan het ook zijn dat diegene die geeuwt domweg slecht geslapen heeft en staat te vechten tegen zijn moeheid. Lichaamstaal is daarom beslist géén exacte wetenschap. Het vraagt om een interpretatie en een duidelijke context.

Door de komst van het internet, en alle informatie die hierop te vinden is over dit onderwerp, maakt het er niet gemakkelijker op om lichaamstaal juist te ‘lezen’. Neem bijvoorbeeld sollicitanten: Ze weten hoe ze zich moeten gedragen en wat voor lichaamstaal ze moeten gebruiken om geïnteresseerd over te komen, in combinatie met zelfverzekerdheid. Het wordt daardoor voor de andere partij steeds moeilijker om de échte lichaamstaal te onderscheiden van de gespeelde lichaamstaal.

En ja, dit artikel zal ook zeker bijdragen aan dit ‘probleem’.

Hoe dan ook, doe er je voordeel mee!