Klik hieronder om deel 1 te lezen:
Goede Vetten en Slechte Vetten deel 1: Intro
Vaak luisteren mensen enkel naar marketing en doen we verder weinig onderzoek. Er is echter wel degelijk verschil tussen de verschillende omega vetzuren. Maar wat is het verschil precies en waarom maakt het wat uit welke we eten?
Omega-3's
Omega-3 vetzuren zijn van groot belang voor onze gezondheid - waarschijnlijk de meest belangrijke van de drie. Een belangrijke reden hiervoor is dat ze ontstekingsremmend kunnen werken. Ontstekingen zijn vaak de oorzaak van veel van de degeneratieve ziekten waar we last van krijgen, zeker op oudere leeftijd. Zij doen dit door de pro-inflammatoire effecten van omega-6 tegen te gaan, maar daarover praten we straks pas.
ALA, EPA en DHA
Ons lichaam kan de "ouder" molecuul (ook wel ābronā molecuul genoemd) voor omega-3-vetzuren, alfa linolzuur (ALA) niet zelf maken. Daarom wordt deze omega-3 - ALA - beschouwd als een "essentieel" vetzuur. Hierna wordt de ouder ALA gemetaboliseerd in de twee meest gunstige vetzuren: eicosapentaeenzuur (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA). Het zou moeilijk zijn om teveel lof te geven aan EPA en DHA, deze hebben beide krachtige anti-inflammatoire effecten en spelen ook een aantal andere belangrijke rollen in het lichaam.
Omdat de ouder ALA niet vervaardigd wordt door ons lichaam, en omdat het niet zo gemakkelijk omgezet wordt in de "afstammelingen" EPA en DHA is het essentieel dat we deze vetzuren via onze voeding binnen krijgen. Wat de zaak is iets moeilijker maakt is dat deze omega-3ās juist diegenen zijn die het meest ontbreken in onze moderne voeding.
Toch kunnen we deze binnenkrijgen in bepaalde voedingsmiddelen zoals wilde zalm, makreel, ansjovis, walnoten, lijnzaad en groene bladgroenten - we hoeven er alleen maar voor te zorgen om deze voedingsmiddelen op te nemen in onze dagelijkse keuzes.Bovendien kunnen ze gemakkelijker worden verkregen door hoogwaardige omega-3 supplementen in te nemen.
Omega-6's
Net als in de familie van omega-3's, is er een lid van de omega-6 familie die de rol van ouder (essentieel) vetzuur speelt: linolzuur (LA). Wat er anders is aan LA is dat het niet zo moeilijk is om te vinden in ons typisch Nederlands dieet als ALA. In werkelijkheid krijgen de meeste van ons te veel omega-6 binnen via vaak gegeten voedingsmiddelen. Omega-6ās kunnen we overvloedig vinden in veel van onze vaak gebruikte plantaardige kook oliĆ«n: sojaolie, zonnebloemolie, koolzaadolie en maĆÆsolie (maar niet olijfolie).
Deze zijn ook veel voorkomende ingrediƫnten in veel van het voedsel dat we consumeren, dat is de reden waarom de meeste van ons een zwaar onevenwichtige verhouding hebben tussen omega-6 en omega-3.
De verhouding van 6 tot 3's is een belangrijke factor voor onze gezondheid, want LA heeft de neiging om het ontstekingsproces juist te versnellen. Je weet waarschijnlijk al hoe cruciaal het ontstekingsproces is om te overleven, maar dat het ook - net als alle cycli in levende systemen āwel in balans moet blijven.Als mensen er niet voor zorgen dat ze een goede balans hebben tussen omega-3 en omega-6 dan kunnen ontstekingen chronisch en problematisch worden, dit kan leiden tot hart-en vaatziekten, diabetes en de ziekte van Alzheimer āom maar een paar van de problemen te noemen.
Omega-9
Omega-9 zijn de meest voorkomende vetzuren die we tegenkomen, en zijn niet schaars in ons dieet. Deze worden ook niet als essentieel beschouwd, omdat ons lichaam zelf omega-9ās kan maken door de onverzadigde vetten in ons lichaam te gebruiken.Omega-9 vetzuren kunnen door het lichaam worden gebruikt als vervanger voor omega-3 of omega-6 wanneer deze essentiĆ«le vetten niet aanwezig zijn. Omega-9 is echter niet een ideale vervanger voor 3 en 6, en uiteindelijk zal het lichaam hier wel last van krijgen als het gebruik aan omega-3 of omega-6 chronisch blijft.
Omega-9 vinden we terug in dierlijke vetten en plantaardige oliƫn, in het bijzonder olijfolie. Interessant is dat de olie die door onze huidklieren wordt gemaakt hetzelfde omega-9 vetzuur is dat in overvloed gevonden wordt in olijfolie: oliezuur. Olijfolie bevat ook een verzadigd vetzuur bekend als palmitinezuur, maar geenomega-6 of omega-3'en.We hebben stapels data over de wonderbaarlijke manier waarop olijfolie onze gezondheid kan bevorderen, maar al dit onderzoek wijst naar de hoge hoeveelheid polyfenolen in plaats van de vetzuursamenstelling als de reden van de geweldige baten voor de gezondheid. Elke dag horen we meer over de sterke antioxidant, anti-inflammatoire, antistolling en antibacteriƫle effecten van polyfenolen in het lichaam.
Een balans is het best
Alle vetzuren hebben belangrijke eigenschappen voor het lichaam, omdat ze worden omgezet in andere moleculen die een belangrijke rol uitvoeren in de regulering, bemiddeling, het induceren, en het tegengaan van talloze lichaamsfuncties.Het is niet zozeer dat een omega van nature slecht of goed is, we moeten ze alleen in de verhouding die Moeder Natuur al ongeveer 40.000 jaar probeert voor te schrijven.
Het probleem is dat in een typisch westers dieet we teveel omega-6 en omega-9ās binnenkrijgen, zonder dat we er voor zorgen dat we genoeg omega-3ās binnenkrijgen. Hierdoor raakt het omega systeem compleet uit balans. Dit kan leiden tot een boel verschillende gezondheidsproblemen. De verhouding van omega-6 en omega-3's moet ergens tussen de 2:1 en 4:1 liggen. Echter, bij de meeste mensen in Nederland ligt deze verhouding ergen tussen de 10:1 en 30:1. Niet echt in balans dus.
Dit overzicht van de verschillen tussen de omega-3's, 6's en 9's geeft je hopelijk een beter idee over de vraag waarom we zoveel horen over een bepaald soort vetzuur ten opzichte van de andere vetzuren. Gelukkig is er een eenvoudige oplossing om de balans weer goed te krijgen. Een oplossing die, in tegenstelling tot farmaceutische anti-inflammatoire middelen of cholesterolverlagende medicijnen, niet gepaard gaat met riskante bijwerkingen.
Het is mogelijk om snel en effectief een groot deel van de inflammatoire reactie van het lichaam bij te stellen door het nemen van EPA en DHA supplementen.Wanneer de balans tussen de twee zijden is hersteld, dan wordt de kans op ontsteking verminderd en hebben de meeste mensen een betere gezondheid bereikt.
Klik hieronder om deel 3 te lezen:
Goede Vetten en Slechte Vetten deel 3: het effect van vetten op het lichaam
Hoe weet je zeker of je een disbalans hebt in de omega 3 en 6 vetten? Ik wil graag "prim-omega" van Bonusan gaan nemen, omdat ik ook last heb van ontstekingsprocessen in het lichaam, maar is dit dan verstandig?
De disbalans is te meten door een professional. Echter, wanneer je een voedingspatroon hebt met te veel omega 6 ten opzichte van omega 3 is er al een disbalans. Een ratio van 3:1 wordt aangeraden, in de praktijk betekent dit minder geraffineerde suikers eten, meer groente, beetje fruit, volkoren of spelt en voldoende vis / olijfolie voor de goede vetten. Een gezond gevarieerd voedingspatroon zou voldoende moeten zijn waarbij supplementen niet nodig zijn. Ik heb net een artikel geschreven over ontstekingen in het lichaam en de mogelijke gevolgen, wellicht interessant voor u:
https://www.optimalegezondheid.com/waarheid-over-cholesterol-verzadigde-vetten-en-hart-en-vaatziekten/
Succes!
Dank je wel! Ik weet dat ik in ieder geval tekorten heb in EPA, ik probeer zo weinig geraff. producten te eten en bak meestal in olijfolie of boter. Is het dan toch zinnig om prim-omega te gebruiken van bonusan? Deze bevat EPA,, DLA en GLA uit vis,- borage en teunisbloemolie in de juiste verhouding ( http://www.nutricentre.com/p-45650-prim-omega.aspx )
Nogmaals bedankt!
Ik kook al sinds mij 21st mijn eigen pot. Altijd zonnebloemolie gebruikt en superslank geweest.
Ook nu weer, de zwangerschapskilo's vliegen er van af. Nu al weer maatje 38, maar waarschijnlijk komend maand op 36.
Sporten en diƫten doe ik niet, nooit gedaan ook!
Dan heb je erg veel mazzel, Sara!
Niet iedereen reageert hetzelfde op bepaalde producten. Nog steeds is het voor de meeste mensen noodzakelijk om te sporten en er een gezond voedingspatroon op na te houden.
Ik heb altijd begrepen dat je niet in alle soorten olie moet gaan bakken. Veel soorten kun je beter koud gebruiken, zoals lijnzaad-, zonnebloem-, mais-, olijf- en canola olie.
Gezond om in te bakken zouden zijn: kokos- en palmolie, ossewit, reuzel en roomboter. Dit zou te maken hebben met een goed zuurstofvervoer naar de cellen.
Ik heb recent een omega 3, 6 en 9 supplement gebruikt. Ik kreeg een oorontsteking en last van mijn gewrichten, kan dit samenhangen met de disbalans tussen de drie ?
Dat kan inderdaad hiermee samenhangen. Met name de verhouding tussen de omega 3 en omega 6 is erg belangrijk. Alleen als deze verhouding correct is, zal de omega 3 maximaal ontstekingsremmend werken.
Hallo, mijn man heeft sinds kort Sarcoidose....Nu is het Zo dat hij sinds 1,5 jaar cbd olie slikt zo dit verband kunnen hebben denk u?
Mvg B.Sengers
Ik zit al jaren lekker aan de omega 3:)
Merry Christmas !
Wat je uitlegt over vetzuren klopt grotendeels, zover ik kan nagaan. Dus je doet het (veel) beter dan de meeste blogs of websites waar een keur aan onnozelen een mening als waarheid verkondigt.
Prrcies om die reden zou ik (maar wie ben ik?!) het erg toejuichen als je bronnen vermeldt, om het gecontroleerde waarheidsgehalte van je artikelen te bevestigen.
Dan wordt je op den duur de serieuze keuze onder het bloggende kwebbelvolk..
Gtz Yuri (voedingsfanaat, ervaringsdeskundige en nĆØt niet onnozel genoeg om te vergeten dat 'a little knowledge is a dangerous thing'..)