Vrije radicalen, wat doen we er mee (of niet mee)?

Heel kort door de bocht: Vrije radicalen zijn overgebleven bijproducten van ons metabolisme ten grote van atomen/moleculen. Ons lichaam maakt eigenlijk de hele dag door vrije radicalen aan, hoe goed je metabolisme ook is. Vrije radicalen zijn erg gevaarlijk, eigenlijk raar dat we deze zelf aanmaken. Ze hebben namelijk een rol bij het ouder worden en bij het ontstaan van ziekten (1).

Gelukkig heeft ons lichaam een uitermate goed systeem "bedacht" om deze vrije radicalen weer op te ruimen. In dit artikel leg ik kort maar krachtig uit:

• Hoe vrije radicalen ontstaan
• Waarom vrije radicalen gevaarlijk zijn
• Hoe het lichaam ons er tegen beschermt

Hoe ontstaan vrije radicalen?

Ons lichaam is de hele dag druk bezig zonder dat we dit door hebben. Celdelingen, eiwitomzetting, productie van energie etc. Al deze processen (onze normale stofwisseling) laten sporen achter, bijproducten die we vrije radicalen noemen(2). Hoe gezond we ook proberen te leven, we kunnen aan dit proces niet veranderen. Ons lichaam maakt vrije radicalen aan, of we dit nu willen of niet.

We kunnen dan wel niet minder "afval" produceren, maar we kunnen er zelf wel voor zorgen dat we er meer van produceren. Veel drinken (alcohol), roken, stress + ongezonde voeding zorgen ervoor dat we meer vrije radicalen aanmaken. Hoe meer vrije radicalen in je lichaam, des te meer kan op ziekten zoals hart- en vaatziekten, kanker en ze kunnen je DNA beschadigen.

Niet alleen onze stofwisseling zorgt voor de aanmaak van vrije radicalen. Ze kunnen ook van buitenaf je lichaam binnendringen. Luchtvervuiling of chemicaliën bijvoorbeeld kunnen zich als vrije radicalen binnendringen.

Wat is er gevaarlijk aan vrije radicalen?

Het vervelende van vrije radicalen is, is dat ze heel eenvoudig zich aan andere cellen kunnen binden. Deze moleculen/atomen (vrije radicaal) zorgt voor een verstoring van het proces van de desbetreffende cel. Je kunt nagaan dat, des te meer vrije radicalen, des te meer gezonde cellen hun werking niet goed meer kunnen doen. Je kunt ze zien als ongewenste gasten in je lichaam! Hieronder een aantal gevolgen die vrije radicalen kunnen veroorzaken.

Bescherming van vrije radicalen

Gelukkig kan ons lichaam ons heel erg goed bescherming tegen vrije radicalen, mits deze natuurlijk niet in overvloed aanwezig zijn in het lichaam EN wanneer deze vrije radicalen door ons eigen lichaam worden aangemaakt. Krijg je extra radicalen binnen van buitenaf? Dan heb je extra "bescherming" nodig.

Je hebt er waarschijnlijk wel eens van gehoord, antioxidanten. Antioxidanten beschermen ons lichaam zorgt ervoor dat de vrije radicalen "hun werk" niet meer kunnen doen door ze te neutraliseren(3). Er zijn veel verschillende soorten vrije radicalen en gelukkig kan ons lichaam (met een beetje hulp van buiten af: goede voeding) zelf genoeg antioxidanten aanmaken om al deze vrije radicalen onschadelijk te maken.

Ja, om alle vrije radicalen onschadelijk te maken heeft ons lichaam ook antioxidanten nodig vanuit voeding. Gelukkig zit er in ons dagelijkse portie voedingsmiddelen voldoende om normaliteit alle vrije radicalen te neutraliseren. Vitamine A, C, E en selenium bijvoorbeeld zijn een goede "antioxidant aanvulling" en deze vitaminen tref je in bijvoorbeeld:

• Groeten
• Fruit
• Noten
• Amandelen
• Rijst
• Volkorenproducten
• Etc.

Mocht je de bovenstaande voedingsmiddelen niet voldoende eten, kan je antioxidanten ook uit supplementen halen. Eigenlijk zijn deze alleen geschikt als aanvulling en niet als vervanging.

Werk je in een omgeving waar je wordt blootgesteld aan extra vrije radicalen (lucht, chemicaliën etc.) dan kunnen supplementen als de extra bescherming dienen.
[MOWPOP id="128"]

Bronnen:

1. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S000398610192692X
2. https://europepmc.org/article/med/6290784
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3614697/