Aloë Vera special deel 1: De legende Aloë Vera

Je komt het tegen op etiketten van schoonheidsmiddelen en alternatieve medicijnen, en op het internet wordt je bestookt met de meest fantastische verhalen over dit mogelijke wondermiddel aller tijden: Aloë Vera, het sap uit de bladeren van een cactusachtige plant zou een bijna magische werking hebben en een oplossing zijn voor een breed scala aan klachten, ziektes en andere lichamelijke ongemakken. In een serie van 3 artikelen gaan we nader in op de mogelijke positieve invloed van Aloë Vera op je gezondheid.

De geschiedenis van Aloë Vera

Al vele duizenden jaren wordt de heilzame werking van de plant Aloë Vera toegepast op de meest uiteenlopende ziektes en kwalen.De waarde van de wondergel was zeer hoog, getuige het feit dat op handelsplaatsen de planten en de gel een normaal ruilmiddel waren, naast de specerijen en goud.

Als we een duik in de geschiedenis nemen, valt het op dat de plant in alle delen van de wereld werd gebruikt, waarschijnlijk zonder dat ze dit van elkaar wisten. Snelle communicatie was er immers niet.

De oude Egyptenaren waren er bijvoorbeeld al meer dan 6.000 jaar van op de hoogte. In Egypte werd dit met name gebruikt in schoonheidsmiddelen en voor de balseming van lichamen. De eerste geschreven vermelding komen we tegen in een geschrift van ca. 1550 voor Christus, waarin vanuit een medisch oogpunt ziektebeelden en behandelingen werden geschreven. In dit geschrift wordt de heilzame werking van de plant maar liefst 12 keer genoemd bij toepassingen voor zowel inwendig- als voor uitwendig gebruik. De Egyptische Koninginnen Nefertiti en Cleopatra gebruikten de sappen van de Aloë Vera bijvoorbeeld om hun huid te verzorgen. Volgens de overlevering hadden ze hun wereldberoemde schoonheid hieraan te danken. De Egyptenaren noemden de plant ook wel “De plant van de onsterfelijkheid”

Dat het sap van zeer grote waarde was, blijkt wel uit het feit dat Alexander de Grote omstreeks 333 voor Christus het eiland Socotra, in de Indische oceaan, speciaal veroverde vanwege de gigantische hoeveelheid Aloë Vera die op het eiland groeide. Dit was belangrijk voor hem, omdat hij de wonden van zijn soldaten hiermee liet behandelen, zodat ze weer snel het veld in konden.

De Grieken hadden ook al snel door dat het sap uit de vlezige bladeren van de Aloë Vera een bijna medicinale werking hadden. De eerste Griekse beschrijving hiervan vinden we in het boek “De Matera Medica”, wat aan het begin van onze jaartelling geschreven werd door de arts Dioscorides. Hierin beschrijft hij erg enthousiast over de genezende werking van het sap bij zowel inwendig- als bij uitwendig gebruik. Hij schreef onder andere: “…Laat je voeding je medicijn zijn. Als je voeding goed is heb je geen medicijn nodig…”

Afrikaanse stammen

Afrikaanse stammen gebruikten de plant ook al voor eeuwen en eeuwen voor zowel mens als dier. Van generatie op generatie is doorgegeven hoe de plant te gebruiken. Voor de dieren werd het meestal toegepast in de vorm van geneeskrachtige thee: Een ziek paard werd bijvoorbeeld met in de thee gedrenkte doeken gewikkeld. Ook werd de thee gebruikt bij het behandelen van zweren bij schapen en kalveren, en als intern reinigingsmiddel in het drinkwater van pluimvee.

Voor de Afrikanen waren de toepassingen zeer breed. De verhalen schrijven onder andere over aandoeningen aan de aders, oogaandoeningen, geslachtziekten, hersenvliesontsteking, constipatie, koliek en wormen.

India en Pakistan gebruiken de heilzame stof als eeuwen tegen met name constipatie, om de maag tot rust te brengen, bij menstruatieproblemen, oogproblemen, kliervergrotingen en voor het verlichten van migraine.

Tijdens de middeleeuwen werd het heilzame vocht van de plant wel gebruikt, maar werd niet erg serieus genomen. Meestal werd het geassocieerd met “wonderdrankjes” en “wonderdokters”, allebei kermisattracties in die tijd.

Het was een Egyptoloog die in het jaar 1862 een papyrusrol ontdekte uit het jaar 3500 voor Christus. Hierin werd de heilzame plant beschreven als ‘De plant van de onsterfelijkheid’, samen met veel beschrijvingen van succesvolle behandelingen. Dit feit wakkerde de interesse voor de plant weer aan.

Ondanks de hernieuwde interesse, kwam het serieuze wetenschappelijke onderzoek pas op gang in de 20^ste eeuw. Onderzoekers wilden nu eindelijk wel eens weten of de plant een legende is, of dat de plant echt een helende werking heeft.Sinds het jaar 1920 zijn er al meer dan 3.500 artikelen openbaar gemaakt met resultaten van de meest uiteenlopende onderzoeken. De resultaten waren dus verbluffend, en tot op de dag van vandaag worden er nog steeds onderzoeken gedaan naar een breder toepassingsgebied en om meer werkzame stoffen de definiëren.

Het grote probleem was de houdbaarheid van het sap. Hiervoor kwam in de jaren zestig een oplossing. In 1964 wist Dr. Bill C. Coats, een apotheker uit Texas, te bereiken wat in al die eeuwen nog niemand was gelukt. Hij ontwikkelde een natuurlijk stabilisatieproces waardoor de gel houdbaar werd, en dus beschikbaar kon worden gemaakt over de gehele wereld en niet alleen beperkt was tot de plaatsen waar de plant groeide.

Sindsdien heeft de toepassing van gestabiliseerde Aloë Vera gel een gigantische vogelvlucht genomen voor het gebruik in onder andere geneeskunde, sport, gezondheid, cosmetica en dierenverzorging.

Hoe wordt Aloë Vera gemaakt?

De plant waar het hier allemaal om gaat bestaat in veel variëteiten, maar de belangrijkste is de Aloë Vera Barbadensis. Een volwassen plant, na ongeveer 4 tot 5 jaar, ontwikkelt zich vanuit het midden een lange bloemsteel waaraan gele bloemen bloeien. De plant gedijt het beste op zeer arme grond en in extreem zonnige gebieden. Hoe armer en droger de grond, hoe beter de kwaliteit van de werkzame stoffen in de bladeren.

Als de plant volwassen is, wat 4 tot 5 jaar duurt, worden de buitenste bladeren afgesneden. Deze bladeren zijn dan inmiddels een halve meter lang en wegen ongeveer anderhalve kilo. Deze bladeren worden direct na het oogsten ontsmet om te voorkomen dat micro-organismen de biologische activiteit van het blad en de kostbare inhoud aan gaat tasten. Na de oogst moet er snel gehandeld worden, want al na 6 uur gaat de kwaliteit achteruit, en na 24 uur is alle heilzame werking uit het blad verdwenen. Dit kan nog enigszins tegengehouden worden door goed te koelen, maar dan nog moet de oogst binnen 36 uren volledig verwerkt zijn.

Tijdens dit verwerkingsproces worden er twee bestanddelen uit het blad gehaald:

Aloë Vera Gel wordt gemaakt van het binnenste van de bladeren. Om dit te bereiken worden de bladeren in de lengte doorgesneden waarna het binnenste gel-achtige stof wordt gescheiden van de geoogste bladeren. Deze gel wordt vermalen waarna een waterige substantie met vezels ontstaat. Je zou dit kunnen vergelijken met een kleurloze sinaasappelsap.

Aloë Vera Sap wordt gemaakt door de resterende bladeren van het eerdere proces helemaal fijn te malen en het sap eruit te persen. Nadeel bij dit proces is dat de sterk laxerende bestanddelen ook in het sap terechtkomen. Maar door het sap met behulp van actieve koolstof te filteren, wordt de laxerende werking nagenoeg volledig teniet gedaan.

Wat zit er eigenlijk in Aloë Vera?

Zoals eerder gezegd, zijn er sinds het jaar 1920 al ruim 3.500 onderzoeken gepubliceerd naar de heilzame werkingen van de gel. Tijdens deze onderzoeken zijn ruim 200 werkzame stoffen geïdentificeerd. Het overgrote deel van de stoffen werkt positief voor het lichaam van mens en dier. Toch zitten er ook een paar stoffen in die minder positief zijn. Met name de werkzame stof die erg laxerend kan werken bij inwendig gebruik. In moderne productiemethoden wordt deze stof met behulp van actief koolstof weg gefilterd.

In het algemeen even een kleine waarschuwing: Aloë Vera is, in geval van een overdosering, niet goed voor de nieren. Bij twijfelgevallen kun je hierover je huisarts raadplegen.

De werkzame stoffen in Aloë Vera gaan we niet stuk voor stuk doornemen, maar ze kunnen als volgt gegroepeerd worden:

• Vitaminen komen in grote hoeveelheden voor in Aloë Vera. De belangrijkste zijn de vitaminen E, C en Bèta Caroteen (voorheen vitamine A). Deze vitaminen zijn belangrijke anti-oxidanten.
• Mineralen zoals zink, koper, calcium, natrium, ijzer, mangaan en kalium.
• Suikers, met name de polysachariden die een versterkende invloed hebben op het immuunsysteem.
• Plantaardige Sterolen zijn krachtige elementen die ontstekingen tegenwerken.
• Enzymen in de vorm van Proteasen en Lipasen. Deze twee helpen de spijsvertering en breken het voedsel af.
• Aminozuren zijn de basiselementen van Proteïne. Van de 22 aminozuren die het menselijk lichaam nodig heeft, zijn er 20 aanwezig in Aloë Vera.
• Saponen hebben een zeer krachtig effect tegen virussen, schimmel, spruw en bacteriën.
• Lignine geeft de Aloë Vera de mogelijkheid om diep in de huid door te dringen.
• Choline Salicylaat is een pijnstillend, ontstekingsremmend en koortswerende stof.
• Antraquinonen hebben een anti-bacteriologische werking.

De voordelen even op een rijtje:

De lijst van inmiddels bekende voordelen van het gebruik van Aloë Vera is fors. Maar ik wil toch even de belangrijksten noemen. In artikel 2 van deze special gaan we hier dieper op in.

• Verlichten van pijn bij kwallenbeten en –verbrandingen
• Verminderen van jeuk
• Doden van schimmels
• Doden van Bacteriën
• Doden van virussen
• Reinigen van het spijsverteringskanaal
• Stimuleren van de groei van gezond weefsel
• Positieve bijdrage bij gewrichtspijn
• Onderdrukken van ontstekingen
• Verlaging van koorts

Door al deze voordelen, kan Aloë Vera in een heel breed gebied ingezet worden voor een grote variëteit aan behandelingen. Je kunt dan denken aan bijvoorbeeld:

• Keelproblemen
• Hoofdpijn
• Spierpijn
• Reuma
• Maagproblemen
• Huidproblemen zoals acne en eczeem
• Darmproblemen (ontstekingen, verstoppingen, diarree)
• Allergie
• Zenuwontstekingen
• Tandvleesproblemen
• Bloedarmoede

Voor meer informatie lees ook deel 2:
Aloë Vera special deel 2: Voordelen van Aloë Vera voor de gezondheid