Detox Dieet: Onzin of werken ze echt?

De afgelopen jaren hebben we een enorme groei van populariteit gezien op het gebied van detox-diëten. Online vind je overal verschillende artikelen waarin het laatste detox-dieet beschreven staat en bij bij elke drogist vind je onderhand allerlei producten, sapjes en pilletjes die je erbij moeten helpen je lichaam te ontgiften. De vraag is natuurlijk of deze detox diëten ook echt effectief zijn. Ze kunnen je natuurlijk wel helpen enkele pondjes kwijt te raken, maar dat is niet het ultieme doel.

In dit artikel wil ik met je doornemen wat detox-diëten eigenlijk zijn, of ze effectief zijn en of er een alternatief is waar je wellicht beter voor kunt kiezen.

Laten we beginnen…

Wat is een detox-dieet eigenlijk?

Een detox-dieet heeft als belangrijkste kenmerk het doel om je lichaam te ontgiften. Zo wordt beweerd dat je door bepaalde voedingsmiddelen te eten of een bepaald dieet te volgen je lichaam kunt reinigen van gifstoffen die het jarenlang heeft opgeslagen in je vetcellen en andere cellen in je lichaam. De bedoeling is dat deze gifstoffen worden losgelaten en verwijderd worden uit je systeem.

Soms wordt beweerd dat een detox dieet je kan helpen om je stofwisseling te versnellen, omdat deze gifstoffen zogenaamd je metabole functies in de weg staan. Ook wordt er gezegd dat je bepaalde ziekteverschijnselen kunt bestrijden door middel van in detox-dieet. Voel je bijvoorbeeld futloos en heb je weinig energie, dan zou dit veroorzaakt worden door gifstoffen in je lijf. Heb je vaak hoofdpijn of voel je je over het algemeen niet optimaal, dan zou dit ook veroorzaakt kunnen worden door gifstoffen in je lichaam.

De vraag is natuurlijk of alles wat beweerd wordt online over detox diëten, ook echt zo is. Hier gaan we verder op in later in het artikel.

Wat mag je eten tijdens een detox-dieet?

Een detox-dieet is vaak erg minimalistisch maar kan verschillen in de opbouw. Zo bestaat er bijvoorbeeld een ontgiftingsdieet waar je alleen sappen mag drinken, of alleen groentn en fruit mag eten, of alleen een bepaald voedingsmiddel, zoals aardappelen. Dit zijn vaak niet de gezondste diëten, omdat ze maar een beperkte hoeveelheid voedingsstoffen bevatten. Immers, een specifiek voedingsmiddel kan nooit ervoor zorgen dat je alle voedingsstoffen binnenkrijgt die je lichaam nodig heeft.

Er zijn echter ook programma’s die bestaan uit een gebalanceerd menu, wat inhoudt dat je dieet dan vooral bestaat uit groente en fruit, eventueel volkoren granen, bonen en andere peulvruchten en soms ook vis.

Groenten staan in ieder geval in het middelpunt van een detox-dieet, omdat deze zogezegd het krachtigste ontgiftingseffect hebben op je lichaam. Bovendien bevatten groenten ook maar weinig calorieën en een rijkdom aan voedingsstoffen, zodat ze je helpen snel en effectief af te vallen.

Wat zijn de bijwerkingen van een detox dieet

Het doel van een dergelijk dieet is natuurlijk om je lichaam te zuiveren, oftewel te ontgiften of te ontslakken zoals het ook wel eens genoemd wordt. Omdat je lichaam vol met gifstoffen zit (tenminste dat wordt beweerd!), en deze vrijkomen in de eerste dagen van het dieet, kan het zijn dat je met zogenaamde detox symptomen te maken krijgt. Dit houdt in dat je bijvoorbeeld erge hoofdpijn hebt, of zelfs griepsverschijnselen krijgt.

Deze symptomen kunnen vaak de gehele eerste week aanhouden, voordat ze overgaan en de plaats vrijmaken voor meer energie.

Sommigen voelen zich de eerste dagen zo miserabel, dat ze amper uit bed kunnen komen en constant moe zijn. Volgens specialisten op het gebied van deze detox-diëten is dit echter een normaal verschijnsel.

Er zijn eigenlijk maar weinig wetenschappelijke onderzoeken die deze detox-verschijnselen onderstrepen. Het lijkt er eerder op dat het een reactie is van je lichaam, terwij het zich aanpast aan de beperktere energieconsumptie van een detox-programma.

Kan een detox-dieet je lichaam zuiveren?

Veel mensen hebben het idee dat een detox-dieet je kan helpen om snel wat pondjes kwijt te raken. In de meeste gevallen is dat ook zo. Echter is dat natuurlijk niet het ultieme doel van een dergelijk ontgifitingsprogramma. De reden waarom je toch afvalt, is omdat je vaak zo ‘clean’ eet dat je een stuk minder calorieen binnenkrijgt dan je nodig hebt. HIerdoor raken ook je glucosereserves in je lichaam op, en zodra dit gebeurt laat je lichaam vocht los, wat natuurlijk bijdraagt aan het grotere gewichtsverlies.

Maar raak je nu ook echt gifstoffen kwijt met een detox-dieet?

Hoewel het logisch klinkt, is het eigenlijk helemaal niet zo dat je lichaam gifstoffen opslaat. Het is namelijk de taak van je lever en je nieren om je lichaam van stoffen te reinigen die hier niet horen. Zodoende draagt een detox-dieet hier maar weinig aan bij.

Wel is het zo dat een dergelijk dieet vaak ongezonde voedingsmiddelen vermijdt, waardoor je lichaam ondersteund wordt de dagelijkse reinigingstaken effectief uit te voeren. Doordat een ontslakkingsprogramma ook grote hoeveelheden groenten en fruit bevat, en zodoende enorm rijk is aan vitaminen, mineralen en vezels, wordt je lichaam nog beter gestimuleerd zichzelf te zuiveren. Maar om te zeggen dat een detox-dieet de reden is waarom je gifstoffen kwijtraakt, klopt simpelweg niet.

Kortom, ontslakkingsprogramma kunnen je helpen snel wat overtollig vocht kwijt te raken, maar er is geen wetenschappelijk bewijs voor de claim dat ze gifstoffen uit je lichaam spoelen. Het enige wat gezegd kan worden is dat je lichaam door middel van een gezond dieet en voldoende voedingsstoffen beter in staat is zijn taken uit te voeren en je lichaam automatisch te reinigen.

Daarom is het ook zo belangrijk om niet simpelweg af en toe een streng dieet te volgen, maar elke dag gezond te eten en je lichaam te voorzien van voldoende voedingsstoffen. En zorg er tevens voor dat je je lichaam niet onnodig belast door te veel junkfood, vlees, zuivel en bewerkte graanproducten te eten.

Is een detox-dieet schadelijk?

Er zijn verschillende detox-programma’s die momenteel de hemel ingeprezen worden, dus het is moeilijk om over deze groep in het algemeen te oordelen. Een uitgebalanceerd dieet is over het algemeen niet ongezond, maar het is ook niet de bedoeling dit langdurig vol te houden, omdat het doorgaans wel te weinig calorieen bevat om gezond te zijn op de lange termijn.

Programma’s waar je alleen groenten of fruit, of alleen een specifiek voedingsmiddel mag eten zijn wel sterk af te raden. Deze bieden niet voldoende energie voor je dagelijkse behoeften en werken hierdoor dus het jojo-effect in de hand.

Bovendien kunnen deze programma’s wel dergelijk schadelijk zijn voor mensen met een bepaalde aandoening. Zo is het bijvoorbeeld voor diabetici sterk af te raden om een detox-dieet te volgen, omdat ze hierdoor een te lage bloedsuikerspiegel kunnen verwachten, wat in deze omstandigheden gevaarlijk kan zijn.

Onthou ook dat elk detox-dieet maar van korte duur is. Het grootste probleem is dan net als met andere programma’s dat het crash-lijnen in de hand werkt. De enige manier om langdurige resultaten te behalen is door langdurige veranderingen in je levensstijl door te voeren. Met een detox-programma ligt het gevaar dan ook op de loer dat je weer snel wat pondjes bijkomt, die je er vervolgens weer met een nieuw dieet probeert af te werken.

Tot slot...

Wil je je lichaamseigen reinigingsmechanisme een boost geven, maar verwacht je geen wonderen? Dan is een detox-dieet misschien wel iets voor jou. Maar verwacht niet dat een dergelijk programma je helpt wanneer je ongezond eet en dit alleen als crash-dieet ziet.

De beste manier om je lichaam te reinigen is door het niet eens te vervuilen. Dit kan door middel van een gezond, clean eating dieet, voldoende beweging en weinig stress. Een detox-dieet zal weinig verandering brengen in een ongezonde levenswijze.

Bronnen:

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25522674

http://www.health.harvard.edu/staying-healthy/the-dubious-practice-of-detox