Maak een einde aan je eetverslaving

Ik kan het echt niet verdragen als iemand de raad geeft dat je alles kunt eten, maar dan wel met mate, en dat op een manier alsof dit geldt voor iedereen.

Er zijn namelijk biologische redenen waarom iemand niet iets met mate kan eten, onafhankelijk van hoe hard ze hun best doen.

De reden hiervoor is dat veel mensen verslaafd zijn aan junk food.

En net zoals bij andere verslavingen is onthouding de enige manier die zal werken.

Voor echte verslaafden zal 'met mate' echt altijd mislukken.

Ook voeding kan verslavend zijn

Verreweg de meeste mensen beseffen niet dat ook eten iemand verslaafd kan maken. Immers, het klinkt zo onwerkelijk.

In de laatste decennia is hier echter verandering aan het inkomen aangezien we nu honderden studies hebben die aantonen dat bepaalde soorten voeding leiden tot een verslaving (1).

Eeen eetverslaving is echter iets dat nog maar recent bekend is geworden en zelfs gezondheidsdeskundigen zijn nog niet altijd op de hoogte.

Je ziet het vaak genoeg, diëtisten of  gezondheidsdeskundigen die mensen afraden om volledig te stoppen met bepaalde eetgewoontes of eetverslavingen.

Ze zullen je zeggen dat dit te extreem is en toch zal mislukken en ervoor zal zorgen dat je jezelf ellendig gaat voelen.

Ze bedoelen het goed, maar ze begrijpen niet dat deze aanpak niet zal werken als je lijdt onder een (emotionele) eetverslaving.

Als je met een iemand te maken hebt die verslaafd is aan eten zal 'met mate' dan ook nooit slagen.

Ze zullen grote hoeveelheden junk food blijven eten en de gevolgen ervan dragen, voor de rest van hun (korte) leven.

De biologische oorzaken van een eetverslaving

Een etverslaving heeft een biologische oorzaak (2).

Mensen zijn namelijk geprogrammeerd om te zoeken naar gedrag dat dopamine vrijgeeft in het beloningssysteem van de hersenen.

Hierdoor voel je je namelijk prettig. Dit is ook de voornaamste reden van een emotionele eetverslaving.

Natuurlijk ligt je gedrag ten grondslag aan je emoties, maar je grijpt naar eten juist omdat het je weer beter laat voelen. Zo kun je de emoties onderdrukken in plaats van ermee leren omgaan.

Hier is dan ook een waarschuwing op zijn plaats.

Een emotionele eetverslaving kun je verslaan door weg te blijven bij junk food en gewoon gezond te eten. Dat wil zeggen dat je helemaal geen junk food meer kunt eten.

Op dat moment is echter ook de 'oplossing' voor je emoties opeens verdwenen. De kans is dat groot dat je een andere verslaving aanleert wanneer je niet leert om te gaan met je emoties.

Laten we verder gaan...

Er zijn vele manieren om dopamine vrij te laten produceren in je hersenen: eten, seks en alle andere dingen die je je goed laten voelen.

Dit systeem heeft een functie en is niet noodzakelijk slecht wanneer dit op een natuurlijke manier gebeurt.

Het wordt echter problematisch wanneer je dingen doet die meer dopamine vrijgeven dan normaal is in de natuur.

Natuurlijke, onbewerkte zorgt bijvoorbeeld voor milde hoeveelheden dopamine, maar junk food met veel suiker werkt echter veel krachtiger (3).

Dit is interessant genoeg precies wat er gebeurt wanneer mensen drugs gebruiken zoals cocaïne... Grote hoeveelheden dopamine worden vrijgegeven in de hersenen.

Voor mensen die hier aanleg voor hebben kan dat leiden tot een echte verslaving (4). (Vandaar dat emotionele eters dus een oplossing moeten vinden om met hun emoties om te gaan, in plaats van naar eten, sigaretten, alcohol of drugs te grijpen.)

Wanneer dit het geval is zal het zoeken naar voldoening overnemen. Normaal redeneren zal niet meer lukken en je zult bezwijken, zelfs als je weet dat het je fysiek schade berokkent.

Dit is ook de reden waarom rokers er niet in slagen om minder te roken en alcoholisten niet kunnen beslissen om minder te drinken. Het logische deel van hun hersenen heeft geen controle meer.

Mensen die grote hoeveelheden eten hebben zichzelf niet meer in de hand wanneer ze in aanraking komen met junk food en hebben dus hetzelfde probleem.

Dit is natuurlijk wel gemakkelijk gezegd. Verslavingen zijn complex en er zijn verschillende delen in de hersenen en neurotransmitters die hier invloed op hebben.

Een persoonlijk verhaal

Ontmoet Saskia.

Saskia is sinds 4 januari 2007 een herstellende alcoholist en was ook een tijdlang verslaafd aan verschillende soorten drugs.

Ze is in verschillende afkickklinieken geweest en werd in een psychiatrische inrichting opgenomen. Tevens werd ze enkele keren met spoed opgenomen wegens een overdosis.

Saskia was ook een roker, maar kon hier verschillende keren mee stoppen.

Kortom, afgezien van enkele hoogtepunten, heeft ze talloze dalen gezien in haar leven.

Hoewel ze van haar drugs- en alcoholverslaving, begon ze geleidelijk aan te merken dat ze een eetverslaving aan het kweken was.

Sterker nog, ze was volledig verslaafd... Niet meer en niet minder.

Ze was de controle over haar consumptie volledig kwijt. Ze at vaak duizenden calorieën tijdens een van haar eetbuien.

De verslaving duurde meerdere jaren. Ze probeerde alles...maar niets hielp. Pillen, supplementen, enz. Alles mislukte...

'Met mate eten' was zeker geen goed idee.

Uiteindelijk besefte ze dat ze dat ze eigenlijk hetzelfde probleem had als toen ze een drugsverslaafde was.

De sterke trek, de gedachten in haar hoofd, het steeds maar breken van haar eigen regels, het complete gebrek aan zelfbeheersing... Voor Saskia was een eetverslaving niet heel anders dan een drugsverslaving.

Hoe is ze uiteindelijk van haar eetverslaving afgekomen? Toen ze verslaafd was aan drugs is ze uiteraard direct gestopt.

Jammer genoeg kun je niet geheel stoppen met eten, dat is gewoon niet realistisch – en bovendien nergens voor nodig. Saskia is uiteindelijk van haar eetbuien en haar eetverslaving afgekomen door alle voedingsmiddelen die een trigger voor haar waren te laten staan: alle bewerkte junk food dus.

'Met mate' lukt echt niet.

Vanaf het moment dat ze er in slaagde het verslavende eten volledig op te geven begon ze gewicht te verliezen. Zonder er verder moeite voor te moeten doen.

Hoewel er maar weinig studies beschikbaar zijn op het gebied van eetverslavingen, komen deze veel vaker voor dan mensen verwachten..

Als je dit alles herkent en ook problemen hebt met een eetverslaving en jezelf regels opleggen geen resultaat heeft, dan raad ik je aan je verder hierin te verdiepen.

De beste aanpak is om in dat geval elke soort junk food te laten staan en je alleen nog maar op natuurlijke en onbewerkte voedingsmiddelen te richten.

Het kan je leven veranderen.

De andere kant van het verhaal: Dieet en eetstoornissen

Eigenlijk heel apart, er zijn namelijk verschillende studies die aantonen dat een beperkt dieet kan leiden tot een eetverslaving en eetstoornissen (5,6).

In dit geval kan het voor veel mensen beter zijn om flexibel te zijn met je dieet.

Sommigen onder ons kunnen en moeten bijna junk food eten, zonder dat ze zich hierover schuldig moeten voelen. Voor hun zal het zelfs helpen het risico te verminderen dat ze constant ongezond gaan eten.

Het werkt voor sommige mensen, maar niet voor iedereen.

Ik denk dat het verschil is dat wanneer je ooit een eetverslaving hebt gehad dat je er dan ook niet in kunt slagen om met mate te eten en je dus junk food volledig moet opgeven.

Voor deze mensen is 'met mate' geen optie en zal deze aanbeveling een slecht idee zijn aangezien ze slechts een optie hebben: junk food uit je leven verbannen.

Niet iedereen is echter hetzelfde en er zijn verschillende oplossingen voor verschillende soorten problemen en mensen.

Voor sommige mensen werkt het om alles met mate te doen maar voor andere mensen kan dit volledig mislukken.

Tot slot...

Wanneer het aankomt op verslavingen dan is een volledige onthouding slechts het begin. Je hier (levenslang) aan houden is iets anders.

Mensen met een echte eetverslaving hebben meer nodig dat gewoon beslissen om geen verslavend eten meer te consumeren.

Gelukkig hebben we nu psychologen, programma's en zelfhulpgroepen die ons hierbij kunnen helpen.

Iemand die echt verslaafd is zal er nooit in slagen om hun drug met mate te consumeren – in dit geval ook geen voedingdmiddelen.

Als je iemand die problemen heeft met een eetverslaving vertelt om bepaalde producten met mate te eten dan is dit even ineffectief als een zware roker vragen om gewoon minder te roken of een alcoholist te vragen met mate te drinken.

Het zal simpelweg niet lukken.

Doe jezelf dus een plezier en praat met je huisarts over je probleem. Wellicht kan hij je doorverwijzen naar de geschikte hulp.

Praat ook met je familie en vrienden en vraag ze om steun. Met een netwerk van steun is het namelijk veel gemakkelijker om een verslaving te verslaan – zelfs als het om een eetverslaving gaat!

Bronnen:

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2607335/

http://journals.lww.com/co-clinicalnutrition/Abstract/2010/07000/Neurobiology_of_food_addiction.3.aspx

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19121351/

http://link.springer.com/article/10.1007/s40429-014-0021-z

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3980851/

http://ajcn.nutrition.org/content/early/2014/01/22/ajcn.113.068965.short