47 Manieren om Zelfvertrouwen op te bouwen

Zelfvertrouwen is een hulpmiddel dat je kunt gebruiken in je dagelijks leven om allerlei leuke dingen te doen, niet in het minst om te stoppen met aan jezelf te twijfelen, je angsten onder controle te houden en meer van de dingen te doen die echt belangrijk voor je zijn.

Maar niet veel mensen beseffen dat zelfvertrouwen net als een spier werkt – zelfvertrouwen groeit als gevolg van de prestaties die ervan verwacht worden. Je kunt het dus gebruiken of het kwijtraken. Wat nou juist zo jammer is, maar wat je steeds vaker ziet is dat veel mensen hun zelfvertrouwen geheel afhankelijk maken van hun uiterlijk of gewicht.

Dit is met name bij tieners een bekend fenomeen. Ben je niet knap of slank (...of vul maar in), dan hoor je er niet bij.

Natuurlijk is dat een behoorlijk negatieve trend. Immers, je eigenwaarde moet eigenlijk afhankelijk zijn van wie je bent, wat je sterkten zijn en wat de waarde is die je biedt voor anderen, niet van hoe je eruitziet.

Zelfvertrouwen krijgen is dus ook een kwestie van werken aan de dingen die je ervan bewust maken hoeveel je kunt bereiken door jezelf te zijn. Om je zelfvertrouwen op te bouwen, heb ik een lijst gemaakt met nuttige tips die je direct kunt toepassen.

Maar eerst, een kijkje in wat zelfvertrouwen eigenlijk echt is.

Wat is zelfvertrouwen?

Twee belangrijke dingen dragen bij aan zelfvertrouwen: zelfdoeltreffendheid en eigenwaarde.

Je ervaart een gevoel van zelfdoeltreffendheid als je ziet dat je (en anderen vergelijkbaar met onszelf) vaardigheden beheerst en doelen bereikt die van belang zijn voor deze vaardigheden. Dit is het vertrouwen dat, als je leert en hard werkt in een bepaald gebied, je zult slagen; en het is dit soort vertrouwen dat mensen ertoe aanzet moeilijke uitdagingen aan te gaan, en te volharden in het gezicht van tegenslagen.

Dit overlapt met het idee dat zelfvertrouwen, wat een algemener gevoel is waarin je ervaart dat je kunt omgaan met wat er gaande is in het leven, en dat je het recht hebben om gelukkig te zijn. Deels komt dit voort uit een gevoel dat de mensen om ons heen ons 'goedkeuren', wat je dan weer wel of niet kunnen controleren. Maar het komt ook uit de zin dat ons gedrag voortvloeit uit onze eigen principes, dat je bekwaam bent in wat je doet, en dat je succesvol kunt zijn als je er hard aan werkt.

Sommige mensen geloven dat zelfvertrouwen kan worden gebouwd met affirmaties en positief denken. Hier zit zeker wel een kern van waarheid in, maar het is net zo belangrijk om zelfvertrouwen op te bouwen door jezelf doelen te stellen en deze te behalen – hierdoor bouw je competentie en bekwaamheid op. Zonder deze onderliggende bekwaamheid, is er geen sprake van zelfvertrouwen, maar eerder van 'over-vertrouwen', met alle problemen en mislukkingen van dien.

Laten we eens even een kijkje nemen naar hoe zelfvertrouwen zich uit in de praktijk. Kijkend naar de voorbeelden in onderstaande tabel, heb jij ook last van een lage eigendunk?

Zoals je kunt zien uit deze voorbeelden, kan weinig zelfvertrouwen zelfdestructief zijn, en het manifesteert zich vaak als negativiteit. Mensen met zelfvertrouwen zijn over het algemeen positief - ze geloven in zichzelf en hun capaciteiten, en ze geloven ook in het leven ten volle leven.

Zelfvertrouwen krijgen

Dus hoe kan je dit gevoel van zelfvertrouwen opbouwen, gebaseerd op een stevige waardering van de werkelijkheid?Het slechte nieuws is dat er geen snelle oplossing is, met andere woorden: het heeft tijd nodig.

Het goede nieuws is dat steeds meer zelfvertrouwen krijgen gemakkelijk haalbaar is, zo lang je de focus en vastberadenheid hebt om dingen door te voeren. En wat nog beter is, is dat de dingen die je doet om je zelfvertrouwen te verhogen ook tot echt succes op andere gebieden zal leiden - immers, je zelfvertrouwen heeft als basis echte prestaties, en dat kan niemand je wegnemen!

En nu door naar de tips!

1. Leren is een goede zaak, meld je aan voor cursussen en probeer je vaardigheden zoveel mogelijk te verdiepen.
2. Stop bezig te zijn met je eigen gedachten en onzekerheden en vraag in plaats daarvan wat je vandaag voor je partner zou kunnen doen. Je voelt je daarna gegarandeerd beter.
3. Ga naar de sportschool. De fysiologische effecten zorgen voor een geweldig gevoel.
4. Ga naar een netwerkevenement en focus op hoe je zoveel mogelijk contacten kunt leggen met andere mensen. Door acceptatie te ervaren van anderen, stijgt je eigen zelfvertrouwen.
5. Schrijf drie dingen op die het belangrijkst voor je zijn in je eigen leven. Als ze niet in je leven zijn, moet je er iets aan doen.
6. Schrijf een lijst op van de dingen in je leven die een negatieve invloed op je hebben, en kies ervoor deze dingen of mensen zoveel mogelijk te minimaliseren.
7. Welk doel heb je recentelijk behaald? Wees er trots op, want je eigen vaardigheden herkennen is niet arrogant, maar juist gezond.
8. De volgende keer dat je op een feestje bent, blijf dan niet alleen praten met de mensen die je kent, maar probeer actief kennis te maken met de mensen die je niet kent.
9. De volgende keer dat je jezelf ervan overtuigt iets niet te doen (uitnodiging voor een feest, een uitdagend project of wat dan ook), doe het dan gewoon zonder na te denken.
10. Doe een ding elke dag waar je blij van wordt (aan de binnenkant of aan de buitenkant).
11. Analyseer de gedachtepatronen die ertoe leiden dat je steeds aan jezelf twijfelt. Stel je nu voor dat je beste vriend dit proces doorloopt en daardoor veel dingen in het leven mist - wat zou je tegen hem willen zeggen?
12. Vraag die meid of die kerel waar je al langer een oogje op hebt uit (alleen als je single bent, ik wil natuurlijk niet dat je in de problemen komt!).
13. Hou op je te gedragen zoals mensen verwachten dat je je gedraagt.
14. Leer jezelf erop te betrappen elke keer dat je de gedachte hebt dat je niet goed genoeg bent.
15. Neem weloverwogen beslissingen over wat echt belangrijk voor je is.
16. De volgende keer dat je tegenover een uitdaging staat, luister naar wat je jezelf vertelt en zoek naar een manier om die innerlijke dialoog te verbeteren.
17. Ben je wel eens bang dat je dom overkomt? Je bent niet de enige. Geen big deal en je hoeft je er niet voor te schamen. Het maakt gewoon niet uit, want iedereen ervaart die gevoelens.
18. Er zijn vast al genoeg dingen die je doet waar je wel genoeg zelfvertrouwen voor hebt. Hoe voel je je op zulke momenten? Door je te realiseren dat er al dingen zijn waar je genoeg zelfvertrouwen voor hebt, is het makkelijker om dit ook voor andere zaken te bereiken.
19. Luister naar je twijfels, maar zorg ervoor dat ze je er niet van weerhouden weloverwogen beslissingen te nemen.
20. Je hebt een hele hoop verouderde regels in je hoofd die bepalen wat je doet, en wat je niet doet. Deze regels beperken je denken en je gedrag. Maak je er vrij van en neem beslissingen die vrij zijn van de regels die je beperken.
21. Raak je gefrustreerd wanneer je een kans voorbij hebt laten gaan? In plaats van frustratie te voelen, kun je beter eerlijk tegen jezelf zijn om te bepalen waarom je bepaalde beslissingen hebt genomen. Zo kun je de volgende keer een beslissing nemen die beter voor je is
22. Als iemand negatief tegen je praat, laat hem of haar dan weten dat je dit gedrag vanaf nu niet meer accepteert.
23. Flirt. Het is een onschuldige manier om een verbinding aan te gaan met mensen en plezier te hebben.
24. Praat openlijk met je partner over iets wat je hem of haar nog niet verteld hebt. We hebben allemaal wel iets dat al jarenlang in de kast ligt te rotten. Nu is het moment om er eerlijk over te zijn. Vaak zul je zien dat je partner veel minder erg reageert dan dat jij je had voorgesteld.
25. Herken altijd dat je opgewassen bent voor elke situatie, ook al lijkt het een uitdaging te worden.
26. Zelfvertrouwen betekent soms toegeven dat je ongelijk hebt – wees altijd klaar om dit toe te geven en je gedachten en overtuigingen te veranderen.
27. Vertrouw op je instincten. Ze weten waar ze het over hebben.
28. Angst is een manier om je te laten weten dat je een uitdaging aangaat en dat je zelfvertrouwen groeit. Dat is een goede zaak, dus maak er gebruik van in plaats van weg te lopen.
29. Stel je wordt bezocht door een succesvolle, zelfverzekerde, aantrekkelijke en levendige versie van jezelf van de toekomst, een versie van van jezelf die je ooit hoopt te zijn. Wat zou je toekomstige ik je dan vertellen?
30. Denk niet dat je alles zelf moet doen – om hulp vragen is vaak een teken van zelfvertrouwen!
31. Ga een nieuwe uitdaging aan morgen. Doe iets wat al lang op je lijstje staat, maar wat je steeds uitgesteld hebt vanwege onzekerheid.
32. Omring jezelf met mensen die je steunen en je aanmoedigen. Probeer mensen die je slecht over jezelf laten voelen zoveel mogelijk te vermijden. .
33. Mensen zijn geen eiland, je moet een deel worden van de wereld om je heen om zelfvertrouwen te kunnen krijgen. Waar kun je aan deelnemen wat belangrijk voor je is?
34. Werken aan het ontwikkelen van de vaardigheden die je nodig hebt om succesvol te zijn in de dingen die belangrijk voor je zijn. Welke vaardigheden kun je verbeteren om je kansen op succes drastisch te verhogen?
35. Je lichaam en je geest zijn in een constante wisselwerking met elkaar. Door fysiek – door middel van je lichaamshouding - zelfvertrouwen uit te stralen, ga je dit ook meer voelen, wat tot een positieve ontwikkeling leidt.
36. Betrap je jezelf er vaak op dat je je constant vergelijkt met anderen? Hou op, probeer niet om jezelf te valideren door vergelijking - je bent geweldig en uniek zoals je bent.
37. Ben je het ergens niet mee eens? Laat het de anderen dan weten en ga niet met de pakken neerzitten.
38. Ben je verlegen wanneer je nieuwe mensen ontmoet? Verlegen zijn houdt niet per se in dat je geen zelfvertrouwen hebt. Wat je vooral niet moet doen is er te veel aan denken, pas dan gaan mensen het merken wanneer je er bewust mee bezig bent.
39. Je omgeving heeft een directe invloed op je eigen waarneming, dus als je omringd bent door rommel, papierwerk en afval, plan dan enkele uren in om alles op te ruimen en schoon te maken. Je voelt je daarna waarschijnlijk weer een stuk beter en kunt er weer met een helder hoofd tegenaan.
40. Je geluk of eigenwaarde mag niet afhankelijk zijn van het feit dat je wel of geen relatie hebt of dat iemand anders je accepteert zoals je bent. Ontdek eerst je intrinsieke waarde, en je relaties en zelfvertrouwen zullen oneindig veel beter zijn.
41. Je sterke punten kunnen worden gebruikt om een van je zwakheden te overwinnen. We hebben allemaal zwakheden, maar ze ondermijnen alleen je zelfvertrouwen als jij dat toelaat.
42. Het beeld dat je van je eigen lijf hebt is wel van belang. Heb je overgewicht? Probeer dan enkele pondjes af te vallen. Hou je niet van de manier waarop je haar eruitziet? Ga dan lekker naar de kapper. Dat is overigens altijd een goede tip, want een trip naar de kapper doet wonderen voor je zelfvertrouwen.
43. Zelfvertrouwen opbouwen is een continu proces. Het is geen doel of eindpunt dat je bereikt en dan houdt het op. Zet door en je zelfvertrouwen zal blijven groeien.
44. Accepteer geen taken die je niet wilt of kunt aannemen alleen om een ander niet te kwetsen of om de goedkeuring te krijgen van anderen. Je kunt gerust weigeren en het is ook helemaal niet nodig om hiervoor een excuus te verzinnen. Nee is nee.
45. Kijk naar de mensen die je respecteert en die zelfvertrouwen uitstralen – ga ze niet kopiëren, maar bepaal wat zij anders doen en kijk wat je van hen kunt leren.
46. Maak een plan om iets te doen, en maak vervolgens bewuste keuzes om ermee door te gaan. Zien dat je vooruitgang maakt is erg belangrijk voor je zelfvertrouwen.
47. Ben je nog steeds gefrustreerd omdat iets niet goed gegaan is of een eerder gesteld doel niet behaald werd? Natuurlijk is dit frustrerend, maar accepteer dat ook dit een les is en vaak kun je juist van negatieve ervaringen erg veel leren. Het is simpelweg een onderdeel van het leven.

Zelfvertrouwen krijgen is niet gemakkelijk. Wellicht leidt je al sinds jaren onder een lage eigendunk en heb je de hoop bijna opgegeven dat je hier nog iets aan kunt doen – of misschien denk je wel dat je het helemaal niet waard ben.

Belangrijk is dat je kleine stappen in de goede richting zet, ook al is het nog zo moeilijk en ook al duurt het nog zo lang.

Heb je wel eens naar een foto van jezelf gekeken waar je tezamen met anderen opstaat? Wat valt je op? Denk je echt dat mensen op je neerkijken omdat je wellicht een paar pondjes extra bij je draagt (net zoals het overgrote deel van de Nederlanders....) of omdat je korte benen hebt, een spitse neus, enz.? Wat je waarschijnlijk het meest opvalt terwijl je naar die foto kijkt, is niet dat je er raar of slecht uitziet, maar dat je ontzettend onzeker bent. Vaak is een lage eigendunk dan ook een 'self-fulfilling prophecy'. Mensen kijken niet anders naar je omdat je niet perfect bent. Ze kijken anders naar je omdat ze zien dat je geen vertrouwen in jezelf hebt, hoe kun je dan van anderen verwachten wel vertrouwen in je te hebben?

Dus, kop op en met elke stap ben je dichter bij je doel!

Bronnen:

https://www.psychologytoday.com/blog/wired-success/201210/why-dont-my-positive-affirmations-work

https://ed.stanford.edu/sites/default/files/annurev-psych-psychology_of_change_final_e2.pdf

Samenvatting: