Aften: Oorzaken, Symptomen, Behandelingen en meer!

De meeste mensen kennen het wel, ineens voel je een blaasje op je tong of ergens anders in de mond. Hoe het ontstaan is weet je niet, je weet alleen dat het pijnlijk is, dat het vervelend is, en dat je er zo snel mogelijk weer van af wilt zijn.

Vaak voelt dit blaasje groot aan, maar als je in de spiegel kijkt blijkt het een erg klein plekje. Misschien dat je er een paar keer tegenaan drukt de tong, maar nog steeds niet weet wat het precies is. De kans is dan groot dat je last hebt van een aft.

Aften zijn kleine ondiepe zweren die in de mond verschijnen en vaak zowel eten en praten nogal ongemakkelijk kunnen maken. Er zijn twee verschillende soorten aften:

• Simpele aften – Deze kunnen drie of vier keer per jaar optreden en kunnen tot wel een week duren. De meeste mensen die er last van hebben zijn rond de 10 en 20 jaar oud. Maar dat betekent natuurlijk niet dat jongere en oudere mensen er geen last van zouden kunnen krijgen.
• Complexe aften – Deze variatie komt minder vaak voor en zien we vaak terug bij mensen die er al eerder een keer last van hebben gehad.

Wat veroorzaakt deze aften?

De precieze oorzaak van de meeste aften is helaas onbekend. Van zowel stress of weefselbeschadiging wordt gedacht dat het de oorzaak zou kunnen zijn van simpele aften. Bepaalde voedingsmiddelen - zoals citrusvruchten of zure vruchten en groenten (denk hierbij bijvoorbeeld aan citroenen, sinaasappels, ananas, appels, vijgen, tomaten en aardbeien) kunnen een pijnlijke aft veroorzaken of het probleem met een bestaande aft juist erger maken.

Soms kan een scherp tandoppervlak of tandheelkundig apparaat (denk bijvoorbeeld aan een beugel of een slecht passend kunstgebit) ook leiden tot aften in de mond.

Sommige gevallen van complexe aften worden veroorzaakt door een onderliggend probleem met de gezondheid. Bijvoorbeeld een verzwakt immuunsysteem, voedingsproblemen, zoals een gebrek aan vitamine B-12, zink, foliumzuur of ijzer, en maagdarmkanaal aandoeningen, zoals coeliakie en de ziekte van Crohn (enteritis regionalis).

Zijn koortsblaasjes en aften hetzelfde probleem?

Nee – deze zijn niet hetzelfde probleem. Hoewel een koortslip en aften vaak met elkaar worden verward zijn ze niet hetzelfde. Koortsblaasjes, ook wel een koortslip of herpes simplex type 1 genoemd, zijn groepen van pijnlijke, met vocht gevulde blaasjes. In tegenstelling tot aften wordt een koortslip veroorzaakt door een virus en is dus ook zeer besmettelijk.

Daarnaast verschijnen koortsblaasjes meestal ook buiten de mond - meestal onder de neus, rond de lippen, of onder de kin, terwijl aften enkel ​​in de mond ontstaan.

Wat zijn de symptomen van aften?

Aangezien koortsblaasjes ook in de mond kunnen optreden is het misschien wel prettig om te weten of je last hebt van aften of van koortsblaasjes. De kans is groot dat je last hebt van aften wanneer:

• Je een pijnlijke zweer or meerdere zweren in de mond ziet. Normaal gesproken komen deze voor op de tong, het zachte gehemelte (het achterste gedeelte van het dak van de mond), of bij onze wangen.
• Je een tintelend of branderig gevoel hebt voorafgaand aan het daadwerkelijk optreden van de zichtbare zweren.
• Zweren in de mond aanwezig zijn die rond van vorm en wit of grijs van kleur zijn. Vaak hebben deze aften een rode rand.

Hoewel het gelukkig niet vaak voorkomt kunnen er ook vervelendere symptomen optreden op het moment dat aften ernstiger zijn. De persoon kan dan last krijgen van:

• Koorts
• Problemen met fysieke loomheid
• Opgezwollen lymfeklieren

Hoe worden aften behandeld?

De pijn van een pijnlijke aft wordt meestal binnen een paar dagen minder en de zweren genezen meestal zonder behandeling na ongeveer een week of twee. Als zweren groot of pijnlijk zijn of niet weg gaan dan kan er een antimicrobiële mondspoeling, een corticosteroïde zalf, of een ander recept worden voorgeschreven om de pijn en irritatie te verminderen.

Kunnen we aften voorkomen?

Hoewel er geen specifieke remedie is om ervoor te zorgen dat aften nooit meer terugkomen is het wel mogelijk om ervoor te zorgen dat ze minder vaak voorkomen. Bijvoorbeeld op de volgende manieren:

• Probeer voedingsmiddelen die de mond irriteren waar mogelijk te vermijden. Denk bijvoorbeeld aan citrusvruchten, andere zure vruchten en stevig gekruid ​​voedsel
• Vermijdt de irritatie die op kan treden bij het kauwen van kauwgum
• Poets met een zachte tandenborstel na elke maaltijd en dagelijks flossen, dit zorgt ervoor dat eventuele voedingsmiddelen die kunnen leiden tot een aft beperkt zullen worden.

Voedingsmiddelen om aften te behandelen

Aften, gekenmerkt door kleine, pijnlijke plekjes in de mond of tandvlees kunnen worden veroorzaakt door verwondingen aan de huid, vitaminegebrek, stress, een onbalans in onze lichaamschemie, voedselallergie of zure voedingsmiddelen zoals ananas, tomaten en sinaasappelen. Omdat de mond van nature al vol zit met bacteriën is het een moeilijk gebied om te behandelen.

Echter, bepaalde voedingsmiddelen kunnen op een gemakkelijke en betaalbare manier deze bacteriën aanpakken en het ongemak dat je hebt met aften minimaliseren.

Zuiveringszout

Zuiveringszout verlaagt de zuurgraad in de mond. Het helpt niet alleen bij de genezing van bestaande aften, maar het kan zelfs nieuwe problemen voorkomen. Sterker nog, zuiveringszout helpt bij veel verschillende soorten parodontale problemen en bij regelmatig gebruik  kan het de bacteriën in de mond sterk verminderen. Er wordt gedacht dat zuiveringszout het vermogen van bacteriën om zich in de speekselklieren te nestelen sterk vermindert.

Meng twee theelepels zuiveringszout met ongeveer een halve liter warm water. Laat het ongeveer een minuut in de mond spoelen en spuug het dan uit. Natuurlijk niet doorslikken.

Yoghurt

Yoghurt bevat actieve Lactobacillus acidophilus culturen die ook kunnen helpen om aften sterk te verminderen. Yoghurt zorgt voor meer goede bacteriën in de mond om zo de slechte bacteriën tegen te gaan. Eet elke dag minstens vier eetlepels yoghurt om aften te verminderen en ongeveer 250 gram yoghurt per dah om ze te helpen voorkomen.

Zwarte thee

Een ander product dat het proberen waard bij het verminderen van problemen met aften is zwarte thee. Zwarte thee bevat tannine, een adstringerend middel dat de pijn bij aften kan helpen verminderen. Het aanbrengen van een nat, zwart theezakje direct op de plek zelf gedurende 60 seconden kan positieve resultaten geven. Als je de smaak aangenaam vind drink dan twee tot drie koppen zwarte thee per dag.

Boerenkool en wortelen

Groene bladgroenten bevatten vitamine B-complex. Deze vitaminen verminderen stress in het lichaam, hiervan wordt vaak gedacht dat het een van de oorzaken is voor de ontwikkeling van aften. Aften kunnen ook problematisch worden met een ijzerdeficiëntie, dus is het belangrijk om voedingsmiddelen te eten waar genoeg ijzer inzit. Daarnaast is het aan te raden om wortelen een keer te proberen. Deze groeten bevatten bètacaroteen, een krachtig geneesmiddel voor zweertjes in de mond.

Bereid een sapje in een sapcentrifuge machine met de combinatie van vijf of zes buitenste boerenkoolbladeren, een kleine hoeveelheid peterselie en spinazie en vier of vijf wortelen. Drink hiervan twee glazen per dag.

IJs

IJs versnelt het genezingsproces van deze aften misschien niet, maar het kan die vervelende pijn bij aften wel duidelijk verminderen. Hierdoor heb je er minder last van totdat het gebied compleet genezen is. Plaats een klein ijsblokje op het pijnlijke gebied om het te verdoven. Laat het ijs smelten en laat het zo lang op de plek als je dat hebben kunt of totdat het volledig smelt. Herhaal zo nodig de hele dag door om pijnlijke aften iets draaglijker te maken.

Aluin

Het deppen van een kleine hoeveelheid aluin op een kleine, nieuwe aft kan ervoor zorgen dat de aft niet veel groter wordt. Aluin is zonder recept verkrijgbaar bij drogisterijen en supermarkten. Hoewel aluin een aft niet kan genezen kan het wel voorkomen dat het steeds groter wordt.

Wanneer moet je hulp zoeken

Gelukkig hebben de meeste mensen er weinig last van, aften zijn na een paar dagen weer weg en gewoon tijdelijk vervelend. Echter, het is een goed idee om de huisarts of tandarts te bellen over problemen met aften bij het volgende:

• Als je merkt dat je ongewoon grote zweren hebt
• Zweren die zich verder verspreiden
• Zweren die drie weken of zelfs langer aanwezig blijven
• Ondraaglijke pijn ondanks het vermijden van bepaalde voedingsmiddelen en gewone pijnstillende medicatie
• Als je merkt dat het moeilijk is om genoeg te kunnen drinken vanwege problemen met aften
• Een hoge koorts die gelijktijdig is met de eerste keer dat je de aften opmerkt

Gelukkig zijn aften vooral vervelend. Als je merkt dat je er last van hebt ga dan na of je iets gegeten hebt van eventueel voor irritatie heeft gezorgd. Misschien moet je dan proberen deze voedingsmiddelen in de toekomst proberen te vermijden.