Artritis

Artritis is een verzamelnaam voor heel veel vormen van gewrichtsaandoeningen. In tegenstelling tot veel andere aandoeningen, is artritis geen nieuwe aandoening, niet een welvaartsziekte.

Uit opgravingen is gebleken dat ook enkele honderden jaren geleden al mensen last hadden van hun gewrichten, iets wat we nu artritis noemen.

Wat is artritis en wat zijn de behandelmethodes? Alle ins en outs vind je in dit artikel!

Verschillende vormen van artritis

Zoals eerder gezegd is artritis een verzamelnaam voor heel veel vormen van gewrichtsaandoeningen. Wist je dat er op dit moment ruim 200 verschillende soorten artritis zijn? Om dit artikel niet te laten eindigen in een onoverzichtelijke lijst van 200 varianten, wil ik het voor nu even laten bij de drie hoofdgroepen, waar al deze 200 varianten onder vallen:

Osteo Artritis (OA)

Osteo Artritis is een degeneratieve gewrichtsziekte. Helaas is het tevens de meest voorkomende vorm van Artritis. Overigens staat het beter bekend als Artrose. Artrose  is een vorm van desintegratie van het kraakbeen in het gewricht. Meestal komt dit voor in de handen, de nek, in de lage rug, in de heupen en in de knieën. In de meeste gevallen komt artrose voor bij mensen die het 40^ste levensjaar reeds gepasseerd zijn.

Reumatoïde Artritis (RO)

Deze vorm van artritis is een auto-immuunziekte. Dit houdt in dat het immuunsysteem niet meer goed werkt. In dit geval zal het immuunsysteem het eigen lichaamsweefsel aanzien als een indringer die lichaamsvreemd is. Gevolg hiervan is dat het immuunsysteem het eigen lichaam aanvalt en vernietigt.

Deze vorm van artritis ontwikkeld zich in het begin heel erg traag. Veel mensen zullen er in het beginstadium dan ook helemaal geen last van hebben. Na hard fysiek werk een beetje pijn in de gewrichten is niet direct iets om je zorgen over te maken. Maar na een tijdje blijft de pijn aanhouden, de betreffende gewrichten zwellen op en worden extreem gevoelig.

Na een poosje wordt het gewricht stijver en stijver en als je het gewricht gebruikt kan het een geluid maken alsof je twee botten tegen elkaar aanwrijft. In de meeste gevallen betreft het vrouwen in de leeftijd van 30 tot 50 jaar.

Juveniele Artritis (JA)

Dit is een vorm van artritis waar eigenlijk alles onder valt wat jongeren onder de 18 jaar treft. Het komt niet erg vaak voor dat artritis zich ontwikkelt op zo’n jonge leeftijd. Er is dan ook heel erg weinig bekend over de mogelijke oorzaken hiervan. Het is overigens wél bekend dat het vaker voorkomt bij meisjes dan bij jongens. Over het waarom van dit feit tast de wetenschap volledig in het duister. Er zijn heel veel vormen van Juveniele Artritis.

De meest voorkomende is toch de Juveniele Reumatoïde Artritis, wat weer onder te verdelen is in  Poly-articulair (Juveniele Reumatoïde Artritis in veel gewrichten), Pauci-articulair (Juveniele Reumatoïde Artritis in maximaal 4 gewrichten) en Systematische Onset (Juveniele Reumatoïde Artritis over het hele lichaam).

Kun je definitief genezen van artritis?

Het slechte nieuws is dat er voor de meeste vormen van Artritis geen definitieve behandeling voorhanden is die genezing mogelijk maakt. De wetenschap richt zich op dit moment op onderzoek over hoe artritis ontstaat en hoe het zich gedraagt in het proces, om op die manier meer inzicht te krijgen in een mogelijk genezende, of stabiliserende, behandeling.

Wel gebruiken behandelend artsen heel veel hulpmiddelen om de pijn te verzachten, om het proces te vertragen en om normaal bewegen zo lang mogelijk vol te kunnen houden.

De behandeling van artritis

Vroeger werd er anders behandeld dan tegenwoordig. Gelukkig heeft de kennis omtrent Artritis wel vorderingen gemaakt. Vroeger werden artritispatiënten behandeld met aspirines, warmtetherapie en met het inzwachtelen van de pijnlijke gewrichten om deze te ‘beschermen’. We weten nu dat deze vorm van behandeling in het verleden meer kwaad dan goed gedaan heeft.

Tegenwoordig is de behandelingswijze multidisciplinair. Dat wil zeggen dat er allerlei technieken en vormen van medische wetenschap betrokken zijn bij de complete behandeling. Denk hierbij bijvoorbeeld aan diëtist, medicatie, fysiotherapie, lichaamsbeweging, chirurgie etc.

Meer en meer wordt ook de nadruk gelegd op gewichtsvermindering bij patiënten met overgewicht, om op deze manier de druk op de gewrichten fors te verminderen. Dit geldt met name voor de knieën en de heupen.

Er is geen genezende behandeling voor Artritis. Maar vanuit verschillende invalshoeken en disciplines, heeft de medische wetenschap verschillende mogelijkheden:

Medicatie

De meest effectieve medicatie die op dit moment voorhanden is, zijn aspirines, ibuprofen en andere ontstekingsremmende medicijnen. Hiermee kan op doeltreffende wijze de pijn en de ontsteking bestreden worden. Afhankelijk van de soort artritis, de ernst van de klacht en de algehele gezondheidstoestand van de patiënt, maakt de behandelend arts een keuze hiervoor. Het kan namelijk zijn dat sommige medicijnen, die normaal toegepast worden bij artritis, niet geschikt zijn voor mensen met leveraandoeningen, nieraandoeningen, astma en/of maagzweren.

Ontlasting van de gewrichten

In eerste instantie zal de nadruk gelegd worden op het verminderen van het lichaamsgewicht, om op deze manier met name de knieën en de heupen te ontlasten. Ook kunnen er krukken, een brace of een looprekje ingezet worden om niet alle lichaamsgewicht te laten drukken op de knieën en de heupen, maar ook op de beide armen.

Chirurgie

Als de reguliere behandelingen geen effect hebben en/of de autonomie van de patiënt in het gedrang komt, kan er ook chirurgisch worden ingegrepen. Wat voor ingreep dit precies kan zijn, is geheel aan de behandelend arts. Dit hangt natuurlijk af van de soort Artritis, de gezondheidstoestand van de patiënt en de mate van gewrichtsbeschadiging. Een paar soorten ingrepen kunnen onder andere zijn:

• Arthrodese: Hierbij wordt het aangetaste gewricht operatief vastgezet. Het nog eventueel aanwezige kraakbeen wordt hierbij verwijderd, voordat de uiteinden van de botten vastgezet worden. Op deze manier kunnen ze aan elkaar vastgroeien.
• Arthroplastie: Dit houdt in dat het volledige gewricht vervangen wordt door een ander gewricht.
• Arthroscopie: Met behulp van gespecialiseerde apparatuur kijkt de behandelend arts letterlijk ‘in’ het gewricht. Op deze manier kan hij een te snelle groei tegenwerken door kraakbeen weg te halen.
• Osteotomie: Hierbij worden vervormingen in de knieën of in de heupen gecorrigeerd. Dit wordt met name toegepast voor jongere patiënten.
• Synovestomie: Bij deze ingreep wordt het slijmvlies, wat de gewrichten met elkaar verbindt, verwijdert.

Alternatieve behandelingen voor artritis

Met name gevoed door het feit dat de reguliere geneeskunde artritis in veel gevallen niet genezend kan behandelen, en ‘alleen’ maar de pijn kan verlichten, zijn er ook steeds meer alternatieve geneeswijzen die een oplossing bieden voor artritis. Van alle therapieën die op dit moment voorhanden zijn, is de effectiviteit niet bewezen, hoewel veel mensen er baat bij hebben.

Voeding en dieten

Natuurlijk is gezond eten voor iedereen erg belangrijk. Dat staat voorop. Een specifiek dieet, zoals een histaminearm dieet bij jicht, bestaat er voor artritis niet. Wel is het belangrijk om een dieet te volgen als je last hebt van overgewicht. Dit hebben we al eerder besproken in dit artikel.

Er is natuurlijk wel onderzoek gedaan naar effecten van voedingsstoffen en supplementen op artritis. Hieruit is gebleken dat sommige patiënten baat hebben bij het toedienen van visolie om de ontstekingen af te remmen. Hier werd gebruik gemaakt van een extreem hoge dosis van 2,5 tot 7 gram per dag. Let op: ga hier zelf niet mee experimenteren. Overleg dit met een (alternatieve) arts.

Tai Chi en Chi Gong

Deze oud-Chinese vorm van bewegingstherapie heeft als doel om het lichaam in balans te brengen op fysiek en mentaal niveau. Door geleidelijke bewegingen te maken, in een vaste volgorde, verbetert dit de mentale en fysieke conditie. Zoals bij iedere vorm van bewegen, heeft ook een artritis-patiënt hier baat bij.

Kruidentherapie

In tegenstelling tot homeopathie en aromatherapie, gaat kruidentherapie uit van de extracten van hele planten. Patiënten met artritis, en met name reumatoïde artritis, hebben in sommige gevallen baat gehad bij een behandeling met Uncaria Tomentosa en Trypterygium Wilfordii. Deze beide hadden een sterk positief effect op een aantal pijnlijke gewrichten. Anderen hadden baat bij Gammalinoleenzuur, wat een positief effect had op ochtendstijfheid, gewrichtszwelling en de pijn. Met name bij een hoge dosering gedurende minimaal 24 weken waren de effecten het hoogst.

Homeopathie

Het eerste doel van homeopathie is het herstellen van de natuurlijke balans in het lichaam. Volgens de homeopathie kan alleen daardoor het lichaam zichzelf genezen. Verder gaat de homeopathie er van uit dat de stof die de ziekteverschijnselen doet opwekken, deze ook weer kan genezen.

Balneotherapie

Balneotherapie is een behandeling wat plaatsvind in warme baden, meestal verrijkt met natuurlijke mineralen. Deze behandelingen kun je vaak vinden in kuuroorden, waar ook varianten te vinden zijn zoals modderbaden.

Acupunctuur

Acupunctuur is een deel van een 4000 jaar oude, Chinese, geneeswijze. Binnen deze leer richt men zich op de energiebanen in het lichaam. Als er een probleem is met de gezondheid, dan wordt dat beschouwd als een verstoring in de energiebanen. Door het zorgvuldig plaatsen van kleine naaldjes worden de energiebanen weer hersteld. In veel gevallen waren artritis-patiënten geholpen met acupunctuur, maar alleen met de bestrijding van de pijn. Het effect op het ziektebeeld is vrijwel nihil.

Let op!

Als je van plan bent om één of meerdere van dit soort alternatieve behandelingen te gaan volgen, is het verstandig om dit te overleggen met je behandelend arts, of in ieder geval te melden. Stop in ieder geval nooit een reguliere behandeling zonder eerst met je behandelend arts te overleggen.