Bekkenpijn rond het schaambot of schaambeen

Als je last hebt van pijn op of bij het schaambot of schaambeen, dan kan dit heel veel oorzaken hebben. In veel gevallen denk je dat het om het schaambeen of schaambot gaat, maar de werkelijke pijn (en de oorzaak) kan naast of achter het schaambot liggen.

Om die reden wil ik het onderwerp een beetje breder bekijken, namelijk het gebied rondom het schaambeen: Het bekken.

Het bekken is het laagste deel van je buik. Bekkenpijn komt vaker voor bij vrouwen. Er zijn veel verschillende oorzaken van pijn in je bekken. Ze kunnen uit elkaar worden gedrukt en dit gebeurt meestal als je zwanger bent en het kan gepaard gaan met andere symptomen zoals vaginaal bloeden. De meest voorkomende oorzaken worden hieronder genoemd. De meeste oorzaken zullen door het gebruik van pijnstillers verbeteren en voor de meest recidive oorzaken zijn er behandelingen beschikbaar.

Wat is het bekken?

De organen in je bekken omvatten je darmen, je blaas, je baarmoeder en je eierstokken. Bekkenpijn betekent eigenlijk dus gewoonlijk pijn, die begint bij een van deze organen. In sommige gevallen komt de pijn uit het bekkenbeen dat naast deze organen ligt of uit de nabijgelegen spieren, zenuwen, bloedvaten of gewrichten. Er zijn veel mogelijke oorzaken van bekkenpijn.

Bekkenpijn komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Dit artikel behandelt de meest voorkomende oorzaken van bekkenpijn bij vrouwen.

Wat kunnen de oorzaken van bekkenpijn zijn?

Bekkenpijn kan acuut of chronisch zijn. Acuut betekent dat het de eerste keer is dat je dit soort pijn ervaart en chronisch betekent dat de pijn al langere tijd een probleem is. Als de pijn langer dan zes maanden aanhoudt, spreekt men over chronische pijn.

Pubalgie (pubische symphysitis of bekkeninstabiliteit): een veel voorkomende oorzaak van pijn tijdens de zwangerschap

Pubalgie of pubische symphysitis is één van de meest voorkomende oorzaken van pijn tijdens de zwangerschap. Het kan zich manifesteren als pijn in de lage rug, pijn die uitstraalt naar het bekken en de benen of pijn rond het schaambeen. Pubische symphysitis ontstaat als de ligamenten en de gewrichten van het bekken slap worden door de hormonen van de zwangerschap en door bepaalde bewegingen ontstoken raken.

Pubische symphysitis komt over het algemeen na 20 weken zwangerschap voor, maar kan ook al eerder optreden. De pijn door pubische symphysitis wordt vooral gevoeld wanneer je loopt, moet opstaan ​​na het zitten, in of uit bed stapt of omrolt, in en uit de auto stapt of langere tijd moet staan. Je kunt de symptomen van pubische symphysitis verminderen door je bewegingen, die de pijn verergeren, aan te passen en indien nodig speciaal ontworpen ondersteunende banden dragen.

Vrouwen die al kinderen hebben lijken meer onder deze aandoening te lijden en dit komt waarschijnlijk doordat ze al een peuter moeten verzorgen, minder rusten en vaak bukken om al dat speelgoed op te ruimen!

Dingen die je kunt doen tijdens de zwangerschap om pubalgie te verlichten:

• Probeer je knieën bij elkaar te houden. Als je in bed wilt stappen, ga dan op de rand van het bed zitten en druk je knieën stevig tegen elkaar, ga dan op je zijkant liggen en til je benen in het bed met je knieën nog steeds samengedrukt. Als je uit bed wilt stappen, doe je weer het omgekeerde. Wat de aandoening echt zal verergeren is wanneer je met een been in of uit bed stapt. Wanneer je in bed probeert te rollen, doe je dit altijd met je knieën samengeperst. Een kussen tussen je benen bij het in bed draaien, kan ook helpen om minder pijn te ervaren en een betere slaap te krijgen.
• Probeer jezelf niet op te trekken, wanneer je op je rug ligt. Rol eerst op je zijkant en gebruik dan je handen om jezelf op te duwen.
• Wanneer je op een stoel gaat zitten, of juist vanuit een stoel wilt opstaan, zorg dan ervoor dat je de stoel met de achterkant van je benen voelt, druk dan je knieën bij elkaar en laat jezelf in de stoel zakken. Als je opstaat, houd je je knieën ook weer bij elkaar en gebruik je handen om jezelf op te duwen. In een auto gebruik je dezelfde aanpak, maar schuif je meer op het puntje van de autostoel met je knieën en enkels samengedrukt. Zorg ervoor dat je stoel dicht bij de pedalen staat wanneer je rijdt.
• Vermijd zachte zitplaatsen zoals banken, want van een bank krijg je onvoldoende ondersteuning en het is vaak moeilijk om van de bank te komen!
• Vermijd hangen of met je benen over elkaar of te wijd uit elkaar gaan zitten in een stoel.
• Bij het aantrekken van kleding, vooral ondergoed en je broek, kun je het beste gaan zitten om te voorkomen dat je op één been moet balanceren.
• Zelfs wanneer je staat, moet je proberen om je gewicht over twee benen te verdelen.
• Vermijd het verdraaien van je lichaam, vooral bij het oprapen van speelgoed!
• Til geen zware dingen.
• Sommige huishoudelijke activiteiten, zoals stofzuigen, kunnen de symptomen verergeren.
• Veel wandelen of traplopen verergeren de symptomen. Grote stappen nemen tijdens het wandelen of traplopen maken de pubalgie ook erger. Neem op de trap steeds een tree tegelijk en probeer steeds met twee voeten op een traptree uit te komen.
• Seks terwijl je op je rug ligt (vrouw op haar rug) kan ook de symptomen verslechteren, dus probeer alternatieve posities zoals bijvoorbeeld het liggen op je zij.
• Tijdens de bevalling kun je het beste op je rug gaan liggen met je benen uit elkaar, je benen naar je toe trekken of hurken. Op je zij liggen of op je handen en knieën gaan staan, zijn ook beide goede posities.

Soms kan het veranderen van de manier waarop je je beweegt de symptomen van pubische symphysitis al verminderen. Als dit niet gebeurt, kun je een speciale ondersteunende band via de fysiotherapeuten of de verloskundigen in je ziekenhuis krijgen. De band gaat om je bekken en vermindert de wrijving tussen de gewrichten. Sommige mensen vinden een koud kompress op hun bekken ook rustgevend. Zodra je de baby hebt, zal de pijn verminderen, maar het verdwijnt niet altijd onmiddellijk. Wees geduldig, je lichaam heeft tijd nodig om weer te herstellen!

Maar soms kan er meer aan de hand zijn dan 'alleen' pijn aan je schaambeen:

• Miskraam: een miskraam is het verlies van een zwangerschap voor de 24e week. 7 van de 8 miskramen ontstaan voor de 13e week van de zwangerschap. Veelvoorkomende symptomen van een miskraam zijn vaginaal bloeden en pijn in de onderbuik of buikkrampen. Je verliest dan weefsel, dat lijkt op een bloedstolsel.
• Ectopische zwangerschap: een ectopische zwangerschap is een zwangerschap die zich probeert te ontwikkelen buiten de baarmoeder (buitenbaarmoedererlijke zwangerschap). Het komt bij ongeveer 1 op de 100 zwangerschappen voor. Veel voorkomende symptomen zijn pijn aan één kant in de onderbuik of het bekken. Het kan licht beginnen en dat kan met een aantal dagen ernstiger worden. Vaginaal bloeden komt vaak voor, maar niet altijd. Het bloed is dan vaak donkerder van kleur dan het bloed dat je verliest tijdens je menstruatie.
• Corpus luteum cyste: het corpus luteum maakt hormonen aan, die je helpen om zwanger te worden en om andere organen zoals de placenta voor te bereiden. Het vormt zich na het vrijkomen van het eitje bij de ovulatie. Ze worden vaak toevallig ontdekt wanneer je, om welke reden dan ook, een echografie laat maken. Ze veroorzaken vaak geen problemen en gaan in de meeste gevallen zonder behandeling weer weg. Soms kan het te veel opzwellen en kan het knappen. Dit kan aan één kant van het bekken een scherpe pijn veroorzaken. Als je tijdens de eerste 12 weken van je zwangerschap pijn in je bekken ervaart, raadpleeg dan je arts.
• Te vroeg bevallen: normaal begint de bevalling ergens na de 37^e week van de zwangerschap. De bevalling is meestal begonnen als er een aanzienlijke spanning in de onderbuik gevoeld wordt. Dit zijn weeën en deze worden sterker en pijnlijker als de bevalling meer opgang komt. Je verliest dan een slijmprop. Dit is het slijmvlies van de hals van de baarmoeder (baarmoederhals). Als je vocht uit je vagina voelt lopen, kan het zijn dat je vliezen gebroken zijn. Je moet dan onmiddellijk contact opnemen met je verloskundige. Als je regelmatig last hebt van bekkenpijn, neem dan contact op met je verloskundige voor advies.
• Placentale abruptie: heel soms (bij ongeveer 6 op de 1.000 bevallingen) laat de placenta los van de wand van de baarmoeder. Vóór 24 weken van de zwangerschap is dit een miskraam; na 24 weken wordt dit een een abruptie genoemd. Wanneer dit gebeurt is dat een noodgeval. Dit komt omdat de baby afhankelijk is van de placenta voor voedsel en zuurstof. Zonder een goed werkende placenta zal de baby sterven. Het personeel op de verloskundige afdeling zal dan snel proberen om de baby te halen. Dit gebeurt meestal met een keizersnede.

Schaambeen pijn en gynaecologische problemen

• Ovulatie: ovulatie betekent het loskomen van een eitje van je eierstok. Sommige vrouwen ervaren een scherpe pijn wanneer er een eitje vrijkomt. Deze ovulatiepijn heet 'Mittelschmerz'. De pijn kan elke maand aan een andere kant gevoeld worden, afhankelijk van welke eierstok het eitje loslaat. Deze pijn duurt slechts een paar uur, maar sommige vrouwen hebben hier heel veel last van.
• Menstruatiepijn: veel vrouwen ervaren pijn als ze menstrueren. De pijn is vaak mild, maar bij ongeveer 1 op de 10 vrouwen is de pijn ernstig genoeg om de dagelijkse activiteiten te beïnvloeden. De pijn kan zo ernstig zijn dat ze niet naar school of het werk kunnen gaan. Artsen kunnen deze menstruatiepijn ook wel 'dysmenorroe' noemen.
• Pelvic inflammatoir disease (PID): PID is een infectie van je baarmoeder. De bacteriën die de infectie veroorzaken, komen meestal uit je vagina terecht in je baarmoeder. De meeste gevallen worden veroorzaakt door chlamydia of gonorroe. Symptomen van PID zijn pijn in je onderbuik of bekken, koorts, abnormale vaginale bloedingen en een vaginale afscheiding.
• Ruptuur van een ovariumcyste: een ovariumcyste is een met vloeistof gevuld zakje, dat aan de eierstok ontstaat. De meeste ovariële cysten zijn niet-kankerachtig (goedaardig) en veroorzaken geen symptomen. Sommige veroorzaken problemen zoals pijn en onregelmatig bloeden. De pijn kan zich vooral voordoen wanneer ze breken (knappen) of draaien (een torsie genoemd). Er is niet altijd een behandeling nodig en bepaalde soorten ovariumcysten gaan vanzelf weer weg.
• Degeneratieve veranderingen in fibroïden: fibroïden zijn goedaardige tumoren in je baarmoeder. Ze komen vaak voor en veroorzaken gewoonlijk geen symptomen. Ze kunnen soms wel een heftige mestruatie of buikvlies- en urineproblemen veroorzaken. Soms ontgroeit de fibroïde zijn bloedtoevoer. Dan kan het krimpen (degenereren), wat erg pijnlijk kan zijn.
• Endometriose: dit is een aandoening waarvan vrouwen van tussen de 13 en 50 jaar last van kunnen krijgen. Het wordt meestal gediagnosticeerd bij vrouwen van rond de 30 jaar. Het komt vaker voor bij vrouwen die vruchtbaarheidsproblemen ondervinden. 1 op de 5 vrouwen met dergelijke problemen heeft hiervan ook last. Het veroorzaakt pijn bij het menstrueren en het kan ook pijn veroorzaken als je seks hebt.
• Chronische bekkenpijn: dit is de term die wordt gebruikt wanneer een vrouw gedurende zes maanden lang pijn heeft gehad. Chronische bekkenpijn komt voor bij ongeveer 1 op de 6 vrouwen en dat is dus best vaak. Soms wordt er een oorzaak gevonden (zoals hierboven al is besproken) en soms is er geen duidelijke oorzaak. Als de bron van je chronische bekkenpijn kan worden gevonden, richt je dan op de behandeling van de oorzaak. Sommige vrouwen krijgen nooit een specifieke diagnose, die hun pijn verklaart. Als er geen oorzaak is, zal de behandeling zich concentreren op het beheren van de pijn. Het bijhouden van een pijndagboek, waarin je de syptomen opschrijft, kan behulpzaam zijn. Dit kan een patroon identificeren voor de pijn en eventuele triggers aanwijzen, die hiervoor verantwoordelijk kunnen zijn. Depressie, chronische stress of een geschiedenis van seksueel of lichamelijk misbruik verhoogt het risico om chronische bekkenpijn te ontwikkelen. Bovendien maakt elke emotionele nood de pijn ook vaak erger. Als dit het geval is, zal je arts vaak psychologische behandelingen overwegen om je te helpen bij de pijn.

Darm- of blaasproblemen

• Appendicitis (blinde darm): appendicitis betekent eigenlijk een ontsteking van de apendix. De apendix is een klein zakje dat aan de darmwand hangt. Typische symptomen zijn buikpijn en binnen 6-24 uur ziek worden (braken). Sommige mensen hebben minder typische symptomen. Een operatie om de ontstoken appendix te verwijderen wordt meestal gedaan voordat het knapt. Een apendix die knapt kan namelijk erg gevaarlijk zijn.
• Het prikkelbare darmsyndroom (PDS): PDS is een veel voorkomende darmstoornis. De oorzaak is niet bekend. Symptomen kunnen vrij variabel zijn en omvatten buikpijn, een opgeblazen gevoel en soms ook een aanval van diarree en/of obstipatie. Symptomen hebben de neiging om te komen en te gaan. Er is geen remedie tegen PDS, maar symptomen kunnen wel vaak worden vergemakkelijkt met een behandeling.
• Cystitis: dit is een urineweginfectie in de blaas. Het komt vooral voor bij vrouwen. Een korte kuur van antibiotica is de meest gebruikte behandeling. Het kan ook spontaan, zonder het gebruik van antibiotica, overgaan. Cystitis veroorzaakt in de meeste gevallen geen complicaties. Als je symptomen van cystitis ervaart, maar er zijn geen tekenen van een infectie wanneer je urine wordt getest, heb je mogelijk interstitiële cystitis. Dit is een nog onduidelijke aandoening waarbij de wanden van de blaas ontstoken zijn. Het zorgt vaak voor langdurige pijn. Dit heet ook wel het 'pijnlijke blaas syndroom'.
• Adhesies: adhesies kunnen na de operatie plaatsvinden. Als je lichaam zich na een operatie probeert te herstellen, worden de weefsels kleverig. Hierdoor kunnen er ook per ongeluk weefsels aan elkaar plakken. Het meest voorkomende orgaan dat wordt aangetast is de darm. Dit kan hevige pijn veroorzaken.
• Beknelde hernia: een hernia treedt vaak op als de buikwand zwak is. Als gevolg daarvan kan een deel van de inhoud van de darmen naar buiten drukken. Je kunt dan een zachte bult of een zwelling onder de huid voelen. Er is maar een kleine kans dat de hernia bekneld raakt. Als dit wel het geval is, kan dit de bloedtoevoer naar het gedeelte van de darm afsnijden. Dit kan leiden tot ernstige pijn en ook schade aan de darm veroorzaken.

Spier- en botproblemen

Problemen aan je onderrug, de botten in je bekken en de nabijgelegen gewrichten zoals je heupgewrichten kunnen ook pijn veroorzaken. Vaak is het wel duidelijk waar de pijn vandaan komt. In sommige gevallen kan de pijn echter voelen alsof het in je bekken zit en dan kan het wel moeilijk zijn om de oorsprong te bepalen.

Wat moet ik doen als ik bekkenpijn heb?

Er zijn veel verschillende oorzaken van bekkenpijn. Sommigen zijn ernstiger dan anderen. Als je ervan overtuigd bent dat je de oorzaak of de pijn kent - bijvoorbeeld pijn door je menstruatie - kun je pijnstillers zoals paracetamol of ibuprofen proberen te gebruiken.

Tot slot...

Als je niet zeker bent van de oorzaak van de pijn of als de pijn ernstig is, moet je contact opnemen met je arts. In het bijzonder bij noodgevallen zoals bijvoorbeeld een ectopische zwangerschap. Raadpleeg meteen een arts als je dit vermoedt. Je kunt ook met je arts overleggen als de pijn blijft terugkomen. Voor veel van de hierboven genoemde condities zijn er behandelingen beschikbaar.

Bronnen

www.onhealth.com/content/1/pelvic_pain_causes

www.mayoclinic.org/symptom-checker/pelvic-pain-female-adult/related-factors/itt-20009075

www.medicinenet.com/pelvic_pain/symptoms.htm

www.nhs.uk/conditions/pelvic-pain/Pages/Introduction.aspx

www.msdmanuals.com/home/women-s-health-issues/symptoms-during-pregnancy/pelvic-pain-during-early-pregnancy