Een trage schildklier of hypothiroidisme

De schildklier speelt een belangrijke rol in ons:  metabolisme. Zonder een goed functionerende schildklier zou ons lichaam niet in staat zijn eiwitten af te breken en koolhydraten, vitamines te verwerken. Problemen met een slecht werkende klier kunnen dan ook leiden tot oncontroleerbaar overgewicht.

Een weinig actieve of trage schildklier staat in medische termen bekend als hypothyroidisme. Gelukkig kunnen mensen met deze aandoening vaak wel geholpen worden met speciale medicatie en een aangepast dieet.

Als onze schildklier te weinig hormonen produceert die de rest van het lichaam nodig heeft kan ons lichaam niet meer goed functioneren. Twee erg specifieke vormen van hypothyroidisme zijn myxedema en congenitaal hypothyroidisme.

Myxedema komt veel vaker voor bij vrouwen dan bij mannen en is een zeer ernstige vorm van een onderactieve schildklier. De congenitale variant is dan weer een vorm die al voorkomt vanaf de geboorte, hoewel kinderen voor de rest niet echt frequent te maken krijgen met deze aandoening.

Myxedema kan veroorzaakt worden door verschillende factoren. Zo kan een ontsteking aan de schildklier veroorzaakt door een verstoord immuunsysteem aan de basis liggen. Maar het kan evengoed het gevolg zijn van een medische behandeling zoals straling van chemotherapie of een chirurgische ingreep in het gebied waar de schildklier gelegen is. Vaak is de oorzaak ook te zoeken in een onevenwichtig dieet met een ernstig tekort aan jodium. Dit zorgt ervoor dat de schildklier minder hormonen begint te produceren.

De congenitale vorm van hypothyroidisme heeft daar ook dikwijls z'n oorzaak in. Als de moeder een jodiumtekort had tijdens de zwangerschap kan dit de schildklierwerking van bij de geboorte aantasten. Bij sommige kinderen komt het ook voor dat om onbekende redenen de schildklier zich niet goed ontwikkeld heeft in de baarmoeder.

Diagnose

Meestal duurt het lang vooraleer mensen merken en door een dokter laten vaststellen dat er iets mis is met hun schilklier. Dit komt omdat de symptomen pas na verloop van jaren echt de kop opsteken. Als je metabolisme meer en meer begint te vertragen dan kunnen de symptomen ernstiger worden: zich vermoeid en depressief voelen, gewichtstoename, een droge en bleke huid, fragiel haar, een hese stem, hoog cholesterol, constipatie, pijnlijke menstruatie en zwakke en verkrampte spieren zijn de meest voorkomende symptomen.

Mensen met de ernstigere variant, myxedema, kunnen hun vitale levensfuncties zelfs zien afremmen en uiteindelijk volledig stilvallen. Ademhaling die trager wordt, de lichaamstemperatuur zakt en de patiënten reageren soms helemaal niet meer op stimuli. Vandaar dat deze variant levensbedreigend is.

Met een eenvoudige bloedtest (of een aantal testen) kunnen dokters vaststellen of iemand last heeft van een onderactieve schildklier of niet. Veel artsen pleiten er zelfs voor om dit systematisch te doen bij zwangere vrouwen zodat deze hun ongeboren foetus kunnen beschermen door extra ijzersupplementen te nemen.

Indien de aandoening toch bij pas geboren baby's wordt vastgesteld is het erg belangrijk deze zo snel mogelijk te behandelen. Eén dag te laat kan bijzonder negatieve gevolgen hebben voor de rest van diens leven.

Behandeling

Om te compenseren voor de onderproductie van hormonen door de schildklier wordt aan patiënten met deze aandoening vaak een vervangend synthetisch hormoon gegeven: levothyroxine. Dit kan op een paar weken tijd de symptomen wegnemen en in het geval van gewichtstoename zal het synthetische hormoon er zelfs voor zorgen dat mensen gewicht beginnen te verliezen na het starten van de behandeling.

Patiënten zullen deze behandeling de rest van hun leven moeten blijven volgen waarbij ze regelmatig zullen getest worden zodat de dosering kan aangepast worden indien nodig. Er zijn weinig tot geen bijwerkingen aan deze behandeling.

Is het mogelijk deze aandoening te voorkomen?

Zoals je hierboven kon lezen is preventie zeer belangrijk voor zwangere vrouwen die het risico lopen door genetische factoren of een onevenwichtig dieet een kind op de wereld te zetten met een aangeboren trage schildklier. Voor jezelf kan je enkel zorgen dat je voldoende jodium in je dieet hebt om deze oorzaak uit te sluiten. Zout kopen dat natuurlijk jodium bevat en voldoende eieren, vlees of vis eten moet normaal voor voldoende jodium in het dieet zorgen. Andere mogelijke oorzaken (chirurgische ingrepen of chemotherapie bijvoorbeeld) heb je zelf uiteraard niet in de hand.

Conclusie?

Het probleem met hyothyroidisme is vooral dat de symptomen en de ziekte niet erg bekend zijn bij het grote publiek. Veel mensen wijten hun symptomen dan ook aan algemene vermoeidheid of andere oorzaken en laten zich te laat behandelen. Eens de diagnose gesteld is deze aandoening immers erg goed te behandelen. Speciale aandacht zou er moeten zijn voor zwangere vrouwen en kinderen geboren met de aandoening vermits er verder niet zo veel preventie mogelijk is.