Is havermout gezond? De 5 belangrijkste gezondheidsvoordelen van havermout

Havermout…wie is er niet mee opgegroeid?

Tegenwoordig zien we allerlei nieuwe afvalmethoden op de markt verschijnen die ons lijken te vertellen dat granen – en koolhydraten in het algemeen – beter vermeden kunnen worden.

Hoewel graan geen essentieel onderdeel is van je dieet, wil dat nog zeker niet zeggen dat het ongezond is of verboden moet worden.

Het is inderdaad waar dat de meeste voedingsstoffen die we in graan – zoals havermout – vinden, ook worden voorzien door andere voedingsmiddelen. Met uitzondering van magnesium, hier is graan namelijk erg rijk aan

Maar laten we even eerlijk zijn, een heerlijke kom havermout in de ochtend is gewoonweg lekker en biedt troost en warmte.

Bovendien is havermout goedkoop, in tegenstelling tot vele superfoods die ons langs elke kant worden aangesmeerd.

In dit artikel wil ik laten zien dat havermout ook een superfood kan zijn en dat het helemaal niet nodig is om dit graan te vermijden alleen omdat een of ander dieet dit voorschrijft.

Het beste advies dat ik je kan geven is om naar je eigen lichaam te luisteren.

Voel jij je goed nadat je je kommetje met havermout naar binnen hebt geslurpt? Ga er dan zeker mee door!

En met de wetenschappelijk ondersteunde redenen die ik je in onderstaand artikel geef, is er al helemaal geen reden meer om havermout te vermijden!

De verschillende gezondheidsvoordelen van havermout

1. Lager cholesterolgehalte

Een dampende kom van verse gekookte havermout is de perfecte manier om te beginnen aan je dag, vooral als je probeert hart-en vaatziekten of diabetes te voorkomen of hier zelfs al mee te maken hebt.

Haver, haverzemelen en havermeel bevatten een specifiek type vezel bekend als beta-glucan. Sinds 1963 hebben talloze studies de gunstige effecten van deze speciale vezels op het cholesterolgehalte bewezen.

Studies tonen aan dat bij personen met een hoog cholesterolgehalte (boven 220 mg/dl), slechts 3 gram oplosbare havervezels per dag (oftwel een kom havermout) gewoonlijk het totale cholesterolgehalte met 8 to 23% verlaagt.

Dit is zeer belangrijk omdat elke 1% afname van serum cholesterol zich vertaalt in een afname van 2% van het risico op hartziekten.

Het verlagen van hoge cholesterolniveaus kan ook het risico op cardiovasculaire ziekten en beroertes aanzienlijk verminderen.

Een studie gepubliceerd in de Archives of Internal Medicine toont aan dat het eten van vezelrijk voedsel, zoals havermout, hart-en vaatziekten helpt voorkomen.

Bijna 10.000 Amerikaanse volwassenen namen deel aan deze studie en werden gevolgd gedurende 19 jaar.

Mensen die een gemiddelde hoeveelheid vezels aten van 21 gram per dag, hadden 12% minder kans op coronaire hartziekten en 11% minder kans op cardiovasculaire ziekten in vergelijking met de mensen die maar 5 gram per dag aten.

De mensen die de meeste oplosbare voedingsvezels aten deden het nog beter met een vermindering van 15% van het risico op coronaire hartziekten en een vermindering van 10%  van het risico op hart- en vaatziekten.

2. De antioxidanten in haver verminderen het risico op hartziekten

Havermout, met zijn hoge vezelgehalte, staar er reeds om bekend om cholesterol te verwijderen uit het spijsverteringsstelsel die anders zou eindigen in de bloedbaan.

Recente onderzoeken tonen echter ook aan dat havermout een directe invloed heeft op de verlaging van het risico op hart- en vaatziekten.

Antioxidanten die alleen in haver te vinden zijn, genaamd avenanthramides, helpen voorkomen dat vrije radicalen LDL-cholesterol beschadigen, waardoor het risico op hart- en vaatziekten vermindert.

In een studie gepubliceerd in Atherosclerosis, stelden onderzoekers de cellen van de slagaderwand bloot aan gezuiverde avenenthramides uit haver gedurende 24 uur en kwamen erachter dat deze de productie van verschillende soorten moleculen onderdrukten die betrokken zijn bij de hechting van monocyten (immune cellen in de bloedbaan) aan de slagaderwand, de eerste stap in de ontwikkeling van atherosclerose.

Voorkom hartfalen met een ontbijt van havermout

Hartfalen is een van de voornaamste doodsoorzaken in het westen.

De medicijnen die gebruikt worden bij de behandeling (ACE-remmers en bètablokkers worden doorgaans gebruikt, statines werden niet veilig of effectief bevonden voor hartfalen) hebben maar een gedeeltelijke impact, en de prognose blijft slecht.

Bijna 40% van de slachtoffers sterft tijdens het eerste ziekenhuisbezoek en bijna 80% sterft binnen 5 jaar na het hartfalen.

Uit een studie van onderzoekers van de Universiteit van Harvard, bleek dat de kans op hartfalen kan worden verminderd met maar liefst 30% door een ontbijt met havermout te eten.

Voordelen voor postmenopauzale vrouwen

Een kom volkorengranen als ontbijt, zoals havermout, minstens 6 keer per week is een bijzonder goed idee voor postmenopauzale vrouwen met een hoog cholesterol, hoge bloeddruk of andere tekenen van hart- en vaatziekten.

Uit een 3-jarige studie van meer dan 200 postmenopauzale vrouwen met hart- en vaatziekten, gepubliceerd in het American Heart Journal, bleek dat vrouwen die tenminste 6 porties volkorengranen per week aten het volgende ervaarden:

• Vertraagde progressie van atherosclerose, en
• Minder progressie van stenose, een vernauwing van arteriële doorgangen.

De consumptie van vezels uit fruit, groenten en geraffineerde granen door de vrouwen werd niet geassocieerd met een vermindering zoals hierboven beschreven.

3. Verbeterde immuunrespons op een infectie

In laboratoriumstudies verbeterde de inname van bèta-glucan aanzienlijk de respons van het menselijke immuunsysteem op een bacteriële infectie.

Bèta-glucan helpt niet alleen om de infectie sneller te bereiken, het verhoogt ook het vermogen van het lichaam om de bacteriën daar te elimineren.

Deze snellere respons op een infectie resulteert in een snellere genezing.

Gezien ons immuunsysteem de eerste bescherming biedt tegen binnendringende ziekteverwekkers, kan een ontbijt met een kom havermout je immuunrespons in aanvulling op je energie in de ochtend stimuleren.

Studies tonen ook aan dat beta-glucan gunstige effecten heeft bij diabetes. Type 2 diabetes patiënten die voedingsmiddelen rijk aan dit soort havervezels eten ervaren een veel lagere stijging van de bloedsuikerspiegel in vergelijking met mensen die witte rijst of brood eten.

Door de dag te beginnen met een vezelrijk onbijt, zoals haverhout, is het gemakkelijker om de bloedsuikerspiegel de rest van de dag onder controle te houden, vooral wanneer je de rest van de dag ook vezelrijke voedingsmiddelen eet.

4. Havermout verlaagt het risico op diabetes

Haver en andere granen zijn rijke bronnen van magnesium, een mineraal dat fungeert als een cofactor voor meer dan 300 enzymen, met inbegrip van enzymen die betrokken zijn bij de productie van glucose en insuline.

Onderzoek suggereert dat een regelmatige consumptie van volkoren granen – met name havermout - ook het risico op type 2 diabetes verlaagt.

In een 8-jarige studie, waaraan 41.186 particpanten deelnamen, toonden de onderzoeksgegevens de link tussen magnesium, calcium en andere belangrijke voedingsstoffen in relatie tot diabetes aan.

Het risico op diabetes was 31% lager bij vrouwen die vaak volkorengranen aten in vergelijking met vrouwen die maar weinig magnesium-rijke voedingsmiddelen aten.

De inname van puur magnesium leidde overigens maar tot een reductie van 19%, dit houdt dus in dat er waarschijnlijk nog andere voedingsstoffen in havermout zitten die een gezonde bloedsuikerspiegel bevorderen.

Dagelijkse consumptie van natuurlijke (d.w.z. zonder toegevoegde suiker en additieven) melkproducten hielp ook bij het verlagen van het risico op diabetes – met maar liefst 13%.

Geniet van een stevig ontbijt en de voordelen van zowel haver en zuivel met door een lekkere kom havermout te eten met melk, gekruid met kaneel en gegarneerd met een handvol walnoten.

5. Havermout werkt beschermend tegen borstkanker

Toen onderzoekers keken naar hoeveel vezels 35.972 deelnemers in het Verenigd Koninkrijk aten, bleek dat een dieet rijk aan vezels uit volkorengranen, zoals haver, en fruit significante bescherming tegen borstkanker biedt voor pre-menopauzale vrouwen.

Pre-menopauzale vrouwen die de meeste vezels aten (> 30 gram per dag) halveerden hun risico op het ontwikkelen van borstkanker in vergelijking met vrouwen die maar weinig vezels aten (<20 gram per dag).

Vezels uit volkorengranen boden de meeste bescherming.

Pre-menopausale vrouwen met een hogere inname van vezels uit volkorengranen bleken dan ook een 41% lager risico op borstkanker te hebben in vergelijking met vrouwen die maar weinig vezels binnen kregen van volkorengraan.

Vezels uit fruit werken ook beschermend. Pre-menopausale vrouwen die hun dieet aanvulden met vezels uit fruit genoten maar liefst een 29% lager risico op borstkanker.

Extra voordeel van havermout: goed te verdragen bij een allergie tegen tarwe

Bij coeliakie – de overgevoeligheid voor gluten - wordt gedacht dat dit eiwit voor altijd uit de voeding verbannen moet worden.

Het gluteneiwit komt voor in tarwe, rogge, gerst en haver. Ondanks de kleine hoeveelheid gluten in havermout, hebben recente studies aangetoond dat volwassenen dit graan goed kunnen verdragen.  

Uit een nieuwe studie blijkt nu dat kinderen met coeliakie ook geen probleem hebben wanneer ze havermout eten.

De studie vergeleek twee groepen kinderen – een groep volgde een standaard glutenvrij dieet en de andere groep volgde hetzelfde dieet met de toevoeging van havermout.

Na een jaar bleken beide groepen hun immuunsysteem genezen te hebben en er werden geen negatieve resultaten geassocieerd met de consumptie van havermout.

Overigens is havermout van nature glutenvrij. Omdat de haver echter wordt verwerkt in een fabriek waar ook tarwe wordt verwerkt, leidt dit meestal tot kruiscontaminatie.

Er zijn wel producten op de markt – meestal in reformzaken – voor havermout die niet wordt verwerkt met tarwe en dus gegarandeerd glutenvrij is. Een goede optie voor wanneer je op nummer zeker wilt gaan.

Tot slot...

Ik hoop dat je in dit artikel enkele nieuwe en overtuigende redenen hebt gevonden om havermout te eten in de ochtend - of wanneer je er maar zin in hebt!

Hoewel veel mensen gezondheidsklachten hebben wanneer ze tarwe eten, is dit bij havermout helemaal niet het geval. Er is dan ook geen reden om dit graan te vermijden.

Zoals je ziet kan havermout het risico op vele moderne ziekten aanzienlijk verlagen. Bovendien kan haver ook ideaal zijn als onderdeel van een dieet.

Wil je gewicht verliezen? Eet dan vooral je kommetje havermout in de ochtend, maar beperk het aantal suikers dat je eet. In plaats daarvan kun je vers fruit toevoegen en een lepeltje rauwe, biologische honing.

Je zult al snel zien dat havermout ervoor zorgt dat je de rest van de dag veel minder honger hebt en ook minder de neiging hebt om naar ongezonde snacks te grijpen.

Des te meer reden dus om 's ochtends van een lekker warm bakkie te genieten. Smakelijk!

Bronnen:

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed?Db=pubmed&Cmd=ShowDetailView&TermToSearch=17954802&ordinalpos=1&itool=EntrezSystem2.PEntrez.Pubmed.Pubmed_ResultsPanel.Pubmed_RVDocSum

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed?Db=pubmed&Cmd=ShowDetailView&TermToSearch=17353497&ordinalpos=1&itool=EntrezSystem2.PEntrez.Pubmed.Pubmed_ResultsPanel.Pubmed_RVDocSum

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed?Db=pubmed&Cmd=ShowDetailView&TermToSearch=17764112&ordinalpos=1&itool=EntrezSystem2.PEntrez.Pubmed.Pubmed_ResultsPanel.Pubmed_RVDocSum

http://www.webmd.com/diet/oatmeal-benefits

http://www.roscomoss.com/pdf/HealthBenefitsofOats.pdf

http://www.eurekalert.org/pub_releases/2014-03/pc-nrt031314.php