Het Jelinek-dieet

Naar aanleiding van het artikel wat is Multiple Sclerose kwamen er heel veel vragen binnen over het zogenaamde ‘Jelinek Dieet’. Dit dieet heb ik heel kort omschreven in het eerdergenoemde artikel over Multiple Sclerose en de eventuele behandelingen hiervan. Wanneer je kijkt naar de onderzoeken gedaan bij de behandeling van MS valt op dat mensen die het Jelinek dieet volgen minder last hebben van klachten.

In dit artikel gaan we het dieet op zich wat nader bekijken, met daarbij natuurlijk ook wat achtergrondinformatie.

Wat is Multiple Sclerose?

In het vorige artikel heb ik al in detail uitgelegd wat Multiple Sclerose precies is, maar voor de volledigheid toch even een hele korte samenvatting:

Multiple Sclerose is een aandoening waarbij het immuunsysteem op bepaalde momenten het lichaamseigen Myeline aan gaat vallen en vernietigen. Deze Myeline is een stof in je hersenen die de neuronen beschermen en zorgen voor een efficiënte informatieoverdracht.

Het Jelinek dieet is, zoals de naam al zegt, een dieet wat opgesteld is door George Jelinek, op basis van een reeds bestaand dieet van dokter Swank.

Het dieet is gebaseerd op het feit dat je immuunsysteem niet versterkt wordt, maar juist verzwakt wordt.

Klinkt misschien tegenstrijdig, maar het is juist het immuunsysteem die op een bepaald moment niet meer een onderscheid kan maken tussen vijandige stoffen en lichaamseigen stoffen. De Myeline wordt door het immuunsysteem aangevallen waardoor de symptomen van MS ontstaan.

Wie was Roy L. Swank?

Dr. Swank leefde van 1909 tot 2008. Hij heeft een groot van zijn leven besteed aan het onderzoek naar de effecten van voeding op de ziekte Multiple Sclerose. Dr. Swank is degene geweest die het bekende Swank-dieet heeft ‘uitgevonden’. Dit dieet is samengesteld op basis van zijn onderzoek onder 144 MS patiënten gedurende een periode van 34 jaar. De resultaten van dit onderzoek zijn in 1990 gepubliceerd in het toonaangevend medisch weekblad ‘The Lancet’.

Zijn onderzoek toonde aan dat bij diegene met MS die het dieet volgden, gedurende de periode van 34 jaar geen achteruitgang te bespeuren viel. De tweede testgroep, die dus het dieet niet volgden, hadden allemaal een forse achteruitgang in dezelfde periode.

In die periode, en eigenlijk nog steeds, worden de resultaten van dit onderzoek betwist, vanwege de manier van testen. Dr. Swank heeft niet getest volgend de dubbelblind methode. Dit is een onderzoeksmethode waarbij zowel de patiënt als de arts zelf geen kennis hebben over wie welk dieet krijgt. Volgens de wetenschap is dat de enige methode voor een objectief en wetenschappelijk resultaat. Maar dat neemt niet weg dat er inmiddels heel veel mensen zijn die baat gehad hebben bij dit dieet.

Wie is George Jelinek?

George Jelinek is een Academische arts op de spoedeisende hulp in Australië. George Jelinek kreeg zelf te horen dat hij MS had, waarna ook hij veel onderzoek deed naar de verhouding tussen voeding en MS. Hij belandde bij het Swank-dieet, en verbeterde dit dieet. Naar zijn zeggen met veel betere resultaten. In feite is het Jelinek-dieet een extremere vorm van het Swank-dieet.

Zijn boek “Overcoming Multiple Sclerosis” werd een gigantisch succes. In dat boek beschrijft hij hoe hij in de 10 jaren daarvoor zijn leven heeft ingericht om de strijd aan te kunnen binden met MS. Niet alleen door voeding, maar in feite door een complete verandering in levensstijl.

George Jelinek heeft een opmerkelijk heldere schrijfstijl en bezit het vermogen om complexe zaken op een eenvoudige en begrijpelijke manier uit te leggen.

Het Jelinek-dieet zelf

Als je het boek van George Jelinek leest, snap je al heel snel dat je eten een heel belangrijk onderdeel is van een levensstijl die moet leiden naar herstel. Dit betekent niet direct dat je helemaal geneest, maar dat je de ziekte onder controle kunt krijgen door goed voor je lijf te zorgen zodat je jezelf beter kunt beschermen tegen alle mogelijke invloeden van buitenaf die je lichaam kunnen verzwakken.

Zoals eerder gezegd, is het dieet gebaseerd op het enigszins onderdrukken van je immuunsysteem, om de afbraak van de Myeline zo veel mogelijk tegen te gaan.

Het dieet is gebaseerd op de volgende feiten:

• Verzadigde vetten en omega-6 vetzuren stimuleren het immuunsysteem, waardoor de aanvallen op de lichaamseigen stof Myeline juist erger wordt.
• Omega-3 vetzuren onderdrukken het immuunsysteem, waardoor deze minder agressief de lichaamseigen Myeline zal aanvallen.

In de praktijk betekent dit, dat je je voedingspatroon aan moet passen, als onderdeel van een andere levensstijl. Maar dit dieet is beslist niet het einde van de wereld, integendeel: Het is een andere manier van eten, waarbij lekkere hapjes en gewoon smakelijk eten nog steeds mogelijk is. De knop in je hoofd moet ‘even’ omgezet worden.

Je kunt gewoon nog steeds alle soorten groente eten, noten, vruchten, zaden, peulvruchten, en granen eten. Dus in de praktijk de meeste soorten pasta, tarwe, haver, rijst, gerst, mais etc. Qua vlees moet je je beperken tot vis en visproducten. Met behulp van deze ingrediënten kun je een grote variatie aan eten op tafel zetten. Online kun je heel veel recepten vinden die gebaseerd zijn op deze producten.

Aangezien er ook vis in het dieet zit, krijg je ook voldoende aminozuren, vitamine B12 en omega-3 vetzuren binnen. En het zijn juist deze omega-3 vetzuren die het immuunsysteem afremmen om te voorkomen dat de Myeline aangevallen wordt.

Maar, zoals bij ieder dieet, zijn er ook producten waar je afscheid van moet nemen. De belangrijkste voorbeelden hiervan zijn vlees en zuivel. Voor de één is dit moeilijker dan voor de ander, maar in principe is het een verandering van gewoonten waarbij je na een paar weken al niet anders meer weet.

Deze ‘opoffering’ weegt niet op tegen de grote voordelen waarbij je controle kunt krijgen over de MS. En dat is toch het uiteindelijke doel?

Je dacht misschien dat je zonder dat schepje suiker nooit je thee zou kunnen drinken. Maar als je even doorzet, vindt je na een paar weken thee met suiker gewoonweg vies. Probeer het maar eens, en je zult zien dat ik gelijk heb. Dit geldt ook voor het niet eten van vlees of zuivelproducten. Na een tijdje ben je de smaak vergeten, en zal je zien dat je het niet eens meer lekker vindt.

Op zo’n moment snap je niet dat je al die tijd deze producten gegeten hebt, en dat je het ook nog eens lekker vond! Er zijn heel veel alternatieven beschikbaar.

Voor het vlees, heb je het alternatief in de vorm van vis, en voor zuivel heb je alternatieven in de vorm van sojamelk, rijstmelk of amandelmelk. In feite bieden deze producten veel meer smaak en variatie dan alléén maar koemelk. Ook bij het koken geeft bijvoorbeeld sojamelk een beter resultaat als je vla of een ander dessert maakt. Grote voordeel van rijstmelk is het feit dat deze minder eiwit bevat, en dus lichter is.

Voedingspatronen, in combinatie met smaak, is veelal gebaseerd op gewoontes. Het is de kunst om deze gewoontes te doorbreken en dus je levensstijl te veranderen.

Maar er is méér…

Volgens George Jelinek bestaat het herstelprogramma niet alleen uit een ander voedselpatroon, hoewel dat natuurlijk al een hele grote stap is. Om je lichaam als het ware ‘opnieuw op te bouwen’ is er meer nodig. Een verandering van de levensstijl. En nee, dit is niet tijdelijk, maar voor de rest van je leven. Maar als je hiermee je MS onder controle kunt houden hoeft dat helemaal geen slechte optie te zijn.

Het ‘totaalpakket’ ,volgens Jelinek, ziet er als volgt uit:

Voeding

• Een dieet gebaseerd op plantaardige producten, aangevuld met vis. Verzadigd vet, in welke vorm dan ook, is uit den boze.
• Omega-3 vetzuren kunnen ingenomen worden door het innemen van capsules. Dit kan in de vorm zijn van visolie of lijnzaadolie. Op de dagen dat je vette vis eet, kun je deze supplementen achterwege laten.
• Indien nodig, overleggen met je arts, kun je B12 supplementen innemen.

Vitamine D

• Iedere dag minstens een kwartier zonlicht
• Innemen van een vitamine-D supplement van minimaal 5000 IU per dag. Dit moet aangepast worden aan je bloedspiegel.
• Het doel hiervan is om de vitamine-D hoog te houden. Dit betekent tussen de 150 en de 225 nmol / liter bloed.

Meditatie

• Iedere dag ongeveer 30 minuten mediteren.

Bewegen

• Minimaal 5 x per week een half uur flink bewegen, bij voorkeur gewoon in de buitenlucht.

Ik wil er nogmaals op wijzen dat deze verandering van de levensstijl een blijvende verandering moet zijn, om MS onder controle te krijgen en te houden. Het kost gewoon veel tijd om je lichaam aan te passen aan de nieuwe omstandigheden en de vernieuwingen. Volgens George Jelinek duurt het ongeveer 6 – 12 maanden voordat een merkbaar verschil aantoonbaar wordt. Volledige stabiliteit zal merkbaar zijn na ongeveer 3 tot 5 jaar. Maar dit zijn beslist geen statische getallen, want er zijn gevallen bekend waarbij het korter of juist veel langer duurt. Dit is afhankelijk van het stadium van de MS, maar ook van de algemene lichamelijke conditie van de patiënt.

Niet alleen is deze levensstijl een mogelijke oplossing voor mensen die MS hebben, maar is ook een verbetering voor je algemene gezondheid, met als bonus dat het dieet je ook zal helpen bij het voorkomen van een hele lijst andere ziektes.

Het is gewoon een hele gezonde manier van leven.