Je ontlasting zegt veel over je gezondheid!

Het moet even gebeuren, en meestal denk je er niet eens bij na: Naar het toilet gaan voor een grote boodschap. In de meeste gevallen spoel je direct door, je wast je handen en gaat gewoon weer door met je werkzaamheden. Weg ermee! Maar is verstandig om zo nu en dan eens achterom te kijken. Waarom? Omdat je ontlasting heel veel zegt over je gezondheid. Je kunt het beschouwen als een barometer van je welzijn.

Hoe je dit kunt herkennen, lees je verderop!

Poepen in vroegere tijden

Tegenwoordig poep je lekker rustig alleen, de deur op slot en eventueel een krantje om de tijd te doden. Maar vroeger was dat wel anders: Neem bijvoorbeeld Koning Lodewijk IV, de zonnekoning van Frankrijk. Hij deed zijn grote boodschap altijd in het midden van de vergaderzaal, vergezeld door familie, vrienden en collega’s. Voor hen was het een ‘eer’ om hier deel van uit te kunnen maken.

De koninklijke ontlasting werd niet doorgespoeld, maar direct daarna onderzocht door een klein legertje koninklijke artsen op eventuele afwijkingen in de gezondheid van de zonnekoning.

En als we dan nog verder terug gaan in de tijd, zien we dat in de prehistorische tijd iedereen poepte zoals hij zat: op de hurken. Er waren natuurlijk geen comfortabele toiletpotten, dus werd de grote behoefte gewoon in de natuur gedaan, op je hurken. Dit is eigenlijk de beste manier om te poepen, want het belast je knieën veel minder en je dikke darm kan zich op deze manier prima strekken. De perfecte stoelgang!

In de tegenwoordige tijd heerst er een groot taboe rondom het doen van de grote boodschap. Naar het toilet gaan is nu een privéaangelegenheid en vindt plaats in een speciaal kamertje met een toiletpot en de deur op slot: De WC.

De algemene indruk van je ontlasting

Op het moment dat je ook daadwerkelijk achterom kijkt, kun je aan het uiterlijk van je ontlasting al in een heel vroeg stadium eventuele problemen met je gezondheid aan het licht brengen. Normale, en gezond ogende ontlasting is vrij zacht, maar heeft wel een duidelijke vorm. Over de hele lengte is de vorm en de kleur gelijk. De kleur is overigens gemiddeld bruin, niet te licht en niet te donker.

De geur is natuurlijk wat minder prettig, maar deze mag beslist niet weerzinwekkend zijn. Iedereen kent zijn of haar eigen ‘normale’ geur het beste.

De kleur van je ontlasting

De kleur van je ontlasting wordt bepaald door het gal wat in je lichaam gemaakt wordt. In principe is iedere tint bruin normaal, maar bij hele sterke afwijkingen is het toch verstandig om even verder te zoeken. Zodra de kleur naar zwart of naar rood neigt, kan dit duiden op een probleem in het maag-darm kanaal zoals zweren of aambeien. Als de kleur écht helderrood is, kan dit betekenen dat je een bloeding hebt in je endeldarm of de dikke darm.

Gele of witte ontlasting betekent dat er geen gal in het maag-darm systeem kan komen. Dit kan duiden op kanker in de galblaas of alvleesklierkanker.

Maar bij een extreem afwijkende kleur, moet je altijd eerst even denken wat je daarvoor gegeten hebt: Rood kan ook betekenen dat je de maaltijd daarvoor lekkere rode bieten hebt gegeten. Ook bijvoorbeeld een kilo drop of een kilo bosbessen kan tijdelijk de kleur van je ontlasting veranderen. Dan is er dus helemaal niets om je zorgen over te maken.

De vorm van je ontlasting

Als de ontlasting de vorm heeft van een potlood, dus heel dun is, kan dit wijzen op een blokkade in de dikke darm. Ook als de ontlasting té zacht is, aan de binnenkant van de pot blijft plakken en dus lastig door te trekken is, dan wijst dit op het feit dat er té veel olie in de ontlasting zit, en dat je lichaam dus geen vetten (meer) opneemt. Een voorbeeld is alvleesklierontsteking. Eén van de symptomen hiervan is dat je lichaam hierdoor slechter vetten opneemt.

De geur van je ontlasting

De geur is natuurlijk nooit erg aangenaam, maar als de stank écht weerzinwekkend is, dan is er meer aan de hand. Het zijn in de meeste gevallen de parasieten en de bacteriën in de ontlasting die voor de stank zorgen. Maar die stank wordt indringender als er ook veel vet of eventueel bloed in de ontlasting zit. Ook kan de ontlasting een hele indringende geur krijgen door het innemen van bepaalde medicijnen, of als het voedsel veel te lang in de dikke darm is blijven hangen.

Wat te doen bij…

Waterige ontlasting

Dit is natuurlijk beter bekend als diarree, en is de meest voorkomende afwijking in de ontlasting. Je raakt op zo’n moment meer ontlasting kwijt dan normaal, en de ontlasting is erg waterig. De oorzaak is meestal een besmetting van een virus, een bacterie of een ander eencellig diertje wat tijdelijke schade aan je lichaam aan kan brengen. Diarree is in de meeste gevallen beslist niet ernstig, en gaat vaak na een dag of twee vanzelf weer over.

Het is wel belangrijk om op te passen dat je niet te veel vocht verliest. Bij uitdrogingsverschijnselen kun je het beste een glucoseoplossing drinken om het vocht vast te houden. Als het extreem wordt, en gepaard gaat met slijm en bloed in de ontlasting, te weinig plassen, koorts en sufheid, maak dan direct een afspraak met je huisarts, want dan is er meer aan de hand dan alleen maar een virus of een bacterie.

Bloed in de ontlasting

Als de kleur van de ontlasting helderrood is, ligt de oorzaak in de meeste gevallen aan een wondje rond de anus of in de darmwand, of heb je aambeien. Over het algemeen kan dit geen kwaad. Maar als er klonten bloed of strepen bloed in de ontlasting zitten, heeft het bloed een langere weg afgelegd. De oorzaak hiervan kan liggen in het maag-darm kanaal waar dan waarschijnlijk een ontsteking is. Als het bloed komt uit het gebied boven de maag, zal de ontlasting zwart kleuren. De zwarte kleur wordt veroorzaakt door het bloed, wat zwart kleurt onder invloed van de maagsappen.

Een kleurloze ontlasting

De normale, bruine, kleur van de ontlasting komt van het gal. Op het moment dat de ontlasting ‘kleurloos’ is, kan dat duiden op een probleem in de productie van gal, of van een blokkade in de galwegen. In dit geval is het de beste keuze om direct even contact op te nemen met de huisarts.

Slijm in de ontlasting

Het is heel normaal dat er slijm in de ontlasting aanwezig is. Zonder dit slijm zou je direct last krijgen van obstipatie. Maar een overdaad is ook weer niet goed. Té veel slijm kan betekenen dat de darmen ontstoken zijn, of dat er sprake is van een prikkelbare darm.

Wormpjes in de ontlasting

Dit is een verschijnsel wat je heel gemakkelijk kunt herkennen: Witte wormpjes in de ontlasting, die er uitzien als witte draadjes. Op het moment dat je de wormpjes in je ontlasting ziet, betekent dit niet dat er geen wormpjes in je lichaam achterbleven zijn. Als je slaapt, kruipen de wormpjes naar buiten en gaan eitjes leggen rondom je anus. Dit gaat natuurlijk jeuken waarna krabben onvermijdelijk is.

De gelegde eitjes komen op deze manier op je vingers waardoor je anderen weer kunt besmetten. Het is beslist geen ernstige aandoening, maar wel ontzettend vervelend. Ga even naar de apotheek voor een wormenkuur, en na een paar weken ben je de wormen kwijt. In de tussentijd steeds heel goed je handen wassen om besmetting te voorkomen.

Constipatie

Als de ontlasting de vorm heeft van harde en droge keutels die maar moeilijk je lichaam willen verlaten, en dan ook nog eens minder dan drie keer per week. Harde keutels, en moeilijk kunnen poepen, kan heel veel mogelijke oorzaken hebben. Een paar voorbeelden van mogelijke oorzaken zijn: weinig beweging, slecht eten, darmproblemen, niet voldoende drinken of medicijnen.

Als een constipatie té lang duurt, kan dit tot grote problemen leiden. Denk hierbij aan aambeien en bloedingen in de endeldarm. Om constipatie te voorkomen, geef ik je het advies om meer te bewegen, voldoende water te drinken, vezels te eten, en natuurlijk naar het toilet gaan op het moment dat je aandrang hebt.

Conclusie en aanbevelingen

Hoewel het bij de meeste mensen beslist geen gewoonte is om even in de pot te kijken na een grote boodschap. Je ontlasting is een graadmeter voor je gezondheid, en kan een voorbode zijn van aandoeningen die je anders nooit op zou merken. Een vreemde kleur, een veranderde samenstelling, een andere geur. Het zijn allemaal signalen die je vertellen dat er andere problemen in je lichaam zijn. De basis is een goede voeding en beweging. En dat is niet alleen voor een gezonde stoelgang een prima oplossing, maar voor je algemene gezondheid heeft dat ook beslist heel veel voordelen.