Maligne hypertensie is een medische term voor een erg hoge bloeddruk. Dat het hebben van een te hoge bloeddruk niet goed voor je gezondheid is, is algemeen bekend. Maar dat het hebben van een zeer hoge bloeddruk zelfs levensgevaarlijk is, is niet algemeen bekend.
Een van de complicaties die dan kan optreden is hypertensitieve encefalopathie. Eigenlijk is dit een verzameling van complicaties die een dodelijke afloop kunnen hebben. Het is dus belangrijk je bloeddruk regelmatig te laten controleren zodat hij niet zo hoog wordt dat je bloeddruk gevaarlijk is.
Hoge bloeddruk
De bloeddruk wordt gemeten als een combinatie van de onderdruk en de bovendruk, ook wel de diastolische en de systolische druk genoemd. Het resultaat van de meting wordt weergegeven als bovendruk/onderdruk mmHg. Een normale bloeddruk is ongeveer 120/80 mmHg. Een hoge bloeddruk of hypertensie ligt rond de 160/95 mmHg.
Maligne hypertensie
Een zeer hoge bloeddruk of maligne hypertensie kenmerkt zich door een onderdruk van boven de 130 mmHg (1). Als dit het geval is, kan er direct orgaanschade bij de patiënt ontstaan. Als een dergelijke zeer hoge bloeddruk wordt vastgesteld worden er meteen bloeddrukverlagende middelen toegediend, meestal via een infuus.
In veel gevallen treden er echter symptomen op voordat het bekend is dat iemand een zeer hoge bloeddruk heeft. De patiënt heeft vaak last van:
- hoofdpijn
- benauwdheid
- Â een verminderd zicht.
Daarnaast zijn er ook symptomen die minder vaak voorkomen, zoals:
- epileptische aanvallen
- uitvallen van ledematen
- Â een verdoofd gevoel op verschillende plekken van het lichaam
Als maligne hypertensie niet op tijd behandeld wordt kunnen de volgende complicaties optreden: hersenbeschadiging, nierfalen, blindheid en hartproblemen.
De patiënt kan uiteindelijk komen te overlijden.
Hypertensieve encefalopathie
Van de mensen die last hebben van maligne hypertensie krijgt ongeveer 10% ook hypertensieve encefalopathie. In dit geval krijg je door een hoge bloeddruk schade aan de hersenen door opzwelling van de grijze massa, uiteindelijk kan dit zelfs je stambrein bereiken. Dit kan erg snel gaan, daarom is het van levensbelang om erg snel in te grijpen als je last hebt van de symptomen van een hypertensieve encefalopathie (2).
Helaas kun je ook last krijgen van een hypertensieve encefalopathie zonder dat je last hebt van een extreem hoge bloeddruk. Je kunt hier bijvoorbeeld ook last van krijgen als je een eclampsie hebt, waarbij je bloeddruk plotseling erg stijgt.
Hypertensieve encefalopathie komt vooral voor bij jongeren en mensen van middelbare leeftijd. Het is erg belangrijk om snel in te grijpen als je last krijgt van de volgende symptomen en al een maligne hoge bloeddruk of erg hoge bloeddruk hebt:
Stevige hoofdpijn die binnen een paar uur gevolgd wordt door bewustzijnsverandering, zoals geheugenverlies en verwardheid (3). Snel reageren voorkomt permanente schade!
Daarna kunnen ook toevallen voorkomen, de patiënt kan overgeven en het zicht kan veranderen. Iemand die last heeft van hypertensieve encefalopathie kan bijvoorbeeld zomaar kleurenblind worden. Uiteindelijk kan je ervan in coma raken. Een patiënt met hypertensieve encefalopathie komt voor behandeling meestal op de intensive care afdeling van het ziekenhuis terecht.
Daar zal geprobeerd worden om de bloeddruk zo snel mogelijk omlaag te krijgen. Als dat lukt kunnen de effecten van de tijdelijk extreem hoge bloeddruk nog omgekeerd worden. En vaak houdt een patiënt er dan geen gezondheidsproblemen aan over. Hoe langer het duurt voordat de bloeddruk verlaagd wordt, hoe meer kans er is op permanente schade aan de organen en hersenen.
De symptomen van maligne hypertensie en hypertensieve encefalopathie lijken dus erg op elkaar, alleen de gevolgen van de hypertensieve encefalopathie kunnen veel ernstiger zijn en de ziekte kan zich veel sneller ontwikkelen. Wat je er zelf aan kunt doen om deze levensbedreigende aandoeningen niet op te lopen is je bloeddruk goed in de gaten houden.
Voorkomen van een extreem hoge bloeddruk
Juist omdat deze klachten kunnen voorkomen bij jongeren en mensen van middelbare leeftijd is het belangrijk om je bloeddruk in de gaten te houden. Veel mensen hebben last van een hoge bloeddruk zonder dat ze hier symptomen of problemen van ondervinden.
Laat je bloeddruk daarom regelmatig controleren bij de huisarts, of koop zelf een apparaat waarmee je de bloeddruk kan meten. Hou bij wat je bloeddruk is, en bespreek het met je huisarts als je ziet dat hij steeds hoger wordt. Voorkomen is ook in dit geval beter dan genezen. Als je thuis een bloeddrukmeter hebt kun je maandelijks of driemaandelijks je bloeddruk controleren.
Daarnaast is het belangrijk om voordat je een te hoge bloeddruk krijgt al stappen te ondernemen om dat te voorkomen, vooral als je bloeddruk in een pre-hypertensie fase zit kun je nog door levensstijlveranderingen je bloeddruk eenvoudig omlaag krijgen en daarmee ergere klachten voorkomen.
Het is belangrijk om dagelijks 3 porties groente en 3 porties fruit te eten. Hiermee krijg je veel van het mineraal kalium binnen waardoor je voorkomt dat je door te veel vocht een hoge bloeddruk krijgt. Bovendien vervang je door dit aantal porties ook meer ongezonde snacks die je anders zou eten. Hierdoor verminder je dus de inname van zout en ongezonde vetten die ervoor kunnen zorgen dat je juist een hoge bloeddruk krijgt.
Tot slot..
Maligne hypertensie is eigenlijk de voorloper van hypertensieve encefalopathie, maar kan ook door langdurig niet behandeld te worden voor ernstige en levensbedrijgende problemen zorgen. Ga daarom altijd naar een arts als je langere tijd last hebt van hoofdpijn en ga snel naar een art als je benauwd wordt of zelfs uitval van ledematen krijgt. Alle medische klachten die je normaal functioneren verminderen zijn reden genoeg om naar een arts toe te gaan.
Hypertensieve encefalopathie heeft met name invloed op de hersenen waardoor je bewustzijnsveranderingen kunt doormaken als het niet snel genoeg behandeld wordt. Gelukkig kunnen die teruggedraaid worden, maar het kan ook verkeerd gaan. Daarom wordt deze conditie behandeld op de intensive  care.
Helaas kun je ook door een eclampsie last krijgen van hypertensieve encefalopathie. Dit betekent dat je tijdens een zwangerschap extra moet opletten als je een verhoogde kans op een eclampsie hebt.
Bronnen:
