Kortademigheid beter begrijpen

Of je er nu eens in de zoveel tijd last van hebt of erg frequent, aangenaam is het niet om kortademig te zijn. Je voelt je hulpeloos en misschien zelfs angstig als je longen je lichaam niet van voldoende zuurstof lijken te kunnen voorzien. Om beter te begrijpen waarom je kortademig bent is het belangrijk te weten wat de oorzaak is dat je zo naar adem snakt.

Je denkt misschien dat het simpelweg een gebrek aan zuurstof is maar in veel gevallen heeft het een heel andere oorzaak. Ademen bestaat eigenlijk uit twee elementen: ventilatie en respiratie, en het onderbreken van één van deze elementen kan leiden tot kortademigheid.

Hieronder sommen we de vier belangrijkste manieren op waardoor we kortademig worden en de medische aandoeningen die daar de oorzaak van kunnen zijn.

 1. Ons lichaam vraagt om meer lucht

Als je lichaam meer lucht nodig heeft dan het momenteel krijgt dan voel je je kortademig. Dit zijn de meest voorkomende oorzaken voor een toegenomen vraag naar lucht, ofwel omdat je koolstofdioxide kwijt moet ofwel omdat je lichaam meer zuurstof nodig heeft.

• Sport en lichaamsbeweging
• Een shock
• Een hartaanval
• Een ernstige infectie

Indien het lichaam simpelweg meer lucht nodig heeft dan is er niet veel aan te doen dan de reden van die toegenomen vraag naar lucht te proberen te stoppen (stop met je sportoefening). Je zou ook extra zuurstof toegediend kunnen krijgen, zogenaamde zuurstoftherapie, maar er zijn aanwijzingen dat, indien de luchtcirculatie niet het probleem is, dit meer kwaad dan goed zal doen.

Sommige studies toonden bijvoorbeeld aan dat mensen met een hartaanval hun toestand zagen verslechteren indien ze extra zuurstof toegediend kregen.

Het is niet altijd de vraag naar lucht die de oorzaak van het probleem is, soms is het de aanvoer ervan.

 2. Te weinig luchtcirculatie

Als je denkt over problemen hebben met de ademhaling dan denk je waarschijnlijk in de eerste plaats aan het hebben van problemen om lucht in de longen te krijgen. Alles wat de luchtcirculatie diep in de longen belemmert zorgt er tegelijk voor dat er te weinig zuurstof naar het bloed gevoerd kan worden en te weinig koolstofdioxide uit het bloed weg kan.

Bepaalde ziektes kunnen de luchtcirculatie belemmeren, omdat ze of de luchtwegen blokkeren door een zwelling of ontsteking of doordat ze verstopping veroorzaken door vocht of slijm:

• Zwelling of ontsteking van de luchtwegen (astma, chronische bronchitis of longemfyseem)
• Verstopping (pneumonie bijvoorbeeld)

Ziektes zijn niet de enige redenen van een beperkte luchtcirculatie. Lucht in en uit de longen krijgen is een mechanisch proces, dus blessures aan de structuur van de longen en luchtwegen kunnen ook de luchttoevoer beperken. De meest voorkomende verwondingen die de luchttoevoer kunnen beïnvloeden zijn verwondingen aan het hoofd, de borst en de nek.

• Gebroken ribben
• Penetratiewonden in de borst (door kogels of na een steekpartij bijvoorbeeld)
• Verlamming (gewoonlijk als gevolg van een verwonding aan de rugwervels of de nekwervels)

Er zijn andere mechanische oorzaken van kortademigheid die niet beschouwd worden als verwondingen:

• Verstikking
• Verdrinking
• Een ingeklapte long (pneumothorax), die kan veroorzaakt worden door een harde klap op de borst, een penetratiewond of zelfs spontaan kan voorkomen indien de long verzwakt is door ziekte of zelfs door roken.
• Ernstig vervuilde longen door bijvoorbeeld de lange termijn effecten van roken!

Bij deze laatste oorzaken kunnen sommige patiënten zich misschien zelfs niet eens kortademig voelen, het kan zijn dat ze zich simpelweg zwak of verward voelen. Het lichaam realiseert zich immers niet altijd wat het probleem exact is.

3. Problemen om zuurstof naar het bloed te voeren

Sommige zaken kunnen veroorzaken dat de bloedstroom niet efficiënt meer zuurstof van de longen naar de lichaamscellen kan voeren. De twee meest voorkomende zijn:

• koolstofmonoxide-vergiftiging verhindert de rode bloedcellen om zich aan zuurstof-molecules te binden.
• Anemie, of een gebrek aan rode bloedcellen, nodig om zuurstof te vervoeren.

 4. Gebrek aan zuurstof in de lucht

Soms is er gewoon niet genoeg zuurstof in de lucht en daar kan je zelf helemaal niks aan doen. Op grote hoogtes is de lucht te dun om genoeg zuurstof te bevatten voor de normale werking van het menselijk lichaam. In een afgesloten ruimte met een beperkte hoeveelheid lucht zal de lucht na een bepaalde tijd minder zuurstof en meer koolstofdioxide bevatten wat ons lichaam uitademt. Hierdoor zal het lichaam niet langer in staat zijn zuurstof te absorberen en koolstofdioxide kwijt te raken.

Zo, hiermee begrijp je hopelijk beter dat er heel wat verschillende oorzaken kunnen zijn dat je je soms kortademig voelt. Sommige kan je zelf aanpakken, andere zijn het gevolg van een mogelijk levensbedreigende aandoening.

Indien je last hebt van kortademigheid is het erg belangrijk dat je een arts raadpleegt! Er hoeft niets aan de hand te zijn maar kortademigheid kan duiden op iets ernstigs!