De waarheid over margarine en roomboter met het oog op hoge bloeddruk en cholesterol

Er is al zoveel gezegd en geschreven over roomboter, margarine en halvarine, en dan met name over het effect van deze broodsmeersels op je bloeddruk en je cholesterol. Als je gaat zoeken op internet, kom je veel verschillende verhalen tegen.

De verschillen in deze verhalen zijn vaak te relateren aan de periode waarin deze geschreven zijn. Tot voor een paar terug zat roomboter nog steeds op het strafbankje: Roomboter zou slecht voor je zijn, je cholesterol verhogen, je bloeddruk verhogen en je zou er dik van worden.

Dit in tegenstelling tot de margarines die in gigantisch veel soorten inmiddels de markt overspoelt hadden. Iedere soort had een speciaal voordeel voor een bepaalde kwaal.

Tot op de dag van vandaag bestaan de meeste van deze soorten nog steeds, maar de publieke opinie begint om te slaan, gevoed door wetenschappelijk onderzoek: Roomboter blijkt helemaal niet zo slecht te zijn dan de (waarschijnlijk door margarinefabrikanten gesponsorde) onderzoeken beweerden.

Hoe steekt dit nu allemaal in elkaar? Wat doen deze broodsmeersels nu écht voor je cholesterol en je bloeddruk?

Hieronder de inhoud van het artikel:
1. Over bloeddruk
2. Over cholesterol
3. Het effect van vetten hierop
4. Vetten in roomboter
5. Vetten in margarine
6. Conclusie

1. Over bloeddruk

Je hart perst je bloed door je lichaam, en veroorzaakt op deze manier een druk. Deze druk is meetbaar en noemen we de bloeddruk. Tijdens de pompbeweging van het hart is de bloeddruk het hoogst, en noemen we de bovenwaarde van de bloeddruk. Normaal ligt dit onder de 140 mm Hg, en we noemen dit de systolische bloeddruk. De tegenhanger hiervan, diastolische bloeddruk, is de druk die ontstaat in de ruststand van het hart, dus op het moment dat er veel minder druk is. Deze waarde moet, in een gezond lichaam, onder de 90 mm HG liggen.

Als de bloeddruk te laag is, heeft dat over het algemeen geen gevolgen voor je gezondheid. Maar, zoals we allemaal weten, kan een te hoge bloeddruk veel gevolgen hebben voor je gezondheid. Deze hoge bloeddruk ontstaat doordat slagaders aan het dichtslibben zijn waardoor de aderen niet meer flexibel zijn om de bloeddruk op te kunnen vangen.

Deze druk brengt nog meer schade aan de celwanden, waardoor deze steeds minder buigzaam worden. Dus het is niet de hoge bloeddruk op zich wat verontrustend is, maar de oorzaak van deze hoge bloeddruk. Iets wat vaak onderschat wordt. Hoge bloeddruk, dus het dichtslibben van de aderen, kan leiden tot hart- en vaatziekten (1).

2. Over cholesterol

Cholesterol wordt altijd als een op zichzelf staand begrip beschouwd, Cholesterol is slecht dus moeten we er niets van hebben. Maar dat is volkomen onterecht. Cholesterol is een lichaamseigen stof, die ook door het lichaam zelf aangemaakt wordt, wat een belangrijk onderdeel is bij het vormen van celmembranen en bij het aanmaken van galzouten, vitamine D en bepaalde hormonen. Cholesterol is dus per definitie niet slecht voor het lichaam. Een teveel aan cholesterol echter wel.

Maar ook dit moeten we nuanceren, want er bestaan nog eens twee soorten cholesterol: LDL-cholesterol en HDL-cholesterol. Deze benaming is afgeleid uit het feit dat cholesterol zich bindt aan lipoproteïnen, die als taxi fungeren voor de cholesterol zodat het op de juiste plaats terecht kan komen.

De LDL-versie zorgt er voor dat het aan zichzelf gebonden cholesterol vervoerd wordt naar de diverse onderdelen van het lichaam waar het op dat moment nodig is. De HDL-versie zorgt er juist voor dat de overbodige en overtollige cholesterol afgevoerd wordt naar de lever, afgebroken wordt en het lichaam op natuurlijke wijze verlaat.

Dit verklaart ook direct de bewering dat een te hoog HDL helemaal niet slecht is voor het lichaam. Daarentegen, een te hoog gehalte aan LDL betekent dat cholesterol zich aan het ophopen is in de slagaderen. Daarom wordt LDL-Cholesterol ook wel de ‘slechte’ cholesterol genoemd. Een twijfelachtige naam overigens, want het is pas een slecht cholesterol als je er teveel van hebt. Voor de rest heb je ook het LDL-cholesterol gewoon nodig om je lichaam in stand te houden.

Hoge bloeddruk leidt tot aandoeningen van het hart en de vaten, en kan zelfs een beroerte tot gevolg hebben. Een bezoekje aan de dokter leidt vaak tot een kast vol medicijnen en nog veel meer bijwerkingen. Gelukkig zijn er ook nog andere dingen die je kunt doen om je bloeddruk onder controle te krijgen, natuurlijke methoden die net zo effectief zijn.

Wil je hier graag meer over weten? Download dan direct mijn boek ‘29 Tips Om Je Bloeddruk Te Verlagen’!

3. Het effect van vetten hierop

Als we het hebben over vetten, dan komt natuurlijk de bekende discussie over verzadigde en onverzadigde vetten weer naar boven. Over het algemeen kunnen we van onverzadigde vetten zeggen dat het een gunstig effect heeft op de gezondheid. Onverzadigd vet heeft een tweeledige werking: Het verlaagt het slechte cholesterol en verhoogd het goede cholesterol. Voorbeelden van onverzadigde vetten zijn de bekende omega-3 vetten en omega-6 vetten.

Aan de andere kant hebben we de verzadigde vetten, de zogenaamde slechte vetten. Dit soort vetten verhoogd juist het slechte cholesterol. Volgens de wetenschap zou je dus helemaal geen verzadigde vetten moeten eten, nog sterker: het lichaam maakt zelf verzadigde vetten uit suikers en andere vetten.

Maar het is in de praktijk onmogelijk om géén verzadigde vetten in te nemen met je voeding. Het zit namelijk in heel veel dierlijke producten zoals vlees, melkproducten, kaas, boter. In mindere mate komt het in plantaardige producten voor. En het zijn voornamelijk deze verzadigde vetten waar bijvoorbeeld het voedingscentrum heel erg streng op hamert om deze niet in te nemen. Daarentegen zijn de laatste jaren de wetenschappers er steeds meer van overtuigd dat deze verzadigde vetten helemaal niet zo vreselijk slecht zijn als eerder werd beweert, als het maar met mate is.

In het algemeen is het de tendens dat mensen minder vet willen eten. Hierop wordt in de marketing en in de reclame handig op ingespeeld door met grote letters te stellen dat het ‘vetarm’ is, of ‘50% minder vet’. Heel erg leuk, maar in de meeste gevallen wordt dit dan vervangen door koolhydraten, ofwel suikers. En het zijn juist deze koolhydraten die je lichaam omzet naar VERZADIGD vet! Schiet dus allemaal niks op! Maar dit even ter zijde…

4. Vetten in roomboter

Goede roomboter bestaat voor ruim 80% uit vetten, waarvan ruim de helft verzadigde vetten zijn. Uit dit simpele gegeven zou je dus kunnen stellen dat roomboter gewoon erg slecht is voor je gezondheid. Maar er is nog meer: Roomboter bevat ook heel veel vitaminen en mineralen, maar liefst 20 verschillende soorten om precies te zijn.

Deze vitamines en mineralen zijn allemaal stuk voor stuk natuurlijke producten die perfect door het lichaam worden opgenomen. Daarnaast bevat roomboter ook een heel klein percentage (1,5%) transvet, een andere vetsoort die helemaal niet goed is voor je lichaam.

Als we puur naar de cijfers kijken is roomboter geen goede keuze als het gaat om cholesterol en bloeddruk. Maar inmiddels is bekend dat je lichaam OOK verzadigde vetten nodig heeft (2). Het is dus niet zo simpel als ''geen verzadigde vetten meer eten. Sterker nog, de gekte van geen vetten meer eten is zelfs erg schadelijk voor je gezondheid. Dit komt omdat je dan ook minder van de ''goede vetten binnenkrijgt''.

5. Vetten in margarine

In margarine zitten procentueel wat minder vetten dan in roomboter, ongeveer 70%. Daarbij komt dat in margarine minder verzadigde vetten zitten. Ok, dan is dat duidelijk: Margarine eten in plaats van roomboter. Helaas, zo gemakkelijk ligt het niet! Margarine bevat daarnaast ook nog eens 4 vitamines en mineralen, en een lijstje met kleurstoffen, emulgatoren en andere E-nummers.

[pullquote]Margarine wordt gemaakt uit plantaardige oliën en vetten met een flinke scheut water.[/pullquote]

Margarine is een kunstmatig vervaardigt product wat wij op onze boterham smeren. Doe maar eens een test door een open kuipje margarine in een hoekje van de keuken te zetten. Je zult zien dat er na verloop van tijd helemaal niets mee gebeurt, geen vliegjes en geen schimmel. Dit in tegenstelling tot het natuurproduct boter.

Als we puur naar de cijfers kijken is margarine een betere keuze als het gaat om cholesterol en bloeddruk.

Maar we gaan nog een stapje verder…

Puur en alleen naar de percentages vetten kijken is precies wat de fabrikanten willen. Want dan wint de margarine de discussie. Maar als we het over de veroorzaker hebben van een te hoog cholesterol, de verzadigde vetten, dan zijn de hoeveelheidsverschillen zo vreselijk klein dat dit nagenoeg te verwaarlozen is. Je eet niet een pakje boter per dag, je smeert misschien 5 boterhammen met de boter. Misschien een totaal van 20 gram boter?

Als we dat verschil verder even buiten beschouwing laten, heeft roomboter ook nog eens een indrukwekkende hoeveelheid vitamines en mineralen, die allemaal stuk voor stuk veel gemakkelijker door het lichaam worden opgenomen dan de 4 vitamines en mineralen van de margarine. Daarnaast is het een feit dat andere voedingsstoffen beter in het lichaam worden opgenomen dankzij de roomboter.

6. Conclusie

Ondanks het feit dat de hoeveelheid verzadigde vetten in margarine enigszins lager is, en dus helpt om het cholesterol en de bloeddruk in toom te houden, zal het effect hiervan vrij minimaal zijn. Daarnaast ligt er nog steeds het feit dat de vetten in de margarine gemaakt zijn van geraffineerde oliën, terwijl roomboter gemaakt is van natuurlijke vetten. Als je dan alles op een weegschaal legt, dan ben ik er nog steeds van overtuigd dat roomboter het met voorsprong wint van de margarine. Immers, de verzadigde vetten in de roomboter zijn natuurlijke vetten, en zijn in geen geval vergelijkbaar met de kunstmatige verzadigde vetten in de margarine.

Als je meer wilt weten over het ontstaan van margarine en hoe dit de consumptie van roomboter heeft beïnvloed, lees dan even het artikel: Hoe gezond of ongezond is roomboter nu écht?

Wat staat er bij jou op de tafel? Roomboter of Margarine? en waarom?

Meer voeding dat de oorzaak kan zijn van hoge bloeddruk? Ontdek de meest complete totaaloplossing om je bloeddruk te verlagen!