We hebben er allemaal wel eens last van: Hoofdpijn. Gelukkig is in de meeste gevallen de hoofdpijn vrij snel weer verdwenen, al dan niet met medicijnen. Maar toch is er een deel van de mensen die dagelijks geconfronteerd worden met hoofdpijn, waardoor optimaal functioneren een nagenoeg onoverkomelijk probleem wordt.
In de meeste gevallen is er vrijwel direct een oorzaak aan te wijzen, met name bij spanningshoofdpijn.
Hoofdpijn heeft in veel gevallen een belangrijke signaalfunctie voor het feit dat er iets anders in het lichaam niet in orde is, bijvoorbeeld Sinusitis of griep.
Een voorbeeld hiervan is spanningshoofdpijn, wat een direct gevolg is van een andere aandoening in het lichaam: Spanning in de spieren in de halsstreek, de nek of in de rug.
Dit is dan op zijn beurt weer het gevolg van emotionele of psychische problemen.
Spanningshoofdpijn
Zoals de naam al verklapt: Dit is hoofdpijn dat ontstaat door gespannen spieren. Deze spanningen trekken zich als het ware rond het hoofd samen, waardoor je het gevoel krijgt dat er een band om je hoofd knelt. Deze spanning in de spieren kan heel veel oorzaken hebben. Om er een paar bekende te noemen:
Slaapgebrek: Een tekort aan slaap zorgt voor meer spanning in de spieren, waardoor de spanningshoofdpijn ontstaat. Daarnaast heb je bij chronisch slaaptekort vaak last van duizeligheid, depressie, overgewicht en moeite met concentreren.
Stress: Dit is één van de meest voorkomende oorzaken van spanningshoofdpijn. Stress heeft direct invloed op je hele lichaam. De spanning in je spieren gaat toenemen als gevolg van de bekende stressreactie van het lichaam. Als de stress chronisch is, blijven de spieren onder spanning staan; met als gevolg dat je veel spanningshoofdpijn kunt hebben.
Verkeerde (werk)houding: Door een verkeerde werkhouding, bijvoorbeeld achter je bureau, kunnen er rug- en nekklachten ontstaan. Door de spanningen die dit teweeg brengt zal de pijn uitstralen naar het hoofd; wat ervaren wordt als spanningshoofdpijn.
Vochtig en/of koud weer: Met name ouderen merken dat  kou en vocht een directe invloed op de spieren heeft. De spieren trekken veel sneller samen waardoor onder andere de spanningshoofdpijn kan ontstaan.
Emotionele/psychologische problemen: Dit is natuurlijk gerelateerd met stress, maar is toch de moeite van het vermelden waard. Door het continu piekeren wordt de spierspanning aanmerkelijk verhoogd; met spanningshoofdpijn als gevolg.
Er zijn heel veel mogelijkheden om spanningshoofdpijn te behandelen, zowel met als zonder medicijnen. De snelste en gemakkelijkste vorm van behandelen is spanningshoofdpijn die veroorzaakt wordt door een verkeerde (werk)houding. [pullquote]Een andere houding aanleren en/of je werkplek aanpassen doet in de meeste gevallen al wonderen[/pullquote].
In de traditionele geneeskunde worden meestal al snel medicijnen voorgeschreven zoals pijnstillers en spierontspanners. Voor het geval je daar geen grote fan van bent, bijvoorbeeld door de bijwerkingen van sommige medicijnen, zijn er ook alternatieve behandelingen mogelijk die over het algemeen goede resultaten hebben:
- Fysiotherapie
- Chiropractie
- Yoga
- Acupunctuur
- Mensendieck-therapie
- Ontspanningsoefeningen
Overigens is het best mogelijk dat je een combinatie van verschillende soorten hoofdpijn hebt. De spanningshoofdpijn kan best ontstaan naast een bestaande vorm van migraine.
Spanningshoofdpijn is veel minder erg dan migraine. De patiënt gaat nog steeds gewoon naar zijn werk en zal de verdere dagelijkse werkzaamheden nog gewoon kunnen doen. Maar spanningshoofdpijn kan het dagelijkse leven flink in de war sturen en een zware stempel drukken op de dagelijkse kwaliteit van leven.
Clusterhoofdpijn
Clusterhoofdpijn is een speciale vorm van hoofdpijn die met name bij mannen voorkomt. Het is een soort hoofdpijn die in bepaalde tijdsperiodes, clusters, optreedt. Je kunt bijvoorbeeld last hebben van clusterhoofdpijn gedurende een periode van 3 tot 15 aaneengesloten weken, vaak met meerdere aanvallen van hoofdpijn per dag.
Naast dit gegeven, heeft clusterhoofdpijn ook één van de volgende symptomen:
- Een rood oog en een afzakkend ooglid.
- Transpiratie en een verstopte neus.
- Intense hoofdpijn aan één kant van het hoofd.
Het is heel typerend gedrag van de patiënt dat diegene geen rust kan vinden tijdens een aanval. Heen en weer lopen en soms zelfs met het hoofd tegen de muur bonken is geen zeldzaamheid. De aanval van pijn varieert van een kwartier tot wel drie uren, en dat meerdere keren per dag.
Over de exacte oorzaak van clusterhoofdpijn is helaas nog niet veel bekend. Onderzoek heeft uitgewezen dat erfelijke factoren een rol kunnen spelen, hoewel dit ook het geval kan zijn bij migraine. Ook kunnen schommelingen in temperatuur, wisseling van seizoenen, een extreme kou, een gure wind en andere klimatologische omstandigheden een rol spelen.
[pullquote]Ongeveer 40% van de Nederlanders die al migraine hebben, hebben daarnaast regelmatig last van spanningshoofdpijn.[/pullquote]
Een andere trigger kan gezocht worden in overmatig gebruik van alcohol en een chronisch gebrek aan slaap.
Als er clusterhoofdpijn geconstateerd wordt, is het allereerst zaak om de aanvallen te verminderen met een effectief geneesmiddel. Hier zijn medicijnen voor, maar daarnaast kan er ook gebruik maakt worden van het inhaleren van zuivere zuurstof en/of het injecteren van Triptan.
Het voorkomen van clusterhoofdpijn is helaas heel erg lastig. De patiënt kan alleen maar proberen de prikkels te vermijden. Deze prikkels zijn identiek aan de prikkels die migraine uitlokken: stress, koffie, bepaalde soorten eten en middelen die ervoor zorgen dat de bloedvaten wijder worden.
De belangrijkste reden dat clusterhoofdpijn lastig te voorkomen is, is het feit dat er maar weinig over bekend is. De oorzaken zijn onduidelijk, dus een genezing van clusterhoofdpijn is al even lastig. Het schijnt wel dat de aanvallen afnemen als je de 60 of 65 jaar gepasseerd bent.
Hoofdpijn door medicijnen
Je zou het niet verwachten dat je hoofdpijn kunt krijgen van medicijnen; een middel dat je juist beter moet maken. Toch komt dit heel veel voor. De patiënten die voor een lange tijd medicijnen hebben geslikt tegen hoofdpijn hebben na het stoppen met de medicatie minder last van de hoofdpijn.
Als de hoofdpijn dan weer op komt zetten is meestal een pijnstiller voldoende. Met name na het gebruik van ergotamines en huis-tuin-en-keuken pijnstillers zoals aspirine en paracetamol kunnen de hoofdpijn aan een kant verlichten, terwijl de hoofdpijn daarna weer sterker terug kan komen.
De patiënt komt in een vicieuze cirkel: medicijnen innemen tegen de hoofdpijn, waarbij de medicijnen uiteindelijk weer hoofdpijn veroorzaken.
Een behandeling hiervan is heel erg lastig. De enige manier om uit deze cirkel te komen is om door te zetten. Stoppen met de schuldige medicijnen en daarna doorzetten. De eerste vijf dagen zijn over het algemeen het meest extreem. daarna zullen de aanvallen afzakken en in sommige gevallen zelfs verdwijnen.
Dit ‘afkicken’ kan gepaard gaan misselijkheid en braken. Iemand die op deze manier van de medicijnen af wil komen, moet heel goed begeleid worden. Maar als het lukt, zal de winst heel erg groot zijn!
Later zou het kunnen dat de hoofdpijn terugkomt, maar dat zal veel minder erg en minder frequent zijn. Je kunt dan een weer gerust een pijnstiller of een specifiek middel tegen migraine nemen, maar uiteraard wel met mate om verval in de oude gewoontes te voorkomen.
Migraine
Migraine is een veel voorkomende vorm van hoofdpijn die in de meeste gevallen voorkomt bij vrouwen. Wat migraine is, en hoe je hiermee om kunt gaan lees je hieronder in deel 2 van deze special over hoofdpijn.
