Artsen weten niet goed wat de oorzaken zijn van eczeem. Enerzijds kunnen genen een rol spelen, anderzijds een abnormale reactie van het immuunsysteem, omgevingsfactoren, afwijkingen in de huid of door omstandigheden dat de huid gevoeliger wordt.
Veelal is het een combinatie van factoren, echter in dit artikel wil ik het voornamelijk gaan hebben over mijn eigen ervaring met eczeem. Â
Je wordt de volgende ochtend wakker van de jeuk, in mijn geval jeuk op mijn voorhoofd. Je probeert de jeukende plekken niet aan te raken, omdat krabben het risico op infecties vergroot.
In de badkamer kijk je in de spiegel en probeer je niet gestrest te raken, maar wanneer je plekken op je lichaam hebt (vooral in het gezicht) kun je het niet helpen om gefrustreerd te raken.
Vervolgens start je met je huidbehandeling, meestal een verzachtende lotion, een zalf van de dermatoloog of één van de natuurlijke remedies die je op het internet bent tegengekomen. Bij sommige mensen blijft het alleen bij eczeem op de handen, maar eczeem kan zich ook verspreiden over het hele lichaam.
Nu heb ik zelf alleen ervaring met eczeem op mijn gezicht, maar ik kan mij zeker inleven wat dat met je doet. Eczeem kan in remissie treden en dan heb je wellicht maanden of zelfs jaren geen last van uitbraken, maar eczeem kan ook regelmatig terugkeren.
De meeste mensen hebben last van atopisch of contact eczeem, atopisch eczeem komt voor in de familie, waarbij contact eczeem door prikkels van buiten veroorzaakt worden. Eén theorie achter eczeem is dat eczeem geprikkeld wordt door genetische factoren in combinatie met een overactief immuunsysteem.
Als ik kijk naar andere gerelateerde huidklachten, dan valt op dat je immuunsysteem meestal een rol heeft bij de ontwikkeling van ontstekingen. Dit zou kunnen komen doordat de huid niet goed in staat is zich te weren (vergelijkbaar met een gewone muur of een gebarsten muur) tegen indringers van buitenaf.
Dit zou kunnen komen door een onbalans in de Ph waarde op de huid. Een normale huid heeft een Ph van 5.5, iemand met eczeem kan een Ph  van 7.5 of hoger hebben. Hierdoor is het voor bacteriën, mijt etc. gemakkelijker om door te breken.
Vervolgens reageert je immuunsysteem op de indringers waardoor er ontstekingen optreden.
Echter, eczeem kan ook veroorzaakt worden door externe factoren, denk aan een zalf die irriteert, maar zelfs het klimaat kan eczeem prikkelen. Maar niet alleen volwassenen krijgen last van eczeem, baby eczeem komt relatief vaak voor.
Dit zou kunnen komen met een overactief immuunsysteem, maar ook bepaalde allergenen kunnen eczeem prikkelen. Normaal gesproken stopt eczeem en blijven de klachten weg. Maar bij sommigen blijft eczeem aanhouden, dit komt omdat de exacte oorzaken niet bekend zijn, hierdoor kunnen alleen de symptomen bestreden worden.
De weg van behandeling is toch vaak bij de dermatoloog, met name bij atopisch eczeem. Voorgeschreven medicatie kunnen goed de klachten verlichten of zelfs eczeem in remissie houden. Helaas zijn er wel bijwerkingen waaronder een dunnere huid.
Goed overleggen met je dermatoloog is zeker belangrijk wanneer je medicatie neemt tegen uitbraken. Het frustrerende voor mij was dat tot nu geen enkele voorgeschreven zalf heeft gewerkt. Het kan écht giswerk worden tussen alle verschillende medicijnen, daarnaast is dit ook erg afhankelijk van het individu.
Genetische predispositie voor eczeem
Sommige types eczeem zijn genetisch waardoor het in je familie kan voorkomen. Daarbij hebben wetenschappers inmiddels specifieke genen in kaart gebracht waardoor het risico op eczeem toeneemt.
Zo heb je genen die invloed hebben op je immuunsysteem, andere genen hebben juist invloed op de barrière van je huid. Alle genen komen in paren en sommige mensen met eczeem hebben een afwijking in één of twee van de filaggrin genen, dit kan één van de onderliggende oorzaken zijn.
Daarom kun je stellen dat eczeem ook bij veel mensen genetisch bepaald is. De ontwikkeling om last te krijgen van eczeem is gekoppeld aan meerdere genen, maar de expressie van deze genen is ook afhankelijk van omgevingsfactoren.
Met andere woorden, deze specifieke genen moeten eerst ‘’aangezet worden’’ voordat deze tot uiting kan komen. Opmerkelijk is bijvoorbeeld dat het aantal mensen met atopische eczeem vele malen vaker voorkomt dan elders ter wereld.
Hieruit zou je voorzichtig kunnen concluderen dat omgevingsfactoren zeker een rol spelen bij de ontwikkeling van eczeem.
Daarbij lijkt er ook een duidelijk verband te zijn tussen de ontwikkeling van astma, allergieën in het algemeen en eczeem. Zo ben ik zelf allergisch tegen stof en mijt, onlangs was ik op een stoffige zolder wat boeken aan te zoeken, tot mijn verbazing had ik een forse uitslag op mijn voorhoofd.
Maar dat was niet de enige keer, dik een jaar geleden heb ik bijna voor 3 maanden last gehad van eczeem.
Je bent wat je eet
Je zou dit niet helemaal verwachten, maar je leefstijl en met name je voedingspatroon heeft een grote rol wat betreft je genetische gezondheid. Ik ben zelf een voorstander van de epigenetica theorie. Deze theorie wat onderbouwd is door talloze onderzoeken dat onze leefstijl een rol heeft bij het aanzetten of uitzetten van specifieke genen.
Een ongezond voedingspatroon met veel bewerkte voedingsmiddelen is niet iets waar ons lichaam voor gemaakt is. Met name te veel geraffineerde suikers, voedingsmiddelen met een hoge glycemische last, te veel verzadigde vetten, transvetten en onvoldoende micronutriënten (vitamines, mineralen) in ons dieet kunnen zeker voor klachten zorgen.
Een tekort aan belangrijke voedingsstoffen kan een oorzaak of prikkel van eczeem zijn. Helemaal als je kijkt dat huidaandoeningen waaronder eczeem meer voorkomt in de Westerse wereld dan anders. Ik ben van mening dat ons voedingspatroon zeker een rol heeft bij de ontwikkeling van eczeem.
Weliswaar zijn er meerdere factoren waardoor eczeem geprikkeld kan worden, maar de rol van een gezond en gevarieerd voedingspatroon rijk aan micro- en macro nutriënten mag zeker niet onderschat worden.
Indien je last hebt van eczeem of andere huidklachten. Probeer dan je voedingspatroon zo gezond, vers en biologisch te maken. Ga meer water drinken, voldoende groente, beetje fruit, meer van de goede vetten en geraffineerde suikers zo veel mogelijk laten staan. Eveneens, houd een voedseldagboek bij om te kijken of je een bepaalde allergie hebt.
