[vc_row][vc_column][vc_column_text]
Fructose slecht voor je cholesterol?
Fructose, ook bekend als vruchtensuiker of natuurlijke suiker, is een veelgebruikte zoetstof. In het verleden werd gedacht dat fructose beter was voor de gezondheid dan sucrose, waar kristalsuiker uit bestaat.
Fructose tref je aan in fruit en om die reden zijn ''natuurlijke'' suiker beter voor de gezondheid. Alhoewel fruit zeker belangrijk voor je gezondheid is vanwege de verscheidenheid aan vitamines, mineralen en fytonutriënten.
Het zeker niet de bedoeling om te veel fructose binnen te krijgen, helemaal afkomstig uit vers geperste sinaasappelsap en andere drankjes waarbij de schil verwijderd is. Daarom raad ik altijd aan om niet meer dan twee glazen vruchtensap per dag te drinken en dan wel de verse versie zodat je toch nog een paar vezels binnen krijgt die ervoor zorgen dat al het suiker niet in één keer in je bloedbaan terecht komt. Omdat er ook fructose in fruit zit kun je het glas vruchtensap ook direct zien als een portie fruit. Drie porties fruit per dag is meer dan genoeg, als je dan toch nog extra wilt snacken pak dan komkommers of wortels. Maar ik dwaal af...
De vraag is dan natuurlijk, hoe zit het met fructose en cholesterol?
Om antwoord te geven over de rol van fructose en geraffineerde suiker eerst een stukje basisinformatie:
Natuurlijke suikers?
Fructose is een natuurlijke suiker die je aantreft in fruit. In normale hoeveelheden is hier niks mis mee. Echter, maïssiroop of High-Fructose Corn Syrup (HFCS) is een erg geconcentreerde vorm van  fructose. Deze siroop is niet alleen erg zoet maar ook goedkoop om te maken en lang houdbaar.
Ideaal voor fabrikanten om producten een zoete smaak te geven voor een lage prijs.
Deze vorm wordt veel verwerkt in ongezonde producten zoals koekjes, frisdrank, broodbeleg en chocoladerepen. Vaak staat op de verpakking van dergelijke producten dat het om ''natuurlijke suiker gaat''. Een andere natuurlijke zoetstof die vol zit met fructose is honing. Dit wordt vooral als zoetstof gebruikt in koekjes en snoepjes die je kan kopen in de natuurwinkel. Ook deze producten worden vaak als 'natuurlijk' aangeprezen.
Natuurlijke suiker klink gezond, maar in het geval van fructose is niets minder waar. Onderzoek heeft namelijk aangetoond dat een inname van te veel suiker (zowel geraffineerde suiker als fructose uit fruit) een negatief effect zal hebben op je gezondheid.
Uit onderzoek uit 2011 (3) blijkt dat een dieet dat voor 25% van het totaal rijk is aan fructose na twee weken al het risico op hart- en vaatziekten verhoogd. Zo wordt het LDL-cholesterol veel hoger dan het was. In dit onderzoek werden vooral frisdranken gebruikt om tot de 25% van de inname met fructose te komen.
Oke, dan denk je dat je een veilige keuze maakt door de frisdrank te laten staan en gewoon alleen nog koolhydraten te eten in plaats van een extra glas frisdrank te nemen. Helaas is dat ook niet de oplossing.
Sterker nog, in de Nurses' health study(1) in Frankrijk is aangetoond dat een voedingspatroon rijk aan koolhydraten een regelrechte ramp is als je hart- en vaatziekten wilt voorkomen. Dit komt omdat koolhydraat rijke voedingspatronen vaak armer zijn aan de gezonde vetten. Deze gezonde vetten zijn essentieel om je LDL cholesterol te verlagen en HDL te verhogen.
Echter, vergeet ook niet dat een voedingspatroon met te veel suiker het risico op gerelateerde aandoeningen zoals diabetes kan verhogen.
Laat ik dat even toelichten:
Zodra je een maaltijd eet wordt de hoeveelheid glucose in de bloedbaan met behulp van insuline door het lichaam gereguleerd. Fructose gaat echter direct naar de lever toe. Een teveel aan fructose wordt hier omgezet in vetzuren die in de bloedbaan terecht komen. Hierdoor gaat de verhouding tussen het zogenaamde slechte (LDL) en goede (HDL) cholesterol omhoog.
Dit zal het risico op hart- en vaatziekten doen verhogen.
Een recent onderzoek naar de invloed van fructose op het cholesterol bevestigt dit (2). Een groep mannen en vrouwen van gemiddeld 55 jaar kreeg gedurende 10 weken dagelijks ofwel frisdrank gezoet met fructose  te drinken. De verhouding tussen goed en slecht cholesterol was bij de groep die de fructose drankjes had gedronken verslechterd, en bij de proefpersonen die glucose hadden gekregen niet.
Fructose heeft een lage glycemische index, wat betekent dat het de bloedsuikerspiegel maar heel geleidelijk doet stijgen. Dit werd lange tijd als één van de vele voordelen van het gebruik van fructose boven geraffineerde suiker gezien. Sterker nog,  fructose werd zelfs veel gebruikt als zoetstof in producten voor diabetespatiënten. Het huidige inzicht is echter dat deze patiënten fructose het beste helemaal kunnen vermijden of met mate.
Een goede richtlijn is om fruit te eten met een lage glycemische last.
Het mag duidelijk zijn dat te veel nooit goed is! Dat geldt zelfs voor fruit. De beste manier om je cholesterol te verlagen is door een mediterraan voedingspatroon te volgen. In een dergelijk voedingspatroon eet je weliswaar fruit, maar in normale hoeveelheden zodat je bloedglucosespiegel binnen de perken blijven.
Je bloedsuikerspiegel is belangrijk voor je ontstekingswaarden. Hoe lager je bloedsuiker, hoe lager de ontstekingswaarden in je lichaam. Ontstekingen zorgen voor beschadigingen in je bloedwanden waardoor het cholesterol in de beschadiging kan blijven zitten. Hierdoor kun je plaquevorming krijgen. Plaque verhoogd het risico op het afsluiten van een ader waardoor je last kunt krijgen van een hartaanval, beroerte of soms een bloedprop als er een stuk plaque toch nog mee gaat met de bloedstroom. Na verloop van tijd kan er ook door de plaque aderverkalking optreden. Daardoor kun je ook last krijgen van een hoge bloeddruk.
Nog een belangrijker element is om meer gezonde vetten te eten. Dit zal niet resulteren in een drastische verlaging van je cholesterolgehalte. Echter, je zet wel een grote stap om het risico op hart- en vaatziekten te verlagen.
Tot slot...
Fructose is een natuurlijke suiker die voorkomt in fruit, maar fruit heeft vezels waardoor het niet al te veel kwaad kan. Toch is het verstandig om maximaal 3 stukken fruit per dag te eten en andere gezonde snacks te laten bestaan uit rauwe groente. Helaas wordt fructose ook geconcentreerd toegevoegd aan frisdranken in die vorm is fructose absoluut niet goed voor je. Laat frisdranken daarom altijd staan en kies voor water, mineraalwater of thee.
Uit onderzoeken blijkt dat als je te veel fructose eet dit een nadelig gevolg heeft voor je cholesterol. Je LDL-cholesterol gaat omhoog en doordat je bloedsuiker ook omhoog gaat krijg je ook last van ontstekingen die voor beschadigingen in de vaatwand kunnen zorgen. Hierdoor kan cholesterol zich ophopen rond en op de beschadiging wat kan leiden tot ernstige hart- en vaatziekten.
[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width="1/1"][vc_toggle title="Onderzoeken" open="false"]
- http://en.wikipedia.org/wiki/Nurses'_Health_Study
- http://www.jci.org/articles/view/37385
- http://press.endocrine.org/doi/abs/10.1210/jc.2011-1251
[/vc_toggle][/vc_column][/vc_row]
Fructose met vezels is geen probleem, daarom kunnen fruitsoorten, maar ook uien zonder probleem worden gegeten. Het probleem vormt zich alleen bij gebruik van bronnen met de aanwezigheid van de geconcentreerde substantie.