Jeukende vagina? Oorzaken en oplossingen

Je vagina is een belangrijk onderdeel van je lichaam, en daarmee belangrijk voor je leven. Denk eens goed na hoeveel plezier je hebt van je vagina: Het is een heel belangrijk onderdeel bij seksueel contact, alleen of met een partner, en daarnaast is je vagina bereid om zich letterlijk in alle vormen te wringen om je nageslacht op deze aardbol te zetten.

Maar je vagina kan soms ook erg vervelend doen, zoals bijvoorbeeld jeuken. Niet alleen erg lastig, maar ook nog eens gênant. Probeer daar maar eens af te blijven om lekker te krabben. Is een beetje lastig om dat in gezelschap te doen. Maar je vagina doet dat niet om jou te pesten. Het is een schreeuw om hulp, een symptoom van een onderliggend probleem.

In dit artikel behandel ik de meest voorkomende problemen die jeuk aan de vagina als symptoom hebben. Daarnaast geef ik je tips over hoe je je vagina het beste kunt verzorgen, en geef ik je een aantal praktijkvoorbeelden over hoe het NIET moet.

Mogelijke oorzaken van vaginale jeuk

Vaginale jeuk is nagenoeg nooit een op zichzelf staand iets. Het is in de meeste gevallen een symptoom van een achterliggend probleem. Denk maar eens aan die vervelende schimmelinfectie waar veel vrouwen op een bepaald moment in hun leven mee te maken krijgen. Weet je nog? Die vreselijke, bijna onhoudbare, jeuk?

Zo zijn er heel veel aandoeningen en ongemakken die jeuk kunnen veroorzaken. Laat ik de meest voorkomende even voor je op een rijtje zetten:

1) Vaginale jeuk en Schimmelinfectie

Een schimmelinfectie, of een gist infectie, wordt veroorzaakt door de schimmel Candida Albicans. De meeste vrouwen hebben deze schimmel in haar vagina zitten, zonder dat ze er noemenswaardige symptomen van heeft. De schimmel is onderdeel van de vagina en wordt in bedwang gehouden door de overige (goedaardige) bacteriën en schimmels. Maar het is een wankele balans, en er hoeft maar weinig te gebeuren en de balans is ver te zoeken. Juist op dat soort momenten grijpt de Candida haar kans, en begint zich razendsnel te vermenigvuldigen.

Een schimmelinfectie is vaak het directe gevolg van een verandering van de zuurgraad in de vagina. Als de Ph waarde wijzigt, kunnen bepaalde bacteriën niet meer overleven, waardoor de candida zich kan vermenigvuldigen. Ook is er een duidelijk verband tussen Candida ontwikkeling en het gebruik van antibiotica, vaak weer in combinatie met de zuurgraad van de vagina. De antibiotica doodt alle bacteriën, de goede én de slechte. Hierdoor krijgt de candida schimmel de kans om zich te ontwikkelen, zonder noemenswaardige tegenstand. Ook kan de candida zich vermenigvuldigen na seksueel contact, bij heftige stress of bij verandering van de voedingsgewoonte. Met name vrouwen die last hebben van diabetes, hebben een hoog risico op Candida.

Naast de, soms vreselijke, jeuk, heb je dan ook last van een dikke, witte, meestal reukloze afscheiding.

2) Vaginale jeuk en Bacteriële Vaginose

Als je vagina een vis achtige geur heeft, in combinatie met veel jeuk, dan is het vrijwel zeker dat je last hebt van Bacteriële Vaginose. Ook dit is een onbalans in de vagina, vaak in combinatie met een veranderde zuurgraad in de vagina. Alle vrouwen dragen heel veel vormen van (onschadelijke) bacteriën in hun vagina. Als er sprake is van Bacteriële Vaginose, dan vermenigvuldigen sommige bacteriën zich meer dan normaal. In de meeste gevallen gaat het hier om de Gardnerella bacterie of de Mobiluncus Bacterie.

Het gevoel is vrijwel gelijk aan die van de eerder beschreven schimmelinfectie, maar de afscheiding is in dit geval minder dik, en heeft een geur die een beetje aan vis doet denken.

3) Vaginale jeuk en Trichomiasis

Trichomoniasis is een infectie van de genitaliën die wordt veroorzaakt door de bacterie Trichomonas Vaginalis. Deze infectie heeft vaak geen symptomen, behalve dan een lichte jeuk. Daarnaast kan er mogelijk sprake zijn van een gelige of groenige afscheiding. Ook kan het sommige gevallen pijnlijk zijn als je moet plassen.

4) Vaginale jeuk en Psoriasis en / of Eczeem

Psoriasis is een huidziekte die extreme jeuk bij de geslachtsdelen kan veroorzaken. De huid rondom de vagina wordt meestal helder rood, vaak met zeer pijnlijke barstjes en scheurtjes<. Het getroffen gebied kan zich uitbreiden tot in de liezen en rondom de anus. Hoewel psoriasis op andere delen van het lichaam (bijvoorbeeld de hoofdhuid, de knieën en de ellebogen) vaak schilferig is, is psoriasis rondom de vagina in verhouding vaak heel erg glad. Je kunt overigens psoriasis rond de vagina hebben, zonder dat je elders op het lichaam hiervan last hebt.

Je huisarts kan hier verder uitsluitsel over geven. Als de huisarts inderdaad deze diagnose geeft, wordt je meestal behandeld met een steroïde zoals hydrocortison. Als je zoekt naar een natuurlijke oplossing, dan zou het regelmatig nemen van een bad met havermout enige verlichting kunnen geven. Maar overleg dit altijd met je huisarts.

5) Vaginale jeuk en allergieën

Je kunt ook gevoelig zijn voor bepaalde producten die je dagelijks gebruikt. Je krijgt dan last van een allergische reactie, waardoor je vagina, en het omliggende gebied, gaat jeuken. Dit kunnen allerlei producten zijn. Producten die je dagelijks gebruikt en waar je helemaal niet bij stil staat dat dit gevolgen kan hebben voor je vagina.

Je kunt bijvoorbeeld allergisch zijn voor parfums, en dan met name voor intieme parfums. Ook kan de zeep die je dagelijks gebruikt de oorzaak zijn, zeker als je je intieme delen té grondig wilt wassen. De meeste zepen bevatten heel veel (vaak onnodige) toevoegingen die een allergische reactie kunnen ontketenen.

Ook kun je gevoelig zijn voor bepaalde soorten glijmiddelen of voorbehoedsmiddelen, zoals condooms. Wist je dat er latex-vrije condooms bestaan? Even zoeken op het internet, of vragen bij de apotheek. Bij gevoeligheid voor condooms, is latex namelijk vaak de boosdoener.

Scheer jij je regelmatig? Kijk dan eens kritisch of je dit op de goede manier doet. Met de haargroei mee scheren, en nooit er tegenin. Niet alleen krijg je dan vervelende rode bultjes, maar dat kan ook weer zorgen voor die vervelende jeuk. Ook het scheerschuim kan een oorzaak zijn. Zelfs toiletpapier met allerlei geurtjes en in leuke kleurtjes, kan de boosdoener zijn. Gebruik bij voorkeur neutraal toiletpapier.

6) Vaginale jeuk en seksueel contact

Het is natuurlijk bekend dat onbeschermde seks kan leiden tot allerlei problemen. Niet alleen een ongewenste zwangerschap, maar vooral ook Seksueel Overdraagbare Aandoeningen. Ook al slik je de pil, of gebruik je een ander voorbehoedsmiddel, dan moet je nog steeds een condoom gebruiken. Als je een vaste partner hebt, en jullie zijn beide getest, dan kun je overwegen om het condoom achterwege te laten. Maar zeker als je regelmatig van partner wisselt, is het erg verstandig om een voorraadje condooms in huis te hebben.

De meeste SOA’s zullen zorgen voor een vervelende jeuk. Chlamydia, Herpes, Trichomoniasis en Gonorroe zijn een paar voorbeelden van Seksueel Overdraagbare Aandoeningen. Naast de bekende jeuk, kun je ook last krijgen van pijn en een brandend gevoel. Zeker bij het plassen zal dat het geval zijn. Heb je daarnaast nog een stinkende afscheiding, en misschien zweertjes op je geslachtsdelen? Vermijd dan ieder seksueel contact en laat je zo snel mogelijk testen op SOA’s. En als je een vaste partner, dan deze direct meenemen voor dezelfde test.

Is er een SOA bij jou geconstateerd? Breng dan direct je laatste partners op de hoogte. Misschien een lastig gesprek, maar het is wel zo netjes.

7) Vaginale jeuk en Lichen Sclerose

Lichen Sclerose is een huidziekte die in de meeste gevallen de intieme delen treft. Maar in sommige gevallen kan het ook elders op het lichaam aangetroffen worden. Hoewel Lichen Sclerose zich op iedere leeftijd kan manifesteren, komt deze aandoening het meeste voor rondom de menopauze en in de puberteit. De oorzaak is nog niet duidelijk. De symptomen zijn vrij duidelijk: Lichte vlekken op de huid rondom de vagina, en heel veel jeuk. Ook het gebied rond de anus kan hier last van hebben. Overigens is het wel belangrijk te vermelden dat Lichen Sclerose niet besmettelijk is, en ook niet erfelijk is.

Als deze aandoening niet behandeld wordt, zullen de schaamlippen uiteindelijk gaan krimpen waardoor de vaginale opening smaller wordt. Hierdoor kan penetratie erg pijnlijk worden. De behandeling van Lichen Sclerose is relatief eenvoudig met behulp van een steroïde crème. Maar het is natuurlijk wel belangrijk om tijdig een diagnose te stellen om erger te voorkomen.

8) Vaginale jeuk en overmatig wassen

Je hebt waarschijnlijk de neiging om je vagina, en het omliggende gebied, heel erg goed te wassen. Dat is een goed streven, maar beperk je tot het omliggende gebied. Ga nooit met zeep tussen de schaamlippen en al helemaal niet in je vagina. Met name oudere vrouwen, die het lastig vinden om een bad te nemen of een douche, hebben de neiging om dit lichaamsdeel overmatig te wassen en te ‘schrobben’. Er is helemaal geen noodzaak om dat meerdere malen per dag te doen. Eén keer par dag, zonder zeep, is meer dan voldoende. Ook het gebruik van een vaginale douche moet vermeden worden. Ook al is het alléén maar met schoon water, het zal toch de balans in je vagina op de kop zetten. In principe is de vagina zelfreinigend.

9) Vaginale jeuk en stress

Het klinkt misschien wat vreemd, maar ook stress kan jeuk veroorzaken. Tijdens een stress volle periode, of als je heel erg angstig bent, staan al je zenuwen op scherp. Er is dan maar heel weinig voor nodig om jeuk te veroorzaken. Een onbeduidende jeuk, wat wel vaker voorkomt, kan plotseling heel erg versterkt worden door je zenuwen. Hierdoor krijg je al snel het gevoel dat er iets ernstigs aan de hand is, terwijl het alleen maar de stress is. Voor je algehele gezondheid, en natuurlijk ook tegen de jeuk, raad ik je aan om iets aan die stress te doen.

10) Vaginale jeuk en hormonen

Iedere keer als je hormoonspiegel verandert, of aan het veranderen is, kun je in meer of mindere mate jeuk aan je vagina hebben. Denk maar eens aan de periode rond en tijdens de menstruatie, tijdens zwangerschap, tijdens de menopauze, en natuurlijk bij het begin van het slikken van de pil. Dit geldt overigens ook als je stopt met de pil. In mindere mate kun je last hebben van jeuk tijdens het slikken van de pil. In al deze gevallen moeten je hormonen en nieuwe balans zien te vinden, of zijn niet op een natuurlijke manier in balans, zoals tijdens het slikken van de pil. En als je, naast de jeuk, ook nog last hebt van een droge vagina, dan is de kans heel erg groot dat de hormonen aan de basis staan van dit vervelende probleem.

Om de jeuk voor, tijdens en vlak na de menstruatie zo beperkt mogelijk te houden, raad ik je aan om inlegkruisjes en tampons zonder enige toevoegingen te gebruiken. Gebruik zo veel mogelijk katoenen producten op natuurlijke basis.

En wat betreft de anticonceptiepil: Het is natuurlijk lastig te zeggen dat de jeuk door de pil komt. De enige manier om dat te controleren is door te stoppen met de pil, en na een half jaar weer opnieuw te beginnen. Overleg dit met je behandelend arts, en vraag eventueel om een andere pil.

Hoe kun je vaginale jeuk voorkomen?

Voorkomen is natuurlijk altijd beter dan genezen! Hieronder vindt je een lijstje met tips. Zeker als je regelmatig last hebt van een jeukende vagina, door welke oorzaak dan ook, is het verstandig om deze tips toe te passen. Op deze manier is het risico op een jeukende vagina het laagst.

• Vermijd ten allen tijde gekleurd of geparfumeerd toiletpapier. Deze bevatten allerlei stoffen die een allergische reactie kunnen veroorzaken. Gebruik bij voorkeur natuurlijk toiletpapier zonder enige vorm van onnatuurlijke toevoegingen.
• Hoe vervelend ook, maak geen gebruik van een bubbelbad.
• Vermijd het gebruik van vaginale douches en vrouwelijke hygiëne sprays. Ook deze bevatten allerlei stoffen waar je vagina op gaat reageren.
• Als je gezwommen hebt, douche je dan zo snel mogelijk, droog jezelf goed af en trek droge kleren aan. Blijf niet rondlopen in een natte bikini. Dit geldt natuurlijk ook voor natte kleren in het algemeen.
• Nadat je naar het toilet bent geweest, veeg je van voor naar achteren, dus van de vagina richting de anus. Andersom kan bacteriën van de anus naar de vagina brengen, waardoor deze in de vagina dringen.
• Ook kun je Lactobacillus tabletten nemen als je een antibiotica kuur moet ondergaan.
• Eet yoghurt met levende bacterie culturen. Deze houden zowel je darmflora als je bacteriën in je vagina in balans.
• Om het vaginale gebied te wassen, gebruik je ongeparfumeerde zeep. Was alleen het omliggende gebied. De vagina zelf reinigt zichzelf.
• Als je diabetes hebt, hou dan goed je bloedsuikerspiegel in de gaten. Hoe stabieler de bloedsuikerspiegel, hoe minder kan op problemen met je vagina.
• Voor je algehele gezondheid: Doe iets aan je overgewicht.
• Draag geen synthetische materialen. Draag bij voorkeur katoenen slips. Ook een panty met een katoenen kruis is een goed idee.
• Ga niet krabben, hoe moeilijk dat soms ook mag zijn. Dit maakt het probleem alleen maar erger.
• Als je last hebt van jeuk, vermijd dan ieder seksueel contact totdat de jeuk, en natuurlijk het achterliggende probleem, opgelost is.
• Gebruik condooms om eventuele overdracht van Seksueel Overdraagbare Aandoeningen te voorkomen.
• Als je last hebt van een schimmelinfectie, en je hebt er al eerder last van gehad, ga dan niet zelf dokteren. Bij terugkerende schimmelinfectie moet je een huisarts raadplegen, of in ieder geval een goede crème of vaginale zetpillen gebruiken om het probleem beter op te lossen.
• Een schimmelinfectie wordt niet beschouwd als een Seksueel Overdraagbare Aandoening. Maar bij seksueel contact kan je partner er toch last van krijgen, ook al heeft hij misschien geen directe symptomen. Als jouw schimmelinfectie dan uiteindelijk opgelost is, kun je het van je partner terugkrijgen. Zo geef je het steeds aan elkaar door. In dat geval moeten jullie beide behandeld worden met een crème om de terugkerende cyclus te stoppen.
• Als je jeuk aan je vagina hebt als gevolg van de menopauze, dan kan je huisarts een oestrogeen crème voorschrijven. Ook is er een mogelijkheid om vaginale tabletten te nemen.
• Als de jeuk je uit de slaap houdt, kun je je huisarts of apotheek vragen om antihistamine medicatie.

De praktijk: Wat je beslist NIET moet doen, als je jeuk wilt voorkomen!

De voorgaande tips zijn heel handig en heel gemakkelijk toe te passen in het dagelijks leven. Maar nu wil ik nog een aantal praktijkgevallen aankaarten. Over dingen die je beslist NIET moet doen. Sommige dingen zullen in jouw ogen logisch zijn, en andere dingen zullen misschien helderheid scheppen in jouw strijd tegen een jeukende vagina.

Niet doen: Verkeerde houding op je fiets

Heb jij dat wel eens gehad na een flinke fietstocht? Gevoelloze schaamlippen en irritatie? Dat kan het gevolg zijn van een verkeerde houding op de fiets. Als je een mountainbike hebt, zit je voorovergebogen, dus komt er meer druk op je schaamlippen. In dat geval is het belangrijk om je kruis te beschermen tegen deze overmatige druk. Op een gewone, Hollandse, fiets heb je een heel andere houding: Je zit dan meer op je billen, en is er dus minder druk op je genitaliën.

Een ander probleem bij het fietsen is het zweten. Tijdens het fietsen zweet je veel, en dan met name tussen je billen en in je kruis. Zweet zit per definitie vol met bacteriën. Maar tijdens het fietsen kan dit zweet in je vagina komen, waardoor de balans verstoord wordt. Bescherm jezelf dus goed, voordat je op de fiets stapt. Het minste wat je kunt doen is je vagina beschermen met maandverband of een inlegkruisje. Maar het beste is om een speciale fietsbroek met een zeemleren kruis aan te schaffen. Deze beschermt je kruis tegen overmatige wrijving en druk, en neemt ook nog eens het zweet heel goed op.

En na een flinke rit, is het een prima idee om je bezwete kleren direct uit te doen, en een lekkere douche te nemen. Droge en warme kleren aan!

Niet doen: In bezwete of natte kleren rond blijven lopen

Ga je lekker een dagje naar het strand? Zorg en dan voor dat je niet te lang in je natte bikini rond blijft lopen. Droog je bij voorkeur direct af, eventueel na een douche, en trek een droge (reserve) bikini aan. Ditzelfde geldt ook voor na het sporten. Je bent dan bezweet en misschien heb je wel in de regen gelopen. Hoe dan ook: Zo snel mogelijk een douche en droge kleren aan.

Niet doen: Seksuele spelletjes met voedingswaar

Misschien is het wel je ultieme fantasie om je naakte lichaam helemaal te bedekken met warme chocoladesaus en slagroom, om jezelf te serveren aan je partner. Heel spannend allemaal, maar zorg er voor dat deze producten, en alle andere spannende etenswaar, ver verwijdert blijven van je vagina. Slagroom in je vagina is bijvoorbeeld veel te zoet, waardoor de balans in je vagina verstoord raakt. En een zoete omgeving is perfect voor het ontwikkelen van een schimmelinfectie.

Dit geldt ook voor groenten en andere levensmiddelen. Doe er mee wat je wilt, maar stop ze niet op plekken waar ze niet thuishoren. Op de schil van de groenten, ook al koop je de biologische versie, zitten altijd gifstoffen of lichaamsvreemde stoffen. Deze schoppen alles in de war, met als gevolg dat je last krijgt van je vagina met alle gevolgen van dien. Inclusief die vervelende jeuk!

Niet doen: Foute zeep gebruiken

De meeste jeuk ontstaat door het té vaak gebruiken van zeep, en dan ook nog foute zeep. Foute zeep is zeep met kleurstoffen, aroma’s en nog heel veel andere toevoegingen die niks bijdragen aan de reinigende werking. Dit soort zeep zal je schaamlippen zeker irriteren, en dan gaan ze natuurlijk jeuken.

Gebruik een zeep op natuurlijke basis, zonder geur-, kleur- of smaakstoffen. Was je intieme delen maximaal één keer per dag met deze zeep.

Ditzelfde geldt voor badschuim, badolie of andere producten die je aan het badwater toe kunt voegen. Deze stoffen komen in het water, en dus ook bij, en in, je vagina.

Niet doen: Het zetten van een tatoeage

Vindt je het leuk om een tattoo te laten zetten? Maar denk wel even goed na WAAR je de tattoo laat zetten. Misschien vind je het wel spannend om een privé tattoo te laten zetten vlakbij je vagina. Er zijn zelfs vrouwen een tattoo op hun schaamlippen hebben. Is allemaal eigen keuze, maar besef je wel dat een tattoo, zeker in het begin, zorgt voor een rode huid en er is altijd een kans op ontstekingen. Besef ook dat de inkt van de tattoo niet een lichaamseigen stof is. En als je dit toepast op het meest gevoelige deel van je lichaam, dan vraag je bijna om problemen.

Ook de inkt van een tijdelijke tatoeage kan hetzelfde effect hebben. Als je dus een tatoeage wilt laten zetten, doe dit dan ver verwijdert van je intieme delen.

Niet doen: Vaseline als glijmiddel gebruiken

Bij gebrek aan beter wordt er in veel gevallen vaseline gebruikt als glijmiddel. Ook het flesje baby-olie wordt in de haast wel eens gepakt. Dit zijn allemaal producten die gebaseerd zijn op olie. Ze blijven langer op, en in het lichaam zitten en zijn heel erg lastig weer weg te wassen of te spoelen. Gebruik bij voorkeur glijmiddel op basis van siliconen of op waterbasis. Deze zijn gemakkelijk weer weg te spoelen en zorgen niet voor een onbalans in je vagina waardoor jeuk, en andere nare zaken, zich kunnen ontwikkelen.

Tot slot…

Je vagina is één van de meest gevoelige onderdelen van je lichaam. Niet alleen gevoelig qua aanraking, maar ook gevoelig voor verandering. Je vagina kan heel snel uit balans raken, en dat kan verstrekkende gevolgen hebben.

Zorg dus goed voor je vagina, dan zal deze ook niet meer voor gênante situatie gaan zorgen.

Bronnen

www.merckmanuals.com/professional/gynecology-and-obstetrics/symptoms-of-gynecologic-disorders/vaginal-itching-and-discharge

www.prevention.com/health/vaginal-itching-relief

www.youbeauty.com/life/causes-of-vaginal-itching/

www.livestrong.com/article/172332-what-are-the-treatments-for-an-irritated-itching-vaginal-area/