Tips voor sterke botten

Naast je vitale organen, is het skelet je kostbaarste bezit. Hier sta je normaal nooit bij stil, maar zonder skelet kun je onmogelijk leven. Tenminste niet op de manier zoals je nu gewend bent.

Je skelet stelt je in staat om te rennen, te staan, te springen en allerlei andere dingen te doen met je lichaam. Je skelet is de basisstructuur van je lichaam, en het is dus belangrijk om deze goed gezond te houden.

Botten: het verschil tussen ons en een weekdier

Okee, natuurlijk zijn er nog een paar verschillen tussen ons en een weekdier, maar ik wil hiermee eigenlijk alleen maar aangeven dat we er waarschijnlijk uit zouden zien als een weekdier, en ons zouden voortbewegen als een weekdier, als we geen botten zouden hebben.

Wist je dat we bij onze geboorte al 350 botten hebben? Tijdens de groei van ons lichaam groeien sommige botten aan elkaar, waardoor we als volwassene uiteindelijk 206 botten overhouden.

Dankzij al deze botten zijn we in staat om te kunnen staan, te rennen, te springen en zelfs de correcte toetsen op ons toetsenbord in te drukken. Daarnaast hebben alle botten een beschermende functie. De schedel beschermd bijvoorbeeld onze hersenen, de borstkas beschermt de meest vitale organen, waaronder het hart, en de ruggengraat beschermt het belangrijke ruggenmerg.

Onze botten zijn opgebouwd uit onder andere eiwitten, die bij elkaar gehouden worden door mineralen. De mineralen, voornamelijk calcium en fosfor, werken dus als een soort lijm voor de eiwitten.

Zonder mineralen geen lijm, en zonder lijm is er geen botgroei en vallen we uiteindelijk uit elkaar.

Binnenin de botten zit een sponsachtige substantie met heel veel kleine gaatjes. Deze substantie beschermt het binnenste deel wat geleiachtig is. Deze gelei is verantwoordelijk voor de aanmaak van ons bloed. De buitenzijde van de botten is helemaal glad en heel hard. Qua constructie heel erg slim en ontzettend sterk.

Op deze manier zorgen de botten voor de stevigheid van ons lichaam, de bescherming van onze vitale organen en ook nog eens de productie van ons bloed.

Gezonde botten bouwen begint al op jonge leeftijd

De botten in je lichaam zijn geen dode dingen, maar leven echt. De ontwikkeling van de botten, de groei en de sterkte van de botten, begint al op hele jonge leeftijd en gaat door tot je dood. Maar de grootste ontwikkeling vindt natuurlijk plaats in de groei-jaren van het lichaam. In een constant proces wordt botweefsel vernieuwd en aangevuld.

Bij kinderen gaat dit proces ontzettend snel: Iedere 1 a 2 jaar wordt het complete skelet van een kind volledig vervangen. Bij een volwassenen ligt dit tempo veel lager. Dan duurt het ongeveer 5 tot 10 jaar voordat het skelet weer volledig vervangen is.

In feite kunnen we twee verschillende processen onderscheiden: Botvernieuwing en botgroei. Het is de botvernieuwing die je hele leven door blijft gaan, maar de botgroei stopt op het moment dat het lichaam volgroeid is.

Dit is rondom het 20^ste levensjaar.

Tijdens deze botgroei worden alle botten, in verhouding tot elkaar, langer en dikker. De sterkste groeiers zijn bijvoorbeeld het dijbeen en het scheenbeen. Deze groeien in de eerste twee levensjaren het snelst, waarna een pauze van 6 jaar wordt ingelast. Na het achtste levensjaar begint de groeispurt weer tijdens de pre-puberteit en de puberteit totdat het lichaam volgroeid is.

Het mag dus duidelijk zijn dat juist in de eerste 20 levensjaren de sterkte van de botten wordt bepaald. Tijdens deze jaren kun je er voor zorgen dat je kinderen een sterk skelet krijgen waar ze hun hele leven profijt van hebben. Hier kun je niet 100% invloed op uitoefenen, want met name erfelijke factoren spelen hierin een grote rol, maar je kunt wel een stevig handje helpen door middel van goede en gevarieerde voeding en een gezonde levensstijl.

Zoals eerder gezegd, bestaan je botten uit bouwmaterialen, waarvan de belangrijkste eiwitten en calcium zijn. Neem dus zelf, en ook juist je kinderen, dagelijks een ruime portie voedingsmiddelen die zowel eiwitten als calcium bevatten. Denk hierbij aan zuivelproducten, maar overdrijf dit natuurlijk niet: Zuivel moet altijd een onderdeel zijn van een totaalpakket aan gezonde en gevarieerde voeding. En bovendien tref je ook veel calcium aan in volkorenbrood, groenten (broccoli, peulvruchten) en  noten.

Daarnaast is Vitamine D een belangrijke voedingsstof. Vitamine D is indirect betrokken bij de botgroei omdat deze de opname van calcium in ons lichaam sterk bevordert.

Ook is het belangrijk dat je regelmatig beweegt, speciaal voor de kids: Rennen, touwtjespringen, voetballen of een andere sport. Alles is goed, zolang het lichaam maar op een gezonde en verantwoorde manier belast wordt. Door al deze bewegingen krijgt het lichaam veel schokken te verduren, en zal het skelet het volledige lichaamsgewicht dragen.

Als gevolg hiervan zullen de botten extra gaan groeien en sterker worden door een hogere dichtheid. Door actief te bewegen gaan je spieren aan de botten trekken, waardoor de cellen die verantwoordelijk zijn voor de groei gestimuleerd zullen worden.

Hoe meer mineralen, hoe sterker je botten

Het is natuurlijk erg belangrijk dat je botten sterk worden en sterk blijven. Dit is alleen maar mogelijk als je de juiste voedingsstoffen in de juiste hoeveelheden eet. Deze sterkte wordt over het algemeen gemeten door te bepalen hoeveel mineralen, met name calcium, in een bepaalde hoeveelheid botmassa zit. Hoe hoger het gehalte, hoe sterker de botten.

Het is een fabeltje dat de lengte van de botten iets zeggen over de stevigheid van dezelfde botten. Het is prima mogelijk dat twee mensen met dezelfde lengte botten en botmassa, verschillende sterktes botten kunnen hebben als gevolg van erfelijke eigenschappen en/of voeding.

Tips voor sterke botten bij kinderen

Gezien al het voorgaande, is het belangrijk om zo vroeg mogelijk te beginnen met een bewuste aanpak. Voor de kids, tieners en pubers, gelden in feite maar drie regels om een sterke basis voor de toekomst te creëren.

• Als onderdeel van een gezond en gevarieerd voedingspatroon, is het belangrijk om 3 of 4 zuivelproducten per dag te eten of te drinken. Dit is om voldoende calcium binnen te krijgen.
• Zorg voor voldoende vitamine D, om de opname van het calcium te bevorderen. Vaak zijn zuivelproducten verrijkt met vitamine D, anders moet je zorgen om vitamine D op een andere manier binnen te krijgen.
• Laat je kinderen dansen, springen, rennen en sporten. Beweging is erg belangrijk omdat de spieren de botontwikkeling bevorderen.

Tips voor sterkere botten in het algemeen

Sterkere botten kweken is niet alleen weggelegd voor de jeugd, hoewel in die periode wel de beste basis hiervoor wordt gelegd. Maar ook op latere leeftijd is het van belang om de sterkte van je botstructuur goed te onderhouden. Waarom? Om zoveel mogelijk onnodige botbreuken te voorkomen tot op hoge leeftijd.

Hierbij een aantal tips om je skelet zo goed mogelijk te onderhouden:

• Niet alleen voor je botten, maar ook voor je algemene gezondheid is voldoende beweging bijna letterlijk van levensbelang. Het maakt niet echt uit wat je doet, als je maar beweegt en je hele lichaam met het totale gewicht op een verantwoorde manier belast.
• Het is aan te raden om vanaf 50 jaar (voor vrouwen) en vanaf 70 jaar (voor mannen) om een vitamine-D supplement te slikken. Neem bijvoorbeeld een supplement van vitamine D3 in combinatie met calcium, magnesium en fosfor.
• Beperk zo veel mogelijk het drinken van koffie of koolzuurhoudende dranken zoals bijvoorbeeld Cola.
• Vrouwen die in de menopauze zitten, kunnen het beste een ipriflavonen-supplement nemen.
• Het is belangrijk om je bijnieren zo veel mogelijk te beschermen en te ontlasten. Ook na de overgang blijven deze een kleine hoeveelheid oestrogeen produceren.
• Vermijd zo veel mogelijk onnodige stress. Stress is te allen tijde een hele slechte zaak, ongeacht welke aandoening.
• Om de actieve botgroei te bevorderen, kun je silicium innemen. De beste manier is om organisch silicium in een vloeibare vorm in te nemen.
• Een overmatig gebruik van alcohol zorgt voor een snellere afbraak van het botweefsel, wat kan resulteren in zwakkere botten en dus sneller last van botbreuken.
• Overmatig roken doet de bothoeveelheid fors slinken.
• Om je collageen te versterken kun je extra gebufferde vitamine C met OPC innemen.
• Als je extra supplementen inneemt, zoals mangaan, zink, boron, magnesium, calcium of andere mineralen, kun je deze het beste in de avond, direct na de maaltijd innemen.
• Indien je vragen hebt hierover, aarzel dan niet om contact op te nemen met je huisarts.

Conclusie en aanbevelingen

Het mag duidelijk zijn dat je al heel jong moet beginnen met het opbouwen van een sterk skelet. Een skelet waar je dan je hele leven plezier van hebt en wat je op latere leeftijd ook zult merken doordat je minder snel last hebt van botbreuken en andere ongemakken met je botten.

Maar ook op latere leeftijd is het belangrijk om je skelet te onderhouden en waar mogelijk te verbeteren.

Interessant artikel? Laat even een ''vind ik leuk'', google plus, of tweet hieronder achter!