In de meeste gevallen denk je er nooit bij na om een goede reisapotheek samen te stellen, en ook daadwerkelijk mee te nemen. Gelukkig heb je het in 9 van de 10 gevallen ook niet nodig, maar op het moment dat de nood aan de man is, is het erg handig om zelf uit voorraad te kunnen pakken.
Een reisapotheek samenstellen is veel meer dan alleen maar wat pleisters en een steriel gaasje in een doosje stoppen. Een reisapotheek moet afgestemd zijn op het land waar je heen gaat, op eventuele ziektes en aandoeningen die je al hebt en natuurlijk de activiteiten tijdens de vakantie.
Je kunt je voorstellen dat, als je bijvoorbeeld naar Afrika gaat, dat je iets meeneemt tegen malaria, en als je gaat bergklimmen dat je veel spulletjes meeneemt om schaafwonden te kunnen verzorgen.
Je kunt niet altijd bouwen op de plaatselijke apotheek in je vakantieland. Naast het feit dat benamingen in het buitenland niet hetzelfde zijn als in Nederland, is er ook nog het probleem van de taal.
Probeer jij maar eens in een Franse apotheek uit te leggen wat het probleem is, en daarnaast met Nederlandse benamingen uit te leggen wat je al aan het slikken bent, om ongewenste bijwerkingen te voorkomen. O ja, en wat was het Franse woord voor ‘allergieën’ ook al weer?
Daarnaast moet je in een reisapotheek ook rekening houden met de nodige documenten, ook al heeft dat in directe zin maar weinig met de reisapotheek zelf te maken. Vooral als je buiten de EU reist, is het verstandig om de documenten bij je te hebben die je ziektekostenverzekering aantonen. Ook eventuele vertaalde documenten die aangeven welke medicijnen je nu gebruikt, kan ook erg handig zijn. Laten we dit allemaal eens op een rijtje zetten:
De standaarduitrusting
De standaarduitrusting van een reisapotheek gaat al veel verder dan de verplichte verbandtrommel die wettelijk in iedere auto thuishoort. Deze verbandtrommel is overigens verplicht in alle Europese landen. Controleer dit dus in ieder geval goed!
Als je een verbanddoos in de auto hebt, pak deze er dan bij en vergelijk dit met de volgende lijst van basisproducten:
- Pleisters en zwachtels
- Gewone kompressen, steriele kompressen en watten
- Ontsmettende zalf of gel zoals bijvoorbeeld Isobetadine zalf, of een ander ontsmettingsmiddel zoals Isobetadine unidoses in kleine ampullen.
- Voor de onvermijdelijke blaren: Compeed
- Kleine gereedschappen zoals veiligheidsspelden, een pincet en een klein schaartje.
- Antijeukzalf
- Tekentangetje
- Zonnebrandcrème, afgestemd op jouw huid
- Lippenbalsem met UV-filter
- Aftersun
- Talkpoeder
- Eenvoudig pijnstillend en/of koortswerend middel zoals Aspirine, Dafalgan of Persolan
- Een antibraakmiddel zoals bijvoorbeeld Primperan of Mafilium
- Medicijnen tegen reisziekte
- Medicijnen tegen diarree
- (Digitale) thermometer
- Natuurlijk je persoonlijke medicijnen.
- Eventueel (reserve) anticonceptiemiddelen zoals de pil.
- De pil of niet, neem in ieder geval een paar condooms mee. De pil kan een sterk verminderde werking hebben door diarree of overgeven.
Als je dit allemaal hebt, heb je al een lekkere doos vol, maar we zijn er nog lang niet. Dit is de basis die je eigenlijk altijd bij je moet hebben. Dit geldt niet alleen voor een lange vakantie, maar ook voor een weekendje weg.
Persoonlijke aanpassingen
Misschien overbodig om te zeggen, maar natuurlijk moet je allereerst de basisuitrusting aanpassen aan je persoonlijke omstandigheden. Als je uit ervaring weet dat je snel last van diarree hebt, neem dan wat extra medicijnen tegen diarree mee.
Natuurlijk neem je je eigen medicijnen mee, voldoende om de vakantie te overbruggen. Neem, indien mogelijk, wat extra mee wat je apart bewaart. Nee bijvoorbeeld in het vliegtuig een klein deel van je belangrijkste medicijnen mee in je handbagage. Mocht je normale bagage zoek raken, dan heb je niet direct een probleem door een tekort aan jouw persoonlijke medicijnen. Probeer maar eens nieuwe medicijnen te krijgen op een internationaal vliegveld!
Aanpassen aan het land van bestemming
Iedere plaats van bestemming heeft zijn eigen eisen voor wat betreft de reisapotheek. Een duidelijk voorbeeld is een reis naar Afrika. In dat geval is bijvoorbeeld een verpakking malariapillen een bittere noodzaak. Informeer tijdig bij je reisorganisatie wat noodzakelijk is voor welk land.
Denk hierbij bijvoorbeeld aan:
- De eerder genoemde anti-malaria tabletten
- Ontsmettingsmiddel om water drinkbaar te maken
- Muskietennet
- Behandeling tegen insectenbeten
- Behandeling tegen slangenbeten
- Zuigsetje om vergif van insecten of slangen uit de wond te zuigen
- Een setje schone injectienaalden
- Middel tegen amoeben/Giardia
In de meeste Afrikaanse-, Aziatische, Zuid- en Midden Amerikaanse landen nemen ze het over het algemeen niet zo vreselijk nauw met de hygiëne. Tenminste niet zoals wij in Nederland gewend zijn. Dit heeft natuurlijk met de lokale infrastructuur te maken, een slechtere welvaart en een vochtig en warm klimaat.
Hierdoor heb je een gerede kans om een infectieziekte op te lopen. Zonder je bang te maken, moet je hierbij wel denken aan de volgende mogelijkheden van infecties: Darminfecties, HIV en Hepatitis. Niet alleen is het belangrijk om leidingwater voor gebruik goed te koken, of eventueel de eerder genoemde ontsmettingsmiddelen voor water te gebruiken, maar ook om hygiëne met betrekking tot voedsel.
Het past niet helemaal in het onderwerp ‘reisapotheek’, maar ik wil het je toch niet onthouden. Een paar tips om de kans op een infectieziekte in het buitenland zo klein mogelijk te maken:
- Wees voorzichtig met ijsklontjes die je aangeboden krijgt. Dit wordt, als het goed is, uit flessenwater gemaakt. Maar dit weet je natuurlijk nooit zeker. Leidingwater, wat in principe eerste ontsmet moet worden, is natuurlijk veel goedkoper.
- Eet géén onverpakte ijsproducten. Ondanks dat het gekoeld verkocht wordt, kunnen er door het warme en vochtige klimaat bacteriën in leven die je liever niet binnen wilt krijgen.
- Alle leidingwater of water uit rivieren en bronnen, moet je eerst goed koken, voordat je dit gaat drinken. Gebruik liever mineraalwater uit de supermarkt, met een verzegelde dop. Gebruik dit zelfs bij het tandenpoetsen!
- Vlees, vis en verse groenten éérst goed koken of bakken. Eet nooit rood vlees!
- Eet géén rauwe vis of verse schelpdieren.
- De onvermijdelijke afwas, na een goed diner, doe je met een flink hete sop met ruim afwasmiddel. Afdrogen doe je met een schone theedoek!
- Was regelmatig je handen en gebruik bij het afdrogen steeds schone handdoeken. Dit geldt ook voor het douchen. Gebruik zo veel mogelijk schone handdoeken!
Aanpassen aan je activiteiten
De reisapotheek zou ook aangepast moeten zijn aan de beoogde activiteiten. Heb je een vakantie gepland die louter en alleen bestaat uit zonnen en zwemmen op het plaatselijke strand? Zorg dan voor voldoende zonnebrandcrème met de juiste factor, uiteraard aftersun en eventueel ook een crème die de zon volledig wegfiltert, zogenaamde sun-block.
In het geval van een ernstige verbranding, is het handig om een zalf mee te nemen die de huid tot rust brengt. Ook [pullquote]een anti-muggenlotion is zeer sterk aan te raden.[/pullquote]
Als je een zeer sportieve vakantie gepland hebt, is het noodzakelijk om ook daarop je reisapotheek weer aan te passen. De behandeling van schaafwonden is in zo’n geval heel erg belangrijk, inclusief een ruime voorraad aan steriele gazen, watten en ontsmettingsmiddel.
Gaan er huisdieren mee?
Vergeet niet voor de hond of de kat de nodige medicijnen of eerste hulp artikelen mee te nemen. Denk bijvoorbeeld aan vlooienband, tekentang en eventueel pilletjes tegen reisziekte.
Formulier E111, Btun11, BT8 of toch BY11 ?
Huh?... waar gaat dit allemaal over?
Inderdaad, altijd een bron van grote verwarring. Laat ik proberen om hierin wat duidelijkheid te scheppen:
- Formulier E111: Deze moet je bij je hebben als je binnen de EU reist. Dit formulier is een bewijs dat je verzekerd bent. Naast dit formulier is het verstandig om je noodnummer van de reisverzekering bij de hand te hebben, en de gegevens van de aanvullende verzekering. Met name reizen naar Noorwegen, Zweden, Portugal, Spanje en Italië, zonder formulier E111, is vragen om grote (financiële) problemen.
- Formulier Btun11: Identiek aan formulier E111, maar speciaal voor Tunesië.
- Formulier BT8: Identiek aan formulier E111, maar speciaal voor Turkije.
- Formulier BY11: Identiek aan formulier E111, maar speciaal voor Kroatië en Slovenië.
Voor andere landen, is het verstandig om even contact op te nemen met je ziekenfonds. Het wordt heel vaak onderschat, maar deze documenten zijn een erg belangrijk onderdeel van je reisapotheek.
Medicijnen in het vliegtuig
Als je zelf medicijnen hebt, die je beslist dagelijks in moet nemen, ook de anticonceptiepil, dan houd je deze in je handbagage. Of in ieder geval een deel van de voorraad. Mocht je normale bagage zoekraken, wat helaas nog wel eens gebeurt, dan heb je niet direct een probleem op zo’n lastig moment. Je kunt dan in ieder geval nog een aantal dagen vooruit met de voorraad uit je handbagage.
Als je het vliegtuig neemt binnen de EU of naar Canada of Amerika, dan krijg je te maken met zeer strenge regelt voor het vervoer van vloeibare stoffen. Iedere vloeistof mag nooit méér dan 100 ml bevatten, en moet verpakt zijn in een hersluitbare plastic zak.
Deze speciale regels gelden niet voor medicijnen die je eventueel nodigt hebt tijdens de vlucht, en voor babyvoeding. Samen met een doktersverklaring, mag je ook (vloeibare) koelelementen meenemen voor een gecontroleerd transport van de medicijnen. Ook zijn injectienaalden toegestaan. Op verzoek van de douanebeambten moet je een bewijs kunnen overhandigen dat de medicijnen inderdaad voor persoonlijk gebruik zijn.
Het medicijnpaspoort
Het medicijnpaspoort is een document wat je bij vrijwel iedere apotheek, huisarts en zelfs bij de ANWB kunt krijgen. Je huisarts beschrijft hier alle medicijnen in die je gebruikt, en hoe je hierop reageert.
Op deze manier kun je het snelst hulp krijgen, zowel in het binnenland als in het buitenland. Niet alleen de naam van het medicijn staat er in, maar ook de beschrijving van de werkzame stoffen.
De reden hiervoor is het feit dat in het buitenland dezelfde medicijnen vaak onder een andere naam op de markt gebracht worden. Op deze manier is altijd duidelijk om welk medicijn het gaat. Ook overgevoeligheid kun je laten beschrijven in het medicijnpaspoort.
Als je nog een stapje verder wilt gaan, kun je overwegen om een Europees Medisch Paspoort mee te nemen. Ook deze kun je krijgen bij je apotheek en moet je laten invullen door je huisarts en/of specialist. Hierin staat in principe je complete medische geschiedenis, dus niet alleen medicijngebruik.
Mag je alle soorten medicijnen over de grens meenemen?
Let wel dat combinatiepreparaten met codeïne in sommige landen in het Midden- en Verre Oosten streng verboden zijn.
Om duidelijke redenen heb je een special verklaring nodig als je medicijnen mee wilt nemen die officieel onder de Opiumwet vallen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan hele sterke pijnstillers zoals morfine, medicinale cannabis of methylfenidaat. Dit laatste wordt veel gebruikt bij ADHD.
Voor het vervoer hiervan binnen de Schengenlanden heb je een zogenaamde Schengen verklaring nodig, een formuleer wat ondertekend wordt door ke huisarts en wat goedgekeurd is door de Inspectie voor de Gezondheidszorg. Als je buiten de Schengenlanden wilt reizen met medicijnen die onder de Opiumwet vallen, moet je ruim van te voren speciale toestemming vragen bij de Nederlandse ambassade van het bestemmingsland.
Vaccinaties
Iedere verre bestemming heeft eigen regels en noodzaak voor vaccinaties. Informeer tijdig bij je reisorganisatie welke vaccinaties voor jou van toepassing zijn. Doe dit tijdig, want sommige vaccinaties moet je een tijdig vooraf innemen of toegediend krijgen.
Waardevolle tips
- Als je beslist niet zonder kunt, is het zinvol om een reservebril mee te nemen.
- Als je geen medisch paspoort hebt, neem dan in ieder geval een lijstje mee met alle namen van medicijnen die je gebruikt.
- Ook het (internationale) telefoonnummer van je apotheek, huisarts en specialist kan erg handig zijn.
- Zodra je plannen hebt voor een verre reis, neem dan zo snel mogelijk contact op met je huisarts voor het maken van afspraken voor bijvoorbeeld vaccinatie. Sommige vaccinaties moeten enkele weken van te voren worden gegeven.
- Voordat je vertrekt, controleer dan de houdbaarheidsdatum van je medicijnen.
- Ook al laat je de verpakking thuis, om ruimte te besparen, neem dan wel de bijsluiters mee!
- Neem altijd het telefoonnummer van je huisarts, apotheek en specialist mee.
Conclusie
Toegegeven, het is een hele lijst wat je af moet vinken, maar als je dan ook iets overkomt, ben je blij dat je het allemaal gedaan hebt. Neem de tijd om een persoonlijke checklist te maken, om je gedegen voor te bereiden op een prettige en welverdiende vakantie!